بررسی علل و عوامل مؤثر در ساخت و سازهای غیر مجاز (مطالعه موردی شهر قزوین)

نوع مقاله : مقاله علمی -پژوهشی کاربردی

نویسنده

استادیار گروه جغرافیا دانشگاه پیام نور تهران ایران

چکیده

کنترل ساخت و سازهای شهری جهت توسعه متوازن و بهینه شهر و به طور عمده از طریق ضوابط و مقررات ساخت و ساز شهری صورت می‌گیرد. عدم اجرای بسیاری از ضوابط و احکام مذکور، مدیریت شهری را به اقدامات گوناگون نظیر کنترل مستمر ساخت و سازها، تعیین ضمانت‌های اجرایی قانونی برای رعایت ضوابط و مقررات و اخذ جریمه واداشته است. اما با وجود اقدامات کنترلی مدیریت شهری و خصوصاً شهرداری قزوین که مرجع قانونی اجرای ضوابط و مقررات ساختمانی و نظارت بر ساخت و سازهای شهری است، سالانه موارد قابل توجهی از تخلفات ساختمانی در شهر قزوین گزارش می‌گردد. داده‌های مورد نیاز پژوهش حاضر به روش مطالعات کتابخانه و اسنادی جمع آوری شده است و برای توصیف و تفسیر داده‌ها و اطلاعات این پژوهش از آمار توصیفی و برای نمایش یافته‌ها از سیستم اطلاعات جغرافیایی و ابزار پرسشنامه استفاده شده است. این تحقیق با هدف پی بردن به ماهیت تخلفات اقتصادی و نیز بررسی راهکارهای مدیریتی در شهر قزوین، پایه ریزی شده است تا ضمن تحلیل روند تخلفات ساختمانی و بازشناسی عوامل مؤثر بر آن، شناخت بهتری از وضع موجود حاصل گردد. روش مورد استفاده در این تحقیق، مطالعه اسنادی، پیمایش (پرسشنامه و مصاحبه) و مشاهده میدانی است. یافته‌ای که از پیمایش بدست آمد، نشان داده شد از دیدگاه هر دو جامعه تحقیق، ساخت و سازهای غیرمجاز بر آشفتگی بافت شهری تاثیرگذار است. همچنین یافته‌های بدست آمده از راهکارهای کاهش تخلفات ساختمانی نشان می‌دهد که، کاهش تشریفات صدور پروانه 7.29 درصد، نظارت واحد کنترل شهرداری با 7.10 درصد، اعمال نظارت بیشتر ناظران ساختمانی 6.95 درصد مهمترین راهکارهای کاهش تخلفات ساختمانی شناسایی شدند، در انتها نیز به ارائه راهکارهای عملیاتی در کنترل ساخت و سازهای غیرمجاز با توجه به نظرات کارشناسان ارائه شده است.
 

کلیدواژه‌ها

عنوان مقاله [English]

An Investigation on factors and effective causes on unauthorized constructions (Case study: Qazvin city)

نویسنده [English]

  • Ehsan Golmehr
Assistant Prof. Dept. of Geography, Payame Noor University, Tehran, Iran
چکیده [English]

Abstract
Controlling urban construction for balanced and optimal city development and mainly be done through urban construction regulations.Failure to implement many of these rules and regulations has led urban management to various measures, such as continuous control of construction, establishing legal enforcement guarantees for compliance with regulations and fines. However, despite the control measures taken by the city administration, and in particular, the Qazvin municipality the legal authority is the implementation of construction regulations and supervision of urban construction. Every year, significant instances of construction violations are reported in Qazvin. The required data of the present study were collected through library studies and documentation. Descriptive statistics were used to describe and interpret the data and information. The results of this study were used to show the findings of the GIS and the questionnaire. This research was aimed at Understanding the nature of economic violations and considering management solutions in Qazvin is based on a better understanding of the status quo, while analyzing the trends of construction violations and recognizing the factors affecting it. The method used in this study is documentary study, survey (questionnaire and interview), and field observation. The results obtained from the survey show that both communities of research, unauthorized construction affect the urban texture disorder. Also, the findings of the ways of reducing violations of construction show that the reduction of licensing formalities by 7.29%, the control of the municipality control unit with 7.10%, the supervision of 6.95% of construction supervisors identified the most important ways of reducing violations of construction, finally, An operation is in place to control unauthorized construction according to expert opinions.

کلیدواژه‌ها [English]

  • Keywords: construction
  • building’s regulations
  • Qazvin city

مراجع

افضلی، رسول؛ حمیدی، اکبر؛ فرهادی، ابراهیم (1395). بررسی و ارزیابی تخلفات ساختمانی در حوزه‌های پیرامونی مادرشهرها (مطالعه موردی: شهر سردرود)، فصلنامه اندیشه جغرافیایی، سال هفتم، شماره پانزدهم (28-27)
دهخدا، لغت نامه،1389، مؤسسه لغت نامۀ دهخدا
سرخیلی، الناز؛ سالاری، محمد؛ مریم، سهی (1396). تحلیلی بر نقش تخلفات ساختمانی در ناکامی طرح‌های توسعه شهری کلانشهر تهران، فصلنامه باغ نظر، دوره 14، شماره 51. (7-9)
سرخیلی، الناز؛ مجتبی، رفیعیان؛ محمدرضا، بمانیان (1391). بررسی انگیزه‌های تخلف احداث بنای مازاد بر تراکم ساختمانی در شهر تهران، مدیریت شهری، شماره 30(146)
سرخیلی، الناز (1389). بررسی تأثیر الگوی فضایی حاکم بر شهر تهران بر بروز تخلفات ساختمانی، پایان نامه‌ی کارشناسی ارشد، دانشگاه تربیت مدرس
شرقی شهری، مجید (۱۳۸۹). کمیسیون ماده ۱۰۰ شهرداری‌ها: مبانی تحولات و رویکردها، تهران: شهرداری تهران
صمدی قوشچی، زیداالله، 1383،. تخلفات ساختمانی در نظام حقوق ایران، تهران: انتشارات جنگل
ضیائیان پرویز؛ قنواتی، عزت الله؛ بیاتی، زینت (1391). تأثیر وزن ساخت و سازهای شهری در بروز ناپایداری مطالعه موردی؛ ناحیه 1 منطقه دو شهرداری تهران، نشریه تحقیقات کاربردی علوم جغرافیایی، سال دوازدهم، شماره 24 (24)
فقیهی، نیما (1382). بررسی عوامل مؤثر بر تخلفات ساختمانی و راهکارهای اجرایی مقابله با آن، پایان نامة کارشناسی ارشـد گـروه جغرافیای دانشگاه تهران
قریب، فریدون (1380). بررسی تطبیقی نظام‌های شهرسازی (هلند، نروژ، فنلاند، سوئد و دانمارک)، چاپ اول، تهران: انتشارات دانشگاه تهران
کامیار، غلامرضا (۱۳۸۵). حقوق شهری و شهرسازی تهران، تهران: نشر مجد.
کمانرودی کجوری، موسی (1393). تخلفات ساختمانی و تغییرات فضایی-کالبدی در مناطق کلانشهر تهران، فصلنامه مخاطرات محیطی، دوره یک، شماره دو (76-71)
منصور، جهانگیر (1391). قوانین و مقررات مربوط به شهر و شهرداری، تهران: نشر دیدار
مشیری، شهریار (1389). کنترل و هدایت ساخت وساز شهری، طراحی نظام کارآمد، نشریه هویت شهر، شماره 7، (24)
مرکز آمار ایران،1390
محمدی، جمال؛ میرزایی، سارا (1396). تبیین وضعیت و شناخت عوامل مؤثر بر تخلفات ساختمانی در کلانشهرهای ایران مطالعة موردی: مناطق پانزده گانة شهر اصفهان، دوره 20، شماره 2(198-200)
معصوم، جلال (138۰). تخلفات ساختمانی، ماهنامه‌ی شهرداریها، شماره‌ی ۳۳، تهران: سازمان شهرداری‌ها
معاونت شهرسازی و معماری شهرداری کلانشهر تبریز (1390). شهرسازی برای همه (آشنایی با کمیسیون ماده صد قانون شهرداری‌ها)، تبریز: هاتف شهر
Barrie, Sh. (1998). Cities Fit to live in, Themes And variations. ATZ. Publishers grate fully. New York.
Douglas, I. (2006). Peri-urban ecosystems and societies: transitional zones and contrasting values. In: McGregor, D, Simon, D, Thompson, D. (Eds.), The Peri-Urban, Interface: Approaches to Sustainable Natural and Human Resource Use. Earth scan, London
Fekade, W. (2000). Deficits of formal urban land management and informal responses under rapid urban growth: an.international perspective. Habitat Int.
Kapoor, M & Blanc,D. (2008). Measuring risk on investment in informal housing: theory and evidence from Pune, India, regional Science and Urban Economics.
Luke Kiddle. (2011). informal settlers, perceived security of tenure and housing consolidation: CASE STUDIES FROM URBAN FIJi
Zhang,L. (2011). The political economy of informal settlements in post-socialist China: The case of chengzhongcun(s), journal homepage: www.elsevier.com/locate/geoforum. pp1-11
فصلنامه جغرافیا (برنامه ریزی منطقه ای)
دوره 8، شماره 31
شهریور 1397
صفحه 101-113

فایل ها

هم رسانی

ارجاع به این مقاله

آمار