موسسه آموزش عالی قشم
فصلنامه جغرافیا (برنامه ریزی منطقه ای)
2228-6462
2783-2112
7
26
2017
05
22
تحلیل اثرات اعتبارات مقاومسازی مسکن در معیشت خانوارهای روستایی؛ مطالعه موردی: دهستان معجزات، شهرستان زنجان
7
20
FA
بهروز
محمدی یگانه
دانشگاه زنجان
behrozyeghaneh@yahoo.com
مهدی
چراغی
دکترای جغرافیا و برنامهریزی روستایی دانشگاه تهران
mahdicharaghi@yahoo.com
لیلا
اسلامی
دانش آموخته کارشناسی ارشد جغرافیا و برنامهریزی روستایی دانشگاه زنجان
مسکن بهعنوان عمدهترین جزء بافت کالبدی روستا در گذر زمان بر اثر فعالیتها و نیازهای انسانی با تحول همراه بوده است. در حال حاضر تحولات و دگرگونیهای کالبدی در روستاها موجبات ایجاد ناسازگاریهای اقتصادی-اجتماعی و تغییر معیشت این فضاها را فراهم آورده است. یکی از عوامل مؤثر در تغییرات مسکن روستایی، ارائه اعتبارات مقاومسازی مسکن میباشد. در تحقیق حاضر اثرات این اعتبارات بر معیشت خانوارهای روستایی بررسی میگردد. روش تحقیق توصیفی- تحلیلی، روش گردآوری اطلاعات به صورت کتابخانهای و میدانی، روش تجزیهوتحلیل اطلاعات به صورت توصیفی و استنباطی (آزمون t جفت شده و آزمون ویلکاکسون) است. با توجه به حجم جامعه آماری تحقیق (811 خانوار دریافتکننده اعتبارات مقاومسازی مسکن)، حجم نمونه بر پایه فرمول کوکران 231 خانوار تعیین شده است. یافتههای تحقیق نشان میدهد، بین میزان معیشت در زمان قبل و بعد از دریافت اعتبارات مقاومسازی مسکن، تفاوت معناداری وجود دارد و همچنین همه ابعاد معیشت خانوارهای روستایی به جز بُعد کالبدی (با مقدار t: 2.276-) در زمان پس از دریافت اعتبارات کاهش یافته است.
توسعه روستایی,اعتبارات روستایی,مسکن روستایی,شهرستان زنجان
http://www.jgeoqeshm.ir/article_49626.html
http://www.jgeoqeshm.ir/article_49626_7ecd1e4bc5736b7ffd5e80d0c6b5556c.pdf
موسسه آموزش عالی قشم
فصلنامه جغرافیا (برنامه ریزی منطقه ای)
2228-6462
2783-2112
7
26
2017
05
22
مدیریت شهری محله محور با رویکرد برنامهریزی مشارکتی (نمونه: محلههای شهری منطقه 1 شهرداری تهران)
21
40
FA
جلال
عظیمی آملی
استادیار جغرافیا و برنامهریزی شهری، دانشگاه آزاد اسلامی واحد نور، نور، ایران
ja_azimi46@yahoo.com
سمر
ارشادی وهرام
دانشجوی کارشناسی ارشد جغرافیا و برنامهریزی شهری، دانشگاه آزاداسلامی واحد تهران شمال، تهران، ایران
از اواسط دهه ۱۹۸۰ میلادی تاکنون توجه عمده مدیریت شهری بر ظرفیتسازی محلی، تقویت رویکرد نهادی- سازمانی و در نهایت حرکت از نوعی مدیریت متمرکز به مدیریت محلی معطوف شده است. <strong>بنابراین لزوم "استفاده از ظرفیتهای محلهای" و "بازتعریف نقش شهروندان و کنشگران مدیریت شهری" در سطح محلههای شهری وهم چنین شناخت مفهوم "برنامهریزی مشارکتی" و کارکردهای آن در سطح محلی ضروری بوده و به شکلگیری و اجرای الگوی جدید از مدیریت شهری در سطح محلات به عنوان مدیریت محله محور کمک کرده است. این مقاله درصددپاسخگویی به این سؤال است که آیا مشارکت مردم درمدیریت بهینه وپایدار محلههای شهری تاثیرگذار است؟ به عبارت دیگر، آیابرای داشتن مدیریت شهری محله محور پایدار به مشارکت و همفکری مردم (شهروندان) نیاز است؟ برای پاسخگویی به این سؤال، ازروش های جمع آوری اطلاعات کتابخانهای (اسنادی) و میدانی (پیمایشی) استفاده شده است که در روش کتابخانهای با استفاده از فیش تحقیق و در روش میدانی با استفاده ازابزار پرسشنامه و درقالب طیف لیکرت، اطلاعات موردنیاز گردآوری شده است، جامعه آماری این تحقیق براساس فرمول کوکران، 383 شهروند ساکن در محلههای زعفرانیه، ولنجک، دزاشیب، گلابدره و امامزاده قاسم هستند که بصورت تصادفی انتخاب شدند، اطلاعات میدانی گردآوری شده پس از تلخیص و طبقه بندی و کدگذاری وارد نرم افزار </strong><strong>SPSS</strong><strong> شده و سپس با استفاده از آمار توصیفی (میانگین، واریانس، انحراف معیار) و آمار استنباطی (ضریب همبستگی پیرسون، آزمون </strong><strong>T</strong><strong> تک نمونهای) به تجزیه و تحلیل اطلاعات پرداخته وبه سؤال تحقیق پاسخ داده میشود.</strong> <strong>نتایج حاصل ازمشاهدات میدانی و آزمونهای آماری نشان میدهد که بین میزان مشارکت مردم و مدیریت محلههای شهری رابطه وجود دارد و با دخالت دادن مردم در تصمیمگیریها و تصمیم سازی ها، مدیریت مطلوب وپایدار محلههای شهری محقق خواهد شد.</strong>
محله,برنامه ریزی محله محور,برنامهریزی مشارکتی,مدیریت محلههای شهری
http://www.jgeoqeshm.ir/article_49627.html
http://www.jgeoqeshm.ir/article_49627_e99ba60d457d41786c4fdde91b44e650.pdf
موسسه آموزش عالی قشم
فصلنامه جغرافیا (برنامه ریزی منطقه ای)
2228-6462
2783-2112
7
26
2017
05
22
تحلیل تحولات و الگوی نظام شهری استان کهگیلویه و بویراحمد
41
58
FA
محمد
میره ای
استادیار جغرافیا و برنامهریزی شهری، دانشگاه تهران، تهران، ایران
mirehi@ut.ac.ir
سید علی
حسینی
کارشناس ارشد برنامهریزی آمایش سرزمین، دانشگاه تهران، تهران، ایران
hosseini.a1345@gmail.com
سمیه
صمدی
کارشناس ارشد مدیریت جهانگردی، دانشگاه تهران، تهران، ایران
افزایش شدید جمعیت شهری در جهان بهویژه در کشورهای درحالتوسعه در طی دهههای اخیر باعث به وجود آمدن پدیدهی نخست شهری در آنها شده است. کشور ایران نیز بهعنوان یکی از کشورهای درحالتوسعه، در طی دهههای اخیر بهویژه از سال 1345 به بعد از روند متعادل خود خارجشده است. هدف از تعریف این مقاله، تحلیل تحولات و الگوی نظام شهری در استان کهگیلویه و بویراحمد در طی سالهای 1335 تا 1390 میباشد. روش تحقیق توصیفی- تحلیلی و روش جمعآوری اطلاعات کتابخانهای و اسنادی میباشد. مدلهای استفادهشده در این تحقیق عبارتاند از: شاخص نخست شهری، شاخص دو شهر، شاخص چهار شهر، شاخص چهار شهر مهتا، شاخص موماوالوصابی، شاخص تمرکز هرفیندال، شاخص پراکندگی هندرسون و ضریب آنتروپی میباشد. در این راستا برای تجزیهوتحلیل دادهها از نرمافزار EXCEL و برای ترسیم نقشهی محدودهی موردمطالعه از نرمافزار ARC GIS9.3 استفادهشده است. یافتههای این پژوهش نشان میدهد در بازهی زمانی موردمطالعه استقرار جمعیت در کانونهای شهری استان بهصورت متعادل و همگون توزیع نشده است. شهرهای یاسوج، گچساران و دهدشت در نظام شهری استان تقریباً از مرتبهی ثابتی برخوردار بودند و فاصلهی آنها با بقیهی شهرهای استان بسیار است. نخست شهر یاسوج بهمرورزمان فاصله خود را با بقیه شهرها زیاد کرده و شبکهی شهری استان به سمت عدم تعادل در جریان است.
نظام شهری,شبکه شهری,نخست شهری,توزیع فضایی جمعیت,استان کهگیلویه و بویراحمد
http://www.jgeoqeshm.ir/article_49630.html
http://www.jgeoqeshm.ir/article_49630_8d0d82c2a60657bf3e0efd638c20d6d1.pdf
موسسه آموزش عالی قشم
فصلنامه جغرافیا (برنامه ریزی منطقه ای)
2228-6462
2783-2112
7
26
2017
05
22
بررسی وضعیت بیابانزایی منطقه روداب سبزوار با استفاده از مدل MICD
59
75
FA
اسماعیل
سیلاخوری
دانشجوی دکتری تخصصی بیابانزدایی، دانشگاه علوم کشاورزی و منابع طبیعی گرگان
esmaeil.silakhori@gmail.com
قربان
وهاب زاده
دانشیار و عضو هیأت علمی گروه مرتع و آبخیزداری دانشگاه علوم کشاورزی و منابع طبیعی ساری
از مهمترین چالشهای بشر در قرن حاضر در ابعاد گوناگون بیابانزایی بوده که از آن تحتعنوان تخریب اراضی نه تنها در مناطق خشک، نیمهخشک و نیمهمرطوب بلکه در مناطق مختلف بهویژه کشورهای در حال توسعه یاد میشود. مناسبترین روش برای بررسی عوامل مؤثر در تخریب اراضی و شدت بیابانزایی از نظر متخصصان استفاده از مدلهای ارزیابی بیابان میباشد. روشهای متعددی برای شناسایی مناطق حساس و تهیه نقشه خطر بیابانزایی وجود دارد که از میان آنها روش MICD انتخاب و بر اساس آن نقشه وضعیت فعلی بیابانزایی برای منطقه روداب سبزوار با وسعت 14/64900 هکتار تهیه شد. در این تحقیق ابتدا بر اساس تلفیق اطلاعات مربوط به نقشههای توپوگرافی، زمینشناسی، تصاویر ماهوارهای و بازدیدهای صحرایی، منطقه مورد مطالعه به 10 رخساره تفکیک گردید که هر رخساره ژئومورفولوژی به عنوان واحد اصلی ارزیابی بیابانزایی مد نظر گرفته شد؛ سپس در هر کدام از واحدهای همگن بیابانی، ارزش شاخصهای تعریف شده تکمیل شد و در نهایت با جمع ارزشهای مربوط به هر شاخص و بر پایه جداول مبنا، شدت بیابانزایی تعیین و نقشه مربوط به وضعیت کنونی در هر یک از کاربریها ترسیم شد. نتایج نشان داد که منطقه مورد بررسی از نظر وضعیت کنونی بیابانزایی، در دو کلاس متوسط و زیاد قرار گرفت. از کل منطقه مورد مطالعه؛ کلاس زیاد (IV) با مساحت 93/109003 هکتار (77/65 درصد)، بیشترین سطح منطقه و کلاس کم (II) با مساحت 24/10225 هکتار (17/6 درصد) کمترین سطح منطقه را پوشاند.
روداب سبزوار,بیابانزایی,مدل MICD
http://www.jgeoqeshm.ir/article_49634.html
http://www.jgeoqeshm.ir/article_49634_79a23e84e64b9554fb97c9fd6504aefb.pdf
موسسه آموزش عالی قشم
فصلنامه جغرافیا (برنامه ریزی منطقه ای)
2228-6462
2783-2112
7
26
2017
05
22
نقش سرمایه اجتماعی در مدیریت مخاطرات طبیعی در سکونتگاههای روستایی (مطالعه موردی: بخش ماهیدشت کرمانشاه)
77
89
FA
آئیژ
عزمی
استادیار جغرافیا و برنامهریزی روستایی، دانشگاه رازی، کرمانشاه، ایران
مجتبی
نوری
دانشجوی کارشناسی ارشد جغرافیا و مدیریت توسعه پایدار روستایی، باشگاه پژوهشگران جوان و نخبگان،
واحد کرمانشاه، دانشگاه آزاد اسلامی، کرمانشاه، ایران
مخاطرات طبیعی در روستاهای کشور سالانه آسیبهای اقتصادی و اجتماعی فراوانی را ایجاد میکنند و لذا از جمله سیاستهای دولت مدیریت مخاطرات طبیعی با مشارکت مردم محلی است. مشارکت مردم و موفقیت این همکاری تا حد زیادی منوط به سرمایه اجتماعی مردم است و لذا این تحقیق با هدف بررسی نقش سرمایه اجتماعی در مدیریت مخاطرات محلی در بخش ماهیدشت کرمانشاه انجام شده است. روش تحقیق، توصیفی تحلیلی است و ابزار جمعآوری اطلاعات پرسشنامه بوده است. روش تعیین حجم نمونه فرمول کوکران و روش نمونهگیری توصیفی ساده بوده است. جامعه آماری مشتمل بر جامعه آماری شامل مردم روستایی بخش ماهیدشت کرمانشاه بوده است که بالغ بر 84 نفر بودهاند. یافتههای تحقیق نشان میدهند که سرمایه اجتماعی از طریق ایجاد آگاهی، اعتماد، انسجام، اعتماد، همکاری نهادهای محلی و مشارکت توانسته مخاطرات محلی را مدیریت کند. یافتههای تحلیل همبستگی نشان میدهند که آگاهی مردم، همکاری و مشارکت مردم، اعتماد مردم، انسجام اجتماعی و نهادهای محلی رابطه معنیداری با مدیریت مخاطرات طبیعی داشته و تحلیل رگرسیون نشان میدهد که انسجام اجتماعی مهمترین مؤلفه سرمایه اجتماعی در مدیریت مخاطرات طبیعی است.
سرمایه اجتماعی,مخاطرات طبیعی,ماهیدشت,کرمانشاه,انسجام اجتماعی
http://www.jgeoqeshm.ir/article_49635.html
http://www.jgeoqeshm.ir/article_49635_1ea6328b7bfbb1081997454dceb04fc6.pdf
موسسه آموزش عالی قشم
فصلنامه جغرافیا (برنامه ریزی منطقه ای)
2228-6462
2783-2112
7
26
2017
05
22
ارزیابی و تحلیل فضایی شاخصهای توسعه خدمات بهداشتی و درمانی شهرستانهای استان فارس با استفاده از روشهای ترکیبی چند شاخصه (TOPSIS، VIKOR، SAW)
91
110
FA
حسین
غضنفر پور
دانشیار جغرافیا و برنامهریزی شهری، دانشگاه شهید باهنر، کرمان، ایران
ma1380@uk.ac.ir
امین
کاکادزفولی
دانشجوی کارشناسی ارشد جغرافیا و برنامهریزی شهری، دانشگاه شهید باهنر، کرمان، ایران
انیس
کاکادزفولی
دانشجوی کارشناسی ارشد جغرافیا و برنامهریزی روستایی، دانشگاه شهید چمران، اهواز، ایران
توزیع عادلانه امکانات و تسهیلات بهداشتی درمانی یکی از اصلیترین پیش نیازهای افزایش سطح برخورداری جامعه از خدمات و مراقبتهای سلامت میباشد. مطالعه حاضر با هدف تعیین درجه توسعه یافتگی شهرستانهای استان فارس از نظر شاخصهای بهداشتیدرمانی با استفاده از روش ترکیبی تصمیمگیری چند شاخصه انجام گرفته است. مسأله اساسی این است که سطح توسعهیافتگی یا محرومیت شهرستانهای استان فارس از نظر برخورداری از امکانات بهداشتی و درمانی به درستی مشخص نیست و این مقاله با روشهای کمی درصدد تعیین دقیق جایگاه هر شهرستان میباشد با در نظر گرفتن مولفههای مورد بررسی، رویکرد حاکم بر این پژوهش، توصیفی تحلیلی است. شهرستانهای استان فارس (29 شهرستان) جامعة آماری پژوهش را شامل میشوند که براساس 28 شاخص رتبه بندی شدهاند. دادهها به روش کتابخانهای و با استفاده از پایگاه اطلاعاتی مرکز آمار ایران جمع آوری شده است. تجزیه و تحلیل دادهها به کمک روش وایکور، تاپسیس، SAW و کپ لند، همچنین روش آنتروپی شانون و به کمک نرم افزار GIS به انجام رسید. یافتههای مطالعه نشان میدهد که اختلاف و شکاف زیادی از نظر بهره مندی از شاخصهای ساختاری بهداشت و درمان بین شهرستانهای استان وجود دارد. شهرستان شیراز و کوار برخوردارترین و محرومترین شهرستانهای استان فارس از نظر شاخصهای مورد بررسی تعیین شدند. با توجه به نتایج پژوهش، شهرستانهایی که بهره مندی کمتری از شاخصهای ساختاری بهداشت و درمان را دارند باید در اولویت برنامه ریزی و محرومیت زدایی قرار گیرند و برای آن برنامههای ضربتی در نظر گرفته شود. پیشنهاد میشود کاهش شکاف خدمات بهداشتی درمانی در شهرستانهای استان از طریق برنامهریزیهای توسعه محور در اولویت قرار گیرد.
تحلیل فضایی,شاخصهای بهداشتی و درمانی,استانفارس,TOPSIS,VIKOR,SAW. کپ لند
http://www.jgeoqeshm.ir/article_49636.html
http://www.jgeoqeshm.ir/article_49636_1190c972d98c8a70dceb77ffc6fa6087.pdf
موسسه آموزش عالی قشم
فصلنامه جغرافیا (برنامه ریزی منطقه ای)
2228-6462
2783-2112
7
26
2017
05
22
شناسایی و امکانسنجی پهنههای مساعد برای ایجاد مراکز اقامتی گردشگری با استفاده از مدل (AHP) و (GIS) (مطالعه موردی: دهستان گلمکان شهرستان چناران)
111
132
FA
علی اصغر
کدیور
عضو هیات علمی دانشگاه پیام نور
aliasghar_kadivar@yahoo.com
محمدعلی
داوریار
عضو هیأت علمی دانشگاه پیام نور
مهدی
وفایی
کارشناس ارشد جغرافیا و برنامهریزی روستایی
بر اساس آمار و گزارشهای سازمان جهانی گردشگری، امروزه جریان گردشگری به یکی از پررونقترین و گستردهترین فعالیتهای اقتصادی جهان تبدیل شده به طوری که در بیش از 150 کشور، یکی از پنج منبع اصلی درآمد و ارزآوری محسوب میشود. در همین راستا فعالیتهای مربوط به میهمانداری و پذیرایی گردشگران یکی از بخشهای اصلی اقتصاد گردشگری را تشکیل میدهد که ظرفیت بالایی برای ایجاد اشتغال و درآمد بویژه در نواحی روستایی دارا میباشد. باتوجه به این مهم و همچنین اثرات مثبت فعالیتهای گردشگری دراقتصاد محل و زندگی افراد کم برخوردار، شناخت ظرفیتهای گردشگری نواحی و مناطق به منظور ساماندهی فعالیتها و مکانهای گردشگرپذیر در جهت افزایش رضایت گردشگران و نشت اقتصادی بیشتر برای جامعه میزبان و همچنین حفاظت زیستبومها اهمیت فراوان یافته است. در این رهگذر این پژوهش شناسایی پهنههای مساعد و مجاز دهستان گلمکان شهرستان چناران به عنوان یک تفرجگاه پیرامون شهری را به منظور استقرار اقامتگاههای دائم و موقت گردشگری هدف قرار داده است. روش انجام پژوهش توصیفی – تحلیلی با اهدف کاربردی است که از طریق مطالعات اسنادی و میدانی محقق شده است. برای تجزیه و تحلیل دادهها از مدل سلسله مراتبی (AHP) و همچنین نرمافزار GIS استفاده شده است. در روش سلسله مراتبی AHP ابتدا عوامل مؤثر پهنهبندی به کمک متخصصین مربوطه شناسایی و سپس بوسیله روش سلسله مراتبی، وزندهی شده و در انتها معیارهای (لایهها) بدست آمده با توجه به وزن هر معیار بوسیله توابع overley در نرم افزار GIS تلفیق شده و امتیاز هر پهنه با توجه به کل عوامل مؤثر و وزن آنها بدست آمده است. نتایج پژوهش نشان میدهد معیارهای طرح شده عمدتاً بر بنیان جاذبههای طبیعی ناحیه استوار است براین اساس پهنههای موجود در دهستان گلمکان جهت استقرار مراکز اقامتی و کمپهای گردشگری به سه دسته ممنوع، مشروط و مجاز تقسیم میشود. از یافتههای دیگر پژوهش وجود تنها 17 درصد پهنههای مجاز با پتانسیل بالا برای استقرار مراکز اقامتی است که باید برای سرمایگذاری و احداث تأسیسات مورد توجه قرار گیرد.
مراکز اقامتی گردشگری –تحلیل سلسله مراتبی (AHP),پهنه بندی,دهستان گلمکان
http://www.jgeoqeshm.ir/article_49637.html
http://www.jgeoqeshm.ir/article_49637_45eef9b45ca8aa979dcd27230c3f662e.pdf
موسسه آموزش عالی قشم
فصلنامه جغرافیا (برنامه ریزی منطقه ای)
2228-6462
2783-2112
7
26
2017
05
22
برنامه توسعه کالبدی لبههای شهری با تأکید بر الگوهای اسلامی – ایرانی نمونه موردی: بزرگراه شهید کاظمی تهران
133
149
FA
رضا
لحمیان
عضو هیئت علمی دانشگاه پیام نور
رئیس دانشگاه دولتی گرمسار
r_lahmian@yahoo.com
هدف پژوهش حاضر ارتقا کیفی ورودی و لبههای بزرگراه شهید کاظمی تهران با تأکید بر ارزشهای ایرانی - اسلامی میباشد که این هدف بر اساس اسناد طرحهای فرادست و معیارهای پایداری در برنامهریزی و طراحی محیط هماهنگ با مقررات شهرسازی، توسعه فیزیکی شهرها، دوری از طبیعت و قطع رابطه انسان را با محیط زیست طبیعی موجب میشود. پژوهش حاضر از لحاظ هدف کاربردی و به روششناسی از نوع توصیفی- تحلیلی است. در این پژوهش در بدو امر به کندکاو در تعاریف و مفاهیم سیما و منظر شهری و معرفی اهداف پژوهش، حرکت ناظر و ادراک آن با هدف استخراج معیارها و شاخصهای مرتبط با مبادی ورودی شهر پرداخته که نتایج آن در قالب معیارهای اصلی و شاخصهای آنها مشخص میگردد. پس از استخراج متغیرها و معیارهای مرتبط، شناخت کیفیات بصری به وسیله برداشتهای میدانی و تصاویر گرفته شده از سایت انجام گردید تا این متغیرها تدقیق گردند. پژوهش حاضر بر روی کلیدیترین لبههای ورودی بزرگراه شهید کاظمی واقع در منطقه 19 تهران انجام میگیرد. در حوزه تجزیه و تحلیل دادهها، پس از شناسایی متغیرها، بر روی محدوده موردنظر از طریق عکسهای هوایی و تولید نقشه امکانسنجی شده و از این طریق تحلیل و تفسیر انجام گرفته است. سرانجام نیز بر اساس تحلیل موقعیت محدوده مورد نظر بر اساس متغیرهای موردنظر، پیشنهاداتی در این زمینه مطرح گردیده است.
توسعه کالبدی,ورودیهای شهری,لبههای شهری,ارزشهای ایرانی – اسلامی
http://www.jgeoqeshm.ir/article_49638.html
http://www.jgeoqeshm.ir/article_49638_48c4a9c3176be4f6a1069fbba8091d09.pdf
موسسه آموزش عالی قشم
فصلنامه جغرافیا (برنامه ریزی منطقه ای)
2228-6462
2783-2112
7
26
2017
05
22
ارزیابی سطح رضایت گردشگران از عملکرد خدمات گردشگری و شناسایی زمینههای بهبود و توسعه خدمات در شهرهای ساحلی استان مازندران
151
162
FA
مهرداد
متانی
استادیار گروه مدیریت، دانشگاه آزاد اسلامی واحد قائم شهر، قائم شهر، ایران
mehrdadmatani@yahoo.com
الهام
داداشی سلو کلایی
کارشناسی ارشد مدیریت دولتی دانشگاه آزاد اسلامی واحد قائم شهر، قائم شهر، ایران
هدف اساسی این پژوهش ارزیابی سطح رضایت گردشگران از عملکرد خدمات گردشگری و شناسایی زمینههای بهبود و توسعه خدمات در شهرهای ساحلی استان مازندران است، جامعه آماری این پژوهش را کلیه گردشگران داخلی و خارجی استان مازندران در سال 139۵ تشکیل میدهند که با استفاده از جدول تعیین حجم نمونه کرجسی و مورگان به تعداد 384 نفر به روش نمونهگیری تصادفی انتخاب شدند. روش تحقیق به لحاظ هدف کاربردی است و از نظر ماهیت و روش توصیفی است. ابزار جمعآوری اطلاعات پرسشنامه است. روایی پرسشنامه با بهرهگیری از روش محتوایی انجام شد،. پایایی پرسشنامه نیز با روش آلفای کرونباخ تأیید شد. برای تجزیه و تحلیل دادهها از آزمون t تک نمونهای، رگرسیون خطی چند متغیره و آزمون رتبهبندی فریدمن استفاده شده است. یافتههای تحقیق بر اساس آزمون تی نشان داد که گردشگران از خدمات ارائه شده در زمینههای امنیتی و سیاحتی رضایت داشتهاند، نتایج به دست آمده از رگرسیون خطی چندگانه نیز معنیداری هر یک از مؤلفههای کیفیت دسترسی خدمات سیاحتی با مقدار ضریب بتا 164/.، جاذبههای گردشگری با مقدار ضریب 179/.، کیفیت و تعداد هتلها و رستورانها با مقدار ضریب 103/.، امنیت اجتماعی با مقدار ضریب 175/. و امنیت روانی با مقدار ضریب 199/. تأیید نموده است. همچنین بر اساس آزمون فریدمن توجه به مسائل بهداشتی و درمانی، ایحاد منطقه آزاد، استفاده از تبلیغات برای معرفی جاذبههای گردشگری، توسعه سواحل و تسهیل در امر حمل و نقلاز مهمترین زمینههای رشد و توسعه گردشگری در شهرهای ساحلی استان مازندران میباشد.
رضایتمندی,سیاحتی,امنیتی,گردشگری,مازندران
http://www.jgeoqeshm.ir/article_49639.html
http://www.jgeoqeshm.ir/article_49639_7ffb1f304f4714ef6911ad3110369298.pdf
موسسه آموزش عالی قشم
فصلنامه جغرافیا (برنامه ریزی منطقه ای)
2228-6462
2783-2112
7
26
2017
05
22
وضعیت سنجی سیاست های اقتصادی فضا با رویکرد ژئوپلیتیک شهری (نمونه ی موردی؛ شهرستان های استان فارس)
163
173
FA
افشین
متقی
دانشیار جغرافیای سیاسی، دانشگاه خوارزمی، تهران، ایران
a.mottaghi@khu.ac.ir
منوچهر
جهانیان
عضو هیات علمی دانشگاه علم و فرهنگ، تهران، ایران
ژئوپلیتیک شهری با تاکید بر سیاستگذاریهای اقتصادی در شهر، در پی بررسی و مطالعهی نقش ابعاد سیاسی در پدیدههای جغرافیایی یک شهر است. سیاستهای اقتصادی در یک شهر، میتواند زوایای مختلفی از شیوههای مدیریت و سیاست را بازنمایی کند. بهگونهای که با توجه رویکرد ژئوپلیتیک شهری، میتوان پراکنش کیفیت شاخصهای اقتصادی در یک شهر را در چارچوب عدالت اجتماعی یا فضایی مشخص کرد. پژوهش حاضر، با چنین هدفی به بررسی چگونگی پراکنش توسعه در مقیاس استان فارس پرداخته است. از میان شاخصهای توسعه در بخش اقتصاد سیاسی، زیرساختها و امکانات بهداشتی- درمانی برگزیده شده است تا چگونگی پراکنش و توسعهی آن در مقیاس شهرستانهای استان فارس (14 شهرستان منتخب) مقایسه شود. روش مطالعه در این پژوهش، علی- مقایسهای بوده و از تکنیکهای تصمیمگیری چندمعیاره، همچون روش شباهت به گزینهی ایدهآل (TOPSIS)، تحلیل سلسله مراتبی (AHP) و روش تحلیل خوشهای استفاده شده است. نتایج این پژوهش نشان از آن دارد که محرومیتی نسبی در مقیاس استان فارس از نظر برخورداری از شاخصهای توسعهی بهداشتی-درمانی به چشم میآید و پراکنش فضایی امکانات نیز چندان با توان و نیاز جمعیتی شهرستانهای این استان، همخوان و همگن نیست؛ چنانکه شهرستان شیراز به عنوان مرکز سیاسی استان، برخوردارترین شهرستان از نظر شاخص توسعه بهشمار میرود و اختلاف نسبتاً چشمگیری با دیگر شهرستانها دارد.
ژئوپلیتیک شهری,اقتصاد فضا,استان فارس
http://www.jgeoqeshm.ir/article_49640.html
http://www.jgeoqeshm.ir/article_49640_f0d5517e51d29ab8bf7fb3f3ef6100f1.pdf
موسسه آموزش عالی قشم
فصلنامه جغرافیا (برنامه ریزی منطقه ای)
2228-6462
2783-2112
7
26
2017
05
22
آشکارسازی تغییرات فیزیکی شهر با استفاده از تصاویر LandSatETM و مدل زنجیرهای MARKOV یک مطالعه در شهر اردبیل
175
189
FA
شیما
کریمی
کارشناسی ارشد معماری دانشگاه بین المللی امام خمینی (ره)، قزوین، ایران
mosazadeh.gu.ac@gmail.com
محمد
میرزاعلی
دانشجوی دکترای جغرافیا و مدرس گروه جغرافیا و معماری، دانشگاه پیام نور تهران، ایران
htmosazadeh70@yahoo.com
حسین
موسی زاده
کارشناس ارشد جغرافیا و برنامهریزی شهری، دانشگاه گلستان، گرگان، ایران
hmosazadeh5575@yahoo.com
سمیرا
قیاسی
استادیارگروه مهندسی محیط زیست دانشکده فنی و مهندسی، دانشگاه آزاد اسلامی، واحد تهران مرکزی، تهران، ایران
s.ghiasi@iauctb.ac.ir
امید
تبریزی
کارشناس ارشد معماری و عضو باشگاه پژوهشگران جوان، دانشگاه آزاد اسلامی علوم و تحقیقات، تهران، ایران
htmosazadeh70@gmail.com
استفاده از تصاویر ماهوارهای میتواند ابزار بسیار مفیدی برای تشریح روابط متقابل بین محیط انسانی و محیط طبیعی برای کمک به تصمیمگیری برنامهریزان در شرایط پیچیده باشد. فرآیند توسعه شهرها یکی از نیازهای اساسی در مدیریت و ارزیابی شهرها میباشد. افزون بر میزان رشد شهرها، مطالعه میزان تغییرات و تخریب کاربریها در سالهای گذشته و پیشبینی این تغییرات در سالهای آینده میتواند در مدیریت و برنامهریزی صحیح برای حل مشکلات کنونی و برنامهریزیهای توسعه آینده کمک نماید. در همین راستا مقاله حاضر قصد دارد تا با استفاده از تصاویر ماهوارهای Landsat Tm سال 1368 و تصویر ماهوارهای LandSatETM سال 1390 به بررسی روند رشد فیزیکی و جهت گسترش شهر اردبیل بپردازد. این مطالعه منطبق با دوره قبل و بعد از مرکزیت سیاسی شهر اردبیل میباشد. به همین منظور پس از پردازش تصاویر ماهوارهای، تصاویر با روش حداکثر احتمال طبقه بندی شدند و در نهایت در سیستم اطلاعات جغرافیایی (GIS) با اعمال تابع تغییرات، تغییرات کاربری بدست آمد. با توجه به بررسیها به عمل آمده نتیجه گیری شد که رشد فیزیکی شهر اردبیل بعد از مرکزیت سیاسی شتاب زیادی به خود گرفته است و در طی رشد فیزیکی شهر، زمینهای زراعی اطراف شهر به زیر ساخت و سازهای شهری رفته است.
رشد فیزیکی,تصاویر ماهوارهای,تغییرات کاربری,طبقه بندی تصاویر ماهوارهای,سیستم اطلاعات جغرافیایی (GIS)
http://www.jgeoqeshm.ir/article_49645.html
http://www.jgeoqeshm.ir/article_49645_e641523800f834bb4ab34b411eb0d066.pdf
موسسه آموزش عالی قشم
فصلنامه جغرافیا (برنامه ریزی منطقه ای)
2228-6462
2783-2112
7
26
2017
05
22
بهسازی بافت با ارزش روستایی و نقش آن بر توسعة صنعت گردشگری روستایی (مطالعه موردی: روستاهای ابیانه، طره، سرآقاسید و یا سه چای)
191
209
FA
داوود
مهدوی
استادیار گروه جغرافیای دانشگاه پیام نور، تهران، ایران
asfsferetet@gmail.com
اصغر
نوروزی
استادیار گروه جغرافیای دانشگاه پیام نور تهران، ایران
a.norouzi@pnu.ac.ir
فاطمه
میر امینی
کارشناس ارشد رشته جغرافیا و برنامهریزی روستایی - دانشگاه پیام نور مرکز شهرکرد، شهرکرد، ایران
<strong>چکیده</strong><br /> بافت کالبدی روستاهای ایران ضمن برخورداری از ارزشهای معماری، دارای الگوهای بصری و زیبا شناختی، انطباق با محیط طبیعی، هماهنگی با عملکرد زیستی، معیشتی، استفاده از مصالح و دانش بومی است. در این میان، بافت کالبدی برخی از روستاهای کشور به دلیل برخورداری از ویژگیهای خاص معماری، تاریخی و فرهنگی به عنوان میراثی ارزشمند و بجای مانده از نیاکان ما به شمار میرود که از یک سو حفظ و نگهداری آنها از اهمیت فراوانی برخوردار است و از سویی دیگر ضمن ایجاد محیطی مطلوب و جذاب برای روستاییان، با جذب بیشتر گردشگران به رونق و توسعه صنعت گردشگری در این روستاها کمک فراوانی بنمایند. لذا هدف از این مقاله نیز بررسی تأثیر بهسازی بافتهای با ارزش روستایی در توسعه صنعت گردشگری، شناخت محدودیتها و پتانسیلهای گردشگری منطقه و ارائة راهکارهایی برای توسعه صنعت گردشگری در روستاهای مورد مطالعه میباشد. نوع تحقیق کاربردی و روش تبیین و بررسی آن توصیفی- تحلیلی و پیمایشی بوده است. برای گردآوری اطلاعات از روش کتابخانهای و مطالعات میدانی استفاده شده است. مطالعات میدانی، از طریق طراحی و تکمیل پرسشنامه از دو گروه نمونه از روستائیان (262 نفر) و گردشگران (106 نفر) روستاهای ابیانه، طره، یاسه چای و سرآقاسید که به طور تصادفی انتخاب شدهاند صورت گرفته و با استفاده از آزمون خی دو و تحلیل واریانس به تجزیه و تحلیل اطلاعات پرداخته شده است. نتایج پژوهش حاضر حاکی از آن است که بهسازی بافت با ارزش روستایی نقش مؤثری در توسعة صنعت گردشگری دو روستای طره و ابیانه داشته و این میزان بالاتر از دو روستای سرآقاسید و یاسه چای است که در آنها بهسازی صورت نگرفته است.
روستا,بهسازی,بافت با ارزش روستایی,توسعه,گردشگری
http://www.jgeoqeshm.ir/article_49646.html
http://www.jgeoqeshm.ir/article_49646_bd9253642996f87f87010fe5b3b773f5.pdf
موسسه آموزش عالی قشم
فصلنامه جغرافیا (برنامه ریزی منطقه ای)
2228-6462
2783-2112
7
26
2017
05
22
نقش توانهای محیطی درتوسعه پایدار با تاکید بر گردشگری با استفاده از ahp (مطالعه موردی: بخش دیلمان شهرستان سیاهکل)
211
225
FA
بهزاد
فزونی
دانشجوی دکترای جغرافیا و برنامهریزی روستایی، دانشگاه آزاد اسلامی واحد علوم و تحقیقات، تهران، ایران
behzadfozoni1240@yahoo.com
علیرضا
استعلاجی
استاد جغرافیا و برنامهریزی روستایی، دانشگاه آزاد اسلامی، واحد یادگار امام خمینی (ره) (شهرری)، تهران، ایران
a.estelaji@iausr.ac.ir
مجید ولی
شریعت پناهی
دانشیار جغرافیا و برنامهریزی روستایی، دانشگاه آزاد اسلامی، واحد یادگار امام خمینی (ره)(شهرری)، تهران، ایران
majidshareeatpanahi@yahoo.com
توانهای محیطی به مجموعه تواناییها و استعدادها و قابلیتهای محیطی گفته میشود که در محیط طبیعی-اجتماعی و اقتصادی وجود دارند. این توانها شامل شکل زمین، جهت و جریان آبها، جنس خاک و رویش گیاهی در محیط طبیعی و ویژگیهای جمعیتی از نظر خصوصیات کیفی جمعیت و فعالیت و نحوه چگونگی توزیع فضایی آن از بعد اجتماعی و ایفای نقش معیشتی گروههای اجتماعی در بستر محیط، چگونگی سازمانیابی فضایی این نقش معیشتی و محیط اقتصادی را به وجود میآورد. هدف از این مقاله تنظیم رابطه انسان، محیط و فعالیتهای او در زمینه گردشگری در پهنه مورد مطالعه است، به گونهای که فعالیتهای اقتصادی، اجتماعی و اکولوژیکی، موجبات ساماندهی فضایی، مکانی و توسعه یافتگی و یا به عبارتی کاملتر، توسعه پایدار منطقه را فراهم کند و میتواند نقش بسزایی در گسترش گردشگری منطقه داشته باشد. روش تحقیق در این مقاله شامل روش کتابخانهای، اسنادی و مراجعه به منطقه مورد مطالعه و عملیات میدانی است. همچنین بعد از جمعآوری دادهها جهت تحلیل این دادهها و شاخصها، از روش AHP استفاده شده است. نتایج حاصل از مدل AHP نشان داد که عامل خاک با وزن نسبی 18/0، عامل شیب با وزن نسبی 15/0 و آب زیرزمینی با وزن نسبی 14/0 بیشترین نقش را در توسعه آبادیهای بخش دیلمان داشتهاند. بعد از این عوامل محیطی عامل اقلیم و کاربری اراضی با وزن نسبی به ترتیب 13/0 و 12/0 قرار دارند. این عوامل به صورت مستقیم و غیرمستقیم در گسترش گردشگری روستایی میتواند بسیار مؤثر باشد و خود جاذب یا دافع گردشگران میگردد.
توان محیطی,گردشگری,AHP,دیلمان بخش سیاهکل
http://www.jgeoqeshm.ir/article_49647.html
http://www.jgeoqeshm.ir/article_49647_7812c0934f451e7ecc701cccea972b79.pdf
موسسه آموزش عالی قشم
فصلنامه جغرافیا (برنامه ریزی منطقه ای)
2228-6462
2783-2112
7
26
2017
05
22
تحلیل و مقایسه اهداف ژئوپلیتیکی روسیه و آمریکا در بحران ۲۰۱۱ سوریه با تاکید بر امنیت اسرائیل و نقش منطقه ای ایران
227
248
FA
علی اصغر
اسمعیل پور روشن
عضو هیات علمی گروه جغرافیا، واحد یادگار امام خمینی (ره) شهر ری، دانشگاه آزاد اسلامی، تهران، ایران
pourroshan@yahoo.com
بحران 2011 میلادی سوریه یکی از بحرانهایی است که در آن مهمترین بازیگران منطقهای و جهانی در آن در حال ایفای نقش هستند. هدف این مقاله تحلیل و مقایسه اهداف ژئوپلیتیکی روسیه و آمریکا در بحران ۲۰۱۱ میلادی سوریه با تاکید بر امنیت اسرائیل و نقش منطقهای ایران است. سؤال اصلیای که در صدد پاسخگویی بدان برآمدهایم این است که با در نظر گرفتن دو متغیر امنیت اسرائیل و نقش منطقهای ایران مهمترین اهداف ژئوپلیتیکی روسیه و آمریکا در بحران سوریه کداماند؟ علاوه بر این سؤال اصلی سؤالات فرعی دیگری نیز در این مقاله مطرح است از جمله اینکه بحران 2011 میلادی سوریه دارای چه تاریخچه و جبهههایی است؟ دلایل اهمیت خاورمیانه برای ابرقدرتهای آمریکا و روسیه چیست و اینکه ایران و اسرائیل چه اهمیتی در اهداف ژئوپلیتیکی روسیه و آمریکا در بحران سوریه ایفا میکنند؟ نتایج این مقاله نشان میدهد که روسیه و آمریکا هر کدام دارای اهداف ژئوپلیتیکی بلند مدتی در منطقه خاورمیانه هستند و در این راستا از جمله متغیرهایی که به طور مستقیم و غیر مستقیم این اهداف را تحت تأثیر قرار میدهند نقش منطقهای ایران و امنیت اسرائیل است. این پژوهش از نظر روشی توصیفی- تحلیلی و از نظر هدف کاربردی است که در آن تلاش خواهد شد با استفاده از مقالات علمی و پژوهشی و دیگر منابع کتابخانهای به تحلیل و تبیین و مقایسه اهداف ژئوپلیتیکی روسیه و آمریکا در بحران ۲۰۱۱ میلادی سوریه با تاکید بر امنیت اسرائیل و نقش منطقهای ایران پرداخته شود.
بحران ۲۰۱۱ سوریه,امنیت اسرائیل,ایران,منطقه خاورمیانه
http://www.jgeoqeshm.ir/article_50753.html
http://www.jgeoqeshm.ir/article_50753_d76217c9944e328e2c338e3afbd5e48d.pdf
موسسه آموزش عالی قشم
فصلنامه جغرافیا (برنامه ریزی منطقه ای)
2228-6462
2783-2112
7
26
2017
05
22
طراحی چارچوب توسعه کارآفرینی در صنعت گردشگری ورزشی
249
265
FA
صلاح
دستوم
دانشجوی دکتری مدیریت ورزشی دانشگاه گیلان،
مهدی
سوادی
عضو هیات علمی دانشگاه آزاد اسلامی واحد قشم
savadi.mehdi@gmail.com
هدف از این پژوهش ارائه چارچوب مفهومی توسعه کارآفرینی در صنعت گردشگری ورزشی کشور بود.<br /> روش تحقیق از نوع مطالعات کیفی نظامند و توسعهنگر میباشد. جامعه آماری شامل دو بخش جامعه انسانی (صاحبنظران) و جامعه اطلاعاتی (منابع علمی و اسناد) حوزه گردشگری ورزشی بود. از دو ابزار پژوهش شامل مطالعه کتابخانهای و مصاحبه استفاده گردید. روایی پژوهش با استفاده از روش اعتباریابی کیفی مبتنی بر نظر متخصصان مورد تایید قرار گرفت. از روش کدگذاری برای چارچوببندی راهکارها استفاده گردید.<br /> چارچوب شناسایی شده شامل مشوقهای محیطی و نهادی، ساختار و مدیریت توسعه، نگرش، رفتار و فرهنگ کارآفرینانه، تأمین منابع توسعه، نظام نوآوری، زمینهها و فرصتها و پیامدهای توسعه کارآفرینی در گردشگری ورزشی بود. ارتباط بین منظرها از طریق سه نوع اثر پیشایندی، فرایندی و پیامدی و با مشخص کردن جنبه برجسته تأثیر مشخص گردید. علاوه براین برای هر کدام از منظرها چالشها و راهکارهای اجرایی مورد بررسی قرار گرفته است.<br /> بر اساس این یافتهها پیشنهاد میشود در توسعه کارآفرینی در گردشگری ورزشی اقدامات و تصمیمگیریهای راهبردی مبتنی بر تفکیک منظرهای فوق و پیشبینی ارتباط بین آنها باشد. رویکرد کلی میتواند این باشد که بر مبانی محیط و منابع گردشگری ورزشی و از طریق مدیریت، فرهنگسازی و نوآوری در این صنعت به ارتقای فرصتها و پیامدهای کارآفرینی در آن اقدام شود.
گردشگری ورزشی,کارآفرینی,مدل توسعه
http://www.jgeoqeshm.ir/article_49689.html
http://www.jgeoqeshm.ir/article_49689_8089ea54eb5fefea3ece0aa4043b16fc.pdf
موسسه آموزش عالی قشم
فصلنامه جغرافیا (برنامه ریزی منطقه ای)
2228-6462
2783-2112
7
26
2017
05
22
بررسی بهسازی و نوسازی بافت فرسوده منطقه 14 شهر کلان شهر تهران
267
275
FA
افشین
خدامی
دانش آموخته کارشناسی ارشد شهرسازی، دانشگاه آزاد اسلامی، واحد تهران شمال
sh_d12_coolgirl@yahoo.com
سید جمال الدین
دریاباری
دانشیار دانشگاه آزاد اسلامی، واحد تهران شمال
mohit.map@gmail.com
بافتهای فرسوده شهری که تحت تأثیر مدرنیزاسیون شتابزده، جمعیت غیربومیِ بلاتکلیف با زندگی شهری را به جای جمعیت بومی نشانده است، علاوه بر ایجاد محیط فیزیکی ناخوشایند، فضای اجتماعی ناپایداری نیز بوجود آورده است. به همین دلیل ، نوسازی بافت های فرسوده شهری یکی از مسائل اساسی در حوزه شهرسازی می باشد. این پژوهش در پی آن است تا بافت های فرسوده واقع در منطقه 14 شهر تهران را با بهره گیری از بازشناسی و به کارگیری قابلیت های اجتماعی و فضایی- کالبدی آن مورد و بهسازی و نوسازی قرار دهد و با ارائه راهبردهای منطقی در بافت فرسوده مورد مطالعه، تسریع در امر نوسازی را موجب شود . محدوده مورد مطالعه جوامعی مهاجر با خرده فرهنگ های متفاوت ، به ودیعه گرفته شده است که در ترکیب های طایفه ای ، انسجام اجتماعی شان را تا به امروز حفظ کرده اند. چنین امری موجب شده تا علیرغم فرسودگی بافت، ارزش زیست و سکونت آن به طور نسبی حفظ شود. یافته های تحقیق حاضر که به روش توصیفی – تحلیلی و با استفاده از قضاوت کارشناسانه و بهره گیری از شیوه پیمایش میدانی از مدل swot برای تحلیل داده ها به دست آمده است، نشان می دهد که ضعف همبستگی بین اجتماع و کالبد، موجبات تضعیف و فرسودگی ساختار اجتماعی - کالبدی را فراهم می آورد. بازشناسی این قابلیت و به کارگیری آنها در تدوین راهبردها و طرح ساماندهی پیشنهادی ، موجبات برخورد منطقی جهت مداخله در بافت فرسوده حاضر در روند بهسازی و نوسازی را فراهم می آورد.
کلیدی : بافت فرسوده,انسجام فضای- کالبدی,ساماندهی,بهسازی و نوسازی
http://www.jgeoqeshm.ir/article_50423.html
http://www.jgeoqeshm.ir/article_50423_35ead48781db63babbd060a36a5faf17.pdf
موسسه آموزش عالی قشم
فصلنامه جغرافیا (برنامه ریزی منطقه ای)
2228-6462
2783-2112
7
26
2017
05
22
بررسی میزان رضایت روستاییان ازعملکردمدیران محلی درشهرستان صومعه سرا
277
286
FA
حسین
قاسمی نرگسی
دانشجویی دکترای جغرافیای برنامه ریزی روستایی،گروه جغرافیا،واحد یادگار امام خمینی (ره)،شهرری،دانشگاه آزاد اسلامی،تهران،ایران
نصرالله
فلاح تبار
دانشیارگروه جغرافیا، واحد یادگار امام خمینی (ره)،شهر ری ،دانشگاه آزاد اسلامی،تهران ،ایران
علیرضا
استعلاجی
استاد گروه جغرافیای،واحد یادگار امام خمینی (ره)،شهر ری ،دانشگاه آزاد اسلامی،تهران ،ایران
al-estelaji@yahoo.com
این تحقیق با استفاده از روش توصیفی و تحلیلی و با بهره گیری از مطالعات کتابخانه ای، اسنادی و مشاهدات میدانی وتکمیل پرسشنامه به بررسی میزان رضایت روستاییان ازعملکردمدیران محلی درشهرستان صومعه سرا پرداخته ومهمترین هدف اصلی تحقیق بررسی میزان رضایت روستاییان ازعملکردمدیران محلی در این شهرستان می باشدجامعه آماری کل شهرستان صومعه سرا بوده وحجم نمونه براساس جدول مورگان و به روش تصادفی سهمیه ای انتخاب گردیده است. نتایج تحقیق بیانگراینست که مدیران محلی می توانندتاثیر زیادی درتوسعه روستاهای شهرستان داشته وهمه روستاییان تشکیل مدیریت محلی یاوجود دهیاری وشوراها را در توسعه روستا ضروری وزمینه های ضرورت تشکیل این مدیریت محلی در روستا رااز نظراقتصادی، اجتماعی، فرهنگی وهمه مواردبیان نمودهاند. اکثرپاسخ دهندگان معتقدند که مدیران محلی درکارخودموفق بوده وازعملکردمدیران محلی احساس راضایت می کنند.وچگونگی عملکرد مدیران روستا رادرزمینه اجتماعی وفرهنگی عالی بیان داشته ونقش مدیران محلی رادرتوسعه روستاهای شهرستان صومعه سرابسیارزیاددانسته اند.همچنین میزان موفقیت و عملکرد مدیران در زمینه رونق و تجارت وکسب وکار درمناطق روستایی، بازگشت مردم به روستا و جلوگیری ازمهاجرت ،گسترش فعالیت های خدماتی وسایر موارد در روستا زیاد دانسته ودرمجموع مشارکتشان را درتوسعه روستا بسیار موثرمی دانند.درواقع بیشترین زمینه های ایفای نقش مدیران اقتصادی، اجتماعی وبعد فرهنگی وفضایی کالبدی می باشد .اکثرپاسخ دهندگان معتقدندکه مدیران برای مشارکت مردم درامورمختلف مردم راتشویق نموده و معتقدند که مدیران محلی توانسته اندمشکلات موجود درشهرستان صومعه سرا را برطرف نموده ومیزان توانایی مدیران محلی درحل مشکلات موجود در این شهرستان را بسیار زیاد می دانند.
میزان رضایت,عملکرد,مدیران محلی,شهرستان صومعه سرا
http://www.jgeoqeshm.ir/article_50424.html
http://www.jgeoqeshm.ir/article_50424_54fe6bea876b79105cbec12ecaccd7ff.pdf
موسسه آموزش عالی قشم
فصلنامه جغرافیا (برنامه ریزی منطقه ای)
2228-6462
2783-2112
7
26
2017
05
22
شورای اسلامی شهر و جایگاه آن در ارتقاء حقوق شهروندان (نمونه مورد مطالعه: شورای اسلامی شهر تهران)
287
305
FA
محمد
سالاری
دانشجوی دکترای شهرسازی، تهران، ایران
mmohammadsalari@gmail.com
شهرو هر محیط زندگی مدنی واجتماعی ، با شهروندان معنی پیدا می کند. رابطه شهروندی با مدیریت شهری از جمله مسائل و موضوعات مهمی است که در حوزه مدیریت شهری در جهان مورد توجه قرار گرفته است. شهرها از جمله مراکز سکونتی هستند که برای ایفای نقشهای متعدد به افرادی در عرصههای سیاسی و اجتماعی نیاز دارند. نقش دادن به افرادِ متفاوت عرصه شهری از جمله دولت، مردم، نهادهای مدنی و قانونگذار باعث ایجاد وظایف متقابل و دو سویه بین شهروندان و ادارهکنندگان امور در راستای رسیدن به حقوق شهروندی، در سطح ملی و محلی شدهاست. شوراهای اسلامی شهر از نهادهای مدنی حاکمیت است که وظیفه تحقق حقوق شهروندی را در حوزه شهر و استان بر عهده دارد. در این راستا پژوهش حاضر به بررسی و تحلیل عملکرد شورای شهر تهران در تحقق حقوق شهروندی میپردازد. نوع پژوهش، کاربردی و به لحاظ روش، توصیفی – تحلیلی است. گردآوری اطلاعات به دو صورت کتابخانهای – اسنادی و پیمایشی – میدانی و با روش پرسشنامه انجام گرفته است. جامعه آماری پژوهش، شامل 150 نفر از کارمندان شورای اسلامی و 384 نفر از شهروندانِ شهر تهران است. برای انجام آمارهای توصیفی و آمار استنباطی مطالعه حاضر از نرم افزار SPSS و آزمون تی و رگرسیون خطی استفاده شدهاست. نتایج پژوهش نشان میدهد، شهروندان شهر تهران میزان عملکرد شورای شهر خود را نیز به دلیل نداشتن سازو کار مناسب جهت نظارت بر امور شهری و تحقق حقوق شهروندی کمتر از حد میانه میدانند. نتایج آزمون رگرسیون خطی نیز نشان میدهد، در هر یک از معیارهای متغییر وابسته حقوق شهروندی، مؤلفههای سازنده عملکرد شورای شهر بیشترین تأثیرگذاری خود را بر معیارهای حقوق اجتماعی، حقوق مدنی (منفی و معکوس) و در نهایت حقوق سیاسی تأثیر مثبتی دارد. لذا فراهم آوردن سازوکارهای مناسب جهت تحقق بهتر معیارهای مذکور در شورای اسلامی شهر تهران، کمک شایانی به ایفای نقش هر چه بهتر این نهاد در تحقق حقوق شهروندی، شهروندانِ تهرانی خواهد کرد.
شورای شهر,حقوق شهروندی,شهر,مدیریت شهری,شورای شهر تهران
http://www.jgeoqeshm.ir/article_50429.html
http://www.jgeoqeshm.ir/article_50429_90f92ffcd1a528968f2cd95de44436b1.pdf
موسسه آموزش عالی قشم
فصلنامه جغرافیا (برنامه ریزی منطقه ای)
2228-6462
2783-2112
7
26
2017
05
22
جایگاه وزرای عصر مسلمانی ایلخانان در آبادانی حیات شهری
307
319
FA
محمد
عارف نیا
گروه تاریخ، واحد نجف آباد، دانشگاه آزاد اسلامی، نجف آباد، ایران
سید ابوالفضل
رضوی
دانشیار گروه تاریخ، دانشگاه خوارزمی، تهران، ایران
razavi_edu@yahoo.com
ناصر
جدیدی
گروه تاریخ، دانشگاه خوارزمی، تهران، ایران
پس از یک دوره تلاش برای مهار رفتار مغولان و بومی کردن قوم غالب از سوی دولتمردان ایرانی، وزیران عهد ایلخانان با تشویق ایلخانان مسلمان به ایجاد اصلاحات گسترده، زمینه های شکوفایی نسبی اقتصاد و حیات شهری را هموار نمودند . نوشتار حاضر با طرح این سوال که بازخوانی اندیشه های ایرانشهری در رویکرد آبادگرایانه وزیران عهد مسلمانی ایلخانان چه جایگاهی داشته است؟ بر این باور است که آگاهی به اهمیت امنیت و عدالت، همنوایی مناسبات جامعه و حکومت، ضرورت اعتنای حکام به معیشت رعایا و اهتمام به عمران شهری و سازندگی، آنان را به ترغیب دستگاه ایلخانان به انجام اصلاحات گسترده در عهد مسلمانی واداشته است. بنابراین، وزرای ایرانی در این عصربا ایجاد تحول در حوزه ی اقتصاد و اجتماع، دریچه ای به سوی کارآفرینی گشودند تاساختار جامعه عصر ایلخانی را ماهیت نظام مندی ببخشند.
شهر وشهرسازی,وزارت,ایلخانان,اقتصاد شهری,عدالت و امنیت
http://www.jgeoqeshm.ir/article_50430.html
http://www.jgeoqeshm.ir/article_50430_fd5402cc86bd45e4f83b0f6113aea2bc.pdf
موسسه آموزش عالی قشم
فصلنامه جغرافیا (برنامه ریزی منطقه ای)
2228-6462
2783-2112
7
26
2017
05
22
تحلیل و ارزیابی سطوح توسعه یافتگی شهرستانهای استان خراسان شمالی با استفاده از مدل TOPSIS
321
330
FA
افسانه
صدری فرد
دانشجوی دکتری جغرافیا و برنامه ریزی شهری دانشگاه پیام نور مرکز تهران
sadry1360@yahoo.com
لیلا
جلال آبادی
0000-0001-6057-4653
دانشجوی دکتری جغرافیا و برنامه ریزی شهری دانشگاه پیام نورتهران و مدرس مجتمع آموزش عالی بم
leili_jalalabadi@yahoo.com
فاطمه
کریمیان پور
دانشجوی دکتری جغرافیا و برنامه ریزی شهری دانشگاه پیام نور مرکز تهران
fateme.karimian11@gmail.com
ستایش
زینی
کارشناس ارشد جغرافیا و برنامه ریزی شهری دانشگاه پیام نور تهران
هر جامعه ای در راه توسعه تلاش می کند، زیرا توسعه هدفی است که اکثر مردم آن را ضروری می دانند. فراهم نمودن زمینه برخورداری از خدمات مختلف اقتصادی، رفاهی و زیر بنایی، تسهیلات اجتماعی، فرهنگی و بهداشتی از اساسی ترین شاخص های برنامه ریزی در هر واحد برنامه ریزی به ویژه شهرستانها است.هدف از مقاله حاضر تعیین درجه توسعه یافتگی شاخص های اقتصادی، آموزشی، درمانی و زیربنایی شهرستانهای استان خراسان شمالی بود. تحقیق از نوع تحقیقات کاربردی و روش انجام آن توصیفی و تحلیلی بوده و روش جمع آوری اطلاعات به دو روش مطالعات کتابخانه ای و پژوهش میدانی صورت گرفت. به منظور رتبه بندی شهرستانهای استان خراسان شمالی از لحاظ توسعه یافتگی شاخص های اقتصادی، آموزشی – فرهنگی، بهداشتی – درمانی و زیربنایی، از مدل سطح بندی تاپسیس و نرم افزارهای Excel و SPSS و برای ترسیم و تهیه نقشه ها از سیستم اطلاعات جغرافیایی (GIS) استفاده شده است. نتایج پژوهش نشان داد که در میان شهرستانهای استان خراسان شمالی در بخش شاخص اقتصادی اسفراین، توسعه یافته ترین شهرستان و مانه و سملقان در پایین ترین رتبه توسعه یافتگی قرار داشتند. در بخش شاخص آموزشی- فرهنگی شهرستان گرمه، توسعه یافته ترین و بجنورد توسعه نیافته ترین شهرستان بود. همچنین در بخش شاخص بهداشتی- درمانی شهرستان بجنورد، توسعه یافته ترین و مانه و سملقان توسعه نیافته ترین و در نهایت در شاخص زیربنایی شهرستان شیروان توسعه یافته ترین و مانه و سملقان توسعه نیافته ترین شهرستان استان خراسان شمالی از نظر دسترسی به شاخصهای زیر بنایی می باشد.
توسعه یافتگی,توسعه پایدار,مدلTOPSIS
http://www.jgeoqeshm.ir/article_50434.html
http://www.jgeoqeshm.ir/article_50434_730d0a7ab1e49d3df9355dcbbb3bc2df.pdf