موسسه آموزش عالی قشم
فصلنامه جغرافیا (برنامه ریزی منطقه ای)
2228-6462
2783-2112
8
32
2018
11
22
تحلیل فضایی زیستپذیری محلات شهری (مطالعه موردی منطقه 10 تهران)
7
22
FA
صدیقه
لطفی
استاد گروه جغرافیا و برنامه ریزی شهری، دانشگاه مازندران، بابلسر، ایران
s.lotfi@umz.ac.ir
طاهر
پریزادی
استادیار گروه جغرافیای انسانی، دانشکده علوم جغرافیا، دانشگاه خوارزمی، تهران، ایران
tparizadi@yahoo.com
ارغوان
نجاتی
دانشجوی کارشناسی ارشد گروه جغرافیا و برنامه ریزی شهری، دانشگاه مازندران، بابلسر، ایران
arghavan.nj92@gmail.com
زیست پذیری که مفهوم تحت بررسی این پژوهش است، اساسا از اواخر قرن بیستم مورد توجه قرار گرفته است ، زیرا فضاهای شهری دچار مسائلی چون کیفیت پایین محیط، آلودگی صوتی و هوا و... شده بودند. درایران رشد شتابان جمعیت و بالتبع جمعیت شهرنشین، و لزوم پاسخگویی به نیازهای آنان از جمله خدمات شهری ضرورت توجه به بخش ها و محلات شهری را دو چندان می کند، کلانشهر تهران، متشکل از 22 منطقه کلانشهری با ازدیاد جمعیت و اثرات مخرب آن مواجه شده است بعضی محلات شکوفا و پر رونق و برخی محلات روبه زوال و نابودی، درنتیجه زیست پذیری و کیفیت زندگی هم از یک محله به محله دیگر متفاوت است. تحقیق حاضر با هدف شناخت و تحلیل فضایی وضعیت موجود زیست پذیری شهری در محلات منطقه 10شهر تهران بر اساس ابعاد زیست پذیری انجام شده است. روش تحقیق توصیفی تحلیلی است، اطلاعات و داده های پژوهش با استفاده از پرسشنامه محقق ساخته و تنظیم پرسشنامه با استفاده ازطیف پنج گزینه ای لیکرت صورت پذیرفت. حجم نمونه با استفاده از فرمول کوکران384نفر مشخص شد، اعتبار پرسشنامه با استفاده از نظرات متخصصان تایید شد، برای سنجش میزان پایایی از روش آلفای کرونباخ استفاده و آلفای کرونباخ با نتیجه8/0 مورد تایید قرار گرفت. تجزیه و تحلیل داده ها به وسیله نرم افزارspss و آزمون های آماری تی تست ، آنووا و توکی و ترسیم نقشه ها و تحلیل فضایی با استفاده از نرم افزار Arc GIS انجام
تحلیل فضایی,زیست پذیری,محلات شهری,منطقه 10 تهران
http://www.jgeoqeshm.ir/article_96901.html
http://www.jgeoqeshm.ir/article_96901_17d684e9afc2b0e757bf3c43f17e33a1.pdf
موسسه آموزش عالی قشم
فصلنامه جغرافیا (برنامه ریزی منطقه ای)
2228-6462
2783-2112
8
32
2018
11
22
واکاوی زیست پذیری در فضاهای شهری با رویکرد کالبدی (مطالعه موردی: شهر زنجان)
23
40
FA
محمد تقی
حیدری
استادیار جغرافیا و برنامه ریزی شهری، دانشگاه زنجان، زنجان، ایران
taghiheydari@yahoo.com
کرامت اله
زیاری
استاد تمام جغرافیا و برنامه ریزی شهری، دانشگاه تهران، تهران، ایران
zayyari@ut.ac.ir
ابوالفضل
مشکینی
دانشیار جغرافیا و برنامه ریزی شهری، دانشگاه تربیت مدرس، تهران، ایران
meshkini@modares.ac.ir
علیرضا
انبارلو
دانشجوی دکتری رشته آینده پژوهی، پژوهشگاه شاخص پژوه، دانشگاه اصفهان، اصفهان، ایران
alirezaanbarlo@yahoo.com
ارتقاء زیست پذیری شهر به مثابه یک آرمانی مشروع، در صدر بسیاری از اسناد شهرسازی به چشم می خورد؛ چنانکه در سالیان اخیر به موازات مطرح شدن نظریه توسعه پایدار، این رویکرد به عنوان یک موضوع مهم علمی در کلیه جوامع علمی مطرح بوده و بخش وسیعی از ادبیات برنامه ریزی شهری را نیز به خود اختصاص داده است. لذا هدف این پژوهش بررسی وضعیت زیست پذیری درسطح محلات شهر زنجان است. پژوهش حاضر با هدف سنجش میزان زیست پذیری محلات داده های حاصل از پرسش نامههای تکمیل شدهی ساکنان با استفاده از از نرم افزارهای lisrel, SPSS,fs/QCو Arc Gis تجزیه و تحلیل شدند. نتایج حاکی از محاسبات نشان می دهد محله دروازه ارک با امتیاز (342F=) و محله دگرمان ارخی با امتیاز (324F=) در تبه های برتر قرار دارند. این در حالی است که محله حق وردی با امتیاز (18F=) و محله قهرمان با امتیاز (41F=) و محله مهدیخان با امتیاز (53F=) در رتبه های آخر قرار دارند. بدین ترتیب امتیاز بندی محلات بر اساس شاخصها و آمارهای نشان داد که محلات بواسطه کمبود خدمات، ضعف در سرمایه گذاری و... در موقعیت پایینی قرار دارند و شرایطزیستپذیری این محلات در بُعد کالبدی ضعیف است.همچنین تحلیل خود همبستگی فضایی منطقه بافت فرسوده شهر زنجان محله یری بالا با ضریب (1.17743ZScore = ) در بالاترین طیف رتبه ای قرار دارد. بعد از آن محلات دباغلر با ضریب (1.057329= ZScore)، و داودقلی با ضریب (1.01741= ZScore) در رتبه های بعدی قرار دارند. بدین ترتیب، محلات فوق، بیشترین شباهت و یکسانی و بطور کلی، خود همبستگی فضایی را در شاخص های کالبدی به یکدیگر دارد. در مقابل محلات نصرالله خان با ضریب (1.46657- = ZScore)، در پایین ترین طیف رتبه ای قرار دارد. بعد از آن محلات شوقی با ضریب (1.312739-= ZScore)، و محله یری پایین با ضریب (0.976355-= ZScore)، در رتبه های بعدی قرار دارند. در نتیجه، این سه محله، بویژه محله نصرالله خان، کمترین شباهت و خودهمبستگی فضایی را در شاخص های کالبدی در بافت دارند.
رویکرد زیست پذیری,موسسات اکونومیست,بافت فرسوده,شهر زنجان
http://www.jgeoqeshm.ir/article_81272.html
http://www.jgeoqeshm.ir/article_81272_3439d0aa1620dc65cf44974ac69c2f58.pdf
موسسه آموزش عالی قشم
فصلنامه جغرافیا (برنامه ریزی منطقه ای)
2228-6462
2783-2112
8
32
2018
11
22
امنیت سازی پایدار درخلیج فارس
41
59
FA
حجت الله
حیدری صوفیانی
دانشجوی دکترای جغرافیای سیاسی، واحد علوم و تحقیقات، دانشگاه آزاد اسلامی، تهران، ایران
h_heidari1344@yahoo.com
زهرا
پیشگاهی فرد
استاد جغرافیای سیاسی، دانشگاه تهران
zfard@ut.ac.ir
عزت الله
عزتی
دانشیار جغرافیای سیاسی، واحد علوم و تحقیقات، دانشگاه آزاد اسلامی، تهران، ایران
عمران
علیزاده
استادیار جغرافیای سیاسی، واحد رشت، دانشگاه آزاد اسلامی، تهران، ایران
منطقه خلیج فارس نقش محوری در ارتباط بین اروپا، آفریقا، آسیای جنوبی و جنوب شرقی دارد و به عنوان یکی از زیرسیستم های منطقة آسیای جنوب غربی، دریای مدیترانه، دریای سرخ و اقیانوس هند، کبیر و اطلس را به هم پیوند می دهد و در این راستا از دیرباز مورد توجه قدرت های جهانی به ویژه ایالات متحده آمریکا بوده است. با توجه به اینکه این منطقه در موازنة قدرت و ساختار امنیتی بین المللی نقش محوری و تعیین کننده ای دارد، اما تاکنون از ساختار امنیتی متناسب با سهم و نقش کشورهای ساحلی این منطقه برخوردار نبوده است و فقدان ترتیبات امنیتی بومی در خلیج فارس، از دسترسی به امنیت پایدار دور مانده و آسیب پذیری این منطقه را تحت تأثیر تحولات پیرامونی، دوچندان نموده است. در این راستا ضرورت ایجاد ساختار امنیتی جدید در خلیج فارس با درک امنیتی مشترک و پذیرش موازنه و تنوع رفتار استراتژیک بازیگران این منطقه در سایة مشارکت منطقه ای، امری اجتناب ناپذیر می باشد و از الزامات آن، تقویت نقاط همگرایی و ایجاد ائتلاف و اتحادیه های فراگیر در بین کشورهای ساحلی این منطقه می باشد. این پژوهش با روش تحلیلی- توصیفی درصدد ارایة الگوی ساختار امنیتی در خلیج فارس با استفاده از نقش و سهم کشورهای ساحلی این منطقه با هدف رسیدن به امنیت پایدار می باشد و به دنبال پاسخ این پرسش است که الگوی امنیتی برای رسیدن به امنیت پایدار در خلیج فارس را چگونه می توان تدوین نمود؟. نتایج حاصله از این تحقیق بیانگر آن است که هرگونه ایجاد ساختار امنیتی متناسب با منافع نقش محوری قدرت های فرامنطقه ای منجر به رضایت مندی و دربرگیرندة منافع همة کشورهای ساحلی خلیج فارس نخواهد شد و تنها ترتیبات امنیتی بومی متناسب با سهم و نقش محوری کشورهای منطقه زمینة دسترسی به امنیت پایدار را می تواند فراهم نماید.
موازنة قدرت,امینیت پایدار,ترتیبات امنیتی بومی
http://www.jgeoqeshm.ir/article_81296.html
http://www.jgeoqeshm.ir/article_81296_d05b9c9effb17c70d37234588d12f929.pdf
موسسه آموزش عالی قشم
فصلنامه جغرافیا (برنامه ریزی منطقه ای)
2228-6462
2783-2112
8
32
2018
11
22
نگرشی کلان بر برنامهریزی و سازماندهی فضا در منطقه مکران (مطالعه موردی: چابهار)
61
90
FA
ازیر
بلوچ
دانش آموخته دکتری رشته ی جغرافیای سیاسی، واحد گرمسار، دانشگاه آزاد اسلامی، گرمسار، ایران
baloch.ozair@gmail.com
حیدر
لطفی
دانشیار جغرافیای سیاسی و گردشگری، واحد گرمسار، دانشگاه آزاد اسلامی، گرمسار، ایران
lotfi2015896@gmail.com
منطقه مکران به دلایل جغرافیایی، سیاسی، اقتصادی و حتی فرهنگی دارای ماهیتی استراتژیک برای تحرک و توسعه نیمه شرقی کشور و در نتیجه کل ایران، برای کشورهای همجوار در منطقه و حتی برای ارتباطات اقتصادی جهانی است. با توجه به این موضوع سؤال اصلی مقاله این است دلایل فضایی موقعیت استراتژیک منطقه مکران کداماند؟ نتایج این مقاله نشان میدهد که این منطقه به لحاظ موقعیت ارتباطی دارای یک موقعیت استثنایی است. نوار ساحلی منطقه چابهار از طرفی با نوار ساحلی هرمزگان و شمال خلیج فارس و از طرف دیگر با نوار ساحلی پاکستان و منطقه کراچی هم جوار است. این منطقه به وسیله دریای عمان، خلیج عدن و کانال سوئز، به دریای مدیترانه و اروپا، به وسیله اقیانوس هند به آفریقا و دماغۀ امید نیک (و نیز مدیترانه) و همچنین به اقیانوس اطلس و قاره آمریکا راه مییابد. همچنین از بُعد امنیت ملی، موقعیت استراتژیک منطقه چابهار که از سویی ناشی از قرارگیری آن در مدخل ورودی دریای عمان و خلیج فارس و از سوی دیگر داشتن خورهای شرقی است و نیز نقش بندرگاهی آن به دلیل نزدیکی به شبه قاره هند و توان طبیعی آن در ایفای نقش پوشش بر بنادر خلیج از نظر کنترل تنگه هرمز و اشراف آن بر سواحل جنوبی دریای عمان، امکان کنترل دقیق بر خطوط نظامی در اقیانوس هند و تنگه باب المندب را به منطقه داده است. به لحاظ وضعیت سیاسی حاکم بر منطقه نیز، استان مرزی سیستان و بلوچستان به لحاظ همسایه بودن با دو کشور پاکستان و افغانستان و نیز قرار گرفتن در حاشیه آبهای آزاد دریای عمان به لحاظ استراتژیکی و سیاسی از موقعیت ویژهای برخوردار است. تحقیق حاضر کیفی است که در آن تحقیق حاضر کیفی است که در آن سعی شده است با استفاده از منابع کتابخانهای و مقالات پژوهشی و نیز سایر منابع علمی به برنامهریزی و سازماندهی سیاسی، امنیتی و اقتصادی فضا در منطقه مکران با محوریت منظقه چابهار پرداخته شود.<br />
سازماندهی فضا,منطقه مکران,ایران,چابهار
http://www.jgeoqeshm.ir/article_81299.html
http://www.jgeoqeshm.ir/article_81299_d4230328110c49e0d5fc1c31e25f758c.pdf
موسسه آموزش عالی قشم
فصلنامه جغرافیا (برنامه ریزی منطقه ای)
2228-6462
2783-2112
8
32
2018
11
22
تحلیل سیر تحولات شاخصهای برنامهای مراکز خرید تهران (نمونه موردی: ۶ مرکز خرید فعال در مقیاس شهری بین دهههای 70 تا 90 شمسی)
91
104
FA
محیا
صادقی پور رودسری
دانشجوی دوره دکتری معماری، دانشکده معماری و شهرسازی، واحد تهران مرکزی، دانشگاه آزاد اسلامی، تهران، ایران
mahya.spr@gmail.com
پریسا
علیمحمدی
گروه معماری، دانشکده معماری و شهرسازی، دانشگاه آزاد، واحد تهران مرکز، تهران، ایران.
mahya.spr.architect@gmail.com
منوچهر
معظمی
استادیار گروه معماری، دانشگاه هنر، واحد تهران مرکزی، دانشگاه آزاد اسلامی، تهران، ایران
m.moazzami@ut.ac.ir
در دنیای مدرن امروزی، باتوجهبه تغییر سبک زندگی افراد جامعه، فضاهای تجاری، جزو جداییناپذیر شهرها هستند و افراد پس از خانه و محل کار، بخش عمدهای از زمان خود را جهت رفع نیازهای مادی، گذران اوقات فراغت و تعاملات اجتماعی در آنها سپریمیکنند. گونهشناسی متفاوتی از فضاهای تجاری شاخص، نظیر بازارهای تاریخی، عرصههای تجاری، راستهها و بورسها، مراکز خرید تکصنفی و مراکز خرید شهری در تهران وجوددارد که در مقیاسهای متفاوتی عملمیکنند. از بررسی ادبیات نظری پژوهش چنین برمیآید که عموم تلاشهای انجامشده پیرامون مراکز خرید، به حوزه تاریخی و اجتماعی توجه داشتهاست. دراینمیان کمتر پژوهشی انجامشده که سعی در پیوند مفاهیم مرتبط این حوزه با شاخصهای برنامهریزی معماری داشتهباشد.<br /> پژوهش حاضر درصدد است تا با نزدیکشدن به پاسخ این سؤال که چگونه میتوان شاخصهای برنامهای تحولیافته در مراکز خرید سه دهه اخیر تهران را در قالب الگوهایی شناسایینمود، به تحلیل پنجگانه مراکز خرید از منظر شاخصهای برنامهای، در راستای رسیدنبه تبیینی معتبر و تکرارپذیر، بپردازد. بدینمنظور، ضمن بررسی مراکز خرید فعال در مقیاس شهری، شش مرکز خرید بهروش نمونهگیری خوشهای موردسنجش قرارگرفتهاست. دادههای کمی و کیفی حاصل از مشاهده، برداشت میدانی، ترکینگ، ترسیم گرافیکی و غیره درقالب نمودار و دیاگرامهای تحلیلی موردارزیابی قرارگرفتهاند. نتایج پژوهش حاکی از آن است که مراکز خرید سه دهه اخیر شهر تهران، درراستای تغییر کارکرد خود، از صرف اقتصادی به فرهنگی و اجتماعی، دچار تغییر در برنامه شده و این امر در شاخصهایی نظیر نوع و میزان اختلاط صنفی، نسبت فضای مکلف به غیرمکلف، تنوع تیپولوژی مخاطبین مراکز خرید و غیره بروز پیدا کردهاست.
واژگان کلیدی: مراکز خرید,شاخصهای برنامهای,تحولات دهههای اخیر,تهران
http://www.jgeoqeshm.ir/article_81308.html
http://www.jgeoqeshm.ir/article_81308_f4b933caf7317f6ad8da7c661c220186.pdf
موسسه آموزش عالی قشم
فصلنامه جغرافیا (برنامه ریزی منطقه ای)
2228-6462
2783-2112
8
32
2018
11
22
ارزیابی میزان رضایتمندی شهروندان شهر مراغه از عملکرد مناطق شهرداری
105
119
FA
امید
مبارکی
استادیار جغرافیا و برنامه ریزی شهری، دانشگاه مراغه، مراغه، ایران
omidmobaraki52@gmail.com
پس از انقلاب صنعتی تحولات اجتماعی و اقتصادی به ویژه فناوریها در کشورهای پیشرفته و به تبع آن در کشورهای در حال توسعه، نظام سکونتگاههای انسانی(شهری، روستایی) را به شدت تحت تأثیر قرار داده است، به گونه ای که سهم جمعیت شهری نسبت به جمعیت روستایی فزونی گرفته و در فضایی لجام گسیخته و بدون برنامه و تا اندازه ای نشأت گرفته از مهاجرت شدید و بی برنامه روستایی این امر مدیریت شهری را نه تنها در ارائه خدمات عمومی با مشکل روبرو ساخته است بلکه در عصر جهانی شدن مدیریت کارآمد و اثر بخش را به یک مدیریت منفعل مبدل ساخته است. هدف این تحقیق ارزیابی میزان رضایتمندی شهروندان شهر مراغه از عملکرد مناطق شهرداری است. نوع تحقیق کاربردی و روش آن توصیفی- تحلیلی است. و برای تجزیه و تحلیل داده ها از نرم افزار SPSS و آزمون های تی تک نمونه ای و ضریب همبستگی پیرسون و تحلیل واریانس یک طرفه استفاده شده است. نتایج تحقیق نشان می دهد؛ میزان رضایتمندی شهروندان از عملکرد شهرداری مراغه پایین تر از حد متوسط است. تفاوتی بین مناطق مورد مطالعه در رضایتمندی از عملکرد مناطق شهرداری به طور کل وجود ندارد و در هر سه منطقه رضایتمندی ضعیف است. در گویه های خدماتی- رفاهی بیشترین رضایتمندی مربوط به منطقه سه و منطقه دو و یک تقریباً یکسان بوده است. در گویه های اجتماعی بیشترین رضایتمندی مربوط به منطقه دو و منطقه سه و یک تقریباً یکسان بوده اند در گویه های نظارتی بیشترین رضایتمندی در منطقه سه و در گویه های عمرانی بیشترین رضایتمندی مربوط به منطقه دو بوده است. لذا با شناخت و آگاهی از نظرات شهروندان نسبت به عملکرد شهرداری، نهاد مورد نظر می تواند با پوشش نقاط ضعف خود از طریق برنامه ریزی های مدون و مدیریت صحیح، میزان نارضایتی شهروندان را کاهش دهد.
ارزیابی,رضایتمندی,شهروندان,عملکرد,مناطق شهرداری مراغه
http://www.jgeoqeshm.ir/article_81310.html
http://www.jgeoqeshm.ir/article_81310_b45418951de6eb1a0d8ecd4a69a58b16.pdf
موسسه آموزش عالی قشم
فصلنامه جغرافیا (برنامه ریزی منطقه ای)
2228-6462
2783-2112
8
32
2018
11
22
تحلیل و بررسی نقش بحرانهای ژئوپلیتیکی منطقه خلیج فارس در معضل ریزگردها
121
143
FA
مجید
ابوالفتحی
دانش آموخته دکتری رشتهی جغرافیای سیاسی، واحد گرمسار، دانشگاه آزاد اسلامی، گرمسار، ایران
majidabolfathi@yahoo.com
حیدر
لطفی
دانشیار جغرافیای سیاسی و گردشگری، واحد گرمسار، دانشگاه آزاد اسلامی، گرمسار، ایران.
lotfi2015896@gmail.com
بحرانهای ژئوپلیتیکی نوع خاصی از بحرانهای بینالمللی هستند که منشأ جغرافیایی- سیاسی دارند که مهمترین مشخصهی بحرانهای ژئوپلیتیک است. هدف اصلی این مقاله عبارت است از تحلیل و بررسی معضل ریزگردها از منظر بحرانهای ژئوپلیتیکی منطقه خلیج فارس. سؤال اصلی مقاله این است که بحرانهای ژئوپلیتیکی منطقه خلیج فارس چه نقشی در معضل ریزگردهای منطقه دارند؟ نتایج این مقاله نشان میدهد که تراژدی ریزگردها، در منطقه خاورمیانه تنها به یک کشور یا یک بخش از منطقه، شامل عراق، سوریه و ایران منحصر نیست، بلکه اکثر کشورهای منطقه با این پدیده خطرناک دست به گریبان هستند و مانند اهالی سوریه و یا عراق، بسیاری از ساکنان 25 استان ایران نیز همواره در معرض تهدید این پدیده قرار دارند. مهمترین کانون های ریزگرد در منطقه که در مراکز تحقیقاتی به ثبت رسیده اند، بیابان های مرکزی عربستان، کشورهای حوزه خلیج فارس، شمال آفریقا و دو صحرای جنوبی و غربی عراق و مرکز سوریه است. بنابراین بخش قابل توجهی از معضل ریزگردها در ایران ریشه خارجی دارد و اینکه ناامنی به وجود آمده در اثر بحرانهای ژئوپلیتیکی مقابله با بحران ریزگردها را سخت نموده است. تحقیق حاضر کیفی است که در آن تحقیق حاضر کیفی است که در آن سعی شده است با استفاده از منابع کتابخانهای و مقالات پژوهشی و نیز سایر منابع علمی به برنامهریزی و سازماندهی سیاسی، امنیتی و اقتصادی فضا در منطقه مکران با محوریت منظقه چابهار پرداخته شود.<br />
ریزگردها,بحرانهای ژئوپلیتیکی,منطقه خلیج فارس,ایران
http://www.jgeoqeshm.ir/article_81312.html
http://www.jgeoqeshm.ir/article_81312_196a60ffff65c7d2a76de1992d02313a.pdf
موسسه آموزش عالی قشم
فصلنامه جغرافیا (برنامه ریزی منطقه ای)
2228-6462
2783-2112
8
32
2018
11
22
توزیع فضایی خدمات بهداشتی – درمانی از منظر عدالت اجتماعی (نمونه موردی: شهرستانهای استان مازندران)
145
158
FA
عامر
نیک پور
استادیار گروه جغرافیا و برنامه ریزی شهری، دانشکده علوم انسانی و اجتماعی، دانشگاه مازندران، بابلسر، ایران
nikpour1551@gmail.com
مرتضی
مهرعلی تبار فیروزجایی
دانش آموخته ی دوره دکتری جغرافیا و برنامه ریزی روستایی، دانشگاه خوارزمی، تهران، ایران
mortezamehralitabar@yahoo.com
مرتضی
رضازاده
دانش آموخته کارشناسی ارشد جغرافیا و برنامه ریزی شهری، دانشگاه مازندران، بابلسر، ایران
mortezarezazadeh23@gmail.com
فاطمه
الهقلی تبارنشلی
دانش آموخته کارشناسی ارشد جغرافیا و برنامه ریزی شهری، دانشگاه مازندران، بابلسر، ایران
f.allahgholitabar@stu.umz.ac.ir
هدف کلی برنامهریزی فضایی برقراری عدالت اجتماعی و توزیع رفاه و ثروت در بین افراد جامعه است. عدم توازن در بین مناطق در جریان توسعه، موجب شکاف و تشدید نابرابری منطقهای میشود. بر این اساس، مطالعۀ نابرابریهای اقتصادی، اجتماعی، آموزشی و رفاه منطقهای، یکی از اقدامات اساسی برای برنامهریزی در جهت تامین رشد اقتصادی همراه با عدالت اجتماعی و آرایش فضایی اقتصاد ملی و منطقهای است. نوشتار حاضر دارای رویکرد کاربردی بوده و روش تحقیق پژوش توصیفی-تحلیلی میباشد. با بهرهگیری از تکنیکها و مدلهای ضریب تغییرپذیری، ضریب آنتروپی، شاخص مرکب، منحنی لورنز و ضریب جینی در چارچوب نرمافزارهایSPSS، GIS و Excel و با استفاده از سیزده شاخص بهداشتی-درمانی به تجزیه و تحلیل دادهها پرداخته میشود. دادههای مورد نیاز از سالنامههای آماریِ مرکز آمار ایران و سایر سازمانهای مربوطه گردآوری شده است. یافتههای پژوهش نشان میدهد که مقدار ضریب پراکندگی شاخصهای متعدد خدمات بهداشتی-درمانی تفاوت زیادی باهم دارند؛ بنحوی که مقدار ضریب تغییرپذیری از 25/0 تا 01/1در سطح استان متغیر است. از دلایل عمدۀ این مسئله تغییرات در تقسیمات جغرافیایی استان، تفاوت در تعداد فارغالتحصیلانِ رشتههای متعدد پزشکی و سرمایهگذاریهای خصوصی در بعضی از شاخصها میباشد. براساس مقدار شاخص مرکب بدست آمده، شهرستان ساری و بابلسر به ترتیب در ردیف برخوردارترین و محرومترین شهرستانهای استان از لحاظ برخورداری از خدمات بهداشتی- درمانی میباشند. ضریب جینی بدست آمده در سال 1390 بیانگر این نکته است که توزیع فضایی خدمات بهداشتی-درمانی در شهرستان های استان از تعادل کافی برخوردار نیست، اما محاسبه ضریب آنتروپی در دهه اخیر نشان می دهد که روند توزیع و سازمانیابی خدمات بهداشتی-درمانی در استان مازندران به سمت تعادل و انتظام فضایی بیشتر در جریان است.<br /> <strong><em> </em></strong>
تحلیل فضایی,عدالت اجتماعی,خدمات بهداشتی – درمانی,مازندران
http://www.jgeoqeshm.ir/article_81316.html
http://www.jgeoqeshm.ir/article_81316_43b5c29c982ed7a53c2a60b751314290.pdf
موسسه آموزش عالی قشم
فصلنامه جغرافیا (برنامه ریزی منطقه ای)
2228-6462
2783-2112
8
32
2018
11
22
نقش فضای مجازی در تحولات صنعت گردشگری (مطالعه موردی گردشگری فرهنگی و تاریخی)
159
180
FA
مهرداد
متانی
استادیار گروه مدیریت، واحد قائمشهر، دانشگاه آزاد اسلامی، قائمشهر، ایران
mehrdadmatani@yahoo.com
فاطمه
اکبریان
کارشناسی ارشد مدیریت- گرایش مدیریت شهری دانشگاه تهران، ایران
fateme_akbarian3698@gmail.com
سیده نسرین
تقی زاده شیاده
دانشجوی دکترای مدیریت- مدیریت رسانه ای، واحد سمنان، دانشگاه آزاد اسلامی، سمنان، ایران
taghizadeh_sheydeh2589@gmail.com
در تلقی کلاسیک، گردشگری نیازمند فضایی حقیقی و جابجایی از مکانی به مکان دیگر است؛ اما با ظهور فناوریهای اطلاعاتی و ارتباطی، اینترنت و فضای مجازی سهم قابل توجهی را از اوقات فراغت و برنامهریزیهای گردشگری به خود اختصاص داده است به نحوی که جدای از نقش مهمی که در تبلیغات و ارائه خدمات به گردشگران ایفا میکنند نوع تازهای از گردشگر را به نام گردشگری مجازی شکل داده است. هدف این مقاله تحلیل و بررسی نقش فضای مجازی در تحولات صنعت گردشگری به ویژه گردشگری فرهنگی و تاریخی است. سؤال اصلی مقاله حاضر این است که فضای مجازی چگونه صنعت گردشگری به ویژه گردشگری فرهنگی و تاریخی را تحت تأثیر قرار داده است؟ برای پاسخگویی به این پرسش فرضیهای را که در صدد آزمون آن برآمده ایم این است که گردشگری اینترنتی، نقش زیادی در توسعه صنعت گردشگری در جهان دیجیتالی شده امروزی دارد و به عنوان موتوری محرک برای توسعه اقتصادی گردشگری مؤثر است. نتایج این مقاله نشان میدهد که فضای مجازی یکی از مهمترین عوامل شکل دهنده به صنعت گردشگری است زیرا نقش مهمی در بازاریابی و عرضه و تقاضای بازار گردشگری بازی میکند و از سوی دیگر در برخی از انواع گردشگری و به ویژه گردشگری فرهنگی و تاریخی که صرفاً بحث درآمد و سود در آنها انگیزه اصلی عرضه و تقاضا نیست فضای مجازی با سهولت و با صرف وقت و هزینه کمتر در دسترس عرضهکنندگان و تقاضا کنندگان بازار گردشگری قرار دارد. روش این مقاله کیفی و مبتنی بر توسیف و تحلیل است که در آن تلاش خواهد شد با استفاده از منابع کتابخانهای و مقالات علمی و پژوهشی به تحلیل نقش فضای مجازی در تحولات صنعت گردشگری پرداخته شود.
فضای مجازی,گردشگری,عصر اطلاعات و ارتباطات,گردشگری فرهنگی و تاریخی
http://www.jgeoqeshm.ir/article_81317.html
http://www.jgeoqeshm.ir/article_81317_6d05ce549bb01cc1dd5eb3ea8e5f4b5b.pdf
موسسه آموزش عالی قشم
فصلنامه جغرافیا (برنامه ریزی منطقه ای)
2228-6462
2783-2112
8
32
2018
11
22
بررسی اثرات پروژههای مسکن مهر بر مهاجرتهای روستایی– شهری )نمونۀ موردی: پروژههای مسکن مهر محله جانبازان شهر ایلام)
181
193
FA
جواد
علیبیگی
مدرس گروه کارآفرینی و توسعه روستایی دانشگاه ایلام؛ و دانشجوی دکترای جغرافیا و برنامهریزی روستایی
alibigy@yahoo.com
حسین
مهدی زاده
استادیار گروه کارآفرینی و توسعه روستایی دانشگاه ایلام، ایلام، ایران
hossein.mahdizadeh@ilam.ac.ir
مسکن از نیازهای اولیه هر انسان به شمار میآید و در کشورهای مختلف، دولتها اقدامات و برنامهریزیهای جامعی را در زمینۀ تأمین مسکن اقشار مختلف انجام دادهاند. یکی از این اقداماتها در ایران در چند سال اخیر، سیاست مسکن برای طبقات کمدرآمد است که با نام "مسکن مهر" شناخته میشود. با توجه به اجرا و تکمیل اغلب فازهای آن، ضروری است با روشهـای مختلـف، آثار و پیامدهای آن مورد بررسی قرار گیرد. هدف این پژوهش بررسی اثرات پروژه های مسکن مهر شهر ایلام بر تشویق روستائیان به مهاجرت و اسکان در این پروژها میباشد. بر همین اساس، نوع تحقیق کاربردی، روش تحقیق توصیفی و تحلیلی، روش گردآوری اطلاعات کتابخانهای و میدانی و روش تجزیه و تحلیل اطلاعات هم به صورت آمار توصیفی و استنباطی (آزمونهای t و فریدمن) است. جامعه آماری تحقیق، شامل خانوارهای مهاجر روستایی ساکن پروژههای مسکن مهر محلۀ جانبازان شهر ایلام است که در فواصل سالهای 1391 تا 1395 به این شهر مهاجرت کردهاند که بر اساس نمونهگیری گلوله برفی تعداد 86 سرپرست خانوار بهدست آمد. نتایج تحقیق نشان میدهد که "تسهیلات بانکی مربوط به مسکن مهر" بر تشویق مهاجرت روستائیان به شهر مؤثر بوده است؛ همچنین، نتایج تحقیق نشان میدهد که "نظارت و مصوبههای دولتی مرتبط با مسکن مهر" بر تشویق مهاجرت روستائیان به شهر مؤثر بوده است.<br /> <strong> </strong>
مسکن مهر,مهاجرتهای روستا – شهری,شهر ایلام
http://www.jgeoqeshm.ir/article_81365.html
http://www.jgeoqeshm.ir/article_81365_95943eb13069db971241b0965e5aad17.pdf
موسسه آموزش عالی قشم
فصلنامه جغرافیا (برنامه ریزی منطقه ای)
2228-6462
2783-2112
8
32
2018
11
22
اسکان عشایر و تغییر قشربندی اجتماعی در ایران عصر رضاشاه
195
209
FA
اختر
شیری
0000-0001-5840-732X
دانشجوی دکتری جامعهشناسی مسائل اجتماعی ایران، دانشکده علوم اجتماعی، واحد تهران مرکزی، دانشگاه آزاد اسلامی، تهران، ایران
eshiri82@gmail.com
حسین ابوالحسن
تنهایی
دانشیار گروه جامعه شناسی، دانشکده علوم اجتماعی، واحد تهران مرکزی، دانشگاه آزاد اسلامی، تهران، ایران
hatanhai@yahoo.com
طهمورث
شیری
دانشیار گروه جامعه شناسی، دانشکده علوم اجتماعی، واحد تهران مرکزی، دانشگاه آزاد اسلامی، تهران، ایران
shiri.tahmures@gmail.com
این پژوهش با هدف مطالعهی تاثیرات اسکان عشایر در تغییر قشربندی روستاها در دورهی رضاشاه پهلوی انجام شد. استراتژی پژوهش استفهامی یا کنشپژوهی بود و از اسناد موجود استفاده شده است. برای تامین اعتبار پژوهش، مثلثبندی یا تکنیک چندبعدیسازی در منابع گردآوری دادهها با رجوع به اسناد و نامههای دولتی، کتاب خاطرات رضاشاه و روایتهای مورخان صورت گرفت. نتایج حاصل از پژوهش نشان داد که حکومت، استراتژی اسکان و خلع سلاح عشایر با زور و خشونت، متحدالشکل کردن لباس عشایر، همراه کردن روشنفکران در سیاستهای کنترل عشایر، پرداخت مزایا به عشایر برای اسکان، معافیت عشایر از مالیات اغنام و احشام، معافیت عشایر اسکانیافته از مالیات مزروعی، ارائهی تسهیلات به عشایر برای تکثیر اغنام و احشام و آموزش اصول کشاورزی به عشایر اسکانیافته را در نظر گرفت که منجر به افزایش جمعیت روستانشین، تنوع یافتن اقشار روستایی و گسترش مالکان نیمهفئودال شد. اما عشایر که پیش از اسکان تحت حمایت نظامی و سیاسی از ایلات توسط آلمان، روسیه و بریتانیا بودند و از ثروت و قدرت زیادی برخوردار بودند، در مقابل خلع سلاح ایستادگی کردند و تبدیل به نیروهای بالقوه فعالی شدند که در مواقع لزوم میتوانستند به نیروهایی ضد حکومت تبدیل شوند.<br /> <br /> <strong><em> </em></strong>
اسکان عشایر,قشربندی اجتماعی,خلع سلاح,فردیت,مثلثبندی,کنشپژوهی
http://www.jgeoqeshm.ir/article_81366.html
http://www.jgeoqeshm.ir/article_81366_76d0b82a3b78e002c3178e58e4941efd.pdf
موسسه آموزش عالی قشم
فصلنامه جغرافیا (برنامه ریزی منطقه ای)
2228-6462
2783-2112
8
32
2018
11
22
قابلیت سنجی گردشگری در نواحی روستایی (مطالعه موردی: دهستان سهند، روستای کندوان)
211
219
FA
یوسف
موسایی
دانشجوی دکترای تخصصی جغرافیا و برنامهریزی روستایی، واحد یادگار امام خمینی(ره) شهرری، تهران، ایران
دانشگاه آزاد اسلامی واحد شهر ری
you.moosaei@gmail.com
مجید ولی
شریعت پناهی
دانشیار گروه جغرافیا، واحد یادگارامام خمینی(ره)شهرری، دانشگاه آزاد اسلامی، تهران، ایران
majidshareeatpanahi@yahoo.com
علیرضا
استعلاجی
استاد گروه جغرافیا، واحد یادگار امام خمینی(ره) شهرری، دانشگاه آزاد اسلامی، تهران، ایران
al-estelaji@yahoo.com
گردشگری امروزه به یکی از مهمترین محرکهای اقتصادی در سطح بینالمللی درآمده و کارشناسان مسائل اقتصادی آن را در کنار بیمه و بانکداری به عنوان صنایع پویا و مهم قرن حاضر قلمداد میکنند و گردشگری روستایی یکی از اجزای مهم صنعت گردشگری به شمار آمده و نیروی اصلی در زمینه بهبود رشد اقتصادی روستاها محسوب میگردد و با ایجاد فرصتی راهبردی سبب تنوع اقتصاد محلی شده است. صنعت گردشگری به عنوان رویکردی جدید برای توسعه همزیستی انسان و اجتماع به منظور بهرهوری اقتصادی امروزه در توسعه مناطق جایگاه چشمگیری یافته است. دهستان سهند به سبب طبیعت زیبا از مزیت نسبی برخوردار است. هدف این پژوهش ارزیابی و توانهای روستایی کندوان میباشد.<br /> نوع تحقیق از نظر هدف کاربری و از نظر روش ماهیت توصیفی- تحلیلی می باشد.<br /> روش تحقیق از بررسی توانهای این دهستان در زمینه گردشگری حاکی از این واقعیت این روستا به لحاظ موقعیت جغرافیایی خاص خود ظرفیت تبدیل شدن به یکی از قطبهای گردشگری کشور را دارا است و ضعف بزرگ درراه رسیدن به این هدف به ضعف در زیرساختها برمیگردد و راهکارهای این پژوهش میتواند در بهینهسازی وضع موجود و ساماندهی گردشگری در این روستا موثر باشد.
توسعه پایدار روستایی,گردشگری پایدار,کندوان
http://www.jgeoqeshm.ir/article_81367.html
http://www.jgeoqeshm.ir/article_81367_61585d704e58a0674f48ddfb4320bfff.pdf
موسسه آموزش عالی قشم
فصلنامه جغرافیا (برنامه ریزی منطقه ای)
2228-6462
2783-2112
8
32
2018
11
22
اثرات طرح های توسعه منطقه ای بر گردشگری روستایی (مطالعه موردی: سد سیازاخ در شهرستان دیواندره)
221
235
FA
سیدحسن
کابلی
استادیار بومشناسی و مدیریت مرتع، دانشگاه سمنان، سمنان، ایران
hkaboli@semnan.ac.ir
پیمان
اکبرزاده
کارشناسی ارشد مهندسی منابع طبیعی، دانشگاه سمنان، سمنان، ایران
pakbarzadeh@semnan.ac.ir
محمد
نجارزاده
استادیار جامعهشناسی، دانشگاه سمنان، سمنان، ایران
mnajjarzadeh@profs.semnan.ac.ir
اجرای طرح های توسعه میتواند با نتایج متضادی همراه باشد. پژوهش حاضر باهدف ارزیابی رابطه توسعه گردشگری پایدار در روستاهایی بالادست و پاییندست سد سیازاخ و اثرات مثبت و منفی این پروژه بر گردشگری روستایی انجام شد و فرصتهای گردشگری ناشی از احداث سد و زیرساختهای ایجادشده برای این صنعت و محدودیتهای ناشی از آن را بررسی و تحلیل نمود. سه مؤلفه اقتصادی، اجتماعی، فرهنگی مدنظر قرار گرفته و به بررسی فرصتها، ضعفها و تهدیدات گردشگری از نگاه جوامع منطقه و مسئولین پرداخته شد. برای انجام این کار از روش ارزیابی اثرات اقتصادی- اجتماعی و مدل سوات استفاده شد. پرسشنامه محقق ساخته تدوین و با استفاده از مقایسه نگرش ساکنین و تحلیل عاملی نظرات جامعه محلی تحلیل شد. یافتهها حاصل نشان میدهد با ایجاد جاذبه جدید در منطقه، گردشگری در کل محدوده با میانگین وزنی 0.94 افزایشیافته است. توسعه گردشگری در پاییندست سد موجب بهبود وضعیت رفاهی و اقتصادی ساکنین شده است اما در بالادست به دلیل کوچ اجباری ساکنین و ترک منطقه یا سکونت در مناطق اطراف و فقدان زیرساختهای بهرهبرداری گردشگری بهبودی در وضعیت رفاهی و اقتصادی این مناطق نداشته که این وضعیت بهعنوان مهمترین تهدید خارجی گردشگری در روستاهای بالادست محسوب میشود.<br /> <strong> </strong>
توسعه پایدار,گردشگری روستایی,احداث سد
http://www.jgeoqeshm.ir/article_81368.html
http://www.jgeoqeshm.ir/article_81368_bb75398a464623e464b94ae2175f4a19.pdf
موسسه آموزش عالی قشم
فصلنامه جغرافیا (برنامه ریزی منطقه ای)
2228-6462
2783-2112
8
32
2018
11
22
سنجش تداوم حضور در فضای عمومی شهری و عوامل موثر برآن (نمونه موردی پارک خانواده شهرمهاباد)
237
254
FA
سیامند
معروفی
دانشجوی دکتری معماری، گروه معماری، واحد سنندج، دانشگاه آزاد اسلامی، سنندج، ایران
siamandmaroofi@yahoo.com
قادر
بایزیدی
استادیار معماری، گروه معماری، واحد سنندج، دانشگاه آزاد اسلامی، سنندج، ایران
q_bayzidi@yahoo.com
پژوهش حاضر با هدف ارزیابی پارک خانواده شهر مهاباد بر اساس مولفه های تداوم حضور کاربران در فضا و همچنین شناسایی عوامل موثر بر ارتقاء تداوم حضور افراد در فضا، به روش توصیفی- تحلیلی انجام گرفته است. روش گردآوری اطلاعات در پژوهش حاضر اسنادی و میدانی است. از منابع اسنادی به منظور تدوین مبانی نظری و استخراج شاخص های ارزیابی فضا استفاده شده است و از روش میدانی در قالب پرسشنامه، به منظور ارزیابی و فضا و سنجش عوامل اثر گذار در زمینه تداوم حضور کاربران در فضا استفاده شده است. همچنین از نرم افزار SPSS جهت انجام آزمون های آلفای کرونباخ، KMO، بارتلت، T.test و رگرسیون خطی چندگانه بهره گرفته شده است. مقدار آزمون های آلفای کرونباخ و KMO، بالای 7/0 و همچنین سطح معنی داری آزمون بارتلت نیز کمتر از 05/0 به دست آمد که نشان از پایایی و روایی درونی و ساختاری پرسشنامه توزیع شده دارد. همچنین نتایج آزمون t.test تک نمونه ای مستقل نشان داد که در مجموع فضای شهری مورد مطالعه از نظر کاربران فضا در سطح متوسط ارزیابی شده است. نتایج آزمون رگرسیون خطی چند گانه، مشخص ساخت که مولفه های تنوع فعالیتی، اجتماع پذیری، دلبستگی و خاطره انگیزی، هویت، آسایش و تصور و دسترسی به ترتیب مهمترین و اثر گذارترین مولفه های ارتقاء دهنده میزان حضور افراد در فضای مورد مطالعه هستند. در این بین تنوع فعالیتی و اجتماع پذیری را می توان مهمترین مولفه ها در این زمینه معرفی کرد.
تدوام حضور,فضاهای عمومی,مولفه های فضای جمعی,پارک خانواده
http://www.jgeoqeshm.ir/article_81416.html
http://www.jgeoqeshm.ir/article_81416_f179dd574b32412d354ded1288914c1b.pdf
موسسه آموزش عالی قشم
فصلنامه جغرافیا (برنامه ریزی منطقه ای)
2228-6462
2783-2112
8
32
2018
11
22
تحلیل فضایی سنجش میزان تکهتکه شدن شهری (محلات ناحیه 1 منطقه 14 شهر تهران)
255
266
FA
کاظم
برهانی
دانشجوی دکتری جغرافیا و برنامه ریزی شهری، دانشگاه تربیت مدرس، تهران، ایران
kazemborhani@yahoo.com
ابوالفضل
مشکینی
دانشگاه تربیت مدرس
meshkini@modares.ac.ir
سرعت رشد شهرنشینی موجب تغییرات چشمگیری در شیوه استفاده اراضی شده که موجب تکهتکه شدن اراضی شهری و قرار گرفتن هر کدام به عملکردی تخصصی شده است. در برنامهریزی فضایی تکهتکه شدن یک پدیده شناختهشده میباشد که ظهور اولیه آن را میتوان در زمینه کاربری اراضی شهری یافت. در مبانی سیاستهای فضایی تکهتکه شدن فضایی اغلب به عنوان یک پدیدهی منفی درک شده، ولیکن هدف این پژوهش استفاده از این مفهوم در سنجش میزان تعادل عملکرد فضایی در محلات شهری میباشد. روش تحقیق در پژوهش حاضر ترکیبی از روشهای توصیفی- تحلیلی و مقایسهای بودهاند. به منظور سنجش میزان تکهتکه شدن عملکردهای شهری از دو شاخص Aff و Rff استفاده شده که نتایج تحقیق نشان می دهد که این دو شاخص، ابزار مناسبی جهت سنجش میزان تلفیق فضایی و عملکردی کاربریها در سطح محلات شهری بوده است. این دو شاخص در محلات ناحیه 1 منطقه 14 مورد بررسی قرار گرفت که نتایج حاکی از آن بود که از لحاظ شاخص Rff و Aff بجز محلات دژکام و آهنگران دیگر محلات این ناحیه دارای سطح بالای تلفیق فضایی و عملکردی میباشند.
تکهتکه شدن شهری,تعادل عملکرد فضایی,شاخص Aff و Rff
http://www.jgeoqeshm.ir/article_81417.html
http://www.jgeoqeshm.ir/article_81417_ae824d88746f8e49efc4b2940d8a3346.pdf
موسسه آموزش عالی قشم
فصلنامه جغرافیا (برنامه ریزی منطقه ای)
2228-6462
2783-2112
8
32
2018
11
22
نقش ویژگی های منطقه ای در مناطق شهری و روستایی بندرعباس بر رابطه بین تصویر فروشگاه و کیفیت خدمت با بازاریابی توصیه ای در راستای نقش متغیرهای جغرافیایی و مکانی در ایجاد مراکز خدماتی
267
287
FA
پیام
پاسلاری
دانشجوی دکتری تخصصی، گروه مدیریت، واحد امارات، دانشگاه آزاد اسلامی، دبی، امارات متحده عربی
payam.paslari@gmail.com
مشبکی
اصغر
استاد گروه مدیریت بازرگانی، دانشکده مدیریت و اقتصاد، دانشگاه تربیت مدرس، تهران، ایران
moshabak@modares.ac.ir
علی اصغر
انواری رستمی
استاد گروه برنامه ریزی و مدیریت، دانشکده مدیریت و اقتصاد، دانشگاه تربیت مدرس، تهران، ایران
anvary@modares.ac.ir
مانی
شریفی
دانشیار گروه مهندسی صنایع، دانشکده صنابع و مکانیک، واحد قزوین، دانشگاه آزاد اسلامی، قزوین، ایران
m.sharifi@qiau.ac.ir
هدف اصلی پژوهش حاضر بررسی تاثیر تصویر ذهنی فروشگاه و کیفیت خدمت بر بازاریابی توصیه ای و مقایسه آن با رویکرد منطقه ای در دو بخش شهری و روستایی شهرستان بندرعباس است. بدین منظور، گوشی تلفن همراه به عنوان یکی از کالاهای پر مصرف، ضروری و با بازار گسترده مد نظر قرار گرفت و بر اساس ویژگیهای منطقه ای به دو منطقه شهری و روستایی تقسیم شد. نمونه مورد مطالعه شامل دو گروه 384 نفری از خریداران گوشی تلفن همراه در شهر بندرعباس و روستاهای حومه است که به روش نمونه گیری تصادفی ساده در هر یک از مناطق انتخاب شدند. گردآوری داده های تحقیق از طریق پرسشنامه ترکیبی استاندارد و تجزیه و تحلیل داده ها از طریق معادلات ساختاری و بوسیله نرم افزار Smart-PLS انجام شد. نتایج پژوهش نشان داد که در منطقه شهری بندرعباس تصویر ذهنی فروشگاه بر رضایت مشتریان اثر معنی داری دارد، یعنی در این منطقه، تصویر ذهنی مناسب از یک فروشگاه مانند قیمت مناسب محصول، موقعیت فروشگاه، جو فروشگاه، استراتژی هایی که فروشگاه انتخاب می نماید، مشارکت در فعالیت های اجتماعی و خیریه بر رضایتمندی مشتریان تاثیر زیادی دارد. از طرفی تصویر فروشگاه در مناطق روستایی، اثر معنی داری بر رضایت مشتریان نداشت، یعنی در این مناطق، تصویر ذهنی فروشگاه بر رضایت مشتریان تاثیری ندارد و مشتریان در این مورد حساسیت خاصی ندارند که کالای مورد نظر خود را از چه فروشگاهی خریداری نمایند. همچنین تاثیر کیفیت خدمات بر رضایت مشتری در هر دو منطقه شهری و روستایی معنی دار است. در نهایت ادعای تاثیر رضایتمندی مشتری بر بازاریابی توصیه ای نیز در مورد هر دو گروه از مشتریان در مناطق شهری و روستایی پذیرفته شد.
کیفیت خدمت,تصویر ذهنی فروشگاه,بازاریابی توصیه ای,ویژگی منطقه ای
http://www.jgeoqeshm.ir/article_81419.html
http://www.jgeoqeshm.ir/article_81419_29777b44c1a3b23fdb1ecb893fc2d450.pdf
موسسه آموزش عالی قشم
فصلنامه جغرافیا (برنامه ریزی منطقه ای)
2228-6462
2783-2112
8
32
2018
11
22
تبیین و شناخت مولفه های ژئوپلیتیک شهری
289
310
FA
محسن
جان پرور
استادیار جغرافیای سیاسی دانشگاه فردوسی مشهد، مشهد، ایران
janparvar@um.ac.ir
آرش
قربانی سپهر
دانشجوی کارشناسی ارشد جغرافیای سیاسی، دانشگاه فردوسی مشهد، مشهد، ایران
ar.ghorbanisepehr@mail.um.ac.ir
شهرها از جمله پدیدههای فضایی- جغرافیایی هستند که جایگاه و نقش آفرینی گستردهای در طی دهههای اخیر کسب کردهاند. این نقش آفرینی و بازیگری برجسته شهرها که تا حدی متأثر از تغییرات صورت گرفته پیرامون قدرت و سطوح قدرت، افزایش نقش آفرینی بازیگران فروملی بوده است زمینه ساز شکل گیری مباحث ژئوپلیتیک در زمینه شهرها را فراهم آورده است و سبب شده است که گرایش موضوعی جدید در دانش ژئوپلیتیک با عنوان ژئوپلیتیک شهری شکل بگیرد. با شکل گیری این گرایش موضوعی تلاشهای گستردهای در راستای مفهوم سازی آن صورت گرفته است اما در زمینه تبیین و شناخت مولفههای ژئوپلیتیک شهری کار خاصی صورت نگرفته است. بر این اساس مقاله حاضر با روشی توصیفی- تحلیلی و با استفاده از یافته های کتابخانه ای و اینترنتی در پی پاسخدهی به این سوال است که مولفههای شکل دهنده ژئوپلیتیک شهری کدامها هستند؟ نتایج حاصل از تحقیق حاضر نشاندهنده ان است که مولفههای ژئوپلیتیک شهری شامل بیش از سی مولفه هستند که در قالب چهار بعد مولفههای ژئوپلیتیکی با ماهیت طبیعی، مولفه های ژئوپلیتیکی با ماهیت انسانی، مولفههای ژئوپلیتیک با ماهیت ترکیبی و مولفههای ژئوپلیتیک با ماهیت انسانی میتوان آنها را تقسیمبندی کرد. شناخت این مولفههای ژئوپلیتیک شهری تا حد قابل توجهی می تواند در مطالعات علمی و عملی زمینه ساز درک بهتر و واقع بینانه از مسائل و مباحث پیش روی نقش آفرینیها و بازیگریهای شهری باشد.<br /> <strong><em> </em></strong>
شهر,ژئوپلیتیک,ژئوپلیتیک شهری,مولفه های ژئوپلیتیک
http://www.jgeoqeshm.ir/article_81420.html
http://www.jgeoqeshm.ir/article_81420_b325c2d3625d2dc33a689993b4e524d9.pdf
موسسه آموزش عالی قشم
فصلنامه جغرافیا (برنامه ریزی منطقه ای)
2228-6462
2783-2112
8
32
2018
11
22
امکان سنجی کاربست رویکرد CPTED در شهرهای اسلامی (نمونه مورد مطالعه: مناطق ده گانه شهرداری تبریز)
311
322
FA
مسعود
حق لسان
0000-0001-9826-0086
استادیار گروه معماری و شهرسازی، واحد ایلخچی، دانشگاه آزاد اسلامی، ایلخچی، ایران
m.haghlesan@iauil.ac.ir
هادی
حاجی وند
دانشجوی دکتری شهرسازی، واحد تبریز، دانشگاه آزاد اسلامی، تبریز، ایران
hadi.hajivand1@gmail.com
شهرهای امروز با تمام امکانات جدید، همانند گذشته قادر به تأمین آرامش و امنیت شهروندان نیستند؛ از اینرو توجه به مفهوم امنیت شهروندان و روشهای ارتقاء آن، به عنوان یکی از اولویتهای مهم و اساسی حرفهمندان و تئوریپردازان شهری تبدیل شده است. رویکردهای جدید طراحی محیطی بر این نکته تأکید دارند که با توجه به ساختار کالبدی فضاهای شهری و تدوین و اعمال ضوابط ویژه در آنها، میتوان به میزان گستردهای از ارتکاب جرائم شهری جلوگیری نمود. رویکرد CPTED (پیشگیری از جرایم با استفاده از طراحی محیطی) را میتوان نوعی رویکرد هدفمند در جهت طراحی کارآمد و هوشمندانه مؤلفه های محیطی در کاهش جرائم دانست؛ که بطور مؤثری در افزایش سرمایه اجتماعی، بهبود کیفیت زندگی، افزایش میزان رضایتمندی شهروندی و در نتیجه بهبود رفاه اجتماعی جامعه تأثیر بسزایی دارد. این پژوهش در پی آن است تا امکان اجرا نمودن رویکرد CPTED را در شهرهای اسلامی بسنجد. از اینرو شاخصهای شهر اسلامی و رویکرد CPTED با استفاده از آزمونهای پیرسون و رگرسیون در مناطق شهرداری تبریز مورد سنجش قرار گرفته است. نتایج حاصل از پژوهش حاکی از آن است که نظارت و مراقبت از فضاهای جمعی، حمایت و بسترسازی جهت بروز فعالیتهای اجتماعی، کنترل دسترسی بصری و فیزیکی به فضاهای شهری، توجه به سلسلهمراتب و قلمرو فضاهای شهری، استفاده از روشهای منسجم جهت حفظ و نگهداری فضاهای یاد شده بهترتیب بیشترین اهمیت را در کاربست رویکرد CPTED در مناطق دهگانه شهرداری تبریز به خود اختصاص دادهاند.<br /> <strong> </strong><br /> <strong><em> </em></strong>
امنیت محیطی,شهر اسلامی,CPTED,رگرسیون خطی,مناطق تبریز
http://www.jgeoqeshm.ir/article_81421.html
http://www.jgeoqeshm.ir/article_81421_0323eda75a2e7f9cddef1bd1e44f0834.pdf
موسسه آموزش عالی قشم
فصلنامه جغرافیا (برنامه ریزی منطقه ای)
2228-6462
2783-2112
8
32
2018
11
22
مکان یابی محل های مناسب جهت احداث پارکینگ های عمومی با استفاده از تحلیل سلسله مراتبی (مطالعه موردی: بافت قدیم شهر یزد)
323
333
FA
علیرضا
دهقانپور
عضو هیات علمی دانشگاه پیام نور، یزد، ایران
h.rezaie1367@ut.ac.ir
محمد علی
سلمانی ندوشن
کارشناس ارشد جغرافیا و برنامه ریزی شهری، دانشگاه پیام نور، یزد ایران
dana4044@gmail.com
حجت
رضایی
دانشجوی دکتری جغرافیا و برنامه ریزی روستایی، دانشگاه تهران، تهران، ایران
h.rezaie1367@gmail.com
به موازات افزایش تعداد وسایل نقلیه موتوری در شهر و با توجه به ابعاد و حجم قابل ملاحضه این وسایل، پیش بینی فضاهایی جهت پارک خودروها در شهرهای پر جمعیت موضوعیت پیدا کرده است. با توجه به عرض محدود خیابانهای بافت قدیم شـهر یـزد و همچنـین وجـود بـازار و کاربریهای عمده تجاری، توریستی- گردشگری و فرهنگی، این محدوده جهت بررسی و مکان یابی پارکینگ های عمومی انتخاب گردید. با توجه به مطالعات صورت گرفته در این زمینه 12 معیار جهت مکان یابی این پارکینگ ها انتخاب و با استفاده از تحلیل سلسله مراتبی، هر یک از این معیارها وزن دهی و در محیط نرم افزار ARC GIS نقشه فاصله از این کاربری ها تهیه و نهایتاً لایه های مذکور روی هم گذاری و مکان های مناسب جهت احداث پارکینگ در زمین های با کاربری بایر و مخروبه که وسعت قابل قبولی داشتند، مشخص گردید. نتایج نشان داد که پراکندگی پارکینگ های فعلی منطقه مناسب می باشد اما در برخی نقاط تعداد این پارکینگ ها کمتر از میزان تقاضا می باشد. همچنین در بین کاربری های مورد بررسی، نزدیکی به مراکز گردشگری، درمانی و مراکز خرید بیشترین اولویت را دارا بود.
مکان یابی,پارکینگ عمومی,تحلیل سلسله مراتبی,یزد
http://www.jgeoqeshm.ir/article_81422.html
http://www.jgeoqeshm.ir/article_81422_8fb7adf13bc8f8c31c671eec77a25b69.pdf
موسسه آموزش عالی قشم
فصلنامه جغرافیا (برنامه ریزی منطقه ای)
2228-6462
2783-2112
8
32
2018
11
22
نگاهی بر اصول طراحی پارک های ساحلی مناطق گرم و مرطوب حاشیه خلیج فارس
335
350
FA
سمیه
زین افزا
دانشجوی کارشناسی ارشد معماری، واحد قشم، دانشگاه آزاد اسلامی، قشم، ایران
lidazn70@gmail.com
حسام الدین
ستوده
استادیارگروه معماری، واحد قشم، دانشگاه آزاد اسلامی، قشم، ایران
hesam.hds@gmail.com
امروزه نیاز به فضای سبز و پارک در شهر ها به وفور حس می شود زیرا روح انسان پس از فعالیت های روزانه نیازمند فضایی است که آرامش را برای او تداعی کند در شرایطی که فضای سبز روح شهر محسوب می شود میتوان با ساخت پارک هایی که آرامش را برای افراد به ارمغان می آورند به این نیاز های روحی پاسخ داد .با توجه به اهمیت وجود چنین فضایی، در این پژوهش سعی بر آن بوده تا به ارائه ی راهکارهایی جهت طراحی یک پارک شهری با شناسایی عناصر و پتانسیل های طبیعی و اقلیمی مناطق گرم و مرطوب پرداخته شود . و هدف، طراحی یک فضای شهری تحت عنوان پارک ساحلی برای گذراندن اوقات فراغت کاربران می باشد. در این تحقیق پس از بررسی مبانی نظری و بررسی نمونه های موردی، به آنالیز عوامل اقلیمی موثر بر آسایش کاربران پرداخته شده است.روش تحقیق این پژوهش کیفی، از حیث ماهیت توصیفی _تحلیلی و از لحاظ هدف کابردی می باشد و پس از مطالعات انجام شده، پیشنهادات طراحی منظر در این حوزه ی جغرافیایی شکل گرفته اند .از مهمترین نتایج این تحقیق ارائه ی راهکارهای ساده و کاربردی است که منجر به طراحی محیطی مطلوب می گردد. این نوع طراحی شامل ابعاد مختلفی همچون :کالبدی، اجتماعی، آسایش اقلیمی، احساس راحتی و ... متناسب با نیازهای روحی و جسمی افراد بوده و باعث دلپذیر تر شدن محیط و ترغیب آن ها برای تداوم حضورشان در چنین مکان هایی می گردد .
طراحی منظر,اقلیم گرم و مرطوب,نوار ساحلی
http://www.jgeoqeshm.ir/article_81423.html
http://www.jgeoqeshm.ir/article_81423_14698210b98bc5cbb749f5fcc8a4fb3b.pdf
موسسه آموزش عالی قشم
فصلنامه جغرافیا (برنامه ریزی منطقه ای)
2228-6462
2783-2112
8
32
2018
11
22
تحلیل فضایی نابرابری های ناحیه ای در استان کرمانشاه
351
367
FA
سعدی
محمدی
استادیار گروه جغرافیا، دانشگاه پیام نور، تهران، ایران
saadi@pnu.ac.ir
چنور
محمدی
عضو باشگاه پژوهشگران جوان و نخبگان، واحد کرمانشاه، دانشگاه آزاد اسلامی، کرمانشاه، ایران
chonurmohamadi@gmail.com
مهسا
حاجی
کارشناسی ارشد، شهرسازی، دانشگاه هنر، تهران، ایران
saadi1390@gmail.com
مفهوم توسعه علاوه بر رشد در همه جهات، توزیع متعادل را نیز در بر میگیرد. توزیع متعادل امکانات و خدمات، گامی در جهت از بین بردن عدم تعادلهای منطقهای است. برای شناخت توسعهیافتگی یاعدم توسعهیافتگی مناطق، به بررسی الگوی نابرابریهای ناحیهای، تفاوتهای میان نواحی وبررسی میزان برتری یک مکان نسبت به ساختارمکانهای مشابه درسطح مختلف نیاز است لذا باید برنامهریزیهای ناحیهای مورد توجه قرار گیرد. هدف این پژوهش بررسی توزیع فضایی و نابرابریهای ناحیهای درشهرستانهای استان کرمانشاه از لحاظ شاخصهای توسعه میباشد. پژوهش حاضر از نوع کاربردی و روش انجام آن توصیفی- تحلیلی میباشد. جامعه آماری 14 شهرستان استان کرمانشاه میباشد با انتخاب 45 متغیر در قالب شاخصهای آموزشی- فرهنگی، بهداشتی – درمانی و زیربنایی که وزن هر یک از متغیرها با استفاده از روش آنتروپی شانون تعیین و با مدلهای تصمیمگیری چند معیاره (ویکور، تاپسیس و saw ) و مدل تلفیقی کاندرست رتبهبندی و سطح توسعه آنها بدست آمد. نتایج پژوهش نشان میدهد سطح توسعهیافتگی از 13 تا 13- در نوسان است به طوری که شهرستانهای قصرشیرین، پاوه و صحنه در رتبههای اول تاسوم و توسعهیافته، شهرستانهای کنگاور، روانسر، دالاهو و گیلانغرب نسبتاً توسعهیافته، شهرستانهای سنقر، کرمانشاه، جوانرود و هرسین در حال توسعه و شهرستانهای اسلام آبادغرب، ثلاثباباجانی و سرپلذهاب محروم از توسعه میباشند که این نشان از تفاوت و نابرابریهای ناحیهای در سطح توسعهیافتگی شهرستانها میباشد.<br />
توزیع فضایی,نابرابری ناحیهای,کرمانشاه,کاندرست
http://www.jgeoqeshm.ir/article_81433.html
http://www.jgeoqeshm.ir/article_81433_ce59f8f9b493ea99748908230aa7147e.pdf
موسسه آموزش عالی قشم
فصلنامه جغرافیا (برنامه ریزی منطقه ای)
2228-6462
2783-2112
8
32
2018
11
22
برنامه ریزی توسعه گردشگری در ایران با تاکید بر توسعه جزایر خلیج فارس؛ جزیره قشم
369
393
FA
زین العابدین
کرمی
کارشناسی مهندسی کامپیوتر(سخت افزار) و مدیر برنامهریزی سیستم
z.abedin.k2000@gmail.com
حیدر
لطفی
دانشیار جغرافیای سیاسی و گردشگری، واحد گرمسار، دانشگاه آزاد اسلامی، گرمسار، ایران
lotfi2015896@gmail.com
علی
ناصری منش
دانش آموخته دکتری جغرافیا و برنامه ریزی، مدرس دانشگاه محقق اردبیلی، اردبیل، ایران
n.manesh.ali.1990@yahoo.com
روش برنامهریزی برای توسعه گردشگری در سطوح منطقهای و ملی به صورت یک اصل در بسیاری از کشورها پذیرفته شده است. اگر چه هنوز اجرای طرحها و سیاستها در برخی از مناطق ضعیف است اما بسیاری از کشورها و مناطق برنامه گردشگری در دست تهیه دارند. کشورهایی که تاکنون چنین طرحهایی را اتخاذ نکردهاند میبایست در آیندهای نزدیک این مسئله را مد نظر خود قرار دهند. جزایر واقع در منطقه خلیج فارس و به ویژه جزیره قشم از جمله مناطقی در ایران هستند که نیازمند تهیه برنامهریزی برای توسعه گردشگری هستند. سوال اصلی مقاله حاضر این است که خلیج فارس و جزایر آن به ویژه جزیره قشم چه جایگاهی در برنامهریزی توسعه گردشگری در ایران بایستی داشته باشند؟ فرضیه مقاله این است که در برنامهریزی توسعه گردشگری در ایران، گردشگری باید به عنوان یک نظام مرتبط با عوامل عرضه و تقاضا در نظر گرفته شود. عوامل تقاضا بازارهای گردشگری داخلی و بین المللی و ساکنین محلی هستند که از جاذبههای گردشگری، تسهیلات و خدمات استفاده میکنند. عوامل عرضه فعالیتها و جاذبههای گردشگری محل اقامت و دیگر تسهیلات و خدمات هستند که از از این نظر خلیج فارس و جزایر آن به ویژه جزیره قشم اولویت ویژهای دارند. نتایج این مقاله نشان میدهد که با توجه به پتانسیلهای موجود در دو طرف عرضه و تقاضای گردشگری جزایر خلیج فارس به ویژه جزیره قشم این مناطق بایستی به صورت جدی در برنامهریزیهای گردشگری مورد توجه قرار گیرند و از حاشیه به متن برنامهریزیها انتقال داده شوند. تحقیق حاضر کیفی است که در آن سعی شده است با استفاده از منابع کتابخانهای و مقالات پژوهشی و نیز سایر منابع علمی جایگاه خلیج فارس و جزایر آن به ویژه جزیره قشم را در برنامهریزی توسعه گردشگری ایران با توجه به پتانسیلهای عرضه و تقاضای را تحلیل و تبیین نماید.
گردشگری,برنامهریزی,توسعه,جزایر خلیج فارس,جزیره قشم
http://www.jgeoqeshm.ir/article_81434.html
http://www.jgeoqeshm.ir/article_81434_0dcdaf13e057a3c46606758e16d3a89e.pdf
موسسه آموزش عالی قشم
فصلنامه جغرافیا (برنامه ریزی منطقه ای)
2228-6462
2783-2112
8
32
2018
11
22
ساخت یابی الگوهای مشارکت سیاسی (مورد پژوهی: ایران در دوره جمهوری اسلامی)
395
409
FA
شهرام
طهماسبی
دانشجوی دکترای جامعه شناسی سیاسی، گروه جامعه شناسی، واحد تهران مرکزی، دانشگاه آزاد اسلامی، تهران، ایران
shtahmasebi84@gmail.com
مهرداد
جواهری پور
استادیار گروه علوم اجتماعی، واحد تهران مرکزی، دانشگاه آزاد اسلامی، تهران، ایران
mehrdadjavaheri@yahoo.com
رضا علی
محسنی
دانشیار گروه جامعه شناسی واحد تهران مرکزی، دانشگاه آزاد اسلامی، تهران، ایران
mohseni.net14@gmail.com
هدف این مقاله بررسی ساختیابی الگوهای مشارکتسیاسی در جمهوری اسلامی است. رویکرد نظری این بررسی مبتنی بر دیدگاه ساختیابی گیدنز است. روش تحقیق این مقاله روش تطبیقی و تکنیک گردآوری اطلاعات به شیوه اسنادی است. در این مقاله ابتدا به بررسی ساختار نظام سیاسی در جمهوری اسلامی پرداخته شده و بر آن است که بنیادیترین ویژگی نظام سیاسی جمهوری اسلامی که بر مشارکتسیاسی موثر بوده، حق حاکمیت الهی است. به واسطه همین ویژگی بنیادین بوده که نظام جمهوری اسلامی در پی تقویت جامعه دینی در ایران بوده است. زیرا نیروهای سیاسی هوادار نظام سیاسی، برآمده از همین جامعه دینیاند. اما در کنار جامعه دینی، جامعه مدنی نیز حیات داشته که از دل آن نیرویهای سیاسی برآمدهاند که لزوما هوادار نظام سیاسی موجود نیستند. به واسطه عملکرد نظام سیاسی و بر اساس نظریه ساختیابی گیدنز سه الگوی مشارکتسیاسی در ایران شناسایی شده است. این الگوها عبارتند از: الف) الگوی رابطه تخاصم که پیروان آن بیرون از فرآیند مشارکتسیاسی قرار گذاشته شدهاند؛ ب) الگوی حمایتی که برآمده از جامعهدینی بوده و در پی صیانت از حق حاکمیت الهی هستند و به دلیل حمایت نظام سیاسی از پیروان این جریان فکری، بر اساس سلسله مراتب مشارکتسیاسی دارای الگوی مشارکتی فراگیر و چرخه کامل مشارکتسیاسی بودهاند؛ ج) الگوی سوم الگوی مشارکتسیاسی غیرحمایتی و برآمده از جامعهمدنی بوده که بر اساس سلسه مراتب مشارکتسیاسی دارای الگوی مشارکتی ناقص است و به طور مداوم در حال جذب و طرد از جریان اصلی قدرت سیاسی در ایران هستند.
ساختیابی,مشارکتسیاسی حمایتی,مشارکتسیاسی غیرحمایتی,حق حاکمیت الهی
http://www.jgeoqeshm.ir/article_81436.html
http://www.jgeoqeshm.ir/article_81436_51c8cc614b69e32091e5775620ae64ba.pdf
موسسه آموزش عالی قشم
فصلنامه جغرافیا (برنامه ریزی منطقه ای)
2228-6462
2783-2112
8
32
2018
11
22
بررسی نقش گردشگری ساحلی در توسعه اقتصادی از نظر شهروندان (مطالعه موردی: بندردیلم)
411
426
FA
رضا
درویشی
دانشجوی دکتری جغرافیا و برنامه ریزی شهری، واحد یاسوج، دانشگاه آزاد اسلامی، یاسوج، ایران
reza.darvishi2007@gmail.com
محمدرضا
رضایی
استادیار گروه جغرافیا و برنامه ریزی شهری، واحد مرودشت، دانشگاه آزاد اسلامی، مرودشت، ایران
rezaeimohammadreza20@yahoo.com
علی
شمسالدینی
استادیار گروه جغرافیا و برنامه ریزی شهری، واحد مرودشت، دانشگاه آزاد اسلامی، مرودشت، ایران
ali.shamsoddini@yahoo.com
گردشگری صنعتی است که توسعه آن نیازمند آگاهی و شناخت کافی از مسائل و عوامل مؤثر اقتصادی، اجتماعی و فرهنگی است. بدون آگاهی از امکانات موجود در هر منطقه، امکان برنامهریزی و پیشبینی علمی و اصولی وجود نخواهد داشت. درواقع شناخت توانهای طبیعی، اقتصادی، اجتماعی و غیره در هرمنطقه، به برنامهریز این امکان را میدهد تا براساس وضع موجود و توانهای منطقه، توسعه و جهت آن را شناسایی کند.بنابراین در این راستا جهت بررسی اثرات اقتصادی گردشگری ساحلی بر توسعه منطقه، نظرات شهروندان در خصوص توسعه فعالیت های گردشگری در وضعیت معیشت و زندگی شهروندان دیلمی، مورد پیمایش و بررسی قرار گرفته است. روش تحقیق در این پیمایش توصیفی ـ تحلیلی است و جامعه آماری این تحقیق جمعیت25730 نفری بندر دیلم می باشد که از طریق محاسبه فرمول کوکران، تعداد 378 نفر به عنوان نمونه و به صورت تصادفی انتخاب شده است.با استنتاج و تحلیل یافته های حاصل از پرسشنامه، روابط بین متغیرها از طریق آماره های توصیفی( نظیر جداول و نمودارهای توصیفی و ...) و آماره استنباطی (آزمون <strong>T</strong>)، با استفاده از قابلیت های نرم افزار<strong>SPSS</strong> مورد ارزیابی و تحلیل قرار گرفته است. نتایج تحقیق نشان می دهد که وجود فعالیت های وابسته به گردشگری ساحلی و انجام اقدامات وابسته به آن با توسعه اقتصادی منطقه دارای ارتباطی معنادار در سطح 0.05 و سطح معناداری 0.<strong>0</strong>00 <strong>p=</strong>می باشد.این رابطه معنادار به اندازه ای است که اغلب شهروندان نقش گردشگری و به ویژه گرشگری ساحلی را در توسعه اقتصادی و پایدار منطقه موثر می دانند.
توسعه پایدار,گردشگری ساحلی,اثرات اقتصادی,رضایتمندی شهروندان,بندردیلم
http://www.jgeoqeshm.ir/article_81450.html
http://www.jgeoqeshm.ir/article_81450_c68d406668ef767aeaad8fd7fc2a081e.pdf
موسسه آموزش عالی قشم
فصلنامه جغرافیا (برنامه ریزی منطقه ای)
2228-6462
2783-2112
8
32
2018
11
22
بررسی نقش مولفه های مدیریت شهری در گسترش کالبدی شهر– مطالعه موردی منطقه 5 شهر تهران
427
434
FA
ابراهیم
پوررمضان
دانش آموخته پژوهشگاه شاخص پژوه،تهران، ایران
e.pourramezan@yahoo.com
غلامرضا
نبی بیدهندی
عضو هیات علمی دانشگاه تهران، تهران، ایران
ghhendi@ut.ac.ir
سعید
گیوه چی
عضو هیات علمی دانشگاه تهران،تهران، ایران
givehchi1@gmail.com
محمد حسن
نامی
عضو هیات علمی دانشگاه فارابی،تهران، ایران
dr.mh.nami@gmail.com
ریشه تاریخی برنامهریزیها و طراحیهای شهری در ایران را میتوان در تصمیمات بخش عمومی یا مدیریت شهری جستجو نمود. در طی 4 دهة اخیر شهرنشینی و شهرگرایی از رشدی شتابان برخوردار بوده و مردم با حرکت خود و جابجایی برای یافتن کار و مکان مناسب نقش خود را به عنوان متقاضیان مسکن زیرساختها و خدمات شهری بیان کردهاند. مدیریت شهری و شهر در عملکرد و منزلت و موقعیت کنونی خود دو همزاد به شدت وابسته به یکدیگر هستند. موجودیت شهر باعث تقویت منزلت و عملکرد مدیریت شهری شده و دولت به سهم خود، هویت بخش اصلی عملکرد شهرها و چهره پرداز عمده منظر شهری است.<br /> تبیین نقش مدیریت شهری در توسعه شهری از منظرهای گوناگون مورد نظر قرار می گیرد که در این پژوهش با انتخاب منطقه 5 شهرداری تهران و با استفاده از ابزار پرسشنامه محقق ساخت، نسبت به تعیین مولفه های مداخله مدیریت شهری در توسعه شهری از منظر رویکرد کالبدی در منطقه مورد نظر پرداخته شده است. در ابتدا داده های تحقیق با آزمون کولموگروف اسمیرنف مورد مطالعه قرار گرفته است. سپس با استفاده از روش فاکتور آنالیز به استخراج مولفه های کالبدی موثر در توسعه شهرنشینی در منطقه مورد نظر پرداخته شده که نتایج این تحقیق مبین آن است که مهمترین این عوامل به ترتیب اولویت عبارتند از، شاخص کیفیت با میزان همبستگی 0.91 بیشترین تاثیر را دارد، شاخص زمان ساخت با میزان همبستگی برابر 0.90 در رتبه دوم قرار دارد، شاخص توانمندی با میزان همبستگی برابر 0.88 رتبه سوم قرار دارد.<br /> لذا با توجه به یافته های این پژوهش میتوان گفت چنانچه روند کنونی جلوگیری از گسترش کاربری های صنعتی در این منطقه همچنان مبنای نظر باشد روند توسعه ی شهری در این منطقه همچنان ادامه خواهد یافت.
مدیریت شهری,عوامل کالبدی,کیفیت ساخت,منطقه 5 شهرداریتهران
http://www.jgeoqeshm.ir/article_81451.html
http://www.jgeoqeshm.ir/article_81451_3885654d484846c1b48072effec278b4.pdf
موسسه آموزش عالی قشم
فصلنامه جغرافیا (برنامه ریزی منطقه ای)
2228-6462
2783-2112
8
32
2018
11
22
واکاوی ارتباط دما و الگوهای پیوند از دور در حوضه آبی ایرانی دریای مازندران با استفاده از شبکه عصبی در راستای برنامه ریزی منطقه ای
435
448
FA
امیر
گندمکار
0000-0002-9344-7607
مرکز تحقیقات گردشگری، واحد نجف آباد، دانشگاه آزاد اسلامی، نجف آباد، ایران
aagandomkar@gmail.com
ایرج
حیدری
مرکز تحقیقات گردشگری، واحد نجف آباد، دانشگاه آزاد اسلامی، نجف آباد، ایران
aagandomkar@yahoo.com
محسن
باقری بداغ آبادی
موسسه تحقیقات خاک و آب، سازمان تحقیقات، آموزش و ترویج کشاورزی، کرج، ایران
mohsen_baghery@yahoo.com
دما یکی از پارامترهای بسیارمهم آب و هوایی است که در تعیین نقش و پراکندگی دیگر عناصر اقلیمی مؤثر می باشد. هدف از پژوهش حاضر بررسی ارتباط بین دمای ماهانه و سالانه حوضه آبی دریای مازندران و الگوهای پیوند از دور می باشد. در این راستا از داده های میانگین دمای ماهانه و سالانه 97 ایستگاه همدیدی و آب و هواشناسی درون حوضه و بیرون حوضه و همچنین 33 الگوی پیوند از دور طی دوره آماری (1970-2014) استفاده شد. بدین منظور مدل پرسپترون چندلایه مورد استفاده قرار گرفت. ابتدا داده ها در نرم افزار مت لب نرمال و در نرم افزار spss استاندارد شدند. سپس شبکه براساس الگوریتم گرادیان نزولی (SCG)، تابع متحرک هیپربولیک برای لایه های پنهان و تابع متحرک همانی برای داده های خروجی طراحی شد. در تمام ساختار شبکه 1 تا 2 لایه پنهان در نظر گرفته شد و بیش از 600 شبکه ایجاد شد. طی این فرایند 70 درصد از داده ها برای آموزش و 30 درصد برای آزمون در نظر گرفته شد. سپس به ارزیابی عملکرد مدل، از طریق معیارهای آماری از جمله مجموع مربع خطاها و خطای نسبی پرداخته شد. نتایج نشان داد در رابطه با داده های ماهانه، دمای یک ماه پیش و الگوهای ONI و NINO3 دارای اهمیت بیشتر می باشد و ارتباط بیشتری را با دمای ماهانه حوضه مورد مطالعه نشان می دهد. در داده های سالانه نیز الگوهای های AMO، NCP، AO، NAO و دمای یک سال قبل اهمیت بالای 60 درصد نشان دادند. لذا میتوان بیان نمود که رابطه الگوهای نامبرده با دمای سالانه بیش از سایر الگوها بوده است.
پیوند از دور,حوضه آبی دریای مازندران,دما,شبکه عصبی مصنوعی,مدل پرسپترون چندلایه (MLP)
http://www.jgeoqeshm.ir/article_81452.html
http://www.jgeoqeshm.ir/article_81452_56b6ef67f48c0f235e3a000ca9fe145b.pdf
موسسه آموزش عالی قشم
فصلنامه جغرافیا (برنامه ریزی منطقه ای)
2228-6462
2783-2112
8
32
2018
11
22
تحلیل شریانهای حیاتی شهر تهران با رویکرد مدیریت بحران(مطالعه موردی منطقه 9)
449
466
FA
محمد
شعبانی
دانشجوی دکترای رشته جغرافیا و برنامه ریزی شهری، واحد سمنان، دانشگاه آزاد اسلامی، سمنان، ایران.
shabani19160@yahoo.com
محمد رضا
زند مقدم
استادیار جغرافیای طبیعی، واحد سمنان، دانشگاه آزاد اسلامی، سمنان، ایران.
zandmoghaddam@yahoo.com
سعید
کامیابی
دانشیار گروه جغرافیا، واحد سمنان، دانشگاه آزاد اسلامی، سمنان، ایران
saeidkamyabi@gmail.com
شریانهای حیاتی شهرها مهمترین مؤلفههای پایداری و پویایی اقتصادی، اجتماعی و حتی فرهنگی و سیاسی آنها محسوب میشوند. در تحلیل شریانهای حیاتی آن چیزی که در شرایط عادی مهم است ظرفیت و کیفیت کارایی آنها برای استفاده شهروندان است؛ اما در هنگام وقوع بحرانهای طبیعی و انسانساز موضوع مهم این است که شریانهای حیاتی شهر در راستای مدیریت بحران حادث شده نسبتاً قابل اتکاء باشند که این مسئله تا حد زیادی تعیین کننده کیفیت آنها است. شهر تهران از گذشته تاکنون در معرض بحرانهای طبیعی و مصنوع بوده و طبیعتاً بایستی با رویکرد مدیریت بحران به تحلیل شریانهای حیاتی آن اقدام شود. سؤال اصلی مقاله حاضر این است که شریانهای حیاتی شهر تهران با تأکید بر منطقه یک در چارچوب رویکرد مدیریت بحران چه وضعیتی دارند؟ فرضیه پژوهش این است که به نظر میرسد بهترین روش برای سنجش میزان کیفیت و کارایی شریانهای حیاتی شهر تهران به دست آوردن سرانه تأمین کمی و کیفی سیستمهای آبرسانی، برق، مخابرات و حمل و نقل در هر منطقه و تطبیق و تحلیل آن با استانداردهای علم مدیریت بحران است. نتایج مقاله نشان میدهد که وضعیت شریانهای حیاتی تهران با رویکرد مدیریت بحران در منطقه ۹ تهران بیانگر این واقعیت است که حدود ۷۰ درصد از بافت محدوده دارای آسیبپذیری متوسط رو به بالا است. با توجه به این مقدمه در این مقاله تلاش میشود با استفاده از اطلاعات و آمارهای موجود در مورد شریانهای حیاتی شهر تهران و نقشهها و جداول کاربردی و نیز کتب و مقالات علمی و پژوهشی به تحلیل وضعیت شریانهای حیاتی شهر تهران با تأکید بر منطقه نه در چارچوب رویکرد مدیریت بحران پرداخته شود.
شریانهای حیاتی,مدیریت بحران,شهر تهران,منطقه نه
http://www.jgeoqeshm.ir/article_81453.html
http://www.jgeoqeshm.ir/article_81453_b9e4f771563ebb6b0d8a917b1c90ac28.pdf
موسسه آموزش عالی قشم
فصلنامه جغرافیا (برنامه ریزی منطقه ای)
2228-6462
2783-2112
8
32
2018
11
22
تحلیلی بر توسعهی منطقهای با رویکرد سناریونویسی (مطالعهی موردی: استان کردستان)
FA
ابوالفضل
قنبری
دانشیار گروه پژوهش های جغرافیای دانشگاه تبریز
a_ghanbari@tabrizu.ac.ir
اکبر
اصغری زمای
دانشیار گروه جغرافیا و برنامه ریزی شهری، دانشگاه تبریز
azamani6211@gmail.com
زهرا
امجدی
دانشجوی کارشناسی ارشد جغرافیا و برنامه ریزی آمایش سرزمین، دانشگاه تبریز
z_amjadi71@yahoo.com
10.22034/jgeoq.2023.134568.1441
در این پژوهش، با بهرهگیری از مطالعات موجود در زمینهی توسعهی منطقهای، معیارهای توسعه در شش گروه اجتماعی، اقتصادی، زیربنایی، زیستمحیطی، ساختار سکونتگاهی و پیوندها طبقهبندی شد. چارچوب نظری این تحقیق، پارادایم هنجاری، از لحاظ هدف کاربردی و از نظر ماهیت بر اساس روشهای جدید آیندهپژوهی، توصیفی- تحلیلی میباشد. روش جمعآوری دادهها و اطلاعات، اسنادی و میدانی و مدلهای پردازش دادهها و اطلاعات، تحلیل عاملی، تحلیل اثرات متقابل و روش دلفی است که در محیط نرمافزاری MICMACپردازش دادهها انجام شده و با استفاده از فرمول کوکران حجم جامعهی آماری را مشخص نموده و از طریق ضریب آلفای کرونباخ پایایی پرسشنامه 971/ به دست آمده است. ابتدا از بین 40 عامل اولیه، 12 عامل به عنوان عوامل مؤثر در توسعهی استان کردستان شناسایی شدند و برای عوامل فوق بر اساس ایدهی سناریونویسی 48 وضعیت محتمل در آیندهی استان تعریف گردید و با تشکیل ماتریس 48×48 و بهرهگیری از دانش کارشناسان توسعه و برنامهریزی در ارزیابی میزان تأثیرات وقوع هر یک از وضعیتها بر وقوع یا عدم وقوع وضعیتهای دیگر در استان، با استفاده از قابلیتهای نرمافزار سناریوویزارد، 3 سناریو با احتمال قوی، 11 سناریو با احتمال وقوع متوسط به بالا و 261 سناریوی با احتمال وقوع پایین و ضعیف استخراج شد. بر اساس نتایج بدست آمده وضعیت آیندهی توسعهی استان کردستان ادامه دهندهی شرایط موجود، حالتی بینابین و با روندی مطلوب خواهد بود.
سناریونویسی,دلفی,تحلیل اثرات متقابل,استان کردستان
http://www.jgeoqeshm.ir/article_180417.html
http://www.jgeoqeshm.ir/article_180417_d41d8cd98f00b204e9800998ecf8427e.pdf