ارائه ساختار فضایی محلات کرمان؛ مبتنی بر روابط متقابل فضایی مکان های عمومی کهن و فضاهای شهری نو

نوع مقاله : مقاله های برگرفته از رساله و پایان نامه

نویسندگان

1 دانشجوی دکتری شهرسازی، واحد تهران مرکزی، دانشگاه آزاد اسلامی، تهران، ایران.

2 استادیار دانشکده هنر و معماری، واحد تهران مرکزی، دانشگاه آزاد اسلامی، تهران، ایران.

3 استاد دانشکده معماری و شهرسازی دانشگاه علم و صنعت ایران

4 استادیار دانشکده هنر و معماری، واحد تهران مرکزی، دانشگاه آزاد اسلامی، تهران، ایران

چکیده

شهرها به عنوان نظامی پویا در گذر زمان رشد کرده و گسترش مییابند. رشد جمعیت و تغییرات تکنولوژی از جمله عواملی هستند که تغییرات کمی و کیفی محلات شهری را اجتناب ناپذیر میگردانند. هرچند در این فرآیند تغییر، دگرگونی کالبد فیزیکی بافت شهر به سهولت قابل تشخیص و توصیف است، لیکن ابعاد تغییر به صورت گسترده تری در نظامهای فعالیتی، ریخت شناسی، بصری و ادراکی، اجتماعی و فرهنگی بافت و عدم همگامی تحولات، متناسب با ساختار فیزیکی محلات اتفاق افتاده است. وجود رابطه ظرف و مظروف میان کالبد فیزیکی شهرها و نظامهای شهری و ضرورت هماهنگی تحولات در این دو زمینه موجب گردیده تا نیاز به تهیه طرحهای پژوهشی پیرامون بافت محلات و ساختار فضایی شان به صورت روزافزونی احساس گردد. محله ها در هر شهر، حکم هویت کالبدی، اجتماعی، فرهنگی و اقتصادی آن شهر را دارند و از مهمترین ارکان ساخت هر شهری محسوب میگردند. این پژوهش با هدف ارائه دسته بندی های موجز و قابل فهم، ساختار فضایی محلات را در چارچوب سازندهای موضوعی و موضعی برای متخصصان و علاقه مندان بیان می نماید. در این راستا این پژوهش در پی آن است که از میان عناصر تشکیل دهنده محلات، اجزای اصلی پیکره ساخت محلات را در شهری مانند کرمان شناسایی و تبیین نماید؛ آنها را در خود محلات مقایسه نموده و ارزیابی نماید. این مقایسه و ارزیابی همچنین، بر اساس میزان و چگونگی ارتباط یا عدم ارتباط ساختار فضایی مکان ها و فضاهای شهری هر یک از محلات منتخب با محلات دیگر خواهد بود.

کلیدواژه‌ها

عنوان مقاله [English]

Study and analysis of Kerman spatial structure; based on Ancient public places and Novel urban spaces logic

نویسندگان [English]

  • Salman Malek abbasi 1
  • Varaz Moradi Masihi 2
  • mostafa behzadfar 3
  • Atousa Modiri 4
1 PhD Student in Urban Planning, Central Tehran Branch, Islamic Azad University, Tehran, Iran.
2 Assistant Professor, Faculty of Art and Architecture, Central Tehran Branch, Islamic Azad University, Tehran, Iran.
3 Professor, Faculty of Architecture and Urban Planning, Iran University of Science and Technology
4 Assistant Professor, Faculty of Art and Architecture, Central Tehran Branch, Islamic Azad University, Tehran, Iran
چکیده [English]

Cities as active process are growing and developing. Population and technology are changing urban districts. These changes are more in function, morphology, visual and perception, social and culture. These evolutions cause feel the researches around subjects such as districts texture and their spatial structures. Districts in cities have physical, social, cultural and economic identity that most important for build of the cities. How does understand urban districts texture? Why does quality of districts functional- spatial decrease? How can solve it? How can hold ancient identity samples? These are necessaries of studing and notice to subjects. This research goal is category of districts spatial structure in field of focal dimensions and thematic dimensions, also on besed on Ancient public places and Novel urban spaces logic, in brief and intelligible.This research follows finding the original and main factures of selective districts structures in Kerman city. These factures compare together in ancient, middle and abroad selective districts.

کلیدواژه‌ها [English]

  • Kerman districts spatial structure
  • Focal dimensions
  • Ancient public places
  • Thematic dimensions
  • Novel urban spaces

مراجع

بهزادفر، مصطفی، (1398). اصول طراحی دالان­های دروازه­ای شهر، انتشارات دانشگاه علم و صنعت ایران
پیرنیا، محمد کریم، (1372). آشنایی با معماری اسلامی ایران (ساختمانهای درون شهری و برون شهری)، تدوین غلامحسین معماریان، تهران: انتشارات دانشگاه علم و صنعت ایران
جهاد دانشگاهی، (1388)، بازار ایرانی؛ تجربه­ای در مستندسازی بازارهای ایران، پردیس هنرهای زیبای دانشگاه تهران، انتشارات جهاد دانشگاهی واحد تهران
ذکاوت، کامران، (1384). هویت شهرهای جدید؛ نقش عوامل طبیعی و مصنوع، مجموعه مقالات همایش بین­المللی شهرهای جدید، انتشارات شرکت عمران شهرهای جدید
عبّاس­زادگان، مصطفی، (1386). جزوه درس روش­های طراحی شهری 1، کارشناسی ارشد طراحی شهری، دانشگاه علم و صنعت ایران، دانشکده معماری و شهرسازی، گروه شهرسازی
قدسی­پور، سید حسن، (1379). مباحثی در تصمیم­گیری چند معیاره: فرآیند تحلیل سلسله مراتبی، تهران: دانشگاه صنعتی امیرکبیر
قریب، فریدون، (1382). شبکه ارتباطی در طراحی شهری، چاپ سوم، تهران: انتشارات دانشگاه تهران
کنیرش، یورگن، (1388). میدان­های شهری، معماری و طراحی فضاهای باز، ترجمه فریدون قریب، تهران: انتشارات دانشگاه تهران
کیانی، محمد یوسف، (1390). معماری اسلامی (دوره اسلامی)، کاروانسراها، چاپ نهم، تهران: سازمان مطالعه و تدوین کتب علوم انسانی دانشگاه­ها (سمت)
ملک عبّاسی، سلمان، (1398). تبیین الگوی ساختار فضایی بافت شهر با تأکید بر آموزه­هایی از کرمان، تهران: نشر آذرخش
ملک عبّاسی، سلمان، (1399). تبیین الگوی ساختار فضایی محلات؛ مبتنی بر روابط متقابل فضایی مکان­های عمومی کهن و فضاهای شهری نو- مورد کاوی شهر کرمان، رساله دکتری شهرسازی. اساتید راهنما: واراز مرادی مسیحی و مصطفی بهزادفر. تهران: دانشگاه آزاد اسلامی واحد تهران مرکزی، دانشکده معماری و شهرسازی
ملک عبّاسی، سلمان، (1400). از شار تا درآیگاه (مطالعات و راهنمای طراحی نما و فضاهای ورودی ابنیه کرمان)، کرمان: نشر فرهنگ عامّه
نعیما، غلامرضا، (1385). باغ­های ایران، تهران: انتشارات پیام
ورجاوند، پرویز، (1390). معماری اسلامی (دوره اسلامی)، آب انبارها، چاپ نهم، تهران: سازمان مطالعه و تدوین کتب علوم انسانی دانشگاه­ها (سمت)
هیلن براند، رابرت، (1377). معماری اسلامی، ترجمه ایرج اعتصام، تهران: شرکت پردازش و برنامه­ریزی شهری (وابسته به شهرداری تهران)
هیلن براند، رابرت، (1390). معماری اسلامی (دوره اسلامی)، مقابر، ترجمه کرامت الله افسر، چاپ نهم، تهران: سازمان مطالعه و تدوین کتب علوم انسانی دانشگاه­ها (سمت)
Ardalan, Nader, Bakhtiar, Laleh, (1973). Sence of Unity : the Sufi tradition in Persian architecture.
Carmona, M., Carmona, S., and Gallent, N. (2001). Working Together: A Guide for Planners and Housing Providers, Thomas Telford, London.
Carmona, Mathew- Health, Tim- Oc, Taner- Tiesdell, Steve, (2006). Public Places&Urban Spaces: the dimensions of urban design, New York: Elsevier.
Carmona, M., De Magalhaes, C., Hammond, L. (2008). Public Space: The Management Dimension, Routledge.www.googleearth.com, (2022)

فایل ها

اشتراک گذاری

ارجاع به این مقاله

آمار