بررسی کارآیی بالکن و بهینه سازی آن در مطالعات برنامه ریزی سکونتگاه های انسانی(مطالعه موردی: مناطق 7 و ۸ تهران)

نوع مقاله : مقاله های برگرفته از رساله و پایان نامه

نویسندگان

1 دانشجوی دکتری معماری، واحد بین الملل کیش، دانشگاه آزاد اسلامی، جزیره کیش، ایران

2 استادیار معماری، واحد بین الملل کیش، دانشگاه آزاد اسلامی، جزیره کیش، ایران

3 دانشیار معماری، واحد بین الملل کیش، دانشگاه آزاد اسلامی، جزیره کیش، ایران

چکیده

آپارتمان ­های با مساحت کم، تهویه نامناسب و فاقد فضاهای نیمه ­باز مانند بالکن از چالش ­های امروز زندگی سکونتگاه­ های انسانی است که باید با برنامه ریزی و ساخت­ و­ سازهای علمی نسبت به رفع آن اقدام شود. بررسی کارآیی بالکن و روش­های بهینه­سازی آن در آپارتمان­ های مسکونی. در این پژوهش پرسش­نامه­ هایی برای تمام گروه­ های سنی ۱۰ تا 80 ساله تنظیم شد و بالغ بر ۱۰۰ بالکن در مناطق ۷، ۸ تهران و پردیس و پرند بررسی شدند. برای تحلیل داده­ها نیز از نرم افزار spss استفاده شد. محدوده مورد مطالعه با وسعتی معادل 15335212.41 متر مربع، 1.2 درصد مساحت کل شهر تهران را تشکیل می­دهد و از لحاظ وسعت مقام پانزدهم را در بین مناطق شهر تهران دارا می­باشد. جمعیت ساکن منطقه 194.312 نفر است. منطقه 8 تهران نیز با مساحت 1339 هکتار و جمعیت 377806  در محدوده شرقی تهران قرار دارد. بالکن در مناطق مورد بررسی به دلایلی مانند نداشتن محرمیت، جانمایی غلط از لحاظ طراحی فضای معماری، موقعیت نامناسب در جهت­ های اقلیمی، مساحت کم و همچنی عدم امنیت، فقدان فضای سبز و ...  از کارایی مناسبی برخورداد نیست. نتایج پژوهش نشان داد که عدم شکل­گیری فضای خصوصی مناسب و حفظ حریم شخصی در فضاهای نیمه­باز، مهم ­ترین عامل کارکرد ضعیف بالکن در واحدهای مسکونی محسوب می­ شوند که باید در جهت رفع آنها برنامه ­ریزی شود.

کلیدواژه‌ها

عنوان مقاله [English]

Investigating the effectiveness of the balcony and its optimization in human settlement planning studies (Case study: Districts 7 and 8 of Tehran)

نویسندگان [English]

  • arian mozafari 1
  • majid mofidi shemirani 2
  • rima fayaz 3
1 PhD student in Architecture, Kish International Branch, Islamic Azad University, Kish Island, Iran
2 Assistant Professor of Architecture, Kish International Branch, Islamic Azad University, Kish Island, Iran
3 Associate Professor of Architecture, Kish International Branch, Islamic Azad University, Kish Island, Iran
چکیده [English]

Apartments with a small area, inadequate ventilation, and lack of semi-open spaces such as balconies are among the challenges of living in human settlements today, which must be solved by scientific planning and construction. Investigating the effectiveness of the balcony and its optimization methods in residential apartments. In this research, questionnaires were prepared for all age groups from 10 to 80 years old, and more than 100 balconies were examined in districts 7 and 8 of Tehran, Pardis and Parand. SPSS software was also used for data analysis. The studied area, with an area of ​​15335212.41 square meters, constitutes 1.2% of the total area of ​​Tehran and ranks 15th among the areas of Tehran. The population of the region is 194,312 people. District 8 of Tehran is located in the eastern part of Tehran with an area of ​​1339 hectares and a population of 377,806. In the investigated areas, the balcony is not effective due to reasons such as lack of privacy, wrong placement in terms of architectural space design, inappropriate location in terms of climate, small area and lack of security, lack of green space, etc. The results of the research showed that the lack of proper private space and the preservation of privacy in semi-open spaces are considered the most important factors in the poor functioning of the balcony in residential units, which should be planned in order to solve them.

کلیدواژه‌ها [English]

  • Balcony
  • efficiency
  • optimization
  • apartment
  • areas 7 and 8 of Tehran

مراجع

  1. ابراهیمی­ اصل، حسن؛ کلانتر، رامین؛ حاجی ولیلی، الناز. (1397). عنصر بالکن و بررسی کارایی اقلیمی آن در ساختمان­های مسکونی شهر تبریز بر اساس ضوابط ارائه شده مقررات ملی ساختمان. فصلنامه علوم و تکنولوژی محیط زیست.doi: 10.22034/jest.2018.12741.2124

    اختیاری، مریم. (۱۳۹۱). بررسی مفهوم های خواست و نیاز انسان در روان­شناسی و تاثیر آنها بر معماری. صفه، (57)، ۴۶-۳۱.

    ارغان, عباس. (1395). بررسی مطلوبیت موقعیت مکانی مراکز مدیریت بحران در راستای دستیابی به یک مدل راهبردی (مطالعه موردی: منطقه 8 شهر تهران).  فصلنامه علمی و پژوهشی نگرش­های نو در جغرافیای انسانی،9(1)، 169-186.

    اسلامی، سید غلامرضا و ایروانی، هوتن. (1387). تراکم ساختمانی و توسعه درون زا (نمونه موردی: شهر اصفهان). هویت شهر, 2(3), 3-12. https://www.sid.ir/fa/journal/ViewPaper.aspx?id=10461

    بلیلان­ اصل، لیدا؛ اعتصام، ایرج؛ اسلامی، غلامرضا. (۱۳۹۰)، نقش فضای بینابین در هویت بخشی به گستره­ی فضایی بافت­های تاریخی، هویت شهر.5 (۸)، ۷۱-۵۹.

     پیرنیا، محمد کریم.(۱۳۷۰). شیوه­های معماری ایرانی، تهران، هنر.

     جهاندار، نسیم؛ لفافچی، مینو.(۱۳۹۶). انسان- طبیعت- معماری، تهران، عصر کنکاش.

    حائری، محمد رضا.(۱۳۸۸). نقش فضا در معماری ایران. تهران، دفتر پژوهشهای فرهنگی.

    حائری، محمد رضا .(۱۳۸۸). خانه، فرهنگ طبیعت، تهران، مرکز تحقیقات و مطالعاتی شهرسازی و معماری.

    1. ﺧﺎک­ﭘﻮر، ﻣﮋﮔﺎن.(۱۳۸۴). ﻣﺴﮑﻦ ﺑﻮﻣﯽ در ﺟﻮاﻣﻊ روﺳﺘﺎﯾﯽ ﮔﯿﻼن. ﻫﻨﺮﻫﺎی زﯾﺒﺎ، (22):۷۲-۶۲.
    2. داراب، دیبا و یقینی، شهریار. (۱۳۷۲). تحلیل و بررسی معماری بومی گیلان. مجله معماری و شهرسازی، (24)، ۱۶-۶.

    فلاحت، محمد­ صادق؛ شهیدی، صمد. (۱۳۸۹). تحولات مفهوم طبیعت و نقش آن در شکل گیری فضای معماری. هنرهای زیبا. (42)، ۴۶-۳۷.

    فراستی، فرناز؛ مظفر، فرهنگ؛ نصراللهی؛ فرشاد و مولایی هشجین، نصرالله. (1397). تحلیل کیفیت محیطی فضاهای داخلی مسکن بومی نواحی کوهستانی گیلان با تاکید برآسایش حرارتی (مطالعه موردی: روستای دوسالده، رودبار)، مطالعات برنامه ریزی سکونتگاه­های انسانی،13(1): 1-17.

    کلانتری‌خلیل‌آباد، حسین؛ دانش، جابر.(۱۳۸۹). آشنایی با مبانی و اصول معماری و شهرسازی، تهران، پژوهشکده فرهنگ و هنر جهاد دانشگاهی.

    گلابی، بایزید؛ بایزیدی، قادر؛ طهماسبی، ارسلان و سحابی، جلیل. (1398). پدیدار شناسی ادراک حسی و تجربه ادراکی خانه بومی (مطالعه موردی مدبق خانه‌های منطقه موکریان).  مطالعات برنامه ریزی سکونتگاه‌های انسانی، 14(4): 913-929.

    لفافچی، مینو؛ جهاندار، نسیم. (1389). حریم و مرزهای بینابینی در فضای معماری سنتی ایران با رویکردی بر ترویج الگوی بومی در معماری معاصر ایران. همایش ملی صد سال معماری و شهرسازی معاصر ایران. سازمان نظام مهندسی ساختمان استان البرز.

    لطفی، صدیقه؛ نیک پور، عامر؛ اکبری، فاطمه. (1399). سنجش و ارزیابی ابعاد کالبدی تاب‌آوری شهری در برابر زلزله (مطالعه موردی: منطقه 7 شهر تهران).  فصلنامه علمی وپژوهشی نگرش های نو در جغرافیای انسانی، 12(4)، 19-36.

     معماریان، غلامحسین. (۱۳۸۷). آشنایی با معماری مسکونی ایرانی «گونه شناسی برونگرا»، تهران، موسسه فرهنگی سروش دانش.

    منتظر حجت، شقایق. 3111).  مجموعه مسکونی آیینه خانه در شهر اصفهان. پایان نامه کارشناسی ارشد. دانشگاه هنر تهران.

    مولایی هشجین، مهسا؛  کریمی آذری، امیررضا؛  کریمی، باقر و مهدی نژاد، جمال­الدین. (1400). تحلیل و ارزیابی شاخص های کالبدی موثر بر سرزندگی (مطالعه موردی: مجتمع های مسکونی شهر رشت)، مطالعات برنامه ریزی سکونتگاه­های انسانی، 16(1): 125-138.

    نورمحمدی، سوسن. (۱۳۸۸). ضرورت درک سرشت فضای معماری با استناد به رویکردهای معاصر مبتنی بر طبیعت. هنرهای زیبا. (37)، ۵۸-۴۹.

    نقی­زاده، محمد.( ۱۳۷۹). رابطه هویت سنت معماری ایران با مدرنیسم و نوگرایی. هنرهای زیبا . (7)، ۹۱-۷۹.

    یعقوبی، مرتضی؛ هرکیش، هیرو .(1393). نقش فضای بینابین در طراحی معماری،  همایش ملی معماری، شهرسازی و توسعه پایدار. همایش ملی معماری، شهرسازی و توسعه پایدار با محوریت خوانش هویت ایرانی اسلامی در معماری و شهرسازی.

    Anabestani, A.(2009). The physical effects of second homes on rural development: Case Study :rural  village in Mashhad. Rural & Development Journal .12(4), 149-166. (In Persian(.

    . Bariski,J., & Wesolowskn, M.(2010). Transformations in housing construction in rural areas of Poland's Lublin region—Influence on the spatial settlement structure and landscape aesthetics.  Landscape and Urban Planning, 94(2), 116-126.

    Baycan-Levent,T, & Nijkamp, P,(2006), Quality of Urban Life: A Taxonomic Perspective, journal of student in regional science. 36(2), 269-28.

فایل ها

اشتراک گذاری

ارجاع به این مقاله

آمار