پهنه بندی اقلیمی استان هرمزگان با استفاده از روشهای کلاسیک

نوع مقاله : مقاله علمی -پژوهشی کاربردی

نویسندگان

1 دانشجوی دکتری و مربی، گروه کشاورزی، دانشگاه پیام نور، تهران، ایران.

2 دانشیار، گروه کشاورزی، دانشگاه پیام نور، تهران، ایران

3 استادیار، دانشکده علوم و فنون دریایی، دانشگاه هرمزگان

چکیده

شناسایی ویژگیهای طبیعی هر منطقه به خصوص آب و هوا می‌تواند در امر برنامه‌ریزی و آمایش سرزمین نقش مهمی ایفا نماید و باعث پیشرفت آن گردد. استان هرمزگان در جنوب کشور قرار گرفته و از نظر بارش، ضعیف و دمای هوا نسبتاَ بالا می‌باشد. در این پژوهش سعی گردیده که برای شناسایی نواحی اقلیمی استان به چند شاخص طبقه‌بندی سنتی مشهور مانند دمارتن، گورزنیسکی، تورنث ویت، آمبرژه، سلیانینوف، ایوانف و دکتر کریمی پرداخته شود و جایگاه مناطق استان در طبقه‌بندی سنتی مشخص گردد. روش تحقیق به کار رفته در این مطالعه توصیفی – تحلیلی می‌باشد داده‌های مورد نیاز از ایستگاه هواشناسی هفت شهرستان حاجی آباد، میناب، قشم، بندرلنگه، رودان، جاسک و بندرعباس طی سال‌های 1381 تا 1395 جمع آوری شد. بر اساس محاسبات انجام شده برای تعیین نوع اقلیم استان هرمزگان شاخص دمارتن یک نوع اقلیم و شاخص‌های گورزنیسکی، تورنث ویت، سلیانینوف، ایوانف و دکتر کریمی دو نوع اقلیم و شاخص آمبرژه چهار نوع اقلیم را برای مناطق مختلف استان نشان می‌دهد. در بیشتر شاخص‌ها سه شهرستان میناب، حاجی آباد و رودان دارای اقلیم یکسان و دو شهرستان بندرلنگه و جاسک نیز از نظر اقلیمی دارای شباهت بیشتری هستند.

کلیدواژه‌ها


عنوان مقاله [English]

Climate classification of Hormozgan province using classical methods

نویسندگان [English]

  • sedighe paroon 1
  • Gholamreza Yavari 2
  • Maryam Rezazadeh 3
1 Ph.D. Student, Department of Agriculture, Payame Noor University, Tehran, Iran. sparoon@pnu.ac.ir
2 Associate Professor, Department of Agriculture, Payame Noor University, Tehran, Iran
3 Assistant Professor, Faculty of Marine Science & Technology, Hormozgan University
چکیده [English]

Abstract
Identifying the natural features of each region, especially of the climate, can play an important role in land planning and development and make it progress. Hormozgan province in the south of the country and the poor rainfall and air temperature is relatively high. In this research, we tried to use some popular traditional classification criteria such as De Martonne, Gorzninsky, Thronthwaite, Emberget, Selyaninov, Ivanov and Dr. Karimi to identify the region's climate. Then, the location of the provinces in the traditional classification should be specified. The research method used in this descriptive - analytic study. The required data were collected from the Haji Abad, Minab, Qeshm, Bandarlenge, Rudan, Jask and Bandar Abbas Meteorological stations from 2002 to 2017. Based on the calculations done to determine the type of climate in Hormozgan province, the De Martonne index shows a climatic type. Grosczynski, Thronthwaite, Selyaninov, Ivanov and Karimi show the two climates in the province. Emberget index shows four climates for different regions of the province. In most indices, Minab, Hajiabad, and Rudan cities have similar climates and two cities of Bandarlenghe and Jask were more similar in climatic conditions.

کلیدواژه‌ها [English]

  • Keywords: climate zonation
  • Hormozgan province
  • index
  • classical
  • temperature
  • precipitation
احمدیان طبسی، سید جواد، (1380)، بررسی وضعیت اقلیمی مشهد، بولتن علمی مرکز ملی اقلیم شناسی، 15 – 27.
حلبیان، امیرحسین، فاطمه السادات، نوربخش، (1394)، پهنه‌بندی اقلیمی استان هرمزگان به روش سلیانینوف، دمین همایش بین المللی و پنجمین همایش ملی گردشگری، جغرافیا و محیط زیست، همدان، 23-33.
داودی، محمود، ناصر، بای و امید، ابراهیمی، (1388)، طبقه‌بندی اقلیمی استان مازندران بر اساس روش لیتین اسکی، مجله سپهر، 22 (88)، 100- 105.
دین پژوه، یعقوب، احمد، فاخری، محمد، مقدم، میرکمال، میرنیا و سعید، جهانبخش اصل، (1382)، پهنه‌بندی اقلیمی ایران با استفاده از تحلیل‌های چند متغیره برای استفاده در مطالعات کشاورزی، 13 (1)، 71 -90.
زابل عباسی،  فاطمه، آرزو، پوراصغریان و مرضیه، سی سی پور، (1385)، طبقه‌بندی اقلیمی استان هرمزگان، بولتن علمی پژوهشکده اقلیم شناسی، 1-12.
سازمان هواشناسی استان هرمزگان.
سیدان، سید جواد، فرح، محمدی، (1376)، روشهای طبقه‌بندی اقلیمی، فصلنامه تحقیقات جغرافیایی، 45، 74 - 109.
عزیزی، قاسم، (1380)، طبقه‌بندی رقومی ایستگاه‌های اقلیمی منتخب در ایران به روش لیتین اسکی، پژوهش‌های جغرافیایی، 41، 39 – 51.
علیزاده، امین، غلامعلی، کمالی، فرهاد، موسوی، محمد، موسوی، (1391)، هوا و اقلیم شناسی، انتشارات دانشگاه فردوسی مشهد.
فرمهینی فراهانی، علی، محمد، مهدوی، (1386)، کاربرد گیاهان به عنوان شاخصی برای تفکیک طبقات اقلیمی، منابع طبیعی، 74، 166- 176.
گل کار حمزیی یزد، حمید رضا، محمد، رضایی نژاد، مجتبی، طاوسی، (1395)، پهنه‌بندی اقلیمی استان خراسان جنوبی با نرم افزار GIS، نشریه حفاظت منابع آب و خاک، 6 (1)، 47- 59.
مسعودیان، سید ابوالفضل، (1382)، نواحی اقلیمی ایران، جغرافیا و توسعه، 1 (2)، 171 – 184.
منتظری، مجید، (1392)، کاربرد روش‌های آماری چندمتغییره در پهنه‌بندی نواحی اقلیمی مطالعه موردی: استان اصفهان، فصلنامه تحقیقات جغرافیایی، 28 (3)- 1-16.
منصوریان، سیده الهه و الحسینی المدرسی، سید علی، (1396)، پهنه‌بندی خطر زمین لرزه در حوزه‌ی شهری نورآباد و ممسنی فارس برای مدیریت بحران شبکه‌ی گاز، با استفاده از مدل AHP در محیط GIS، مدیرت بحران، (12)، 81- 94.
موحدی، سعید، بهروز، حیدری ناصرآباد، سید کرامت، هاشمی عتا، فیروز، رنجبر، (1391)، پهنه‌بندی نواحی اقلیمی استان خوزستان، فصلنامه ی فضای جغرافیایی، 12 (40) – 64 -73.
نکوآمال کرمانی، محمد، محمد هادی، بردبار و مرجان، حقدوستی، (1388)، بررسی روند خشکسالی استان هرمزگان و پهنه‌بندی آن توسط روش دومارتن در ArcGIS، ارزیابی و مطالعه پدیده خشکسالی، دومین همایش اثرات خشکسالی و راهکارهای مدیریت آن، 1-5. 
نیکقدم، نیلوفر، سید مجید، مفیدی شمیرانی، منصوره طاهباز، (1394)، مقایسه تحلیلی پهنه‌بندی اقلیمی مناطق جنوبی ایران با روش کوپن – تراورتا و معیارهای آسایش گیونی، معماری و شهرسازس آرمان شهر، 15، 119 -130.
Bailey,Robert G., (1999), USDA Forest Service, Inventory & Monitoring Institute,  Ecological Climate Classification.
Cornick, S. M., (2005), Extreme Canadian Climates – Northern and Coas Building,  Envelope & Structuretal.
Kavachi T, Maruyama T, Singh VP (2001) Rainfall entropy for delineation of water resources zones in Japan, Journal of Hydrology, 246:36-44.
Kottek,Markus , Grieser,Jurgen, Beck,Christoph, Rudolf,Bruno, Rubel,Franz ,(2006), World Map of the Koppen-Geiger climate classification updated, Meteorologische Zeitschrift, Vol. 15,No. 3,259-263, pp 259.
Nodej, T. M., & Rezazadeh, M. (2018). The spatial distribution of critical wind erosion centers according to the dust event in Hormozgan province (south of Iran). Catena, 167, 340-352.
Oliveria Aparecido, L. E., Souza Rolim, G., Richetti, J., Souza, P. S. & Johann, J.A. (2016), Koppen, Thornthwaite and Camargo climate classifications for climatic zoning in the State of Parana, Brazil, Ciencia e Agrotecnologia 40(4):405-417.
Stull,R.(2000), Meteorology for Scientists and Engineers, Brooks/Cole, Second Edition.
White, EJ (1981), Classification of climate in Britain, Journal of Environmental Management 13:241-58.
Zheng, J. , Yin, Y., Li, B.(2010), A new scheme for climate regionalization in China, Acta Geographica SinicaVolume 65, Pages 3-13.