آسیب شناسی ساختارهای نهادی اثرگذار در تحقق مدیریت یکپارچه شهری پایتخت

نوع مقاله : مقاله علمی -پژوهشی کاربردی

نویسندگان

1 دانشجوی دکترای جغرافیا و برنامه ریزی شهری، واحد تهران مرکزی، دانشگاه آزاد اسلامی، تهران، ایران

2 دانشیار گروه جغرافیا و برنامه ریزی شهری، واحد تهران مرکزی، دانشگاه آزاد اسلامی، تهران، ایران

3 دانشیار گروه جغرافیا و برنامه‌ریزی شهری، واحد تهران مرکزی، دانشگاه آزاد اسلامی، تهران، ایران

چکیده

امروزه مشکلاتی مانند مناسب و به ‌روز نبودن قانون شهرداری برای اداره‌ی کلان‌شهرها و شهرهای کشور، مشخص نبودن تعریف و تفکیک وظایف ملی از محلی و تناقضات و عدم هماهنگی موجود در آن، عدم شفافیت و تعیین تکلیف وظایف، حدود اختیارات و مسئولیت‌ها بین ارکان اداره‌ی امور ملی و محلی، بزرگ شدن دولت و کم ‌توجهی به رفع مسائل و مشکلات مدیریتی شهرها، افزایش مسائل اجتماعی و عدم شفافیت مسئولیت وظایف مربوطه، سطح پایین مشارکت مردم در اداره‌ی امور شهرها و محله‌ها موجب شده تا انگیزه‌های قوی در تمامی بخش­های جامعه به منظور رسیدن به راه حلی عملی و مؤثر به وجود آید. هدف اصلی این مقاله دستیابی به استراتژی همسویی منافع سازمان­های دولتی و غیردولتی در جهت تحقق مدیریت یکپارچه شهری است. سؤال اصلی مقاله این است که موانع اثرگذار در عدم تحقق مدیریت یکپارچه کلان‌شهر تهران چیست؟ فرضیه­ای را که برای پاسخ‌گویی به سؤال اصلی در صدد آزمون آن هستیم این است که به نظر می‌رسد موانع اثرگذار در عدم تحقق مدیریت یکپارچه شهر تهران متغیرهای ساختاری و متغیرهای مدیریتی درون سازمان‌های دولتی و بین سازمان‌های دولتی و غیردولتی است. یافته­های مقاله نشان می­دهد که بین متغیرهای مدیریتی اثرگذار در عدم تحقق مدیریت یکپارچه شهری تهران و نهادهای دولتی و غیردولتی، رابطه معناداری وجود دارد. تهران به عنوان مرکزیت سیاسی، اقتصادی ایران، از موقعیت خاص و منحصر به فردی برخوردار است، استقرار 15 میلیون نفر جمعیت، فعالیت وزارتخانه­ها و نهادهای سیاسی، امنیتی، فرهنگی، اقتصادی و اجتماعی حساس و اثرگذار، مهاجرپذیری از کل استان­های کشور، ترافیک، آلودگی هوا، دغدغه­های زیست محیطی، تراکم ساختمان­ها، ابنیه و املاک مسکونی، تجاری، حجم فزاینده خودروها، شبکه عظیم آب‌رسانی، گاز، برق، تلفن، راهداری تنها بخشی از پیچیدگی‌ها، ظرفیت­ها و چالش‌های پیش روی این منطقه به شمار می­رود. این تحقیق از لحاظ ماهیت و روش به صورت توصیفی- تحلیلی است و با توجه به این که شیوه به کار رفته در انجام این پژوهش از نوع کاربردی بوده و به منظور کشف روابط بین متغیرها و پدیده‌ها و همچنین گره‌گشایی از مسائل و تنگناهای موجود در کلان‌شهر تهران تدوین شده است. برای جمع‌آوری اطلاعات مورد نیاز مطالعات کتابخانه­ای و پیمایشی استفاده شده است. جهت ارزیابی شرایط درون سیستمی و برون سیستمی از مدل ترکیبی­(SOWT-AHP)­ ­بهره گرفته می­شود.

کلیدواژه‌ها


عنوان مقاله [English]

Pathology effective institutional structures in realizing the integrated municipal capital management

نویسندگان [English]

  • Mohammad Sohrabi 1
  • Ali Asghar Rezvani 2
  • Azita Rajabi 3
1 Ph.D. in Geography & Urban Planning, Central Tehran Branch, Islamic Azad University, Tehran, Iran
2 Associate Professor of Geography & Urban Planning, Central Tehran Branch, Islamic Azad University, Tehran, Iran
3 Associate Professor of Geography & Urban Planning, Central Tehran Branch, Islamic Azad University, Tehran, Iran
چکیده [English]

Abstract
Today, problems such as proper and up-to-date municipal law for the management of metropolises and cities of the country, is not clear the definition and separation of national duties from the local and contradictions and the lack of coordination therein,Lack of transparency and assignment of tasks, limits of authority and responsibilities between the bodies of national and local affairs, enlarging the government and paying little attention to addressing urban governance issues, Increasing social issues and lack of transparency of responsibility for related tasks, low level of people's participation in the affairs of cities and neighborhoodsHas created strong motivations in all sectors of society in order to achieve a practical and effective solution. The main objective of this article is to achieve a strategy of aligning the interests of governmental and non-governmental organizations in achieving integrated urban management. The main question of the article is that what are the barriers to the failure to realize the integrated management of Tehran metropolis? The theory we are testing to answer the main question is that it looks likeThe barriers affecting the failure of the integrated management of the city of Tehran is Structural variables and management variables within government agencies and between governmental and non-governmental organizations. The findings of the paper show that there is a meaningful relationship between managerial variables affecting the lack of realization of integrated urban management in Tehran and governmental and nongovernmental institutions. Tehran has a unique and unique position as the political and economic center of Iran, the deployment of 15 million people, the activities of ministries and political, security, cultural, economic and social institutions that are sensitive and influential, immigration from all provinces country, traffic, air pollution, environmental concerns, congestion of buildings, buildings and residential properties, commercial, volumes of cars, huge water supply networks, gas, electricity, telephone, railways are only part of the complexity, capacities and challenges. It is located in the area. This research is descriptive-analytic in terms of its nature and method and considering that the method used in this research was of a practical nature in order to discover the relationships between variables and phenomena, as well as the knot of issues and bottlenecks in the Tehran metropolis, it has been developed.Library and survey studies have been used to collect required information.In order to evaluate the intra systemic and externally conditions, the combined model (SOWT-AHP) is used.

کلیدواژه‌ها [English]

  • Keywords: institutional structures
  • integrated urban management
  • Tehran
ابراهیم‌زاده، حسین­(1389)، ساختار حکومت محلی، مدیریت شهری و شهرداری، برنامه‌ریزی و مدیریت شهری؛ مسائل نظری و چالش‌های تجربی، انتشارات شهرداری‌ها، تهران.
ابطحی، احمد­(1388)، مجموعه کتاب‌های سبز شهرداری، مدیریت شهری، جلد یازدهم، انتشارات سازمان شهرداری‌های کشور.
ابطحی، احمد­(1388)، خصوصی‌سازی و نظارت در فضای عمومی شهرها، شهرداری‌ها، مجله شهرداری‌ها، سال هفتم.
آخوندی، محمدعلی (1389)، مشارکت مردم، فصل‌نامه علمی کاربردی.
اردشیری، مهیار (1379)، توسعه پایدار و مدیریت شهری، فصلنامه مدیریت شهری، سال اول، ش 12.
الوندی، زهرا­(1388)، بررسی عوامل مؤثر بر پیاده‌سازی مدیریت یکپارچه شهری پایان‌نامه کارشناسی ارشد رشته برنامه‌ریزی شهری، دانشگاه آزاد اسلامی واحد علوم و تحقیقات تهران.
اوکلی، پیتر و دیوید مارسدن (1370)، رهیافت­های مشارکت در توسعه روستایی­، ترجمه منصور محمدنژاد، مرکز تحقیقات روستایی، تهران، سلسله انتشارات روستا و توسعه، ش 4.
پرهیزگار، کامبیز­(1390)، پیشنهاد روش مدیریت واحد شهری، مجله آبادی، سال پنجم، شماره 17
پور احمد، کیومرث­(1393)، بررسی رابطه بین اعمال مدیریت واحد شهری با مدیریت ارتباط با مشتری (CRM) در استانداری خراسان" پایان‌نامه کارشناسی ارشد رشته مدیریت شهری
حسین زاده دلیر، کریم­(1389)، کاربرد مشارکت اجتماعی شهروندان در امور شهری در طرح‌های جامع و اصول طراحی شهرهای مشارکتی، مجله رشد جغرافیا
دلاوری، رحیم (1388)، بررسی عوامل مؤثر بر اجرای موفق مدیریت واحد شهری، مطالعه موردی شهرستان همدان، پایان‌نامه کارشناسی ارشد، دانشکده علوم انسانی و اجتماعی، دانشگاه تبریز
شعبانی بهار، غلامرضا و علی پارساجو­­(1390)، تحلیل راهبردی درونی و بیرونی (SWOT Analysis) اداره کل تربیت ­بدنی استان همدان، نشریه مطالعات مدیریت ورزشی، شماره 13
لشگری، مظفر­(1388)، مفهوم و مبانی و چالش‌های مدیریت شهری، فصلنامه مدیریت شهری، شماره دوم
علایی، رضا (1389)، جامعه‌شناسی شهری و شهرنشینی، دانشگاه پیام نور، 1389
موسوی زاده، (1389)، اثربخشی پیاده‌سازی مدیریت واحد شهری بر رضایت مشتریان در ادارات شهر همدان" پایان‌نامه کارشناسی ارشد رشته برنامه‌ریزی شهری
میکائیلی، علیرضا (1388)، سازمان‌دهی فرآیند برنامه‌ریزی و طراحی فضای سبز جهت کاربری‌های تفرجی و نقش آن در توسعه پایدار شهری، مجموعه مقالات همایش‌های آموزشی و پژوهش‌های فضای سبز تهران، جلد دوم
هاشمی، فضل‏الله (1388)، مشارکت شهروندان در طرح‏ریزی شهری و منطقه‏ای، نشریه آبادی، ش 88
هاشمی، فضل‌الله (1370)، حقوق و قوانین شهرسازی، تهران مرکز مطالعات و تحقیقات شهرسازی و معماری ایران.
حسینی، علی و احمد پور احمد و موسی پژوهان و حجت اله رحیمی (1390)، نقش نهادهای مدیریت شهری در مدیریت پایدار شهر با تاکید بر جایگاه کمیسیون ماده پنج شهر تهران، فصلنامه مدیریت شهری، شماره 28.
مطوف، شریف (1389)، سازمان برنامه ریزی شهری در تجربه‌ی کلان شهرها؛ مدیریت یکپارچه شهری و نهاد برنامه ریزی توسعه شهری تهران، فصلنامه منظر، شماره 6.
احمدآخوندی، عباس و ناصر برک پور و میثم بصیرت و حبیب الله طاهرخانی (1387)، آسیب شناسی مدل اداره امور شهر در ایران، فصلنامه پژوهش‌های جغرافیایی، شماره 63.
رهنما، محمد رحیم (1380)، پارادایم بهبود مدیریت شهری (با تکیه بر شهر مشهد)، فصلنامه تحقیقات جغرافیایی، شماره 61.
طالقانی، محمد و پرویز رضائی (1386)، عملکرد مدیریت شهری در سیستم یکپارچة مدیریت جامعه (مفاهیم ـ کاربردها)، فصلنامه مطالعات برنامه ریزی سکونتگاه‌های انسانی، شماره 4.
علوی، سید علی و محمد مولانی قلیچی و هادی جوادزاد اقدم و بهمن نجف پور (1394)، اولویت‌بندی فضایی سیستم مدیریت یکپارچه مناطق شهری (مطالعه موردی: مناطق 22‌ گانه شهر تهران)، فصلنامه جغرافیا و برنامه ریزی، شماره 51.
ولی قلی زاده، علی و توران خیری (1394)، تبیین نقش تمرکزگرایی در ایجاد چالش‌های مدیریت شهری در ایران، فصلنامه جغرافیای سیاسی، شماره 1.
سالاری سردری، فرضعلی و اکبر کیانی (1396)، تحلیل الگوی مدیریت شهری ایران (ساختار، عملکرد و راهبرد)، فصلنامه مطالعات مدیریت شهری، شماره 32.
رحیمی اتانی، سمیرا و سیامک پناهی (1395)، خوانش بینامتنی آثار برنارد چومی با تأکید بر مفهوم فضای بینابین، فصلنامه پژوهش هنر دانشگاه هنر اصفهان، شماره 11.
سیر تحولات تاریخی شهر تهران (1379)، فصلنامه دانش جغرافیا، شماره 1.
سعید نیا، احمد (1368)، مکان شهر تهران، فصلنامه محیط شناسی، دوره پانزدهم - شماره 15.
نظریان، اصغر و محمد رحیمی (1391)، تحلیل الگوی مدیریتی شهر تهران، فصلنامه پژوهش‌های جغرافیای انسانی، شماره 81.
قلی زاده، سید ابراهیم (1389)، حاشیه نشینی و امنیت کلان شهر تهران، فصلنامه آفاق امنیت، شماره 8.
Carolina Duarte, Lawrence P. E t tkin, Marilyn M. Helms, and Michael s.Anderson. The challenge of VeneZuelA: A SWOT Analysis, (2006).
Chang,Hsu- His- Huang,Wen-chin. Application of a quantification SWOT analytical method, (2005).
Ibidit, S. (2012). Reading in Planning Theory, Oxford.
Seker, Sukran. Ozgurler, Mesut. / Analysis of the Turkish Consumer Electronics Firm using SWOT-AHP / 8th International Strategic Management Conference, Social and Behavioral Sciences 58, 1544 – 1554. /2012
Hall, J (2005). Governance. Published in Encyclopedia of city. Edited
Morgan (2010),information natural heritage trends, London