تحلیل الگوهای مدیریت شهری در ایران با تاکید بر مدیریت استراتژیک در کلان شهر تبریز

نوع مقاله : مقاله علمی -پژوهشی کاربردی

نویسندگان

1 دانشجوی دکتری تخصصی جغرافیا و برنامه‌ریزی شهری، واحد مرند، دانشگاه آزاد اسلامی، مرند، ایران

2 گروه جغرافیا و برنامه ریزی شهری، دانشگاه تبریز، تبریز، ایران

3 گروه جغرافیا و برنامه ریزی شهری، واحد مرند، دانشگاه آزاد اسلامی، مرند، ایران

چکیده

پژوهش حاضر با بررسی و تحلیل الگوی فعلی مدیریت فعلی کلانشهر تبریز از بعد توانایی های مدیریت بهینه و مناسب اقدام به مطالعه شکاف موجود بین سیستم سنتی و رویکرد مدیریت استراتژیک نموده است. نتایج حاصل از مطالعه شش بعد تحلیلی الگوی فعلی مدیریت شهری تبریز برای مولفه های اجرایی، اقتصادی، تصمیم گیری، عملکردی، مشارکتی و هوشمندسازی برابر با 2.27 در طیف لیکرت بوده است. نتایج حاصل نشان داد که میانگین کل این بخش کمتر از 3 بوده و از وضعیت چندان مناسبی برخوردار نیست. همچنین نتایج حاصل از مطالعه چهار بعد تاثیر گذار در توسعه رویکرد مدیریت استراتژیک برای مولفه های ارتباطی، نگرشی، نهادی و هنجاری برابر با 2.50 بوده که شاخص های مد نظر پژوهش نیز کمتر از امتیاز 3 بوده و از وضعیت چندان مناسبی برخوردار نیست. در راستای بررسی میزان همبستگی بین شاخص های مدیریت فعلی و مدیریت استراتژیک اقدام به اجرای آزمون همبستگی پیرسون گردید. نتایج پژوهش نشان داد که ارتباط مثبت و معنی داری به میزان 0.594+ بین دو متغیر وجود دارد. در راستای پیش بینی تاثیر متغیر مستقل بر روی متغیر وابسته از رگرسیون ساده استفاده گردید. بالاترین ضریب رگرسیونی استاندارد شده مدیریت فعلی شهر تبریز در این پژوهش برای مولفه های عملکردی برابر با 0.475 و مولفه های هوشمند سازی برابر با 0.383 می باشد که نشانگر میزان تاثیر متغیر مستقل (مدیریت استراتژیک شهری) بر متغیر وابسته (مدیریت فعلی شهر تبریز) است. این موضوع بیانگر تاثیرات و توانایی های مدیریت استراتژیک در مدیریت بهینه کلانشهر تبریز می باشد.

کلیدواژه‌ها


عنوان مقاله [English]

The analysis of patterns of urban management in Iran with an emphasis on strategic management in the metropolis of Tabriz

نویسندگان [English]

  • Mohammad Reza Rezaei Aghamirloo 1
  • Mohammad reza Pour mohammadi 2
  • karim hossein zade dalir 3
1 Ph.D. student of Geography and Urban Planning, Marand Branch, Islamic Azad university, Marand, Iran
2 Departement of Geography and Urban Planning, Tabriz university, Tabriz, Iran
3 Departement of Geography and Urban Planning, Marand Branch, Islamic Azad university, Marand , Iran
چکیده [English]

The present study, by studying the current pattern of present management of Tabriz metropolis, has considered the gap between the traditional system and the strategic management approach from the perspective of optional and appropriate management capabilities. The results of the study of six analytical aspects of urban management in Tabriz for the components of executive, economic, decision-making, performance, participatory and intelligent components were 2.27 in the Likert spectrum. The results showed that the total average was less than 3 and not very well-positioned. Also, the results of the study of four dimensions influencing the development of the strategic management approach for communication, attitude, institutional and normative components were 2.50, and the indicators considered in the research were less than the score of 3 and not very well-positioned. In order to investigate the correlation between current management and strategic management indicators, Pearson correlation test was used. The results of the research showed that there is a positive and significant correlation between the two variables of 0.594. In order to predict the effect of independent variable on the dependent variable, use regression was used. The highest standardized regression coefficient of Tabriz city`s current management in this study is 0.475 for functional components, and 0.483 for intelligent components and 0.383 for indicators of influence. This indicates the effect of independent variable (urban strategic management) on dependent variable (current management of Tabriz city). This issue reflects the impacts and capabilities of strategic management in the optimal management of the metropolis of Tabriz.

کلیدواژه‌ها [English]

  • management
  • urban management
  • urban strategic management
امامیان، سید محمد صادق (1386)، مروری بر تاریخچه، مفاهیم و ارائه فرایند پیشنهادی برای تدوین برنامه استراتژیک سازمان شهرداری، ویژه نامه مدیریت استراتژیک شهری، شماره ۱، اردیبهشت ۱۳۸۶.
بابایی, مهناز, ابراهیمی, سعید. (1395). مطالعه و بررسی مؤلفه‌های مدیریت یکپارچه در شهر اصفهان، فصلنامه اقتصاد شهری، سال اول، شماره اول، زمستان 1395.
بیگلری، شادی (1389)، ارزیابی عملکرد مدیریت شهری در پایداری محله‌ای ناحیه2 شهرداری منطقه 4 تهران، پایان نامه کارشناسی ارشد جغرافیا و برنامه‌ریزی شهری، دانشکده علوم انسانی دانشگاه تربیت مدرس.
حسین پور، سید علی (1390)، تحلیل موانع ایجاد مدیریت یکپارچه شهری با تاکید بر نقش نهادهای حکومتی (نمونه موردی: کلانشهر تهران)، پایان نامه کارشناسی ارشد شهرسازی، دانشکده هنر و معماری، دانشگاه تربیت مدرس.
حلاجیان، ابراهیم؛ امین شاد، علی (1394)، شناسایی و تدوین استراتژی‌های موثر مدیریت استراتژیک توسعه شهری شهرستان رامسر، نشریه مدیریت شهری، شماره 40 پاییز 1394.
رجب صلاحی، حسین (1381)، ساختار حکومت محلی، مدیریت شهری و شهرداری، برنامه‌ریزی و مدیریت شهری؛ مسائل نظری و چالش های تجربی، تهران: انتشارات شهرداری‌ها.
رحیمی، محمد؛ نظریان، اصغر (1391)، تحلیل الگوی مدیریتی شهر تهران، پژوهش های جغرافیای انسانی، شماره 81، پاییز 1391.
رفیعیان، مجتبی؛ گلپایگانی، عبدالرضا (1386)، برنامه‌ریزی استراتژیک توسعه شهری به همراه مطالعه موردی برنامه‌ریزی استراتژیک شهر کرمان، ویژه نامه مدیریت استراتژیک شهری، شماره ۱، اردیبهشت ۱۳۸۶.
رهنما، محمد رحیم؛ خاکپور، براتعلی؛ صادقی، مجتبی (1391)، تحلیل مدیریت استراتژیک در کلانشهر مشهد با بکارگیری مدل SWOT، نشریه علمی پژوهشی جغرافیا و برنامه‌ریزی، سال 16، شماره 42، بهار 1391.
رهنما، محمد رحیم؛ صادقی، مجتبی (1391)، شناسایی و سنجش بسترهای بایسته برای الگوی مدیریت استراتژیک شهری (مطالعه موردی شهر مشهد(، فصلنامه علمی- پژوهشی پژوهش و برنامه‌ریزی شهری، دوره سوم، شماره 9.
سیاف زاده، علیرضا؛ بدری فر، منصور (1387)، ضرورت اصلاح نظام مدیریت توسعه شهری در کلان شهر تهران، فصلنامه جغرافیایی سرزمین، علمی – پژوهشی، سال پنجم، شماره 18، تابستان 1387
شکوهی، محمد اجزاء؛ اسکندری ثانی، محمد؛ محمد آبادی، جواد (1395)، برنامه‌ریزی استراتژیک توسعه شهر بیرجند بر اساس رویکرد راهبرد توسعه شهر با مدل SWOT و QSPM، فصلنامه علمی‌ترویجی مطالعات فرهنگی و اجتماعی خراسان، سال 11، شماره 1، پاییز 1395.
فاروقی، فرزین (1391)، برنامه‌ریزی ترابری شهری و توسعه اجتماعی (مطالعه تطبیقی ایران و فرانسه). فصلنامه مطالعات شهری، سال اول، شماره دوم، بهار 1391.
مهندسان مشاور نقش محیط (1393)، طرح توسعه و عمران شهر تبریز (طرح جامع سوم شهر تبریز)، اداره کل راه و شهرسازی استان آذربایجان شرقی.
وبر، ماکس (1369)، شهر در گذر زمان، ترجمه: شیوا کاویانی، چاپ اول، تهران: شرکت سهامی انتشار.
Bryson, John M. (2011), Strategic Planning for Public and Nonprofit Organizations: A Guide to Strengthening and Sustaining Organizational Achievement. Fourth Edition. Published by Jossey-Bass A Wiley Imprint.
Cities Alliance (2006), City Development Strategy Guidelines Driving Urban Performance, WASHINGTON D.C., February 1, 2006. Refer to: http://www.araburban.org/files/file/cds-gudelines-final-march06.pdf
Coulthart, Alan; Nguyen, Quang; Sharpe, Henry (2006), Urban development strategy: meeting the challenges of rapid urbanization and the transition to a market oriented economy, World Bank in Vietnam, refer to: https://searchworks.stanford.edu/view/6679577
European Commission (2016), Strategic Plan 2016-2020 DG Regional and Urban Policy, Ref. Ares (2016) 1566833 - 01/04/2016, refer to: https://ec.europa.eu/info/publications/strategic-plan-2016-2020-regional-and-urban-policy_en
Gao, lei; Bohdan, Durnota; Yongsheng Ding, HuaDai (2012), An agent-based simulation system for evaluating gridding urban management strategies, Knowledge-Based Systems, Volume 26, February 2012, Pages 174-184
Knowledge Management Terms. (2009) Retrieved November 2, 2009, from Stuhlman Management Consultants, refer to: http://home.earthlink.net/~ddstuhlman/defin1.htm
McGill, Ronald (1998), Urban management in developing countries, Cities, Vol. 15, No. 6, pp. 463–471
Rakodi, Carole. 1998, Review of the poverty relevance of the peri-urban interface production system research. Report for the DFID Natural Resources Systems Research Programme)PD70/7E0091), second draft.
Vázquez, Débora Salafranca; Mªdel Carmen, García Peña; Oriol Barba, Suñol (2014), METHODOLOGY AND BEST PRACTICES IN URBAN STRATEGIC PLANNIG IN THE MEDITERRANEAN, fundacion CIEDES..
Wong, Siu-Wai; Bo-sin Tang; Basil, Van Horen (2006), Strategic Urban Management in China: A Case Study of Guangzhou Development District, Habitat International, 30, 645-667.
World Bank (2000), Cities in Transition, Washington D.C., September 2000, Refer to: http://siteresources.worldbank.org/INTINFNETWORK/Resources/urban.pdf