تحلیلی بر توسعه فضایی- کالبدی برمبنای اصول شهر زیست پذیر (مطالعه موردی مناطق 6 گانه اسلامشهر)

نوع مقاله : مقاله علمی -پژوهشی کاربردی

نویسندگان

1 دانشجوی دکتری جغرافیا و برنامه ریزی شهری ، واحد تهران مرکزی ، دانشگاه آزاد اسلامی ، تهران ، ایران

2 استادیار جغرافیا و برنامه ریزی شهری ، واحد تهران مرکزی ، دانشگاه آزاد اسلامی ، تهران ، ایران

3 دانشیار جغرافیا و برنامه ریزی شهری ، دانشگاه تربیت مدرس ، تهران ، ایران

چکیده

شناخت الگوی توسعه فضایی –کالبدی شهرها برای تدوین سیاستهای مناسب برمبنای استاندارد های زندگی ضروریست . براین اساس این پژوهش بر مبنای چگونگی الگوی توسعه فضایی شهر اسلامشهر و تطبیق آن با شاخص های شهر زیست پذیر می باشد . روش پژوهش حاضر " توصیفی -تحلیلی" می باشد. داده ها با استفاده از پرسشنامه گردآوری شده اند که برای سنجش روایی آن از روش آلفای کرونباخ استفاده شد. که پایایی آن با میزان 940/0 به تایید رسیده است. برای تعیین حجم نمونه از فرمول کوکران استفاده شد که برای جمعیت 448129 نفری اسلامشهر 384 پرسشنامه محاسبه شده است . جامعه آماری ساکنان اسلامشهر هستند . برای رسم نمودارها ، نقشه ها و تحلیل آماری از نرم افزارهای SPSS، ARCGIS، EXCEL استفاده شد.. با توجه به استنباطی بودن پژوهش از آزمون تحلیل واریانس یکطرفه استفاده شده است . سپس به انجام تحلیل همبستگی کانونی و ارائه دیاگرام تحلیل تاثیرات و همبستگی شاخص ها بر یکدیگر شده است. متغیر های کانونی در این تحقیق، شامل 4 مجموعه متغیر است.(ابعاد اجتماعی،کالبدی، اقتصادی و محیط زیستی). با توجه به اینکه در تمامی ابعاد سطوح معنی داری (sig) پایین تر از 0.05 می باشد در نتیجه وجود همبستگی کانونی بین 4 مجموعه متغیر، تایید می گردد. نتایج نشان می دهد که بهترین منطقه در تمامی ابعاد توسعه فضایی-کالبدی بر مبنای شهر زیست پذیر، منطقه3 و بدترین منطقه در تمامی، ابعاد توسعه منطقه 6، می باشد. و در نهایت پیشنهادهای برای اصلاح ساختار توسعه فضایی- کالبدی شهر اسلامشهر ارائه شده است.

کلیدواژه‌ها

عنوان مقاله [English]

An Analysis on spatial-developmental pattern based on the principles of a livable city (Case study of Islamshahr 6 regions)

نویسندگان [English]

  • Seyedeh Monavar Zeiny 1
  • Hossein Mojtaba Zadeh Khaneghahi 2
  • Abolfazl Meshkini 3
1 Student of Geography and Urban Planning, Central Tehran Branch, Islamic Azad University, Tehran, Iran
2 Assistant Professor of Geography and Urban Planning, Central Tehran Branch, Islamic Azad University, Tehran, Iran
3 Associate Professor of Geography and Urban Planning, Tarbiat Modares University, Tehran, Iran
چکیده [English]

Understanding the physical-spatial development pattern is necessary to develop appropriate policies based on living standards., The research is based on how the spatial development pattern of the city of Islamshahr and its adaptation to the indicators of the livable city. The method of this research is "descriptive-analytical". Data were collected using a questionnaire. Cranach's alpha was used to measure its validity. Its reliability has been confirmed at 0.940. To determine the sample size, Cochran formula was used for 384 questionnaires for 448,129 people in Islamshahr. The statistical population is the inhabitants of Islamshahr. SPSS, ARCGIS, and EXCEL software were used to plot charts, maps and statistical analysis. According to the inferentialness of the research, one-way ANOVA has been used. Then, focus analysis was conducted and a diagram of impact analysis and correlation of indices on each other. The focal variables in this research include four sets of variables (social, physical, economic, and environmental dimensions). Due to the fact that in all dimensions the significant levels (sig) are below 0.05, the result of the existence of a focal correlation between the four sets of variables is confirmed. The results show that the best region in all dimensions of spatial-physical development based on the habitable city, the 3rd zone and the worst region in all, are the dimensions of development of area 6. Finally, there are suggestions for reforming the spatial-spatial development of the city of Islamshahr.

کلیدواژه‌ها [English]

  • Physical-spatial development
  • livable city
  • Islamshahr

مراجع

بحرینی، سید حسین(۱۳80): فرآیند طراحی شهری، تهران ، انتشارات دانشگاه تهران
بندر آباد ، علیرضا (1389): تدوین الگوی توسعه فضایی و شکل شهر زیست پذیر ایرانی -مطالعه موردی مناطق 1 ،15 و 22 تهران ، رساله دکتری شهرسازی دانشگاه آزاد اسلامی واحد علوم و تحقیقات تهران.
حاتمی نژاد، حسین ؛ خسروی کردانی، فریبا و تابعی، نادر (1396):مقدمه ای بر زیست پذیری شهری ،تهران ، انتشارات آراد کتاب
ساسان پور ، فرزانه (1390): مبانی پایداری توسعه کلانشهرها با تاکید بر کلاانشهر تهران ، تهران ،مرکز مطالعات و برنامه ریزی شهر تهران.
صرافی، مظفر(1379): شهر پایدار چیست؟ فصلنامه مدیریت شهری ، سال 1 ، شماره 4.
صرافی ،مظفر و دیگران (1393): اندیشه های نو در برنامه ریزی شهری،تهران ،انتشارات قدیانی
طرح تفصیلی شهر اسلامشهر(1393): مهندسین مشاور پی کده
مشهدیزاده دهاقانی(1392): تحلیلی از ویژگیهای برنامه ریزی شهری در ایران ، تهران انتشارات دانشگاه علم و صنعت ایران،چاپ یازدهم
ملکی ،سعید (1390): درآمدی بر توسعه پایدار شهری ، دانشگاه شهید چمران ، اهواز ،چاپ اول
موحد ، علی (1379: توسعه پایدار شهری ، مجله مسکن و انقلاب ، شماره 90
کارگر، بهمن ؛ سرور، رحیم (1390): شهر ، حاشیه و امنیت اجتماعی. با تاکید بر حاشیه جنوبی منطقه شهری تهران و اسلامشهر، تهران ،انتشارات سازمان جغرافیایی نیروهای مسلح
Badland, H & Whitzman, C & Lowe, M & Davern, M & Aye, L & Butterworth, I & Hes, D & Giles-Corti, B. (2014). Urban livability: Emerging lessons from Australia for exploring the potential for indicators to measure the social determinants of health, Social Science & Medicine, V. 111, Pp. 64-73
Burgess,P.(1998),Revisiting ''Sprawl '': Lesson from the Post'' The Urban Center Publication, Clevelnd State University . Clevelnd,OH.URL=http://urbancenter.csuohio.edu/pubs/burgess.html,visited 2001 May1.p.1.
Evans ,p.,(ed.),(2002):Livable Cites  ? "Urban Struggles for Livelihood and Sustainability University of California Press Ltd ": USA ,pp .:2-30.eography.
Herold.M.,Hemphill,J.,Dietzel,c.and Clarke.K.C,(2005),Remote sensing derived mapping to support urban growth theory.Proceedings of the ISPRS joint conference 3rd International  Symposium Remote Sensing and Data Fusion Over Urban Areas. And 5th International , Symposium Remote Sensing of Urban Areas(URS 2005),March 14-16, Tempe,AZ,USA.
 
UN-Habitat,(2008)."Meeting the Urban Challenges ",Seville.15-16 October 2008.
Wassmer,R.W.(2005)."Causes of Urban Sprawl(Decentralization) in the United States: Natural Evoluation , Flight from Blight , and the Fiscalization of Land Use '',Working Paper .pp.1-34.
Wassmer,R.W.(2002),"An economic perspective on urban sprawl'', Working paper for the California Senate Office of Research:1-21.
Wheeler, M. (2001): Planning Sustainable and livability cities, Stephen
فصلنامه جغرافیا (برنامه ریزی منطقه ای)
دوره 9، شماره 37
اسفند 1398
صفحه 465-476

فایل ها

هم رسانی

ارجاع به این مقاله

آمار