بررسی و تحلیل نقش مشارکت مردمی در بهسازی بافت های فرسوده شهری(مورد مطالعه: محله جلیلی شهر کرمانشاه)

نوع مقاله : مقاله علمی -پژوهشی کاربردی

نویسندگان

1 استادیار جغرافیا و برنامه ریزی شهری، دانشگاه ایلام، ایلام ، ایران

2 دانشجوی کارشناسی ارشد جغرافیا و برنامه ریزی شهری، موسسه آموزش عالی باختر ایلام، ایلام، ایران

چکیده

بافت‌های فرسوده در واقع بخش‌هایی از بافت‌های شهری است که کیفیت‌های کالبدی و کارکردی آنها کاهش یافته و یا مختل گردیده است. موضوع بهسازی بافت‌های فرسوده اصولاً امری است که بدون مشارکت ساکنین مناطق امکان‌پذیر نیست. پس می‌توان گفت برای دستیابی به توسعه پایدار مشارکت مردم در عرصه‌های اقتصادی و اجتماعی ضروری است و افزایش نقش شهروندان در امور شهری می‌تواند در ایجاد تعادل و هماهنگی لازم بین بخش‌های جامعه، نقش ارزنده‌ای را ایفا نماید. این پـژوهش بـا هدف تحلیل نقش مشارکت مردمی در بهسازی بافت فرسوده محله جلیلی شهر کرمانشاه انجام شده، پژوهش حاضر به لحاظ هدف، کاربردی و از لحاظ روش، پیمایشی(پرسشنامه و مصاحبه)است و برای تحلیل آنها از نرم افزار SPSS استفاده شده است. جامعه آماری پژوهش حاضر شامل تمامی خانوارهای ساکن در محله جلیلی شهر کرمانشاه، می‌باشد که جمعیتی بالغ بر 5600 نفر را در خود جای داده است. برای انتخاب نمونه از بین ساکنان محله مورد نظر از فرمول کوکران استفاده شده است. بر این اساس تعداد 359 نفر به عنوان حجم نمونه انتخاب شد. یافته های پژوهش نشان می دهد که مشارکت شهروندان در بهسازی و نوسازی بافت فرسوده کوچکتر از حد متوسط ارزیابی شده و می‌توان عنوان کرد، مشارکت شهروندان در بهسازی و نوسازی بافت فرسوده محله در سطح مناسبی نمی‌باشد. همچنین می‌توان گفت که اعتماد به مسئولین، عامل مؤثر بر مشارکت مردمی و نبود یا کمبود تشکل‌های فرهنگی ـ اجتماعی مهمترین مانع مشارکت مردمی در بهسازی بافت فرسوده آن محله می‌باشند.

کلیدواژه‌ها


عنوان مقاله [English]

Analyzing the Role of People's Participation in Improving the Old Urban Structures (Case Study: Jalili Neighborhood in Kermanshah)

نویسندگان [English]

  • hojat sheikhi 1
  • Goodarz Alhayari 2
1 Assistant Professor of Geography and Urban Planning, Ilam University, Ilam, Iran
2 Master of Geography and Urban Planning, Bakhtiar Ilam Institute of Higher Education
چکیده [English]

Actually, the old structures are parts of urban structures that their functional and body qualities are reduced or disturbed. Principally, the subject of improving the old structures is the impossible matter without citizens' participation. Therefore, it can be said that it is necessary for achieving the stable development of people's participation in the economical and social fields and increasing citizens' role in urban affairs can play a significant role in creating necessary balance and harmony between society classes. This study is performed through analyzing the role of people's participation in improving the old structure of Jalili neighborhood in Kermanshah. The present study is applied in terms of purpose and in terms of method, survey (questionnaire and interview).and the considered information is gathered by observing and filling the questionnaire and SPSS software is used for analyzing them. The statistical population of the present study includes all resident households in the Jalili neighborhood and the population has more than 5600 members. The Cochran Formula is used for selecting the samples among residents. Consequently, the amount of 359 members is selected as the sample. The findings of the study show that citizens' participation is calculated lesser than the average and it can be said people's participation is not located at the suitable level in improving and renovating the old structure. In addition, it can be expressed that reliance on managers, the effective factor on people's participation and the shortage of cultural-social constitutions for excluding people's participation in improving the old structure of neighborhood.

کلیدواژه‌ها [English]

  • Old Structure
  • Improving
  • Participation
  • Reliance
  • Jalili Neighborhood
ابراهیم­زاده، عیسی(1377)، مدیریت مشارکتی شوراهای اسلامی و نظام مدیریت روستایی در ایران، مجله پژوهش، فصلنامه پژوهشکده علوم انسانی و اجتماعی جهاد دانشگاهی، شماره 2، انتشارات جهاد دانشگاهی تهران.
اسدیان، فریده، سیاحی، زهرا(1390)، نقش الگوی مشارکت مردمی در بهسازی و نوسازی بافت­های فرسوده­ی شهری با استفاده از سیستم اطلاعات جغرافیایی، مطالعه موردی: محله­ی عامری اهواز، فصلنامه جغرافیایی آمایش محیط، شماره 12، 163-139.
امامی،ه(1395)،پایگاه اینترنتی نمای ایران؛ بازار سنتی کرمانشاه، برگرفته از سایت http://www.iranview.com/post/10631.
پورسراسکانرود، اکبر، پوراحمد، محمد، عمران زاده، احمد(1390)، ارزیابی میزان مشارکت مردم در بهسازی و نوسازی بافت های فرسوده، نمونه موردی: محله سیروس منطقه 12 تهران، جغرافیا و برنامه ریزی، دوره 16، شماره 36، 32-1.
جمعه پور، محمود(1379)، فرایند توسعه پایدار و نقش مشارکت مردمی در مدیریت و بهره برداری بهینه و پایدار از منابع طبیعی، مجمومه مقالات اولین همایش منابع طبیعی، مشارکت و توسعه، دفتر ترویج و مشارکت مردمی، تهران.
جهان شاهی، محمدحسین(1382)، تحلیل بافت های فرسوده و مشکل سازی شهری و راهبردی آن، مجله جستارهای شهرسازی، شماره 5، 62-42.
 حبیبی، کیومرث، پور احمد، احمد، مشکینی، ابوالفضل(1386)، بهسازی و نوسازی بافتهای کهن شهری انتشارات دانشگاه کردستان.
حناچی، سیمین(1376)، ضرورت باززنده سازی بافت های قدیمی شهرهای ایران، مجموعه مقالات همایش تخصصی بافت های شهری، وزارت مسکن و شهرسازی، مشهد.
 رزمجویی، بهروز(1382)، راهبردهای مشارکت مردمی در طرح های شهری، همایش مسائل شهرسازی ایران، شیراز.
سعیدی، محمدرضا(1382)، درآمدی بر مشارکت مردمی و سازمان های غیردولتی، انتشارات سمت، تهران.
شیخ الاسلامی، علیرضا، ملکی آفرین، باوفا، سمیه، جهانی، احمد(1393)، نقش مشارکت مردمی در بهسازی و نوسازی  بافت­های فرسوده شهری (نمونه: محله ستارخان در شهر خرم آباد)، فصلنامه جغرافیا و برنامه­ریزی شهری چشم انداز زاگرس، سال ششم، شماره 1، 142-121.
 ضرابی، المیرا، فریدطهرانی، سایه(1388)، رویکرد مشارکت جویانه در نوسازی و بهسازی بافت­های فرسوده شهری، مجله آرمانشهر، شماره 2، 49-39.
علوی­تبار، علیرضا(1379)، بررسی الگوی مشارکت شهروندان در اداره امور شهرها (تجارت جهانی و ایران)، جلد اول. انتشارات سازمان شهرداری های کشور. تهران.
عندلیب، علی رضا(1385)، نوسازی بافت های فرسوده حرکتی نو در شهر تهران، جلد 1، انتشارات سازمان نوسازی شهر تهران.
فرید، یدالله(1373 )، جغرافیا و شهر نشینی،انتشارات دانشگاه تبریز، چاپ سوم، تبریز.
محمدمرادی، اصغر(1382)، ضرورت مرمت، فصلنامه عمران و بهسازی شهری هفت شهر، سال چهارم، شماره 11، 5-1.
 موحد، علی، فیروزی، محمدعلی، زارعی، رضا، ظفری، مسعود(1392)، نقش سازمان­های مردم نهاد برای مشارکت در بازسازی بافت­های فرسوده (نمونه موردی: بافت فرسوده بخش مرکزی شهر اهواز)، فصلنامه جغرافیا، دوره جدید، سال 11، شماره 6، 98-79.
-وارثی، حمیدرضا، محمدی، جمال، اکبرزاده شیخ محله، راضیه (1394)، بررسی نقش شهروندان در بهسازی و نوسازی بافت­های فرسوده شهری (مطالعه موردی منطقه 6 شهر اصفهان)، مطالعات و پژوهش­های شهری و منطقه­ای، سال هفتم، شماره 25، 82-59.
 نقدی، اسدالله، کولیوند، شکیبا(1394)، بررسی مشارکت اجتماعی شهروندان در بهسازی و نوسازی بافت های فرسوده شهری، فصلنامه مطالعات مدیریت شهری، سال هفتم، شماره 21، 20-1.
 Habitat Debats (1996), “Participation for Efficiency or Empowerment?” Vol. 12, No2, p: 3-50
 Leach,W., Pelkey, N. W., & Sabatier, P. A.(2002), Stakeholder Partnership as Collaborative Policymarking Evaluation Criteria applied to Watershed Management in Coliforna and Washington, Journal of Policy analysis and Management, 21(4), 645- 670.
Sabatier, P. A., & Shaw, L. K. (2009). "Are collaborative watershed management groups democratic? An analysis of California and Washington partnerships". Journal of Soil and Water Conservation, 64(2), 61A-64A.