ارزیابی وضعیت کمی و کیفی روند توسعه مسکن در شهر مراغه

نوع مقاله : مقاله های برگرفته از رساله و پایان نامه

نویسندگان

1 عضو هیئت علمی گروه جغرافیا و برنامه ریزی شهری، دانشگاه مراغه، مراغه، ایران

2 دانشجوی دکتری جغرافیا و برنامه ریزی شهری، دانشگاه تبریز، تبریز، ایران

چکیده

توجه به مسکن و برنامه‌ریزی آن در راستای توسعه پایدار و در چارچوب برنامه‌ریزی ملی و منطقه­ای ضروری است زیرا بررسی وضعیت مطلوب مسکن در مناطق شهری یکی از شاخص­های توسعه اقتصادی- اجتماعی در کشورهای جهان محسوب می­شود. مسائل کمی مسکن در برخی کشورها ناشی از کمبودهای موجود مسکن، رشد جمعیت و تنگناهای اقتصادی است. در مقابل مسائل کیفی مسکن عمدتاً تغییر در ساختارهای جمعیتی و اجتماعی است. بدین منظور، هدف اصلی این پژوهش بررسی و تجزیه‌وتحلیل شاخص‌های کمی و کیفی مسکن و مؤلفه‌های تأثیرگذار در برنامه‌ریزی مسکن و سطح‌بندی محلات شهر مراغه بر این اساس است. این پژوهش ازنظر هدف از نوع کاربردی- توسعه­ای و ازلحاظ روش انجام تحقیق، توصیفی-تحلیلی است. در این پژوهش 24 شاخص کمی و کیفی مسکن در 26 محله شهر مراغه با استفاده از داده­ها و اطلاعات موجود از سرشماری­های موجود و داده­های مرکز آمار در سال 1395 استخراج گردید. در تحلیل داده­ها، ابتدا با استفاده از ضریب آنتروپی شانون، وزن هر یک از شاخص­ها برآورد گردید و سپس با بهره­گیری از مدل­ COPRAS محاسبه و رتبه­بندی شدند. درنهایت بر اساس نتایج حاصل از پهنه­بندی فضایی محلات شهر مراغه ازلحاظ شاخص­های کمی و کیفی مسکن با استفاده از نرم­افزار GIS نشان می­دهد 7/7 درصد محلات متعادل، 54/11 درصد محلات نسبتاً متعادل، 45/38 درصد محلات نسبتاً نامتعادل و 31/42 درصد محلات نامتعادل است.

کلیدواژه‌ها

عنوان مقاله [English]

Assessment Quantitative and qualitative condition the process of housing development in Maragheh city

نویسندگان [English]

  • Ebrahim Sami 1
  • pooran karbasi 2
1 Faculty member of Department of Geography and Urban Planning, Maragheh University, Maragheh, Iran
2 PhD student in Geography and Urban Planning, University of Tabriz, Tabriz, Iran
چکیده [English]

It is necessary to pay attention to housing and its planning in line with sustainable development and within the framework of national and regional planning, because checking the favorable condition of housing in urban areas is considered one of the indicators of economic-social development in the countries of the world. Quantitative housing issues in some countries are caused by existing housing shortages, population growth and economic constraints. In contrast, housing quality issues are mainly changes in demographic and social structures. For this purpose, the main goal of this research is to investigate and analyze the quantitative and qualitative indicators of housing and the influential components in housing planning and stratification of the neighborhoods of Maragheh city based on this. This research is applied-developmental in terms of purpose and descriptive-analytical in terms of research method. In this research, 24 quantitative and qualitative indicators of housing in 26 neighborhoods of Maragheh city were extracted using available data and information from existing censuses and data from the Statistics Center in 2015. In the data analysis, first, the weight of each index was estimated using the Shannon entropy coefficient, and then they were calculated and ranked using the COPRAS model. Finally, based on the results of the spatial zoning of Maragheh city neighborhoods in terms of quantitative and qualitative indicators of housing using GIS software, it shows that 7.7% of balanced neighborhoods, 11.54% relatively balanced neighborhoods, 38.45% The percentage of localities is relatively unbalanced and 42.31% of localities are unbalanced.

کلیدواژه‌ها [English]

  • qualitative and quantitative indexes of housing
  • COPRAS
  • Maragheh districts

مراجع

پور طاهری، مهدی؛ سجاسی قیداری، حمدالله؛ صادقلو، طاهره (1390). ارزیابی تطبیقی روش­های رتبه­بندی مخاطرات طبیعی در مناطق روستایی (مطالعه موردی استان زنجان). پژوهش­های روستایی، سال دوم، شماره 3، 54-31.
پورمحمدی، محمدرضا (1388). برنامه­ریزی مسکن، چاپ چهارم، انتشارات سمت، تهران.
حاتمی نژاد، حسین؛ سیف­الدینی، فرانک؛ میره، محمد (1385). بررسی شاخص­های مسکن غیررسمی در ایران، نمونه موردی محله شیخ­آباد قم. فصلنامه پژوهش­های جغرافیایی، شماره 58، 145-129.
حبیبی، سیدمحسن، اهری، زهرا (1370). مسکن حداقل. وزارت مسکن و شهرسازی، مرکز تحقیقات ساختمان ومسکن، چاپ دوم، تهران.
حسامیان، فرخ؛ اعتماد، گیتی؛ حائری، محمدرضا (1377). شهرنشینی در ایران. انتشارات آگاه، چاپ سوم، تهران.
داداش وند، مهران، ۱۳۹۳، بررسی شاخص‌های کمی مسکن مطالعه موردی: استان آذربایجان شرقی به تفکیک نقاط شهری و روستایی در پانزده سال منتهی به 1390، اولین کنفرانس ملی شهرسازی، مدیریت شهری و توسعه پایدار، تهران، موسسه ایرانیان، انجمن معماری ایران.
ذاکرحقیقی،کیانوش؛مسلسل،عبدالله؛رحمانی،امیر (1391).ارزیابیسطوحتوسعه‌یافتگیبخشمسکندرمناطقجنوبی استانهمدانبااستفادهازروشتحلیلخوشه­ای،فصلنامهبرنامه­ریزی منطقه ­ای،سال دوم،شماره6، 79-69.
رفیعی، مینو (1382). اقتصاد مسکن. مجموعه مقالات آموزشی اقتصاد مسکن، سازمان ملی زمین و مسکن، تهران.
زیاری، کرامت­اله؛ قرخلو، مهدی؛ نژادطوری، محمدحسین (1389). مقایسه تطبیقی شاخص­های کمی و کیفی مسکن شهر بابل با نقاط شهری کشور با تأکید بر شهر سالم. فصلنامه تحقیقات جغرافیایی، شماره 97، 116-83.
شفقی، سیروس؛ خوب آیند، سعید (1380). شیوه تامین مسکن برای افراد کم درآمد شهری. نشریه مسکن و انقلاب، شماره 95، 77-63.
عزیزی، محمدمهدی (1384). تحلیلی بر جایگاه و دگرگونی شاخص­های مسکن شهری در ایران. نشریه هنرهای زیبا، شماره 23، 34-25.
قادری، جعفر (1381). مدل­سازی مالکیت مسکن در مناطق شهری ایران. رساله دکتری علوم اقتصادی، دانشکده علوم انسانی، دانشگاه تربیت مدرس، تهران.
قاسمی اردهائی، علی؛ سیف­اللهی، فیض­ال (1387). تأثیر وام مسکن روستایی در شیوه معیشت روستاییان. همایش­های سیاست­های توسعه مسکن در ایران، جلد دوم، تهران: وزارت مسکن و شهرسازی، 84-67.
مهندسین مشاور نقش محیط (1390). طرح جامع شهر مراغه.
وارثی، حمیدرضا؛ ایزدی، ملیحه؛ محمود زاده، محمود (1394). تحلیل شاخص­های کمی و کیفی تأثیرگذار در برنامه­ریزی مسکن استان­های کشور. نشریه تحقیقات کاربردی علوم جغرافیایی، سال یازدهم، شماره 37، 153-133.
Antuchviciene, J., Zakarevius, A., Zavasdkas, E.K., (2011). Measuring Congruence of Ranking Results Applying Particular MCDM Methods. INFORMATICA, pp: 319-338.
Arnott, R., (2008). Housing Policy in Developing. Countries: The Importance of the Informal Economy. World Bank Commission on Growth and Development.
Baer, W. C., (2014). Using Housing Quality to Track Change in the Standard of Living and Poverty for Seventeenth-Century London. Historical Methods: A Journal of Quantitative and Interdisciplinary History,Vol. 1, No. 42, pp: 1-18.
Bratt, R.G., (2000). Housing and family well-being. Housing Studies, Vol. 17, No. 1, pp: 12-26.
Buckley, R., Kalarikal, J., (2005). Housing policy in developing countries. conjectures and refutations: World Bank Research Observer , No.20, pp:233-257.
Chandra Das, M., Sarkar, B. & Ray, S., (2012). A framework to measure relative performance of Indian technical institutions using integrated fuzzy AHP and COPRAS methodology. Socio- Economic Planning Sciences,Vol. 3, No. 46, pp: 230-241.
Dorling, D., (2003). Housing Wealth and Community Health:Explanations for the Spatial Polarisation of Life Chances in Britain. Sociology of Health and Illness, No. 5, pp: 694-709.
Emmanuel, J.B., (2012). Housing Quality To the Low Income Housing Producers in Ogbere. Ibadan, Nigeria, Procedia - Social and Behavioral Sciences, No.35, pp: 483-494.
Gallent, N., Robinson, S., (2011). Local perspectives on rural housing affordability and implications for the localism agenda in England. Journal of Rural Studies, No. 27, pp: 297-307.
Gottdiener, M. Budd, L., (2005). Key concepts s in urban studies, second edition, London: Publication.
Joint Center for Housing Studies of Harvard University., (2004). State of the nation’s housing (2004). Cambridge, MA: Author.www.jchs.harvard.edu/publications/markets/son2005/son2005.
Kumar Dey, P, Nath Ghosh, D. Chand Mondal, A., (2011). A MCDM Approach for Evaluating Bowlers Performance in IPL. Journal of Emerging Trends in Computing and Information Sciences,Vol. 2, No. 11, pp: 563-573.
Maliene, A., Malys, N., (2009). High-quality housing a key issue in delivering sustainable communities, Building and environment.
Millennial Housing Commission., (2002). Meeting our nation’s housing challenges. Report of the Bipartisan Millennial Housing Commission. Washington, DC: Author.http://govinfo.library.unt.edu/ mhc/mhcreport.
Mulliner, E., Smallbone, K. & Vida, M., (2012). An assessment of sustainable housing affordability using multiple criteria decision making method, Omega the international Journal of Management Science,Vol. 2, No. 41, pp: 270-279.
Rezaei Rad, H., Rafieian, M., (2011). to measure the quality of housing space in Sabzevar, using factor analysis. Journal of Art University, No. 8, pp: 95-109.
Rothstein, R., (2000), Inner city nomads: A track to low grades. New York Times.
seyfodini, F., ziyari, K., & Azimi, A., (2013). analysis of the geographical gap between housing quality in 22 districts of Tehran. Geography (International Journal of Geographic Society's), Vol. 11, No. 39, pp: 212-233.
Short,J.R., Kim ,Yeong_Hyum, (2008). Cities and Economices. Newyork: Routledge.
Tyrvainen, L., (1997). The amenity value of the urban forest: An application of thehedonic pricing method. Landscape and Urban Planning, No. 37, pp: 211-222.
Zainal, N. R., Kaur, G., Ahmad, N. A., Khalili, J. M., (2012). Housing conditions and quality of life of the urban poor in Malaysia. Procedia-Social and Behavioral Sciences, No. 50, pp: 827-838.
فصلنامه جغرافیا (برنامه ریزی منطقه ای)
دوره 10، شماره 38
خرداد 1399
صفحه 393-406

فایل ها

هم رسانی

ارجاع به این مقاله

آمار