تحلیل و ارزیابی رابطه حکمروایی خوب شهری و کیفیت زندگی (مورد: محلات شهر سنندج)

نوع مقاله : مقاله های برگرفته از رساله و پایان نامه

نویسندگان

1 استادیار گروه شهرسازی، واحد سنندج، دانشگاه آزاد اسلامی، سنندج، ایران

2 دکتری جغرافیا و برنامه‌ریزی روستایی، مدرس دانشگاه کردستان و واحد سنندج، دانشگاه آزاد اسلامی، سنندج، ایران

3 دانشجوی دکتری جغرافیا و برنامه‌ریزی روستایی، دانشگاه خوارزمی، تهران، ایران

چکیده

کیفیت زندگی محصول تاریخی نظام­های فرهنگی، اجتماعی، کیفی اقتصادی و سیاسی است و نمی­توان آن را مجزا از ساختارهای فوق تبیین کرد، آنچه در این ارتباط تاثیر شگرفی روی کیفیت زندگی از جنبه عینی و ذهنی و برای گسترش عدالت فضایی در میان تمام اقشار و گروه­های جمعیتی دارد، حکمروایی خوب شهری است. آنچه در این رویکرد حائز اهمیت است، تقویت فرایند توسعه شهری است، به گونه­ای که در جامعه زمینه و محیط مناسبی ر ا برای زندگی راحت و کارامد شهروندان، به تناسب ویژگی­های اجتماعی و اقتصادی آنان فراهم شود. در این راستا پژوهش حاضر با روش توصیفی – تحلیلی، ضمن تاکید بر جنبه کاربردی آن به تحلیل و ارزیابی رابطه بین حکمروایی و کیفیت زندگی بپردازد. روش جمع آوری اطلاعات بر اساس فن پیمایشی و پرسشنامه محقق ساخته که روایی آن توسط اساتید گروه شهرسازی دانشگاه آزاد اسلامی واحد سنندج و دانشگاه کردستان مورد تایید گرفته است و پایایی آن بر اساس روش آلفای کرونباخ در در دامنه 0.88 تا .094 محاسبه شد. برای تجزیه و تحلیل داده­ها از آمار استباطی (رگرسیون خطی و همبستگی و تحلیل عامل تاییدی) و معادلات ساختاری در liserel  بهره گرفته است. نتایج پژوهش نشان داده است که از نظر آماری، یک همبستگی معنادار بین دو بعد وجود دارد و نتایج معادلات ساختاری نشان داد که میزان تاثیرات حکمروایی بر کیفیت زندگی برابر با 0.42 است که نشان دهنده تاثیرگذاری 42 درصد حکمروایی در تبیین کیفیت زندگی است. همچنین مقادیر بارهای عاملی نشان از تاثیرگذاری بالای شاخص­ها و ابعاد در ایجاد روابط بین متغیرها دارد. این مورد به ویژه در ارتباط با ابعاد محیطی و آموزشی نمود بیشتری پیدا می کند و نتایج برازندگی 0.04 است که این بیانگر مطلوبیت مدل به کار گرفته در پژوهش است.    

کلیدواژه‌ها


عنوان مقاله [English]

An analysis and Evaluation of Urban Well Governing and Quality of Life (The Case of Sanandaj Neighborhoods’)

نویسندگان [English]

  • Farzin Charehjoo 1
  • Atefeh Ahmadi 2
  • farhad javan 3
1 Department of Urban Planning and Design, Faculty of Engineering, Islamic Azad University, Sanandaj Branch
2 PhD of Geography and Rural Planning in Kharazmi University, Lecture in Kurdistan University, Department of Natural Resources, and Islamic Azad University of Sanandaj Sanandaj, Iran
3 PhD student of Geography and Rural planning,Kharazmi University, Tehran. Iran
چکیده [English]

The quality of life is the historical product of cultural, social, qualitative, economic and political systems and it cannot be explained separately from the above structures, which in this connection has a tremendous impact on the quality of life from an objective and subjective aspect and for the expansion of spatial justice among It has all strata and demographic groups, it is a good urban governance. What is important in this approach is to strengthen the urban development process, in such a way that the society provides a suitable environment for the comfortable and efficient life of the citizens, in accordance with their social and economic characteristics. In this regard, the present research analyzes and evaluates the relationship between governance and quality of life with a descriptive-analytical method, while emphasizing its practical aspect. The data collection method was based on a survey technique and a researcher-made questionnaire, the validity of which was approved by the professors of the urban planning department of the Islamic Azad University, Sanandaj branch, and the University of Kurdistan, and its reliability was calculated based on the Cronbach's alpha method in the range of 0.88 to 0.094. Inferential statistics (linear regression and correlation and confirmatory factor analysis) and structural equations in Liserel have been used for data analysis. The results of the research have shown that statistically, there is a significant correlation between the two dimensions, and the results of the structural equations showed that the impact of judgment on the quality of life is equal to 0.42, which indicates that 42% of the judgment is effective in explaining the quality of life. Also, the values ​​of factor loadings show the high influence of indicators and dimensions in creating relationships between variables. This case is especially in relation to the environmental and educational dimensions and the results of the fit are 0.04, which indicates the desirability of the model used in the research.

کلیدواژه‌ها [English]

  • Urban Well Governing
  • Quality of Life
  • Neighborhoods
  • Sanandaj
‏احدنژاد، محسن؛ و نجفی، سعید. (۱۳۹۴). سنجش کیفیت ذهنی زندگی در محلات شهری با استفاده از مدل‌های تصمیم گیری چندمعیاره (مطالعه موردی: محلات کارمندان و اسلام آباد شهر زنجان). پژوهش و برنامه ریزی شهری، 6(23)، 1-20.
‏احمد آخوندی، عباس؛ برک پور، ناصر؛ خلیلی، احمد؛ صداقت نیا، سعید؛ و صفی یاری، رامین. (1393). سنجش کیفیت زندگی شهری در کلانشهر تهران. پردیس هنرهای زیبا دانشگاه تهران، 19(2)، 5-22.
‏احمدی، عاطفه. (۱۳۹۶). تبیین تحولات اقتصاد فضای ناحیه پیراشهری سنندج (پایان‌نامه دکتری جغرافیا و برنامه‌ریزی روستایی). دانشکده گروه جغرافیای انسانی، دانشگاه خوارزمی تهران، دانشگاه خوارزمی تهران.
‏احمدی، محمدرضا؛ منصوریان، حسین؛ و رضوانی، محمدرضا. (۱۳۸۹). ارتقای روستاها به شهر و نقش آن در بهبود کیفیت زندگی ساکنان محلی (مطالعه موردی: شهرهای فیروزآباد و صاحب در استان‌های لرستان و کردستان). دانشگاه تهران، 1(1)، 33-65.
‏اشرف، احمد. (۱۳۸۰). نگرش در مفهوم کیفیت زندگی و اجزای آن. پژوهشنامه مددکاری اجتماعی، (5).
‏افراخته، حسن؛ احمدی، عاطفه؛ قبادی، شادی؛ و قادرمرزی، حامد. (۱۳۹۴). بررسی و تحلیل شاخص‌های کیفیت زندگی در سکونتگاه‌های انسانی با استفاده از روش‌های تحلیل تصمیم گیری چند معیاره (مورد: ناحیه سنندج). برنامه‌ریزی فضایی (جغرافیا)، 17(5)، 1-16.
‏بریمانی، فرامرز؛ و بلوچی، عثمان. (۱۳۹۲). ارزیابی کیفیت زندگی در نواحی روستایی با استفاده از سامانه‏‌های هوشمند (منطق فازی) (مطالعة موردی: دهستان مهبان شهرستان نیک‌شهر). دانشگاه تهران، 4(3)، 585-613.
‏پورطاهری، مهدی؛ رکن الدین افتخاری؛ و فتاحی، احداله. (۱۳۹۰). ارزیابی کیفیت زندگی در نواحی روستایی (مطالعه موردی: دهستان خاوه شمالی، استان لرستان). پژوهشهای جغرافیای انسانی (پژوهش‌های جغرافیایی)، 43(76)، 13-31.
‏پیلتن، فخرالسادات؛ و نیکنام، فاطمه. (۱۳۹۱). بررسی نقش سرمایه اجتماعی بر رضایت از کیفیت زندگی(مطالعه موردی شهروندان 30 سال وبالاتر شهر نور آباد ممسنی. دانشگاه آزاد اسلامی واحد خلخال، 9(3).
‏توکلی،‌هانیه؛ و مومنی، مهدی. (۱۳۹۵). بررسی میزان تحقق پذیری شاخص‌های حکمروایی خوب شهری با تاکید بر کیفیت زندگی شهری (مطالعه موردی مناطق 1، 7و22شهر تهران). دانشگاه آزاداسلامی واحد علوم و تحقیقات تهران، 8(26)، 2-18.
‏حکمت نیا، حسن؛ ملکی، محمد؛ موسوی، میرنجف؛ و افشانی، علیرضا. (۱۳۹۶). بررسی و تحلیل حکمروایی خوب شهری در ایران :مورد مطالعه : شهر ایلام. دانشگاه گلستان، 7(24)، 143-152.
‏رضوانی، محمدرضا؛ شکیبا، علیرضا؛ و منصوریان، حسین. (۱۳۸۷). ارزیابی کیفیت زندگی در نواحی روستایی. فصلنامه رفاه اجتماعی، 8(30 و 31)، 35-60.
‏ریاحی، وحید؛ احمدی، عاطفه؛ علیزاده،‌هادی؛ و قادرمرزی، زهره. (۱۳۹۴). سنجش نگرش اعضای شورای اسلامی روستاها به اولویت شاخص‌های کیفیت زندگی در نواحی روستایی؛ (نمونه ی موردی: روستاهای شهرستان دهگلان). پژوهش و برنامه‌ریزی روستایی، 6(3)، 57-67.
‏سیف‌الدینی‌، فرانک‌. (۱۳۸۱). فرهنگ‌ واژگان‌ برنامه‌ریزی‌ شهری‌ و منطقه‌ای‌. (دانشگاه شیراز). شیراز: دانشگاه‌ شیراز، مرکز نشر.
‏شاه حسینی، پروانه؛ و توکلی،‌هانیه. (۱۳۹۳). تحلیل شاخص‌های کیفیت زندگی شهری مورد: محله وردآورد منطقه 21 شهر تهران. آمایش محیط، 7(24)، 127-144.
‏شریف زادگان، محمدحسین؛ و قانونی، حسین. (۱۳۹۶). تحلیل رابطه حکمروایی خوب کشورها و کیفیت زندگی شهرها. فصلنامه رفاه اجتماعی، 17(66)، 185-221.
‏غفاری، غلامرضا؛ و امیدی، رضا. (۱۳۸۷). کیفیت زندگی: کیفیت زندگی در برنامه‌های عمرانی و توسعه ایران. رفاه اجتماعی، 8(30و 31)، 9-33.
‏غفاری، مسعود؛ و زرین کاویانی، بهروز. (۱۳۹۰). بررسی روند مشارکت شهروندان استان کردستان در انتخابات ریاست جمهوری 1376 - 84. فصلنامه بین المللی ژئوپلیتیک، 7(21)، 88-110.
‏کوکبی، افشین؛ پورجعفر، محمدرضا؛ و تقوایی، علی اکبر. (۱۳۸۴). برنامه‌ریزی کیفیت زندگی شهری در مراکز شهری، تعاریف و شاخص‌ها. جستارهای شهرسازی، 12(4)، 6-13.
‏موحد، علی؛ و احمدی، عاطفه. (۱۳۹۲). مسیریابی گردشگران در بافت‌های تاریخی با رویکرد حفاظت و احیای این بافت‌ها با استفاده از GIS (نمونة موردی: سنندج). دانشگاه تهران، 39(1)، 93-100.
‏موحد، علی؛ ساسان پور، فرزانه؛ قاسمی کفرودی، سجاد؛ و کمان رودی، موسی. (۱۳۹۴). بررسی توسعه محله‌های شهری با تاکید بر الگوی حکمروایی خوب شهری مورد مطالعه (منطقه 19 شهرداری تهران). برنامه‌ریزی آمایش فضا، 19(1 (پیاپی 87)).
‏نوبری، نازک؛ و رحیمی، محمد. (۱۳۸۹). حکمروایی خوب شهری (یک ضرورت تردیدناپذیر). دانش شهر، (11).
‏وصالی، سعید؛ و توکل، محمدمهدی. (۱۳۹۱). بررسی تاثیر سرمایه اجتماعی بر کیفیت زندگی در شهر تهران. مطالعات جامعه شناختی شهری (مطالعات شهری)، 2(2)، 197-220.
Ahmadi, Atefe; Amraee, Ali; & Radi, Karim. (2013). Optimal Localization of Green Spaces by Using Fuzzy Logic(Case Study: Region 2 of Dezful Municipality). International Journal of Emerging trends in Engineering and Development, 3(1).
Barkin, David. (2000). Local governance: A model of sustainable rural resource management for the Third World. International Journal of Agricultural Resources, Governance and Ecology (IJARGE), 18(3), 43-55.
Berger-Schmitt, Regina. (2002). Considering Social Cohesion in Quality of Life Assessments: Concept and Measurement. Social Indicators Research, 58(1/3), 403-428.
Bullock, Susie JR. (2004, August). An analysis of technology use and quality of life in a rural west Texas community. Texas Tech University.
Kamp, Irenevan; Leidelmeijer, Kees; Marsman, Gooitske; & Hollander, Augustinusde. (2003). Urban environmental quality and human well-being: Towards a conceptual framework and demarcation of concepts; a literature study. Landscape and Urban Planning, 65(1(, 18, 419-434.
Nilsson, Jan; Rana, A. K. M. Masud; & Kabir, Zarina. (2006). Social capital and quality of life in old age: results from a cross-sectional study in rural Bangladesh. Journal of Aging and Health, 18(3), 419-434. https://doi. org/10. 1177/0898264306286198
Turner, Mark; & Hulme, David. (2005). Governance, Administration and Development Making the State Work. Palgrave, London.
UNDP. (1997). Governance for sustainable human development. New york: United Nations Development Programme.
UNDP. (2008). UNDP Annual Report 2008: Capacity Development: Empowering People and Institutions.
Ventegodt, Søren; Merrick, Joav; & Andersen, Niels Jørgen. (2003). Quality of life theory I. The IQOL theory: an integrative theory of the global quality of life concept. TheScientificWorldJournal, 3(1), 1030-1040. https://doi. org/10. 1100/tsw. 2003. 82