الزامات مدیریت بحران‌های شهری از دیدگاه حقوق کیفری و فقه امامیه

نوع مقاله : مقاله های برگرفته از رساله و پایان نامه

نویسندگان

1 استادیار حقوق جزا و جرم شناسی، واحد گرمسار، دانشگاه آزاد اسلامی، گرمسار، ایران.

2 دانشجوی کارشناسی ارشد فقه و حقوق اسلامی، واحد گرمسار، دانشگاه آزاد اسلامی، گرمسار، ایران.

چکیده

در این مقاله اهمیت نقش قوانین کیفری در مقابله با سوء استفاده‌های احتمالی از وضعیت بحرانی و نیز اختلافات حقوقی ناشی از وقوع بحران‌ها و الزاماتی که در فقه برای مدیریت به طور کلی و مدیریت بحران بخصوص مقرر شده است پرداخته می‌شود. سؤال اصلی این مقاله این است که از دیدگاه حقوق کیفری و به ویژه فقه امامیه ضرورت توجه به مدیریت بحران‌های شهری چیست؟ فرضیه‌ای را که برای پاسخگویی به این سؤال اصلی در صدد تحلیل و بررسی آن هستیم این است که به نظر می‌رسد که با توجه پیوند فقه و حاکمیت سیاسی و اجتماعی و حقوقی در ایران مدیریت بحران‌های شهری از منظر فقه امامیه می‌تواند به کارآمدی مدیریت آن‌ها بسیار یاری رساند. روش انجام این تحقیق با توجه به موضوع و اهداف و شیوه گردآوری اطلاعات به صورت توصیفی – تحلیلی و از طریق بررسی متون قانونی و نظریات حقوقدانان و فقهای در خصوص موضوع حاضر است. بر این اساس جمع‌آوری اطلاعات به صورت کتابخانه‌ای و مراجعه به پایگاه‌های داده و جستجوی اینترنتی مقالات دارای درجه علمی معتبر و به روز رسانی شده خواهد بود. ابزار گردآوری اطلاعات به صورت فیش‌برداری و بانک‌های اطلاعاتی است. روش تجزیه و تحلیل در این مقاله به صورت کیفی و استدلالی خواهد بود. بدین شیوه که متغیرهای موضوع را مورد بررسی قرار داده و ضمن توصیف و تحلیل داده‌های گردآوری شده به صورت نظام‌مند به تبیین ابعاد مختلف موضوع پرداخته و با گذار از آنچه هست به آنچه باید باشد، داده‌ها مورد استدلال قرار می‌گیرند.

کلیدواژه‌ها


عنوان مقاله [English]

Urban crisis management imperatives in terms of criminal law and Imamie jurisprudence

نویسندگان [English]

  • Fatemeh Ahmadi 1
  • Fatemeh Ahmadi 2
1 Assistant Professor of Criminal Law, Garmsar Branch, Islamic Azad University, Garmsar, Iran.
2 Assistant Professor of Criminal Law, Garmsar Branch, Islamic Azad University, Garmsar, Iran.
چکیده [English]

This article discusses the importance of the role of criminal law in dealing with possible abuses of the crisis situation as well as the legal disputes arising from the occurrence of crises and the requirements laid down in jurisprudence for general management and crisis management in particular. The main question of this paper is that from the perspective of criminal law and especially Imamiyyah jurisprudence what is the need to pay attention to urban crisis management? The hypothesis that we are trying to analyze and answer to this main question is that it seems that considering the link between jurisprudence and political, social and legal sovereignty in Iran, urban crisis management from Imamieh jurisprudence perspective can be very helpful in managing them. . The method of this research is descriptive-analytical considering the subject matter and the purpose and method of gathering information through review of legal texts and the opinions of jurists and jurists on this subject. Accordingly, the collection of information will be in a library and referenced to databases and Internet search of valid and updated scientific articles. The data collection tool is a database and database. The method of analysis in this paper will be qualitative and discursive. In this way, the subject variables are studied and systematically described and analyzed the data collected, explaining the different dimensions of the subject and arguing the data from what is to what should be.

کلیدواژه‌ها [English]

  • crisis management
  • urban crises
  • criminal law
  • Imamieh jurisprudence
قرآن کریم.
نهج‌البلاغه.
------ (1389)، صحیفه امام، ج 21، تهران: موسسه تنظیم و نشر آثار امام خمینی، چ 4، 1389.
-------------(1410 ق)، المعالم الجدیده للاصول، بیروت: دار التعارف للمطبوعات.
-------------(1420 ق)، تحریر الاحکام علی مذهب الإسلامیه، ج 1، قم: مؤسسه امام صادق 7.
-----------، (1386)، ده گفتار ـ بحثی درباره مرجعیت و روحانیت، قم: صدرا.
----------، الملّه و نصوص اخری، تحقیق محسن مهدی، بیروت: مؤسسه تحقیقات و نشر معارف اهل بیت، 1991 م.
ابن منظور، ابوالفضل جمال‌الدین محمد بن مکرم(1414 ق.)، لسان العرب، ج 13، بیروت: دار ال فکر للطباعه و النشر و التوزیع، چ 3.
اقتداری، علی محمد(1392)، سازمان و مدیریت: سیستم و رفتار سازمانی، تهران: انتشارات مولوی، چ 41.
امام خمینی، سیدروح الله(بی‌تا)، البیع، ‌ج 2، تهران: موسسه تنظیم و نشر آثار امام خمینی.
انصاری، مرتضی(1387)، فرائد الاصول، ج 2، قم: مجمع الفکر الاسلامی.
آیین‌نامۀ اجرایی قانون تشکیل سازمان مدیریت بحران کشور. 1388. وبگاه سازمان مدیریت بحران. قابل دسترس در:
بحر العلوم، محمدبن محمدتقی(1403 ق.)، بلغه الفقیه، ج 2 و 3، تهران: منشورات مکتبه الصادق 7، چ 4،
برنامه اقدام ملی مقابله با بیابان‌زایی و تعدیل اثرهای خـشکسالی در جـمهوری اسـلامی ایران؛ وزارت جهاد کشاورزی؛ ص:75؛ (1381)
بروجردی، سیدحسین(1375)، البدر الزاهر فی صلاه الجمعه و المسافر، تقریر حسینعلی منتظری، قم: مکتب آیهالله منتظری.
بهبهانی، محمدباقر(1419 ق)، الرسائل الفقهیه، قم: مؤسسه علامه وحید بهبانی.
پژوهشکدۀ علوم انسانی و اجتماعی جهاد دانشگاهی. 1385. مدیریت بحران شهری تهران. تهران: پژوهشکدۀ علوم انسانی و اجتماعی.
پورعزت، علی‌اصغر و دیگران. 1383. طراحی سامانۀ بسیج امکانات ملی برای مواجهۀ مناسب با بحران‌های طبیعی و اجتماعی». نشریۀ کمال مدیریت. شمارۀ 4 و 5. صص 75ـ110.
پورعزت، علی‌اصغر، آرمین فیروز‌پور و علی‌اصغر سعدآبادی. 1392. «مطالعه و مقایسۀ رویکرد اجتماع‌محور مدیریت بحران در کشورهای منتخب». فصلنامۀ مدیریت سازمان‌های دولتی. سال 1. شمارۀ 2. صص 37-52.
حسینی، حسین(1385)، بحران چیست و چگونه تعریف می شود؟، فصلنامه امنیت، شماره 1 و 2
حسینی، مازیار. 1387. مدیریت بحران. تهران: موسسۀ نشر شهر.
داربک‌، توماس ای؛ هواتمر، جرالد جی؛ مدیریت بحران، اصول و راهنمای عملی دولت‌های محلی؛ ترجمه رضا پورخردمند؛ نشر مرکز مطالعات و برنامه‌ریزی شهر تهران و شـرکت پردازش و بـرنامه‌ریزی شهری؛ ص: 193، (1383)
رز، ریچارد(1390)، سیاست‌گذاری عمومی مقایسه‌ای. ترجمۀ حمیدرضا ملک‌محمدی. تهران: پژوهشکدۀ مطالعات راهبردی.
مرتضوی، علی. 1392. « بررسی زلزله 11 مارس 2011 ژاپن» وبگاه انجمن تخصصی ژئومپیا. قابل دسترس در : http://forum.geomapia.net/index.php?/topic/6045/ [29/6/1392]