تحلیل الگوها و راهکارهای توسعه صنعت گردشگری شهری (مطالعه موردی: منطقه 22 شهر تهران)

نوع مقاله : مقاله علمی -پژوهشی کاربردی

نویسندگان

1 گروه جغرافیا،واحد چالوس،دانشگاه آزاد اسلامی ، چالوس، ایران

2 گروه جغرافیا،واحد چالوس،دانشگاه آزاد اسلامی،چالوس،ایران

چکیده

در این تحقیق، با استفاده از تحلیل SWOT، راهکارهای توسعه گردشگری شهری منطقه 22 تهران مورد بررسی قرار گرفت. جامعه آماری این پژوهش شامل شهروندان منطقه 22 شهر تهران، کارشناسان خبره و مسئولین شهرداری و امور مرتبط با گردشگری و گردشگران در منطقه مورد مطالعه بود. بر اساس فرمول کوکران، حجم نمونه مورد نظر، 385 نفر از شهروندان منطقه 22، 385 نفر از گردشگران و 45 نفر از کارشناسان و مدیران در نظر گرفته شد. پس از طراحی سؤالات پرسشنامه در قالب طیف لیکرت و تایید روایی با استفاده از نظر کارشناسان و متخصصین مربوطه، برای تعیین سطح پایایی از ضریب الفای کرونباخ استفاده شد که برابر 73/0 به دست آمد که نشان از پایایی مناسب پرسشنامه‌ داشت. به منظور تحلیل داده‌ها و تعیین مهم‌ترین نقاط قوت، ضعف، تهدید و فرصت‌ها از مدل SWOT استفاده شد. مطابق نتایج، وجود مناطقی مانند باغ گیاه‌شناسی ملی ایران و پارک جنگلی چیتگر، ساخت بی رویه برج های مسکونی و تغییر نامناسب کاربری در مجاروت مکان های دارای جاذبه طبیعی، تسهیل و حمایت مالی از انجام سفرهای داخلی ارزان قیمت و ضعف اطلاع رسانی و فقدان تبلیغات کافی در زمینه معرفی جاذبه های گردشگری به ترتیب مهم ترین نقاط قوت، ضعف، فرصت و تهدید توسعه گردشگری در منطقه بودند. استراتژی توسعه گردشگری منطقه بر اساس تحلیل سوات، استراتژی محافظه‌کارانه به دست آمده است که بر اساس افزایش انگیزه سرمایه‌گذاری مردم و بخش خصوصی، کاربری‌های متناسب گردشگری، افزایش آگاهی مردم و گردشگران و بهبود ساختار تشکیلاتی و استفاده از مدیران بومی برنامه‌ریزی شده است.

کلیدواژه‌ها


عنوان مقاله [English]

Analysis of patterns and strategies for development of urban tourism industry (Case Study: District 22 of Tehran City)

نویسندگان [English]

  • Iraj Azimi Youshanloui 1
  • Ameneh Haghzad 2
  • Mehrdad Ramezanipour 2
  • Kia bozorgmehr 2
1 Department of Geography, Chalous Branch , Islamic Azad Univercity , Chalous, Iran
2 Department of Geography, Chalous Branch , Islamic Azad Univercity , Chalous, Iran
چکیده [English]

In this research, strategies for urban tourism development of district 22 of Tehran were investigated using SWOT analysis. The statistical population of this study included the citizens of the district 22 of Tehran, expert and officials in the municipality and tourists. According to Cochran's formula, the sample size was 385 citizens of districts 22, 385 tourists and 45 experts and managers. After designing the questionnaire in Likert scale and validation using expert’s opinion, Cronbach's alpha coefficient was used to determine the level of reliability that is achieved 0.73 and indicated appropriate reliability of the questionnaire. Therefore, a total of 815 questionnaires were distributed and analyzed. SWOT model was used to analyze the data and determine the most important strengths, weaknesses, threats and opportunities. According to the results, Iran National Botanical Garden and Chitgar Forest Park with attractive natural landscapes, indiscriminate construction of residential towers and inappropriate land use change in the proximity places of natural attraction, facilitating and financially supporting inexpensive domestic trips, the weaknesses of information and lack of adequate publicity in introducing tourism attractions were the most important strengths, weaknesses, opportunities and threats of tourism development in the study area. Based on all citizens and experts opinions, conservative management strategy was proposed for tourism development Based on SWAT Analysis that it is planned based on increasing the incentive to invest in people and the private sector, tourism friendly uses of land, raising awareness of people and tourists and improving organizational structure and the use of local managers.

کلیدواژه‌ها [English]

  • Urban Tourism
  • District 22
  • SWOT
  • Tehran
اسکندری، مریم (1391) مطالعه تطبیقی انواع فعالیت‌های گردشگری منطقه 1 و 20 شهر تهران، پایان نامه کارشناسی ارشد جغرافیا و برنامه‌ریزی شهری. دانشگاه آزاد اسلامی واحد تهران مرکزی.
توکلی­نیا، جمیله؛ رحمانی، بیژن؛ اسکندری، مریم (1393) تحلیل تطبیقی فعالیت­های گردشگری مناطق 1 و20 شهر تهران، فصلنامه جغرافیایی سرزمین، 11(41): 49-33.
دونالد واترز (1389) استراتژی تولید و عملیات، ترجمه اعرابی، سید­محمد و مصطفوی، امیر، تهران: مهکامه، چاپ اول.
دیناری، احمد (1384) گردشگری شهری در ایران و جهان، مشهد: انتشارات دانشگاه مشهد.
زاهدی، شمس السادات (1386) توسعه پایدار، انتشارات سمت، 232 صفحه.
زاهدی، شمس­السادات (1386) مبانی توریسم و اکوتوریسم پایدار( با تاکید بر محیط زیست)، انتشارات دانشگاه علامه طباطبایی، چاپ اول، 232 صفحه.
شاهینی، مسعود (1393) برنامه­ریزی راهبردی توسعه گردشگری شهری (مطالعه موردی شهر گرگان)، پایان­نامه کارشناسی ارشد جغرافیا و برنامه­ریزی توریسم، دانشکده گردشگری، موسسه آموزش عالی حکیم جرجانی.
شماعی، علی (1387) نقش جهانگردی در فرایند همگرایی و توسعۀ فرهنگی کشورهای اسلامی، نامه پژوهش فرهنگی، 9(1): 106-83.
ضیایی، محمود؛ عباسی کارجگان، داود؛ کاظمیان، غلامرضا؛ کروبی، مهدی (1394) شناسایی و تعیین ابعاد الکوی مدیریت گردشگری شهر تهران، اقتصاد و مدیریت شهری، 4(13): 141-119.
قدمی، مصطفی؛ علیقلی­زاده فیروزجایی، ناصر (1391) ارزیابی توسعه گردشگری مقصد در چارچوب پایداری نمونه مورد مطالعه ( دهستان تمشکل/ شهرستان تنکابن)، فصلنامه تحقیقات جغرافیایی، 27(1): 104-79.
کارگر، بهمن (1386) توسعه شهرنشینی و صنعت گردشگری در ایران (از مفهوم تا راهکار)، انتشارات سازمان جغرافیایی نیروهای مسلح.
کاسه­گر محمدی، میثم؛ عبادی، بایرام (1395) نقش مدیریت شهری در دستیابی به توسعه پایدار گردشگری شهری در منطقه 22 تهران، اولین کنفرانس ملی مدیریت شهری ایران. تهران.
کاظمی، مهدی، (1392) مدیریت گردشگری، انتشارات سمت، چاپ هفتم، 284 صفحه.
کسائیان، فهیمه، (1391) قابلیت­های گردشگری شهر مهدیشهر با تاکید بر توسعه پایدار شهری، پایان­نامه کارشناسی ارشد در رشته جغرافیا- گرایش برنامه‌ریزی توریسم، دانشگاه آزاد اسلامی واحد گرمسار.
محلاتی، صلاح­الدین (1380) درآمدی بر جهانگردی، انتشارات دانشگاه شهید بهشتی، تهران
محلاتی، صلاح­الدین (1381) محیط زیست طبیعی و توسعه جهانگردی پایدار، ماهنامه اطلاعات سیاسی اقتصادی، 186-185: 217-204.
محمودی، مصطفی (1394) محیط زیست پایدار در مناطق گردشگرپذیر (مطالعه موردی منطقه 22 شهر تهران)، فصلنامه جغرافیایی فضای گردشگری، 4(15): 44-27.
معصومی، مسعود (1388) درآمدی بر رویکردها در برنامه­ریزی توسعه گردشگری محلی، شهری و منطقه­ای، انتشارات سمیرا.
موحد، علی (1386) گردشگری شهری، اهواز: انتشارات دانشگاه شهید چمران، چاپ اول.
مولدان، بدریج، بیلهارز، سوزان (1381) شاخص­های توسعه پایدار، ترجمه حداد تهرانی، نشاط، محرم نژاد، ناصر، انتشارات سازمان حفاظت محیط زیست.
Ashworth, G. & Page, S.J (2011) Urban tourism research: Recent progress and current paradoxes, Tourism management, 32(1): 1-15.
Bin Jailani, M.A.K. & Rahim, F.A (2014) Assessing the situational analysis of heritage tourism industry in Melaka, Procedia-Social and Behavioral Sciences, 130: 28-36.
Briedenhann, J. & Wickens, E (2004) Tourism routes as a tool for the economic development of rural areas-vibrant hope or impossible dream?, Tourism management, 25(1): 71-79.
Del­Mar Alonso-Almeida, M (2013) Environmental management in tourism: students’ perceptions and managerial practice in restaurants from a gender perspective, Journal of Cleaner Production, 60: 201-207.
Jamieson, W. & Sunalai, P )2002( The Management of Urban Tourism Destination: The Cases of Klong Khwang and Phimai. Asian Institute of Technology )AIT.( Thailand: UMP-Asia Occasional Paper, No. 56
Kantawateera, K., Naipinit, A., Sakolnakorn, T.P.N., Churngchow, C. & Kroeksakul, P (2013) A SWOT analysis of tourism development in Khon Kaen, Thailand, Asian Social Science, 9(17), 226.
Kişi, N (2019) A Strategic Approach to Sustainable Tourism Development Using the A’WOT Hybrid Method: A Case Study of Zonguldak, Turkey, Sustainability, 11(4), 964.
Oila, M., Mrtines, K. & Gabriel, L (2012) Tourism managmant in urban region: Brazile vest urban region, journal of sustainable tourism, 29: 567 – 56.
Suprina, R., Pradhipta, A. & Pramanik, P.D (2018) How to Manage Urban Tourism of Kampung Sumbawan, Krapyak, Pekalongan: A SWOT Analysis and Related Strategies, In 2nd International Conference on Tourism, Gastronomy, and Tourist Destination (ICTGTD 2018). Atlantis Press.
Timothy, D.J. & Wall, G. (1995) Tourist accommodation in an Asian historic city, Journal of Tourism Studies, 6(2), p.63.
Williams, K (2018) A SWOT Analysis of the Lodging and Tourism Industry in New Orleans, An Honors Thesis, Presented to the Lester E. Kabacoff School of Hotel, Restaurant and Tourism Administration of the University of New Orleans.
World Tourism Organization (UNWTO) (2018) UNWTO Tourism Highlights, www.unwto.org