مقایسه تطبیقی تاثیر مورفولوژی بر کارایی انرژی با استفاده از روش I.M.M ، در محلات هفت حوض و چیذر تهران

نوع مقاله : مقاله علمی -پژوهشی کاربردی

نویسندگان

1 دانشجوی دوره دکتری شهرسازی، دانشکده عمران، معماری و هنر، دانشگاه آزاد اسلامی واحد علوم‌و‌تحقیقات، تهران، ایران

2 دکتری شهرسازی، استاد گروه شهرسازی، دانشکده عمران، معماری و هنر، واحد علوم و تحقیقات، دانشگاه آزاد اسلامی، تهران، ایران

3 دکتری شهرسازی، استاد دانشکده شهرسازی، پردیس هنرهای زیبا، دانشگاه تهران، تهران، ایران

4 استادیار گروه شهرسازی، دانشکده معماری و شهرسازی، دانشگاه علم و صنعت، تهران، ایران

چکیده

در عصر حاضر تعدد عوامل شکل دهنده شهرها، فرم پیچیده آنان و موضوع بحران‌زا بهره‌وری انرژی شهری، موجب گردیده است تا اهمیت کاربرد مدل‌های کمی مورفولوژی در تحلیل و طراحی بافت‌های شهری مورد تاکید قرار گیرد. در این مقاله، کلان‌شهر به عنوان یک سیستم تطبیقی پیچیده (CAS) فرض شده‌است و با توجه به آن که مطالعات گسترده‌ای مبین تاثیر فرم شهر و نقش عناصر کالبدی در مصرف انرژی هستند؛ سعی شده تا مصرف انرژی بر مبنای ویژگی‌های مورفولوژیکی مورد بررسی قرار گیرد. مقاله در زمره‌ی تحقیقات کاربردی قرار دارد و از روش تحقیق تطبیقی بهره می‌برد. هدف پژوهش آن است که با در نظر گرفتن رویکردی جامع و به کمک روش IMM ، محلات چیذر و هفت‌حوض را از منظر کارایی انرژی به صورت تطبیقی ارزیابی نماید و به این سوال پاسخ دهد که بین محله طراحی شده هفت‌حوض و بافت ارگانیک محله چیذر،کدامیک از بهره‌وری انرژی مناسب‌تری برخوردار است. در مقاله، ابتدا رویکرد CAS تبیین و روش کاملا نوین IMM به عنوان مدل کاربردی این نوشتار معرفی شده است. سپس دو محله مذکور، مورد ارزیابی تطبیقی قرار گرفته‌اند. نتایج این پژوهش نشان می‌دهد محله چیذر در شاخص‌های هم-پیوندی و دسترسی از لحاظ کمی در وضعیت نامناسبی قرار داشته و نیازمند اصلاحات اساسی می‌باشد و در شاخص-های تخلخل، مجاورت نیز ضعیف‌تر است. در نتیجه، به صورت کلی، محله هفت‌حوض از بهره‌وری انرژی مناسب‌تری برخوردار است.

کلیدواژه‌ها

عنوان مقاله [English]

Comparative evaluation on the effect of morphology in energy efficiency through IMM methodology, in Haft Hoz & Chizar neighborhood, Tehran.

نویسندگان [English]

  • mahsa Golabi Dezfouli 1
  • Hamid Majedi 2
  • Esfandyar Zebardast 3
  • Seyed-Majid Mofidi-Shemirani 4
1 Ph.D student, Department of Art and Architecture, Islamic Azad University, Science and Research Branch, Tehran, Iran.
2 PhD in Urban Planning, Professor, Department of Urban Planning, Faculty of Civil Engineering, Architecture and Art, Science and Research Branch, Islamic Azad University, Tehran, Iran
3 PhD in Urban Planning, Professor, Faculty of Urban Planning, Fine Arts Campus, University of Tehran, Tehran, Iran
4 Assistant Professor, Department of Urban Planning, Faculty of Architecture and Urban Planning, University of Science and Technology, Tehran, Iran
چکیده [English]

In current era, multiplicity of city-forming factors, their complex form and the crisis-making issue of urban energy efficiency had led to emphasis on the importance of applying quantitative morphology in analysis and design of urban textures.
In this paper, metropolis has been assumed as a Complex Adaptive System (CAS) and regarding the point that extensive studies have demonstrated the effects of form of the city and the role of physical elements in energy consumption, attempts have been made to measure the energy consumption, based on the morphological characteristics.
This research is classified as an applied research and methodologically wise (or in terms of research method), it is evaluation-analytical basis.
The aim of this research is to evaluate the energy efficiency of Chizar and Haft-Hoz neighborhoods of Tehran comparatively, considering a comprehensive approach and applying the IMM (Integrated Modification Methodology) methodology.
The main question, which resulted to this research, is that which one is more energy efficient, between the professionally designed neighborhood of Haft-Hoz and the organic texture of the Chizar neighborhood.
In this article, the CAS approach is at first stated and then the completely new IMM methodology, as the applied model for the article, is introduced. Then, the aforementioned neighborhoods are evaluated comparatively.
The results indicate that the Chizar neighborhood is quantitatively in an inappropriate condition, in interface and accessibility criteria, therefore, requires principal modifications. Also, weak indicators are evaluated in proximity and porosity standards. As the result, generally wise the Haft-Hoz neighborhood is more energy efficient.

کلیدواژه‌ها [English]

  • IMM Methodology
  • Urban morphology
  • energy efficiency
  • Haft-Hoz neighborhood
  • Chizar neighborhood

مراجع

تادی، ماسیمو؛ و محمدزاده، محمد‌هادی (1393)، طراحی واحدهای همسایگی و ترنسفورم شهری به روش "I.M.M" بخش سوم، فصلنامه تخصصی طراح، پاییز و زمستان، (74-87)
حاجی پور، خلیل؛ و فروزان، نرجس (1393)، بررسی تاثیر فرم شهر بر میزان مصرف انرژی عملکردی در بخش مسکونی، نمونه موردی: شهر شیراز، نشریه هنرهای زیبا، معماری و شهرسازی، دوره نوزدهم، شماره 4، (17-26)
پاسیان خمری، رضا (1396)، کاربست الگوی LEED_ND برای سنجش پایداری محیطی محله، مود پژوهی: محله اقتصاد و سبز مشهد – سرچشمه گرگان، فصلنامه علمی – پژوهشی مطالعات محیطی هفت حصار، شماره 20، (82-93)
رضایی جهرمی، پگاه؛ و برک­پور، ناصر (1395)، ارزیابی کارایی انرژی در مقیاس شهری در مقایسه دو روش لید و تریس؛نمونه مطالعاتی: محله ظهیر آباد شهر تهران، فصل نامه علمی-پژوهشی نقش جهان، شماره 1-6، (18-30)
مرتضایی، گلناز؛ و محمدی، محمود؛ و نصراللهی، فرشاد؛ و قلعه نویی، محمود (1396)، بررسی ریخت-گونه شناسانه بافت‌های مسکونی جدید در راستای بهینه سازی مصرف انرژی اولیه، مطالعات موردی: سپاهان شهر، فصلنامه علمی – پژوهشی مطالعات شهر، شماره 24، (41-54)
میرمقتدایی، مهتا ( 1385)، پیشنهاد روشی برای تحلیل شخصیت شهر، مجله علمی – پژوهشی محیط شناسی، شماره 39، (129 – 140)
BP Statistical Review of World Energy June 2017, https: //www.bp.com/content /dam/bp /en/corporate/pdf/energy-economics/statistical-review-2017/bp-statistical-review-of-world-energy-2017-full-report.pdf
Condon, Patrick M.;Cavens,Duncan ; Miller,Nicole (2009), Urban planning tools for climate changing mitigation, policy focus report,linclon institute of land policy.
Droege, Peter (2018), Urban Energy Transition 2nd Edition: From Fossil Fuels to Renewable Power, Elsevier.
Mahaffy, M.; Cowan, S. & Urge-Vorsatz, D. (2009), The Factor of Urban Morphology in Greenhouse Gas Emission. IARU Scientific Congress: Copenhagen, pp. 1-12.
Moudon, Anne V. (2000), Proof of Goodness: a substantive basis for new urbanism, Places Journal (38-43)
Nel ,Darren; du Plessis ,Chrisna & Landman ,Karina (2018) Planning for dynamic cities: introducing a framework to understand urban change from a complex adaptive systems approach, International Planning Studies, 23:3, 250-263 .
Oliveira, Vitor (2016), Urban Morphology, Springer International Publishing, Cham, 2016.
Shi, Zhongming; Fonseca, Jimeno A. & Schlueter, Arno (2017), A review of simulation-based urban form generation and optimization for energy-driven urban design, Building and Enviroment, 121, 119-129.
Tadi, M.; Vahabzadeh Manesh, S.; Hadi Mohammad Zadeh,M. & Naraghi, A. (2014), Environmental and energy performances optimization of a neighborhood in Tehran, via IMM methodology. International Journal of Engineering, Science and Innovative Technology (IJESIT). Volume 3, Issue 1,(409-428).
Tadi, M.; Vahabzadeh Manesh, S. & Hadi Mohammad Zadeh, M. (2014), Investigation of Urban Form and Environmental Performances via IMM methodology: The case of Tehran, Iran. Hybridization between Form and Energy.
Tadi, Massimo et al. Urban Porosity. A morphological Key Category for the optimization of the CAS’s environmental and energy performance.. GSTF Journal ofEngineering Technology (JET), [S.l.], v. 4, n. 3, nov. 2017. ISSN 2251-371X. Available at: <http://dl6.globalstf.org/index.php/jet/article/view/245
United Nations, World Urbanization Prospects, 2018 Revision, Department of Economic and Social Affairs, Population Division, New York, 2018.
Vahabzadeh Manesh, S. & Tadi,M. (2013), Integrated Modification Methodology (I.M.M). A phasing process for sustainable Urban Design Issue 73 of World Academy of Science, Engineering and Technology, pp. 1207-1213.
Vahabzadeh Manesh, S.; Tadi, M. & Zanni, F. (2012), Integrated Sustainable Urban Design: Neighborhood design proceeded by sustainable urban morphology emergence, WIT Transactions on Ecology and The Environment, Vol.155, pp. (631-642)
Wang, Xin & Li, Zhengwei (2016), A systematic approach to evaluate the impact of urban form on urban energy efficiency: a case study in Shanghai, The 8 International Conference on Applied Energy, (3225 – 3231).
Whitehand, J.W.R.)2001(, British Urban Morphology: the Conzenian tradition. Urban morphology) pp. 3-10 (, UK: North Umbria University.
www.immdesignlab.com/informazioni
Zanni, F. (2012), Urban Hybridization. In press, pp. n/a, 2012.
 
فصلنامه جغرافیا (برنامه ریزی منطقه ای)
دوره 10، شماره 39
شهریور 1399
صفحه 359-373

فایل ها

هم رسانی

ارجاع به این مقاله

آمار