بررسی میزان تطابق قوانین حمایتی از محیط زیست و منابع طبیعی در ایران با چهارچوب سازمان جهانی تجارت؛ با تاکید بر اصول پایداری

نوع مقاله : مقاله های برگرفته از رساله و پایان نامه

نویسندگان

1 دانشجوی دکتری حقوق خصوصی، واحد امارات متحده عربی، دانشگاه آزاد اسلامی، دبی، امارات متحده عربی

2 استادیار گروه حقوق، واحد تهران غرب، دانشگاه آزاداسلامی، تهران، ایران

3 استادیار دانشگاه پیام نور، تهران، ایران

4 استادیار گروه حقوق دانشگاه تهران، تهران، ایران

چکیده

حفاظت از منابع طبیعی و محیط زیست از جمله اهداف عالیه سازمان جهانی تجارت می‌باشد. هدف از انجام این تحقیق، سنجش میزان انطباق قوانین حمایتی از محیط زیست و منابع طبیعی در ایران با چهارچوب این سازمان؛ با تاکید بر اصول پایداری می‌باشد.روش تحقیق توصیفی–پیمایشی است.ابتدا،قواعد حقوقی وبین‌المللی محیط‌زیست در8گروه جداگانه تقسیم‌بندی ومیزان تعهدات ایران نسبت به آنهابررسی شد.سپس،شاخص‌های زیست‌محیطی وسنجه‌های مرتبط ازدیدگاه سازمان جهانی تجارت استخراج و در5دسته جداگانه ارزیابی شدند.از پرسشنامه محقق‌ساخته برای تعیین میزان تطابق مولفه‌هااستفاده گردید.جامعه آماری تحقیق شامل کارشناسان خبره ونمونه آماری40نفر تعیین گردید.از آزمون‌ کولموگروف-اسمیرنوف برای نرمال بودن توزیع داده‌ها و از‌ تحلیل عاملی برای مقایسه بین میانگین‌ها استفاده شد.نتایج نشان از پذیرش 100درصدی تعهدات و انجام54درصدی آنها دارد.بیشترین میزان انجام تعهدات به «منع تجارت گونه‌های خاص» و کمترین به «تغییر اقلیم و گرمایش جهانی» اختصاص دارد.در میان شاخص‌های پنجگانه سازمان جهانی تجارت،«قوانین و سیاست‌های محیط زیستی» با بارعاملی 64/0 و شاخص t (تی) 81/9 بهترین متغیر تعیین گردید.همچنین،کمترین وزن متعلق به شاخص «قواعد حقوقی مربوط به حل‌و‌فصل دعاوی محیط زیستی» با بارعاملی 49/0 و شاخص t (تی) 96/7 بوده است.نظر کارشناسان تنها در 2 مورد (مدیریت پسماندهای ویژه و خطرناک با وزن عاملی 7 و عدم آلودگی اکوسیستم‌های آبی با وزن 6) با میزان انجام تعهدات ایران در خصوص قواعد حقوق بین‌الملل محیط زیست تطابق دارد و در سایر موارد عدم تطابق دیده می‌شود.به نحویکه در خصوص مولفه «منع تجارت گونه‌های خاص» نظرات کارشناسان با میزان انجام تعهدات ایران کاملاً متفاوت و از لحاظ وزن عاملی در تضاد است.

کلیدواژه‌ها

عنوان مقاله [English]

Investigating the extent of compliance with environmental and natural resources protection laws in Iran World Trade Organization, emphasizing the principles of sustainability

نویسندگان [English]

  • Bahram Nooshdokht Fars 1
  • tayeb afsharnia 2
  • afshin jafari 3
  • Hassan Moradi 4
1 PhD Student in Private Law, UAE Branch, Islamic Azad University, Dubai, UAE
2 استادیار گروه حقوق، واحد تهران غرب، دانشگاه آزاداسلامی، تهران، ایران
3 Assistant Professor Payame Noor University, Tehran, Iran
4 Assistant Professor of Law, University of Tehran, Tehran, Iran
چکیده [English]

Conservation of natural resources and the environment is one of the high goals of the WTO.The purpose of this study is to measure the compliance of environmental protection laws and natural resources in Iran with the framework of the WTO, emphasizing the principles of sustainability.The research method is descriptive-survey.First, the international rules related to the environment were divided into eight separate groups and the extent of Iran's commitment to them was examined.Then environmental indicators and related metrics were extracted in 5 separate categories.The statistical survey showed that 100% of the commitments were accepted and 54% of them were fulfilled.The highest commitments were made to "prohibiting the trade of certain species" and the lowest to "global climate change and warming."Among the five indicators of the WTO, the index of "environmental laws and policies" with a factor of 0.64and the index of t (T) 9.81 was determined as the best variable. Accordingly, the lowest weight and importance belonged to the index "Legal rules related to the settlement of environmental lawsuits"with a factor of 0.49 and the index t (T)7.96. According to experts, only in two cases (management of special and hazardous waste with factor weight 7 and non-pollution of water ecosystems with weight 6) is consistent with Iran's compliance with the rules of international environmental law.In a way the experts' opinions on the component of "prohibition of trade of certain species" are completely different from the amount of fulfillment of Iran's obligations and are in conflict with the weight of the factor.

کلیدواژه‌ها [English]

  • World Trade Organization
  • Environmental Law
  • International Trade
  • Sustainable Development

مراجع

بنا، مرتضی؛ سرور، رحیم و قربانی‌نژاد، ریباز (1398). چالش‌ها و راهبردهای نهادی مدیریت و توسعه پایدار حریم تهران، فصلنامه علمی – پژوهشی جغرافیا (برنامه‌ریزی منطقه‌ای)، سال نهم، شماره 4، پاییز 1398، 213-195 صص.
بیگدلی، نرگس (1395). بررسی تطبیقی حقوق مالکیت معنوی در سازمان تجارت جهانی و نظام جمهوری اسلامی ایران، دانشگاه آزاد، واحد تهران مرکز، پایان‌نامه، 187 ص.
جواندل، سعید (1396). ابعاد حقوقی الحاق ایران به سازمان جهانی تجارت تجارت در زمینه مقررات صادرات و واردات، کارشناس ارشد حقوق تجارت بین الملل، دانشگاه علامه طباطبایی، فصلنامه پژوهش حقوق خصوصی، سال ششم، شماره 21، 56-37 صص.
حیدری خالص، ابوالحسن (1395). الحاق ایران به سازمان جهانی تجارت، سود یا ضرر، کارشناس ارشد حقوق خصوصی، مطالعات آینده پژوهشی و سیاستگذاری، دوره2، شماره 2، 26-11 صص.
روحانی، افسانه؛ طیبی ثانی، سید مصطفی؛ و بهمن‌پور، هومن (1396). ارزیابی مکانی و سنجش پایداری محیط زیستی مجموعه‌های ورزشی شمیرانات تهران در ارتباط با پهنه‌بندی آلودگی هوا: در راستای توسعه پایدار و حفظ محیط زیست، فصلنامه علمی – پژوهشی جغرافیا (برنامه‌ریزی منطقه‌ای)، سال هشتم، شماره 1، زمستان 1396، 236-215 صص.
سید علیپور، سید خلیل؛ نظری خاکشور، حمید رضا (1398). بررسی جایگاه مناطق آزاد تجاری در توسعه پایدار و امنیت اجتماعی (منطقه آزاد انزلی)، فصلنامه علمی و پژوهشی جغرافیا (برنامه‌ریزی منطقه‌ای)، دوره 9، شماره 2، شماره پیاپی 34، 668-655 صص.
شریعت‌پناهی، سید محمد جواد؛ مظاهری، مسعود (1393). توجه به محیط زیست و توسعه پایدار در سازمان جهانی تجارت، کنفرانس بین‌المللی و آن‌لاین اقتصاد سبز.
شیروی، عبد الحسین (1395). حقوق تجارت بین‌الملل، تهران، انتشارات سمت، چاپ نهم، 290 ص.
صادقی‌مقدم، محمد حسن؛ صادقی، محمد؛ امیری، حسین علی (1391). الحاق به سازمان جهانی تجارت در حوزه مالکیت معنوی مشروعیت الزامات و موانع نظام حقوقی ایران، مجله پژوهش‌نامه اندیشه‌های حقوقی، شماره 3، 24-13 صص.
فیروزی، مهدی (1384). الحاق ایران به سازمان جهانی تجارت و پیامدهای آن بر مقررات صادرات و واردات، روش‌شناسی علوم انسانی، شماره 44، 55-36 صص.
کجیانی‌ثانی، الهام (1395). موانع فقهی و حقوقی ایران برای الحاق به سازمان جهانی تجارت، دانشگاه آزاد اسلامی، واحد شاهرود، پایان‌نامه کارشناسی ارشد حقوق، 166 ص.
نظام‌فر، حسین؛ محمدی حمیدی، سمیه؛ حسینی، سید مصطفی؛ حسینی جنبذی، فرزانه سادات (1397). تحلیل شاخص‌های توسعه پایدار در کشورهای صادر کننده عمده نفت جهان، فصلنامه جغرافیا (برنامه‌ریزی منطقه‌ای)، دوره 9، شماره 1، شماره پیاپی 33، 379-363 صص.
Abedi, Z., Riahi M., Salehi, S (2015). Economic Analysis of Environmental Crimes in its Implementation and Problems, J.Env. Sci. Tech., Vol 16, No.4, autumn 2015. (Persian). https://www.sid.ir/FileServer/JF/69213936313
Ansari, A.H (2007), Trade and Environment, the Indian Journal of International Law, Vol. 47, P. 387.
Borriello, F (2013). The Sustainability of Mediterranean Port Areas: Environmental Management for Local Regeneration in Valencia, Department of Conservation of outcomes of structural adjustments in a South Australian fishery, Journal: Marine Policy, Volume 34, Issue 3, May 2010, Pages 671–678.
Brisman, A., South, N (2018). Green Criminology and Environmental Crimes and Harms, Sociology Compas, Volume13, Issue1. https://doi.org/10.1111/soc4.12650
Bourcier, N (2013). WTO appointment gives Brazil a seat at the top table. Guardian Weekly. Archived from the original on 28 August 2013.
Celso Marande, O., Espindola, B (2015). Harmonization of legal environmental standards in mercosar countries ", Ambien & Sociedada, sao Paulo V.XVIIII, n, 4, 2015.
Chaudoin, S., Kucik, J., Pelc, K (2016). Do WTO Disputes Actually Increase Trade?. International Studies Quarterly. 60 (2): 294–306. Doi:10.1093/isq/sqw009. ISSN 0020-8833.
Cochran, J.C., Lynch, M.J., Toman, E.L (2016). Court Sentencing Patterns for Environmental Crimes: Is There a “Green” Gap in Punishment?, Journal of Quantitative Criminology volume 34, pages37–66. https://link.springer.com/article/10.1007/s10940-016-9322-9.
Dabiri, F., Poorhashemi, S.A., Khalatbari, Y., Zarei, S (2016). Formation and Development of "Future Generation Rights" Concept in International Environmental Law, J.Env. Sci. Tech., Vol 18, No.3, autumn 2016. (Persian). https://www.sid.ir/FileServer/JF/69213950313
DOE. (2020). Department of Environment, Protected Areas Report. https://www.doe.ir/Portal/home/?646304/
Erskine, D (2016). Resolving Trade Disputes, the Mechanisms of GATT/WTO Dispute Resolution" by Daniel H. Erskine. Santa Clara Journal of International Law. 2 (1): 40. Archived from the original on 16 April 2016. Retrieved 3 April 2016.
Fink, C., Maskus, K.E (2005). Intellectual Property and Development, World Bank, USA, 332 p.
Hosseini, S.H., Daneshfard, K., Memarzadeh Tehran, G.R., Bahmanpour, H (2019). Validation of Networking Approach in Environmental Policy in IRAN to Decrease Environmental Pollution by Factor Analysis Method, Anthropogenic Pollution Journal, Vol 3 (2), 2019: 1-9, DOI: 10.22034/ap.2019.668486
Davide, F., Elena, C. (2015). World Trade Organization, Renewable Energy Subsidies and the Case of Feed-In Tariffs: Time for Reform toward Sustainable Development? (1 December 2015). Georgetown International Environmental Law Review (GIELR), Vol. 27, No. 1, 2015. Available at SSRN: http://ssrn.com/abstract=2704398
Rao P.K (2000). Sustainable development: economics and policy، oxford، uk، black, 81 p.
Shaffer, J.C (2001). The WTO under challenge, Harvard Environmental Law Review, Vol-25, 2001.
Shin, W., Ahn, D (2019). Trade Gains from Legal Rulings in the WTO Dispute Settlement System. World Trade Review. 18 (1): 1–31. doi:10.1017/S1474745617000544. ISSN 1474-7456.
UNESCO (2008). Education for a Sustainable Future, visited at: www.unesco.org/env/documents/2003/cep.2003.13.add.1.e.pdf, 9-8-2008.
فصلنامه جغرافیا (برنامه ریزی منطقه ای)
دوره 10، شماره 39
شهریور 1399
صفحه 431-446

فایل ها

هم رسانی

ارجاع به این مقاله

آمار