توسعه گردشگری در محله تجریش با رویکرد بازآفرینی شهری

نوع مقاله : مقاله علمی -پژوهشی کاربردی

نویسندگان

1 دانشیار رشته جغرافیا و برنامه‌ریزی شهری، دانشگاه خوارزمی، تهران، ایران

2 دانشجوی کارشناسی ارشد جغرافیا و برنامه‌ریزی شهری، دانشگاه خوارزمی، تهران، ایران

3 استادیار رشته جغرافیا و برنامه‌ریزی شهری، دانشگاه خوارزمی، تهران، ایران

چکیده

بازآفرینی شهری به مفهوم احیاء، تجدید حیات و نوزایی شهری و به‌عبارت‌دیگر آفرینش مجدد شهر است. بافت‌های ارزشمند به علت وجود جاذبه‌های نوستالژیک و معماری و فرهنگی و بازآفرینی آن‌ها نقش مهمی در توسعه گردشگری در ابعاد مختلف اقتصادی، اجتماعی، فرهنگی و... دارد. هدف این پژوهش نقش بازآفرینی در توسعه گردشگری محله تجریش می‌باشد. این پژوهش با روش توصیفی-تحلیلی می‌باشد و هدف آن از نوع کاربردی می‌باشد. روش جمع‌آوری مبتنی بر اطلاعات کتابخانه‌ای و اسنادی و میدانی است. بر اساس خروجی آزمون تی تک نمونه‌ای نتایج منعکس‌کننده این مطلب است که از نگاه کسبه تنها بعد اقتصادی تأثیر مثبتی در توسعه گردشگری دارد درحالی‌که سایر ابعاد کالبدی، اجتماعی و زیست‌محیطی کلاً تأثیر منفی بر توسعه گردشگری دارند و بیانگر میزان اهمیت آن در توسعه گردشگری می‌باشند. بر اساس آزمون فوق نیز نگاه گردشگران به ابعاد فوق تنها عوامل کالبدی و اجتماعی تأثیر مثبتی در جذب گردشگران دارند درحالی‌که ابعاد اقتصادی و زیست‌محیطی نیز تأثیر منفی دارند. در راستای اولویت‌‌بندی متغیرهای اثرگذار بازآفرینی شهری در بعد کالبدی از دیدگاه کسبه و گردشگران به ترتیب متغیر تأثیر ساختمان‌های بلند و مرتفع در منظر بصری و میزان مراکز پذیرایی و اقامتی دارای اولویت اول می‌باشد.

کلیدواژه‌ها


عنوان مقاله [English]

Development of tourism in Tajrish neighborhood with urban rehabilitation approach (Tajrish case)

نویسندگان [English]

  • ali shamae 1
  • Mahsa Delfan nasab 2
  • x cx 3
1 Associate Professor of Geography and Urban Planning, Kharazmi University, Tehran, Iran
2 Master student of Geography and Urban Planning, Kharazmi University, Tehran, Iran
3 Assistant Professor of Geography and Urban Planning, Kharazmi University, Tehran, Iran
چکیده [English]

Urban regeneration refers to the concept of urban regeneration, rejuvenation, and urban regeneration, in other words, the city's re-creation. Valuable textures play an important role in the development of tourism in various aspects of economic, social, cultural, etc. due to the presence of nostalgic and architectural and cultural attractions and their redevelopment. . The purpose of this research is to promote the development of tourism in Tajrish district. This research is descriptive-analytic and its purpose is of applied type. The collection method is based on library and documentary information. Based on the results of one-sample T-test, the results reflect the fact that, from the perspective of the business, only the economic dimension has a positive effect on tourism development, while other dimensions of physical, social and environmental have a negative impact on the development of tourism and indicate the importance of They are in the development of tourism. Based on the above, the tourists' perception of the above dimensions as well as physical and social factors have a positive effect on attracting tourists, while the economic and environmental dimensions also have a negative impact. In order to prioritize the effective variables of urban regeneration in the physical dimension from the viewpoint of tourists and tourists, respectively,

کلیدواژه‌ها [English]

  • urban regeneration
  • worn out texture
  • tourism development
  • Tajrish neighborhood
اکبر زاده ابراهیمی، محمدحسن (1386)، رشد گردشگری محلی توسعه گردشگری شهری، مجله شهرداری‌ها، شماره 78.
پوراحمد، احمد و اکبرنژادبایی، رمضان (1390) هرم بازآفرینی بافت تاریخی شهری با استفاده از مدل SWOT نمونه موردی، بافت تاریخی شهر بابل، فصل‌نامه جغرافیایی چشم‌انداز زاگرس، پاییز 1390، دورۀ 3، شمارۀ9، ص107-81.
پوراحمد، احمد و علی حسینی(1394)، بازآفرینی بافت‌های تاریخی شهری جهت توسعه گردشگری فرهنگی نمونه موردی هسته مرکزی شهر تهران، همایش ملی بافت‌های فرسوده و تاریخی شهری: چالش‌ها و راهکارها
پوراحمد، احمد؛ حبیبی، کیومرث؛ کشاورز، مهناز (1389)، سیر تحول مفهوم شناسی بازآفرینی شهری به‌عنوان رویکردی نو در بافت‌های فرسوده شهری، فصلنامه مطالعات شهر ایرانی اسلامی، پاییز 1389، دورە 1، شمارە 1، صص. 92-73.
پیرحیاتی، مهدی؛ ترکجزی، میلاد؛ آیینه چی، شهرزاد (1392) بازآفرینی بافت‌های کهن شهری با تکیه‌بر بن‌مایه گردشگری شهری نمونه مطالعاتی: محله صوفیان بروجرد، بوکان، همایش ملی معماری پایدار و توسعه شهری، 26 اردیبهشت 1392، شرکت سازه کویر، صص 16-1.
حاجی پور، خلیل و خلیلی احمد(1387)، رهیافتی بر پیوستارهای سیاسی- محتوایی در مفهوم مرمت شهری، اولین همایش بافت‌های فرسوده شهری، چشم‌انداز توسعه ارزش‌ها و چالش اهواز، صفحه 342-354
رفیعیان، محسن ؛ بمانیان، محمدرضا ؛ رفیعیان، مجتبی(1389) . شناسایی پهنه‌های زمینه‌ساز توسعه خلاق بافت‌های فرسوده با رویکرد گردشگری در برنامه‌ریزی شهری، نمونه موردی محله امامزاده یحیی، ناحیه2، منطقه 12 شهرداری تهران، دو فصلنامه مدیریت شهری، بهار و تابستان، دورۀ 8، شمارۀ 25، صص. 257-235.
رمضان زاده، حبیب الله و دیگران(1397)، بازآفرینی شهر در بافت‌های فرسوده شهری (نمونه موردی ناحیه یک شهرستان سمنان)، مجله تخصصی ایوان چار سوا، شماره دوم.
زمانی، پوریا، هما هدایت و مجید سنایی(1396)، بازآفرینی بافت قدیم با رویکرد ارتقاء گردشگری مطالعه موردی: محله نقش‌جهان اصفهان، کنفرانس بین‌المللی عمران، معماری و شهرسازی معاصر ایران –تهران، مرداد96.
شاهوی، سیروان و علی سلطانی (1387)، مداخله در بافت‌های فرسوده شهری با بهره‌گیری از رویکرد بازآفرینی شهری، اولین همایش بافت‌های فرسوده شهری، چشم‌انداز توسعه پایدار، ارزش‌ها و چالش اهواز، صفحه659-668
شربتی، اکبر(1394)، تحلیلی بر نقش گردشگری در توسعه اقتصادی مناطق مرزی(مورد مطالعه: استان کردستان)، پژوهش نامه مطالعات مرزی، سال سوم، شماره دوم.
صباغی، عاطفه (1392). تدوین سازوکار به‌کارگیری بازآفرینی شهری در مواجهه بافت‌های فرسوده شهری مطالعه موردی: محله جولان شهر همدان، پژوهش‌های شهری هفت حصار، شماره چهارم
صحی زاده، مهشید؛ ایزدی، محمد سعید) 1383). «حفاظت و توسعه شهری: دو رویکرد مکمل یا مغایر؟ فصلنامه شهرسازی و معماری آبادی. سال چهاردهم، شماره45.
عظیمی، شراره و پروین پرتویی و پویان شهابیان(1391)، مدل مفهومی و چارچوب تحلیلی ساختار فضایی-عملکردی باز زنده سازی بافت‌های تاریخی، با تکیه‌بر گردشگری شهری، نامه‌ی معماری و شهرسازی، شماره8.
علیمردانی، مسعود، جمال‌الدین مهدی نژاد، محمدرضا مهربانی گلزار و سیده صدیقه سجادی محمدآباد(1396)، بازآفرینی شهری در بافت‌های تاریخی مبتنی بر توسعه گردشگری شهری، سومین همایش ملی معماری و شهر پایدار.
فنایی، حمیدرضا و ملیحه ذاکریان(1394)، بازآفرینی و بهسازی بافت‌های تاریخی با رویکرد گردشگری- مطالعه موردی : منطقه 3 شهر اصفهان، اولین کنفرانس شهرسازی، مدیریت و توسعه شهری
قدمی، محمد جاهد؛ دانشجو، خسرو؛ اسلامی، سید غلامرضا (1393 )مدل مفهومی بازآفرینی مراکز شهری با تأکید بر گردشگری شهری، نمونه موردی: مرکز شهر ساحلی محمودآباد، مهراز شهر، کنفرانس ملی معماری و منظر شهری پایدار، 3 فروردین 1393، دانشگاه مشهد، صص. 9-1.
کردوانی، پرویز و موردغفاری، ونوس (1390 )توریسم و رویکرد نوسازی در طراحی بافت‌های تاریخی شهری مطالعه موردی: شهر اصفهان، جغرافیایی سرزمین، تابستان 1390، دورە 8، شمارە 30، صص. 31-
کلانتری خلیل آباد، حسین، احمد پوراحمد، سید رفیع موسوی، مهدی شیری پور(1396)، برنامه‌ریزی استراتژیک بهسازی و نوسازی بافت‌های فرسوده شهری موردشناسی: محله‌های قیام و کوثر منطقه12 شهرداری تهران، مجله جغرافیا و آمایش شهری-منطقه‌ای، شماره22، ص207-226.
موحد، علی و احمد، عاطفه (1392) مسیریابی گردشگران در بافت‌های تاریخی با رویکرد حفاظت و احیای این بافت‌ها با استفاده از GIS نمونه موردی: سنندج، مجله محیط‌شناسی، بهار 1392، دورە 39، شمارە 1، صص.100-93
نوریان، فرشاد و سجاد فلاح زاده، بازآفرینی بافت قدیم شهر آمل مبتنی بر استراتژی توسعه گردشگری و برنامه‌ریزی راهبردی سناریویی، نشریه هنرهای زیبا - معماری و شهرسازی دوره ۲۰ شماره 3
هرندی، مینا و نگار دژ آباد(1395)، بازآفرینی بافت‌های تاریخی نیازمند ساماندهی با رویکرد گردشگری شهری (نمونه موردی: محدوده شرق میدان نقش‌جهان)، دومین کنفرانس شهرسازی، مدیریت و توسعه شهری
Bertolini, L. (2010). Sustainable urban mobility, an evolutionary approach, European Spatial Research Policy 1, 109–126 .
Chiu, R.L.H. (2003) “Sustainable development, social sustainability and housing development: the experience of Hong Kong” Forrest, R. and Lee, J. (eds.) Housing and Social Change: West meets East, London: Routledge. (in press)
Chris Couch, Olivier Sykes(2011), Wolfgang Börstinghaus January, Thirty years of urban regeneration in Britain, Germany and France: The importance of context and path dependency, Volume 75, Issue 1, Pages 1–52.
Enyedi, G. (2004), Social sustainability of large cities. Ekistics, 69 (412–414), 142–144.gdir.ir.
Fagence, M (1995), City waterfront redevelopment for leisure, recreation, and tourism: some common themes, in S. J. Craig-Smith and M. Fagence (eds.), Recreation and Tourism as a Catalyst for Urban Waterfront Redevelopment: An International Survey, Westport: Praeger Publishers, pp. 135-156.
Leonard, Hill (2008). "Changing Places: The Advantages of Multi-sited Ethnography". In Hyderabad, Mark-Anthony. Multi-sited Ethnography: Theory, Praxis and Locality in Contemporary Research. Ashgate Publishing. pp. 165–180. ISBN 0-7546-7318-9.
McDonald, S. Naglis, M. &vIida, M, (2009)Urban Regeneration For Communities: A Case Study. Baltic Journal on Sustianability.15(1):49-59,2009.
Ozlem, G.(2009). Urban Regeneration and increased comparative power: Ankara in an era of globalization. Cities Vol.26.P:27-37
Roberts, P., Sykes, H. (2000). Urban Regeneration: Handbook. London: Sage Publications.