ارائه مدل توسعه مدیریت رقابت‌پذیری شرکت‌های تولیدی کشاورزی در استان فارس با رویکرد ترکیبی

نوع مقاله : مقاله های برگرفته از رساله و پایان نامه

نویسندگان

1 دانشجوی دکتری مدیریت بازرگانی گرایش رفتار سازمانی و مدیریت منابع انسانی، دانشگاه پیام نور، تهران، ایران.

2 استادیار گروه مدیریت بازرگانی و مدیریت فناوری اطلاعات، دانشگاه پیام نور، تهران، ایران.

چکیده

هدف از این تحقیق ارائه مدل توسعه رقابت پذیری شرکتهای تولیدی کشاورزی در استان فارس است . در این راستا به شناسایی مولفه های موجود درمدل توسعه مدیریت رقابت پذیری با رویکرد ترکیبی کیفی و کمی پرداخته شده است. جامعه مورد مطالعه در بخش کیفی شامل خبرگان حوزه رقابت‌پذیری با تمرکز بر بخش کشاورزی و در بخش کمی شامل کلیه مدیران شرکت‌های تولیدی کشاورزی استان فارس، به عبارتی 188 مدیر می‌باشد. حجم نمونه در بخش کیفی شامل 10 خبره و در بخش کمی با توجه به فرمول کوکران ، 64 نفر در نظر گرفته شد. برای جمع‌آوری داده‌ها از مصاحبه نیمه ساختار یافته در بخش کیفی و پرسشنامه در بخش کمی استفاده شده است که روایی آن به صورت روایی محتوا توسط خبرگان و روایی سازه و ساختار توسط تحلیل عاملی تاییدی در نرم‌افزار smart pls2 به علت حساس نبودن این نرم افزار به نوع توزیع داده‌ها ، مورد تأیید قرار گرفت و پایایی آن با استفاده از ضریب آلفای کرونباخ و پایایی ترکیبی در نرم افزار spss23 بررسی و تأیید گردید. به منظور تجزیه و تحلیل داده‌ها از آزمون‌های کلموگروف- اسمیرنوف،آزمون فریدمن و از آزمون تحلیل عاملی تأییدی و مدل‌یابی معادلات ساختاری استفاده شد. نتایج نشان داد مولفه های موجود در مدل توسعه مدیریت رقابت پذیری به ترتیب کمترین اولویت تا بیشترین اولویت به صورت امکانات ویژه و امنیت غذایی، تخصیص بهینه منابع، استراتژی ها و راهبردهای عملیاتی،عوامل تولید داخلی، مدیریت رقابت پذیری، نیروی کار و اشتغال، نوآوری و تنوع محصولات، رقابت نسبی و فضای رقابتی.

کلیدواژه‌ها


عنوان مقاله [English]

Presenting a development model for competitiveness management of agricultural production companies in Fars province with a combined approach

نویسندگان [English]

  • Mehri Firouzbakht 1
  • Iman Hakimi 2
1 PhD student in Business Management, Organizational Behavior and Human Resource Management, Payame Noor University, Tehran, Iran.
2 Assistant Professor, Department of Business Management and Information Technology Management, Payame Noor University, Tehran, Iran.
چکیده [English]

The purpose of this study is to present a model for the development of competitiveness of agricultural production companies in Fars province. In this regard, the existing components in the competitiveness management development model with a combined qualitative and quantitative approach have been identified. The study population in the qualitative sector includes experts in the field of competitiveness with a focus on the agricultural sector and in the quantitative sector includes all managers of agricultural production companies in Fars province, in other words, 188 managers. The sample size in the qualitative part includes 10 experts and in the quantitative part according to Cochran's formula, 64 people were considered. To collect the data, a semi-structured interview in the qualitative part and a questionnaire in the quantitative part were used, the validity of which was the validity of the content by experts and the validity of the structure and structure by confirmatory factor analysis in smart pls2 software The data distribution was confirmed and its reliability was evaluated using Cronbach's alpha coefficient and combined reliability in SPSS23 software. In order to analyze the data, Kolmogorov-Smirnov tests, Friedman test and confirmatory factor analysis and structural equation modeling tests were used. The results showed that the components in the competitiveness management development model are the lowest priority to the highest priority in the form of special facilities and food security, optimal allocation of resources, strategies and operational strategies, internal production factors, competitiveness management, labor and employment, respectively. Product innovation and diversity, relative competition.

کلیدواژه‌ها [English]

  • Development
  • competitiveness
  • qualitative and quantitative mixed method
برومند، بابک؛ کاظمی، علی؛ رنجبریان، بهرام. (1397). توسعه‌ی مدل بومی سنجش رقابت‌پذیری گردشگری مقاصد گردشگری ایران، فصلنامه‌ علمی-پژوهشی تحقیقات بازاریابی نوین، سال 8، شماره 2، شماره پیاپی 29، صص 105-122.
خضرایی شولای‌فر، مریم؛ کرکه آبادی، زینب. (1397). بررسی عوامل مؤثر بر رقابت‌پذیری شهری بر اساس مدل پیشنهادی Saez با تکیه بر مفهوم Coopetition (مطالعه موردی: شهر تهران). فصلنامه علمی-پژوهشی نگرش‌های نو در جغرافیای انسانی، سال 11، شماره 1، صص 111-130.
دهقان شبانی، نجمه؛ ثابت، عباس. (۱۳۹۸)، ارزیابی شاخص‌های رقابت‌پذیری منابع انسانی در صنایع تولیدی ایران، نخستین کنفرانس ملی مدیریت، اخلاق و کسب و کار، شیراز، مؤسسه آموزش عالی آپادانا.صص:1-16.
راسخی، سعید؛ گیلک حکیم آیادی، محمدتقی، جباری، وجیهه. (1395). عوامل تعیین‌کننده رقابت‌پذیری ایران در بخش کشاورزی. تحقیقات اقتصاد کشاورزی، جلد 8، شماره 2، صص 17-45.
رجبی‌پور میبدی، علیرضا؛ حسینی، الهه؛ عبدی جمایران، علی؛ امیری، زهرا. (1397). تاثیر رفتار کارآفرینانه بر رقابت‌پذیری کسب‌وکارهای کوچک گردشگری (مورد مطالعه: شهر شیراز). دوماهنامه مطالعات کاربردی در علوم مدیریت و توسعه، سال 3، شماره 2 (پیاپی 10)، صص 59-68.
رفاح کهریز، آرش؛ محمدزاده، یوسف؛ محسنی زنوزی، سیدجمال‌الدین؛‌هاشمی برنج‌آبادی، نیر؛ قاسم‌زاده، نگار. (1398). تأثیر رقابت‌پذیری بر عملکرد اقتصادی در کشورهای منتخب در حال توسعه و توسعه‌یافته. فصلنامه سیاست‌های راهبردی و کلان، دوره 7، شماره 1، صص 86-107.
رنجبران، بهرام؛ میر احمدی، سیدمحمدرضا؛ ذبیح‌زاده، کاظم. (1391). اندازه‌گیری رقابت‌پذیری بنگاه‌ها. مطالعات مدیریت راهبردی، شماره 10، صص 61-79.
شاه‌طهماسبی، اسماعیل؛ خداداد حسینی، سیدحمید. (1395). اندازه‌گیری کارایی کشور ایران در مزیت رقابتی در مقایسه با کشورهای متخب و تحلیل حساسیت آن در مقایسه با کشورهای پیشرو جهان و منطقه، دوفصلنامه راهبردهای بازرگانی دانشگاه شاهد، سال 23، شماره 8، صص 29-42.
صادقی دروازه، سعید؛ شول، عباس؛ رسولی، ندا. (1397). رویکرد ترکیبی در ارزیابی عوامل دخیل در رقابت‌پذیری زنجیره تأمین صنعت لاستیک‌سازی. چشم‌انداز مدیریت صنعتی، سال 8، شماره 32، صص 185-212.
عسکریان، فریبا؛ اصغرپور، حسین؛ سرلاب، رقیه. (1395). تغییرات رقابتی، ساختاری و ملی صادرات کالاهای ورزشی در ایران. پژوهش‌نامه مدیریت ورزشی و رفتار حرکتی، سال 12، شماره 23، صص 15-26.
علی‌اکبری، اسماعیل؛ خداداد کاشی، فرهاد؛ کماسی، حسین. (1397). ارزیابی رقابت‌پذیری اقتصادی کلان‌شهرهای ایران، فصلنامه برنامه‌ریزی منطقه‌ای، سال 8، شماره پیاپی 29، صص 13-26.
فلاح رحمت‌آبادی، محسن؛ نایب‌زاده، شهناز؛ داودی رکن‌آبادی، ابوالفضل. (1397). بررسی تأثیر سبک رهبری و یادگیری سازمانی بر رقابت‌پذیری با میانجی‌گری‌های نوآوری کارکنان و فرآیند نوآوری در بین کارکنان مخابرات منطقه یزد، رویکردهای پژوهشی نوین در مدیریت و حسابداری، شماره 7، جلد 1، صص 37-52.
گل‌زاده، فاطمه. (1398). بررسی به‌کارگیری نوآوری‌های تکنولوژیک در راستای ارتقاء صرفه‌جویی و کارایی بازار بیمه. مجله دستاوردهای نوین در مطالعات علوم انسانی، سال 2، شماره 18، صص 78-100.
گیلک حکیم‌آبادی، محمدتقی؛ راسخی، سعید؛ جباری، وجیهه. (1395). عوامل تعیین‌کننده رقابت‌پذیری ایران در بخش کشاورزی، تحقیقات اقتصاد کشاورزی جلد 8، شماره 2، پیاپی 30، صص 17-45.
محمودی، ابوالفضل؛ جلالی، سحر. (1395). رقابت‌پذیری صادراتی پسته‌ی ایران در بازارهای جهانی، تحقیقات اقتصادی، دوره 51، شماره 4، صص 951-976.
مولائی، اصغر؛ بهزادفر، مصطفی. (1398). تبیین ابعاد و ظرفیت‌های رقابت‌پذیری هویتی شهری با رویکرد زمینه‌گرا، برنامه‌ریزی و آمایش فضا، دوره 23، شماره 2، صص 97-125.
نظم‌فر، حسین؛ عشقی چهاربرج، علی؛ علوی، سعیده. (1396). بررسی وضعیت رقابت‌پذیری اقتصادی شهرهای ایران، فصلنامه علمی-پژوهشی اقتصاد و مدیریت شهری، سال 5، شماره 4 (پیاپی20)، صص 23-38.
ولی‌پور خطیر، محمد؛ اکبرزاده، زین‌العابدین. (1396). تبیین راهبردهای رقابت‌پذیری تولید با رویکرد گسترش کیفیت فازی و مدل‌سازی ساختاری تفسیری کارکرد عملکرد، فصلنامه علمی-پژوهشی مطالعات مدیریت صنعتی، سال 15، شماره 46، صص 135-155.
هنرور، نغمه؛ رنجبر، همایون؛ قبادی، سارا. (1397). بررسی رابطه بلندمدت بین کارایی بازار کالا و کارایی بازار نیروی کار در شاخص رقابت‌پذیری جهانی و متغیرهای کامیابی اقتصادی (رشد اقتصادی) در کشورهای منتخب آسیا. فصلنامه تحقیقات مدل‌سازی اقتصادی، شماره 31، صص 245-278.
Cherevko, G. (2019). Competitiveness of Producers in the Agriculture of Ukraine. Roczniki Naukowe Stowarzyszenia Ekonomistów Rolnictwa i Agrobiznesu, 21(3), 30-39.
Coşar, A. K., Grieco, P. L., Li, S., & Tintelnot, F. (2018). What drives home market advantage?. Journal of international economics, 110, 135-150.
Frohberg, K., & Hartmann, M. (2017). Baltic agricultural competitiveness and prospects under European Union accession. In Agriculture and East-West European Integration (pp. 33-64). Routledge.
Huggins, R., & Thompson, P. (2015). Entrepreneurship, innovation and regional growth: a network theory. Small Business Economics, 45(1), 103-128.
Jambor, A., & Babu, S. (2016). Strategies for Increasing Competitiveness of Agriculture. In Competitiveness of Global Agriculture (pp. 151-171). Springer, Cham.
Kordalska, A., & Olczyk, M. (2016). Global Competitiveness and Economic Growth: A One-Way or Two-Way Relationship? Equilibrium. Quarterly Journal of Economics and Economic Policy, 11(1), 121-42.
Kosugi, M., & Kato, K. (2019). Evaluating the Role of Collaboration via Management Control Systems on Agricultural Competitiveness and Welfare. Available at SSRN 3360207.
Musabanganji, E., Ruranga, C., Nzabanita, J., Nkikabahizi, F., Ndizeye, I., & Lebailly, P. (2019). Productivity and competitiveness of Rwandan agriculture: a case study of the maize sector. AGROFOR International Journal, 4(1), 32-40.
Narayan, S., & Bhattacharya, P. (2019). Relative export competitiveness of agricultural commodities and its determinants: Some evidence from India. World Development, 117, 29-47.
Notta, O., & Vlachvei, A. (2018). Competitivenes index. In N. Tsounis & A. Vlachvei (Eds.), Advances in panel data analysis in applied economic research. ICOAE 2017. Springer Proceedings in Business and Economics (chap 48; pp. 693–705). Cham, Switzerland: Springer.
Schaller, L., Targetti, S., Villanueva, A. J., Zasada, I., Kantelhardt, J., Arriaza, M., ... & Majewski, E. (2018). Agricultural landscapes, ecosystem services and regional competitiveness—Assessing drivers and mechanisms in nine European case study areas. Land use policy, 76, 735-745.
Šegota, A., Tomljanović, M., & Huđek, I. (2017). Contemporary approaches to measuring competitiveness–the case of EU member states. Journal of Economics and Business, 35(1), 123-150.
Şener, S. (2013). The Competitiveness of Turkish Economy within the Scope of WEF Global Competitiveness Index. Procedia-Social and Behavioral Sciences, 75, 453-464.
Uddin, G., & Oserei, K. (2019). Positioning Nigeria’s manufacturing and agricultural sectors for global competitiveness. Growth and Change.