بررسی عوامل مؤثر بر هویت محله ‏ای در شهر تهران

نوع مقاله : مقاله علمی -پژوهشی کاربردی

نویسندگان

1 دانشجوی دکتری جامعه شناسی مسائل اجتماعی ایران، واحد تهران مرکزی، دانشگاه آزاد اسلامی، تهران، ایران

2 عضو هیئت علمی گروه علوم اجتماعی، واحد تهران شرق، دانشگاه آزاد اسلامی، تهران، ایران

3 عضو هیئت علمی گروه ارتباطات اجتماعی، واحد تهران مرکزی، دانشگاه آزاد اسلامی، تهران، ایران

چکیده

این مقاله با هدف مطالعه عوامل مؤثر بر هویت محله ‏ای در شهر تهران آغاز شد و رابطه متغیرهای سرمایه اجتماعی، سبک زندگی، اقتصاد سرمایه‏ داری معاصر، فضای کالبدی، امنیت اجتماعی و ارتباطات از راه دور با هویت محله‏ ای سنجش شد. چارچوب نظری این تحقیق بر اساس آرای ایمری و همکاران، چپ‏ من، لوفور، جیکوبز، هاروی، تی‏ هال و جنکینز تنظیم و مدل نظری نیز ترسیم گردید. روش تحقیق، پیمایش و ابزار گردآوری داده‏ ها پرسشنامه ساخت‏ یافته بود. جمعیت جامعه آماری شامل محله‏ های حصارک، وحیدیه و ولنجک، برابر با 56060 نفر بود و نمونه‏ گیری با استفاده از فرمول کوکران 382 نفر برآورد شد. محقق برای پوشش دادن پاسخ‏های غیرمعتبر 428 پرسشنامه توزیع نمود. داده‏ های گردآوری شده در قالب آمار توصیفی، استنباطی و تحلیل مسیر تحلیل شدند. متغیرهای مستقل تحقیق به جز ارتباطات از راه دور رابطه معناداری با هویت محله‏ ای در سطح اطمینان 95 درصد داشتند. میانگین هویت محله‏ ای در بازه 11 تا 55 در حصارک برابر با 80/33، ولنجک 14/33 و در وحیدیه 32/31 بوده است. تحلیل مسیر نشان داد از میان متغیرهای مستقل، سرمایه اجتماعی به میزان 555/0، سبک زندگی به میزان 470/0، اقتصاد سرمایه داری معاصر به میزان 239/0، امنیت اجتماعی به میزان 147/0، ارتباطات از راه دور به میزان122/0 و فضای کالبدی به میزان 063/0 در سطح اطمینان 95 درصد تغییرات هویت محله‏ ای را تبیین نموده‏ اند. به‏ علاوه 6/53 درصد از تغییرات متغیر هویت محله ‏ای به وسیله متغیرهای درون مدل تبیین گردید.

کلیدواژه‌ها

عنوان مقاله [English]

Study About Affecting Factors on Neighborhood Identity in Tehran

نویسندگان [English]

  • samad Mohamadizadeh Samakoosh 1
  • habib sabouri khosroshahi 2
  • mahnaz ronaghi notash 3
1 PhD Student in Sociology of Social Issues, Central Tehran Branch, Islamic Azad University, Tehran, Iran
2 Faculty member of Social Sciences Department, East Tehran Branch, Islamic Azad University , Tehran, Iran
3 Faculty member of Social Communication Department, Central Tehran Branch, Islamic Azad University, Tehran, Iran
چکیده [English]

This article aims to study the factors affecting the neighborhood identity in Tehran and the relationship between the variables of social capital, lifestyle, contemporary capitalist economy, physical space, social security and telecommunications with neighborhood identity were measured. The theoretical framework and the theoretical model of this research was based on the ideas of Imric et al., Chapman, Lefebvre, Jacobs, Harvey, T.Hall and Jenkins. The method of research, survey and data gathering did with structured questionnaire. The population of the statistical community included Hesarak, Vahidieh and Velenjak neighborhoods, population was 56060 people, and using the Cochran formula for sampling, was 382. The researcher distributed 428 questionnaires to cover inappropriate responses. The collected data were analyzed using descriptive, inferential statistics and path analysis. Independent variables, except for telecommunications, had a meaningful relationship with neighborhood identity at 95% confidence level. The average neighborhood identity in the range of 11 to 55 in Hesarak was 33.80, Velenjak was 33.14 and in Vahidieh 31.32. The analysis of the path showed that among the independent variables, social capital was 0.555, life style was 0.470, the current capitalist economy was as much as 0.239, social security was 0.147, telecommunications was 0.122 and the physical space of 0.063 at the 95% confidence level explained the neighborhood identity. In addition, 53.6% of the variations in the neighborhood identity were explained by the variables within the model.

کلیدواژه‌ها [English]

  • "Neighborhood Identity"
  • "Social capital"
  • "life style"
  • "Contemporary Capitalist Economics"
  • "Physical space"
  • Social Security

مراجع

ایمری، راب،  لیز، لورتا و راکو، مایک. (1390). نوسازی شهر لندن؛ حکمرانی، پایداری و اجتماع محوری در یک شهر جهانی. (مجتبی رفیعیان: مترجم). تهران:انتشارات د انشگاه تهران
اینگلهارت، رونالد.(1382). تحول فرهنگی در جامعه پیشرفته صنعتی. (مریم وتر: مترجم). تهران: انتشارات کویر
 باندز، مایکل. (1394). نظریه‏ی اجتماعی شهر(شهر، خود و جامعه). (رحمت‏اله صدیق سروستانی: مترجم). تهران: انتشارات دانشگاه تهران  
باومن، زیگموند.(1384). عشق سیال درباب ناپایداری پیوندهای انسانی(عرفان ثابتی، مترجم). تهران: انتشارات ققنوس
براتی، ناصر و یزدان پناه شاه‏آبادی.(1390). بررسی ارتباط مفهومی سرمایه اجتماعی و کیفیت زندگی در محیط شهری. فصلنامه جامعه‏پژوهی فرهنگی، پژوهشگاه علوم انسانی و مطالعات فرهنگی، سال دوم، شماره اول، بهار و تابستان 1390، صص 25-49
پیران، پرویز(1384). هویت شهرها؛ غوغای بسیار برای مفهومی پیچیده. مجله آبادی. شماره 48. پاییز 1384. صص9-8
جنکینز، ریچارد.(1381). هویت اجتماعی. (تورج یاراحمدی: مترجم): تهران: نشر پژوهش شیرازه
جیکوبز، جین.(1392). مرگ و زندگی شهرهای بزرگ امریکا. (حمیدرضا پارسی و آرزو افلاطونی: مترجمان). تهران: انتشارات دانشگاه تهران
چپ‏من، دیوید. (1394). آفرینش محلات و مکان‏ها در محیط انسان‏ساخت. (شهرزاد فریادی و منوچهر طبیبیان: مترجمان). تهران: انتشارات دانشگاه تهران
ریتزر، جرج. (1387). نظریه‏های جامعه‏شناسی در دوران معاصر. (محسن ثلاثی: مترجم). تهران: نشر علمی
شالین، کلود.(1372). دینامیک شهری یا پویایی شهرها.( اصغر نظریان: مترجم). تهران: انتشارات آستان قدس رضوی
شوالباخ، گریت.(1396). مفاهیم پایه در تحلیل شهری.( شادی عزیزی: مترجم). تهران: انتشارات فکر نو
فاضلی، نعمت الله.(1393). پشت دریاها شهری است؛ فرایندها، روش‏ها و کاربردهای مردم نگاری شهری. تهران: انتشارات تیسا
فوکویاما، فرانسیس. (1386). بررسی سرمایه اجتماعی و حفظ آن. (غلام‏عباس توسلی: مترجم). تهران: انتشارات حکایت قلم نوین
فیلد، جان. (1392). سرمایه‏ی اجتماعی. (غلامرضا غفاری و حسین رمضانی: مترجمان). تهران: انتشارات کویر
قاسمی، وحید و نگینی، سمیه.(1389). بررسی تاثیر بافت محلات بر هویت شهری، با تاکید بر هویت محله‎ای در شهر اصفهان. فصلنامه علمی پژوهشی مطالعات و پژوهش های شهری و منطقه ای، سال 2، شماره 7، زمستان 1389، صص136-113
گافمن، اروینگ.(1395). نمود خود در زندگی روزمره.(مسعود کیان پور: مترجم). تهران: نشر مرکز
گراهام، استیون و ماروین، سیمون.(1392). ارتباطات از راه دور؛ فضاهای الکترونیک و مکان‏های شهری. (محمود شورجه: مترجم). تهران: انتشارات مدیران امروز
محسنی، رضاعلی.(1389). تحلیل جامعه شناختی امنیت اجتماعی و نقش آن در کاهش جرم و آسیب‏های اجتماعی. فصلنامه نظم و امنیت اجتماعی، شماره چهارم، سال دوم، زمستان 1388، صص 1-22
هاروی، دیوید.(1376). عدالت اجتماعی و شهر، (فرخ حسامیان و دیگران: مترجمان). تهران: شرکت پردازش و برنامه‏ریزی شهری(وابسته به شهرداری تهران)
هال، ادوارد. تی.(1393). بعد پنهان. (منوچهر طبیبیان: مترجم). تهران: انتشارات دانشگاه تهران
Abell, J.,(2010) “Logos, Ethos, Pathos, and Ecos: Neighborhood Housing Design Research and Development” Metropolitan Universities Journal, Ed., Roger Munger, (Indianapolis, Indiana University-Purdue University (IUPUI), Volume 21, Issue 2, 41-57
Robertson, Douglas James Smyth and Ian McIntosh, (2008), ‘Social Identity’, York: Services Ltd
Tajfel, Henri. (1978). Differentiation between Social Groups: Studies in the Social Psychology of Intergroup Relation. Academic, London
Talen, Emily and Julia Koschinsky. (2013). The Walkable Neighborhood: A Literature Review, International Journal of Sustainable Land Use and Urban Planning, International Journal of Sustainable Land Use and Urban Planning, Vol. 1 No. 1, pp. 42-63
فصلنامه جغرافیا (برنامه ریزی منطقه ای)
دوره 11، شماره 44
مهر 1400
صفحه 1-16

فایل ها

هم رسانی

ارجاع به این مقاله

آمار