مناسب سازی فضاهای شهری با تأکید بر نیازهای افراد معلول جسمی- حرکتی (مطالعه موردی: بلوار آیت الّله خمینی شهر قدیم هشتگرد)

نوع مقاله : مقاله علمی -پژوهشی کاربردی

نویسنده

گروه معماری، واحد هشتگرد، دانشگاه آزاد اسلامی، هشتگرد، ایران.

چکیده

توسعه و ایجاد محیط های مناسب شده و بدون مانع برای همه آحاد جامعه با ظرفیت های جسمی و حرکتی، ذهنی و روانی متفاوت اقدامی ضروری بوده و موجب ارتقاء کیفیت زندگی در هر جامعه، بخصوص در کشور ماست. مناسب سازی فضاهای شهری، از جمله رویکردهای عدالت محورانه در برنامه ریزی و مدیریت شهری معاصر محسوب می شود. هدف از این پژوهش تحلیل و بررسی تاثیر کمی و کیفی حضور کم توانان جسمی-حرکتی در بلوار آیت الّله خمینی شهر قدیم هشتگرد که از خیابان های پر رفت و آمد و دارای تنوع کاربری فراوان می باشد از منظر مناسب سازی و ارائه راهبردهایی بر اساس شناخت نقاط قوت و ضعف در کنار محدودیت ها و فرصت ها در منطقه مورد مطالعه و الویت بندی معضلات موجود بر اساس استانداردها و پتانسیل های آن بوده است. روش شناسی انجام این پژوهش از منظر هدف، کاربردی و از منظر چارچوبِ پژوهش، توصیفی-تحلیلی است که به شیوه پیمایشی انجام شده است. جهت ارزیابی کیفی از پرسشنامه استفاده شد. طبق خروجی نرم افزار spss ضریب 0/8 حاکی از روایی و اعتبار قابل قبول پرسشنامه داشت. یافته ها حاکی از آن است که در حال حاضر بیشترین میزان رضایت مربوط به فضاهای پارک ها و کمترین آن مربوط به فضاهای عمومی است.

کلیدواژه‌ها

عنوان مقاله [English]

Appropriate urban spaces with an emphasis on the needs of physically and mentally handicapped people (Case study: Ayatollah Khomeini Boulevard, Hashtgerd)

نویسنده [English]

  • Mehrnoush Ghodsi
Department of Architecture, Hashtgerd branch, Islamic Azad University, Hashtgerd, Iran.
چکیده [English]

Developing and creating suitable and unobstructed environments for all communities of society with different physical, motor, mental and mental capacities is an essential step and promotes the quality of life in any society, especially in our country. Appropriate urban sprawl is one of the most important approaches to justice in contemporary urban planning and management. The purpose of this research is to analyze the quantitative and qualitative effect of disable persons presence on Ayatollah Khomeini Boulevard in the old city of Hashtgerd, which is a large and diverse street with high traffic flow. From the point of view of appropriateness and providing strategies based on cognition Strengths and weaknesses along with the limitations and opportunities in the study area and prioritizing existing problems based on standards and potential. The methodology of this research from the perspective of the purpose is practical and from the perspective of the research framework is a descriptive-analytical survey carried out in a survey method. Questionnaires were used for qualitative evaluation. According to the output of SPSS, coefficient of 0.8 showed validity and validity of the questionnaire. The findings indicate that at the moment, the highest level of satisfaction is with the parks' spaces, and the lowest is for public spaces.

کلیدواژه‌ها [English]

  • disable person
  • urban spaces
  • suitable
  • Hashtgerd city

مراجع

اعتماد شیخ الاسلامی، فائزه (1385). مناسب سازی معابر شهری برای معلولین و جانبازان، پژوهشکده علوم محیطی جانبازان.
بک، اولریش (1385). جامعه در مخاطره جهانی، ترجمه محمدرضا مهدی زاده، تهران: کویر.
رفیعی، مهران؛ و امجدی، فریده (1389). برنامه ریزی تسهیلات پیاده روی برای جانبازان، همایش ملی مناسب سازی محیط شهری.
سازمان بهزیستی شهر هشتگرد. http://www.behzisti.ir/
سازمان ملل متحد (1373). برنامه اقدام جهانی برای معلولین (مصوب سی و هفتمین اجلاس عمومی سازمان ملل متحد). ترجمه مهدی بابایی اهری. تهران. سازمان مشاور فنی و مهندسی شهر تهران.
سازمان ملی استاندارد ایران (1397)، طراحی و اجرای مناسب سازی ساختمان ها و فضاهای عمومی برای افراد دارای معلولیت.
سازمان بهداشت جهانی. www.who.int                 
سراج، مصطفی (1388). استانداردهای دسترسی، تهران: اداره کل روابط عمومی سازمان بهزیستی کشور.
شاطریان، محسن؛ شنوایی، امیر؛ و گنجی پور، محمود (1395). بررسی مناسب سازی فضاهای شهری جهت دسترسی معلولین و جانبازان (نمونه موردی: ادارات دولتی شهر کاشان)، فصلنامه علمی پژوهشی دانشگاه گلستان. مجله آمایش جغرافیایی فضا، سال 6 شماره 22، صص 71-59.
ضوابط و مقررات شهرسازی و معماران برای عبور و مرور معلولین از بند 5 مصوبه مورخ 8/3/68 شورایعالی شهرسازی و معماری ایران .
ضوابط و مشخصات فنی جهت مناسب سازی مسیر حرکت معلولین (1391)، معاونت شهرسازی و معماری.
عزیزی، علیرضا (1386). جغرافیای ساوجبلاغ (باتاکید بر ویژگی های انسانی)، تهران: رهام اندیشه.
علی الحسابی، مهران؛ و رفیعی، فرخنده. (1391). ارزیابی نیازمندی های سالمندان در فضای شهری، مطالعه موردی: پارک خلدبرین شیراز، مجله معماری و شهرسازی آرمان شهر، ش 9.
مرکز تحقیقات مسکن، راه و شهرسازی (1392). راهنمای کاربردی و مقررات شهرسازی و معماری برای افراد معلول جسمی- حرکتی، تهران.
مرکز آمار ایران (1390). سرشماری عمومی نفوس و مسکن ایران.
واحد شیرتری، مصطفی؛ حسنی، علیرضا؛ و آقایی بجستانی، مریم (1397). بررسی نحوه جبران خسارات قابل مطالبه جانبازان و معلولان ناشی از عدم مدیریت مناسب سازی محیط شهری. نشریه مدیریت شهری، ش 52.
      DFID. 2000. Disability. Porerty and Development. London.
Davarizadeh M., and Rahnama M. 2015. The Assessment of Urban Furniture for the Disabled (Case Study: Shiraz City and Large Park), Journal of Civil Engineering and Urbanism, 5 (1): 16-21.
Knudson, P. 1999. Creating a more accessible and Equitable Environment, Web site: Hills Therapy Services, Australia Studies, Pages 1-3.
Stanbury, j. and Hugo, j.s. 2000. Forulation of policty for transpotation of Special Needs Passengers. Proceedings: CODATULX. Mexico City.
Venter, C.J., Bogopane, H.I., Camba, J., Venkatesh, Rickert, T.E., Mulikita, N. and Maunder, D.C. 2002. Improving accessibility for People with disabilities in urban areas. Conference of Togo, P: 4-5.
Yeats, M. (1999). Integrating urban design: Meeting the needs of people, Velocity 99 Graz Australia, Australia Stud.
Hanniff, R., and Kheder, R. 2007. Women with Disabalities in the Urban Environment. J: Women and Urban Environment. P: 1-4.
Jahanbakhsh Alamradi, and Habib, Farah. 2012. Urban Public Space Designing Criteria for Vulnerable Groups (Women and Children), Canadian Journal on Envirenmental, Construction and Civil Engeeinering, 3(4): 179-185.
Khalifeh Soltania, S., H., Shamb, M., Awangb, M., and Yaman, R. 2012. Accessibility for Disabled in Public Transportation Terminal, AicE-Bs 2011 Famagusta (Asia Pacific International Conference on Environmant-Behavior Studies, Salamis Bay Conti Resort Hotel, Famagusta, North Cyprus, 7-9 December. 2011. Procedia- Social and Behavior Sciences, 35: 89-96.
Taylora, Z., and Jozefowiczb, I. 2012. Intra-urban Daily Mobility of Disabled People for Recreational and Leisure Purpose. Journal of Transport Georphy, Special Section on Theoretical Perspectives on Climate Change Mitigation in Transport, 24: 155-172.
Rattray, N. 2013. Contesting Urban Space and Disability in Highland Ecuador, City and Society, 25(1): 25-46
فصلنامه جغرافیا (برنامه ریزی منطقه ای)
دوره 10، شماره 41
اسفند 1399
صفحه 597-611

فایل ها

هم رسانی

ارجاع به این مقاله

آمار