تحلیلی بر ابعاد جغرافیای سیاسی با تاکید بر هویت ملی در گفتمان انقلاب اسلامی از منظر اندیشه امام خمینی (ره)

نوع مقاله : مقاله های برگرفته از رساله و پایان نامه

نویسندگان

1 دانشجوی دکتری علوم سیاسی، واحد لامرد، دانشگاه آزاد اسلامی، لامرد، ایران

2 استادیارگروه علوم سیاسی، واحد لامرد، دانشگاه آزاد اسلامی، لامرد، ایران

3 استادیار گروه علوم سیاسی، واحد لامرد، دانشگاه آزاد اسلامی، لامرد، ایران

چکیده

هویت‌های هر جامعه‌ تحت تأثیر شرایط سیاسی، اقتصادی، فرهنگی و اجتماعی آن جامعه دارند. علیرغم وجود عناصر مشترکی که میان هویت‌ها و ساخت آنان وجود دارد، هویت برآمده از انقلاب اسلامی به دلیل برخاسته بودن از مبانی دینی و اسلامی دارای رویکرد متمایزی است. در همین راستا پژوهش حاضر درصدد است تا عناصر قوام‌‌بخش هویت ملی را از منظر اندیشه امام خمینی (ره) مورد بررسی قرار دهد. بنابراین سؤال پژوهش این است که عناصر شکل دهنده گفتمان انقلاب اسلامی از منظر امام خمینی (ره) دارای چه خصایصی هستند؟فرضیه این است که عناصر استقلال، کرامت، ظلم ناپذیری، جدایی‌ناپذیری دین از سیاست و کمک به مستضعفان، محصور در یک مکان نیستند و قلمروها را در می‌نوردند. این رویکرد می تواند مبنایی برای منطقه ای و جهانی شدن اندیشه هویتی مورد نظر امام خمینی (ره) باشد که باعث فربه شدن هویت ملی و حمایت آن در خارج از مرزهای سرزمینی ایران می‌شود. در رأس این مفاهیم، چتر فراگیر «امت اسلامی» به مثابه یک اصل اساسی مطرح است. روشی که در جهت بررسی این موارد مورد استفاده قرار گرفته است، روش توصیفی-تحلیلی و استناد به منابع کتابخانه‌‌ای، دیدگاه ها و بیانات امام خمینی (ره) است.

کلیدواژه‌ها


عنوان مقاله [English]

An Analysis of the Dimensions of Political Geography with Emphasis on National Identity in the Discourse of the Islamic Revolution from the Perspective of Imam Khomeini's Thought

نویسندگان [English]

  • Soleyman Ghasempour 1
  • Ghaffar Zarei 2
  • Ali mohammad Haghighi 3
1 PhD student in Political Science, Lamard Branch, Islamic Azad University, Lamerd, Iran
2 Assistant Professor, Department of Political Science, Lamerd Branch, Islamic Azad University, Lamerd, Iran.
3 Assistant Professor, Department of Political Science, Lamard Branch, Islamic Azad University, Lamerd, Iran
چکیده [English]

The identities of any society are influenced by the political, economic, cultural and social conditions of that society. Despite the existence of common elements between identities and their construction, the identity of the Islamic Revolution has a different approach due to its religious and Islamic principles. In this regard, the present study seeks to examine the consolidating elements of national identity from the perspective of Imam Khomeini's thought. Therefore, the research question is what are the characteristics of the elements that shape the discourse of the Islamic Revolution from Imam Khomeini's point of view? They are not places and they conquered territories. This approach can be a basis for regionalization and globalization of the idea of identity desired by Imam Khomeini (ra), which causes the fattening of national identity and its support outside the territorial borders of Iran. At the forefront of these concepts is the universal umbrella of the "Islamic Ummah" as a fundamental principle. The method that has been used to study these cases is the descriptive-analytical method and citing library sources, views and statements of Imam Khomeini.

کلیدواژه‌ها [English]

  • Imam Khomeini
  • National Identity
  • Islamic Revolution
  • Political Geography
  • Discourse
قرآن کریم.
آتش بهار، میهن(1389)، حفظ هویت ملی و مذهبی جوانان با تاکید بر آموزه های امام خمینی(ره)،همایش کنکره ملی بررسی اندیشه های فرهنگی و اجتماعی حضرت امام خمینی(ره)، جهاد دانشگاهی واحد صنعتی اصفهان.دوره 1.
اخوان کاظمی، بهرام (1385)، نقد و ارزیابی نظریه کاریزمایی در تببین رهبری امام خمینی (ره)، تهران: نشر مرکز اسناد انقلاب اسلامی.
آل طاها، سیدحسین، صفری، غلامعلی(1394)، بررسی عناصر هویتی انقلاب اسلامی ایران، دومین کنگره بین المللی تفکر و پژوهش دینی، مهر 94.
امام جمعه زاده، جواد، ابراهیمی، علی، مسعودی نیا، مریم­(1392)، مؤلفه های مذهبی استقلال طلبی در فرهنگ ملی ایران و تأثیر آن در رابطه با امریکا، فصلنامه پژوهش های سیاسی جهان اسلام، سال سوم، شماره دوم، تابستان 92.
امیدوار، احمد، یکتا، حسین­(1379)، حضرت امام خمینی (ره) وانقلاب اسلامی؛ روایتی جهانی، سازمان عقیدتی سیاسی ناجا- دفتر سیاسی.
برزگر، ابراهیم­(1391)، نظریه های بازتاب جهانی انقلاب اسلامی ایران، تهران، انتشارات دانشگاه امام صادق.
بشیریه، حسین(1382)، جامعه مدنی و توسعه سیاسی در ایران: گفتارهایی در جامعه شناسی سیاسی، تهران، انتشارات مؤسسه نشر علوم نوین.
حمیدی، همایون، سرافرازی، مهرزاد­(1389)، جهانی شدن و مدیریت منابع انسانی، فصلنامه مطالعات راهبردی جهانی شدن، دوره اول، شماره اول.
زارعی، غفار(1398)، نقش هویت قومی در همبستگی ملی پس از انقلاب اسلامی: رویکردی چند فرهنگی، فصلنامه رهیافت انقلاب اسلامی، دوره 13،شمار 47.
شجاعیان، محمد­(1396)، نتایج سیاسی انقلاب ایران، فصلنامه مطالعات انقلاب اسلامی، سال چهاردهم، شماره 51.
قادری، حسین، رستم وندی، ت(1385)، اندیشه ایرانشهری(مختصات و مولفه های مفهومی)، فصلنامه علمی پژوهشی علوم انسانی دانشگاه الزهرا، سال شانزدهم، ۹۵.
کمالی اردکانی، عبدالله(1382)، نگاهی تاربخی به سیر تحول مردم سالاری در اندیشه متفکران مسلمان، فصلنامه راهبرد، شماره ۸۲. صص 242-227.
مصباح یزدی، محمد تقی­(1393)، نگاهی گذرا به نظریه ولایت فقیه، چاپ سی­ام، قم: انتشارات مؤسسه آموزشی و پژوهشی امام خمینی(ره).
منصور، جهانگیر (1391)، قانون اساسی جمهوری اسلامی ایران، چاپ یکصدویکم، تهران: نشر دوران.
موسوی خمینی، روح الله (1357)، مصاحبه خبرنگاران برزیلی، انگلیسی، ژاپنی و آمریکایی با امام خمینی (ره)، پاریس، نوفل لو شاتو درکتاب مصاحبه­های امام خمینی (ره)، تهیه و تنظیم رسول سعادتمند، تهران: نشر تسنیم.
موسوی خمینی، روح‌الله (1359)، صحیفه نور، جلد 19، سخنان معظم له در جمع اعضای هیات تحریریه مجله سروش، 15/ 10/ 1359.
موسوی خمینی، روح‌الله­(1361)، صحیفه نور، جلدهای 1، 2، 3، 4، 5، 6، 7، 8، 9، 10، 17، 18، 21، تهران، مرکز مدارک فرهنگی انقلاب اسلامی.
موسوی خمینی، روح‌الله­(1372)، جهاد اکبر یا مبارزه با نفس، تهران، مؤسسه تنظیم و نشر آثار امام خمینی.
موسوی خمینی، روح­الله­(1386)، وصیتنامه سیاسی الهی امام خمینی (ره)، تدوین علیرضا اسماعیل، چاپ بیستم، تهران: نشر مؤسسه چاپ و نشر عروج.
موسوی، سیدمحمد، موسوی­، سیدمحمدرضا، توتی­،حسینعلی(1392)، نقش انقلاب اسلامی در هویت بخشی به جوانان ایرانی،فصلنامه پژوهش های انقلاب اسلامی،دوره 2،شماره 6.صص197-211.
نجم آبادی، افسانه­(1377)، بازگشت به اسلام؛ از مدرنیسم به نظم اخلاقی، ترجمه عباس کشاورز شکری، پژوهشنامه متین.شماره1.
نوروزی، محمدجواد­(1386)، فلسفه سیاست: اندیشه­های بنیادین اسلامی، چاپ سیزدهم، قم: نشر مؤسسه پژوهشی امام خمینی (ره).
Donk, Vim van de and Brian D. Loader and Paul Gnixon and Dieter Rucht (2004) Cyber protest: new media, citizens and social movements, Routledge pub.
Popescu, G., 2010, Encyclopedia of Geography: Deterritorialization and Reterritorialization, Publication of SAGE.
Schmid, Beat (1998), The concept of media, Institute for media and Communications Management, University of St. Gallen.