برنامه‌ریزی محله محور در بافت فرسوده با رویکرد نوشهرگرایی مطالعه موردی محلات محمودآباد سفلی و سالم آباد شهر یاسوج

نوع مقاله : مقاله علمی -پژوهشی کاربردی

نویسندگان

1 استادیار گروه شهرسازی، دانشگاه آزاد اسلامی واحد یاسوج، یاسوج، ایران

2 کارشناس ارشد شهرسازی (برنامه‌ریزی شهری)، دانشگاه آزاد اسلامی واحد یاسوج

چکیده

    رویکرد نوشهرگرایی بر ارزش‌های سنتی شهرها تکیه دارد. اصول آن بر بازگشت به ساختار سنتی محلات تأکید می‌کند و به نظر می‌رسد قادر است با توجه به ظرفیت‌های نوین اجتماعی، راهکارهای موثری را در را راستای احیای بافت‌های کهن و رو به افول شهری ارائه دهد. در این راستا پژوهش حاضر تلاش دارد با استفاده از رویکرد نوشهرگرایی و با تأکید بر حفظ و احیای ارزش‌های محله محوری، ارتقا عملکرد و افزایش کارایی محله محمود آباد سفلی و سالم آباد را دنبال کند. به منظور انجام پژوهش حاضر از ابزار پرسشنامه برای جمع‌آوری اطلاعات و از آزمون تی تک نمونه‌ای برای آزمون فرضیات استفاده شد. حجم نمونه آماری با توجه به جمعیت ..... محلات محمود آباد سفلی و سالم آباد، با استفاده از روش کوکران 325 عدد تعیین گردید. همچنین پایایی سؤالات با استفاده از روش کرونباخ 8/0 محاسبه گردید. نتایج نشان داد که اصول قابلیت پیاده‌روی (30/3)، کاربری‌های مختلط و متنوع (20/4)، مسکن‌های مختلط (22/4)، معماری و طراحی شهری با کیفیت (57/3)، حمل‌ونقل (44/3)، پایداری (12/3) و کیفیت (90/3) در محلات مورد مطالعه کیفیت مطلوبی داشته و اصل ارتباط پذیری (86/2) و ساختار سنتی محلات (81/2) میانگینی کمتر از میانگین مطلوب (3) داشته که حاکی از قابلیت پایین محلات در تسهیل مسیرهای پیاده‌روی و عدم توجه به ساختار سنتی محلات است. به‌طور کلی ساکنان محلات محمودآباد و سالم آباد کیفیت زندگی را در محله نسبتاً مطلوب (3.90) ارزیابی می‌کنند.

کلیدواژه‌ها


عنوان مقاله [English]

Neighborhood planning with new urbanism approach (Case study: Mahmodabad and Salemabad quarters of yasoj)

نویسندگان [English]

  • Yaghub Peyvastehgar 1
  • Eslam Nejatian 2
1 Assistant prof. of Urban Planning, Yasouj Branch, Islamic Azad University, Yasouj, Iran
2 M.A. in Urban Planning (urban planning), Yasouj Branch, Islamic Azad University
چکیده [English]

    New Urbanism approach relies upon traditional cities values. Its principles focus returning to the traditional neighborhood structure. It seems to be given new social capacities, offer and provide effective strategies to revive the old urban contexts. In this regard, the present study aims to take new urbanism approach into account with an emphasis on preserving and restoring the values central neighborhoods, improve performance and increase efficiency of Mahmoud Abad  and Salem Abad. In order to study a questionnaire was used to collect information and one-sample t-test was used to test the hypothesis. Sample size due to the lower population in Salem Abad and Mahmoud Abad neighborhoods, using Cochran was determined about 325. The reliability of the questions was calculated using 0.8. The results showed that the principles of pedestrian (3.30), mixed land uses (4.20), mixed  buildings (4.22), architecture and urban design quality (3.57), transportation (3.44), stability (3.12) and quality (3.90) in the communities studied have high quality and the relationship of (86.2) and the traditional structure of the community (2.18) less than the average desired (3) that indicate a low potential areas to facilitate trails and lack of attention to the structure of traditional neighborhoods. As a whole, residents of Mahmoud Abad and Salem Abad believed that life quality in neighborhood is relatively good (3.90).

کلیدواژه‌ها [English]

  • Neighborhood -oriented
  • New urbanism
  • Mahmoud Abad and Salem Abad
امین ناصری، آراز (1386)، برنامه‌ریزی محله‌ای (مبانی، مفاهیم، تعاریف و روشها)، نشریه جستارهای شهرسازی، شماره نوزدهم و بیستم.
بوچانی، محمدحسین (1383)، جغرافیای اجتماعی شهرها، اکولوژی اجتماعی شهر.
پلاتر زیبرک، الیزابت (1385) شهرهای جدید، فصلنامه ساخت شهر، شماره 6 و 7. مترجم: امیر حسین پور جوهری.
پاکزاد، جهانشاه (1386)، سیر اندیشه‌ها در شهرسازی" تهران: انتشارات شهرهای جدید، جلد اول
توسلی، محمود (1381)، ساخت شهر و معماری در اقلیم گرم و خشک ایران،پیام و پیوند نو، تهران
تیبالدز، فرانسیس (1385). شهرهای انسان محور، لقایی، حسن علی و جدلی، فیروزه، تهران: دانشگاه تهران.
حبیبی، محسن (1382)، از شار تا شهر (ویرایش دوم)، تهران، دانشگاه تهران
حبیبی، محسن، مسایلی، صدیقه (1378)، سرانه کاربریهای شهری، تهران، انتشارات سازمان ملی زمین و مسکن.
خلیلی ماهانی، محمدرضا (1385)، احیای بافتهای تاریخی با تکیه بر اصول نوشهرسازی، پایان نامه کارشناسی ارشد شهرسازی، دانشکده هنرهای زیبا، دانشگاه تهران.
ربانی، علی (1382) ارزیابی ساختار فضایی و تدوین راهبردهای توسعه شهری شهر جدید پردیس، زمستان 92، پژوهش‌های جغرافیای انسانی.
رندال ارندت (1387)، منشور نوشهرگرایی، ترجمه علیرضا دانش و رضا بصیری مژدهی. انتشارات تهران.
سالنامه آماری شهر یاسوج، مرکز آمار ایران، 1345 تا 1385
عسگری، علی (1383) گونه شناسی مفاهیم و دیدگاه‌های توسعه محله‌ای پایدار، همایش توسعه محله‌ای، چشم‌انداز توسعه پایدار شهر تهران، چاپ اول شهرداری تهران.
عندلیب، علیرضا (1389) اصول نوسازی بافت شهری، رویکردی ن به بافت فرسوده، انتشارات آذرخش.
غروی الخوانساری، مریم، (1385)، نگاهی به انگاره محله و پیشنهاد یک راهکار
مدنی پور، علی (1379)، طراحی فضای شهری، ترجمه فرهاد مرتضایی انتشارات شرکت پردازش و برنامه‌ریزی شهری، تهران.
معین، محمد (1362)، فرهنگ فارسی، چاپ پنجم تهران، انتشارات امیرکبیر
مهندسین مشاور آمود (1380)، طرح جامع شهر یاسوج
Grant,J.2006, Planning the Good Community: New Urbanism in Theory and Practice, London & New York, Routledge.
Hikichi, Lynda,2003,Newurbanism and transportation
Keller, S. 1968, The Urban Neighborhood, New York, Random House, U.S.A.
Lehrer, Jim,2004, What is New Urbanism?, www. New Urbanism.org
Marshall, Stephen,2003,’’New Urbanism: An Introduction “, Built Environment, Vol.29,No.3
Morris, D. and Hess, K.1975, Neighborhood Power. Boston.. MA: Beacon Press. U.S.A.
Randolph, T. Hester, Jr. 1984, "Planning Neighborhood Space with People", University of California, U.S.A, Second Edition