تحلیل جنسیتی عوامل مؤثر بر کارکرد اقتصادی زنان در فضاهای روستایی (مطالعه موردی: دهستان بناب، شهرستان زنجان)

نوع مقاله : مقاله علمی -پژوهشی کاربردی

نویسندگان

1 استادیار گروه جغرافیا، دانشگاه زنجان.

2 کارشناسی ارشد جغرافیا و برنامه‌ریزی روستایی، دانشگاه زنجان.

چکیده

فعالیت‌های اقتصادی زنان روستایی در عرصه‌های گوناگون و شناسایی عوامل مؤثر بر کارکرد اقتصادی آنها در فرایند توسعه به عنوان یکی از دغدغه‌های اساسی بایستی مورد توجه سیاست گذاران، برنامه‌ریزان و کارشناسان قرار گیرد. در همین راستا تحقیق حاضر به شناخت عوامل مؤثر بر کارکرد اقتصادی زنان روستایی پرداخته است. نوع پژوهش کاربردی و روش تحقیق به صورت توصیفی- تحلیلی مبتنی بر مشاهده، مصاحبه و پرسشنامه می‌باشد. جامعه آماری تحقیق زنان روستایی دهستان بناب واقع در بخش مرکزی، شهرستان زنجان می‌باشد. با توجه به گستردگی منطقه مورد مطالعه و به منظور مطالعه دقیق، 9 روستا با استفاده از روش تصادفی ساده به عنوان روستاهای مورد مطالعه انتخاب شدند که در مجموع دارای 1403 خانوار می‌باشند. با استفاده از فرمول کوکران حجم نمونه به منظور پاسخ دهی به پرسشنامه 300 نفر به دست آمد. روش جمع‌آوری اطلاعات کتابخانه‌ای و میدانی و ابزار گردآوری اطلاعات مصاحبه و پرسش نامه می‌باشد، پرسشنامه اساساً از سؤالات بسته و با پاسخ‌هایی در طیف لیکرت پنج مقیاس تشکیل شده است. جهت تجزیه و تحلیل داده‌ها از دو روش آمار توصیفی (میانگین و انحراف معیار) و استنباطی استفاده شده است. نتایج تحقیق نشان می‌دهد، کارکرد اقتصادی زنان در محدوده مطالعه در وضعیت مطلوبی قرار ندارد و عوامل سن، مالکیت اراضی، تحصیلات و تعداد فرزندان با کارکرد اقتصادی زنان دارای رابطه معناداری می‌باشند.

کلیدواژه‌ها

عنوان مقاله [English]

Analysis of affecting factors on the economic function of women in rural space (Case study: Bonab County; Zanjan Township)

نویسندگان [English]

  • Manijeh Ahmadi 1
  • Meysameh Sepehrazar 2
1 Assistance prof. Dept. of Geography, University of Zanjan.
2 M.A. in Geography & Rural Planning, University of Zanjan.
چکیده [English]

Abstract
    The economic activities of rural women in various fields and identifying affecting factors on their economic function in the development process should be considered as one of the major concerns of policy makers, planners and experts. In the same approach, existing study is devoted to identify affecting factors on rural women's economic function. The type of research is applied research and research method is analytical-descriptive and observation, interviews and questionnaires base. The Statistical population is the rural households of Bonab County located in the central part of the Zanjan Township. According to the 1390 census, the village has 3843 households and 13643 people. Due to the extent of the area and to exact study, 9 villages with 1403 families with simple random method selected as the cases of study. Using Cochran's formula, sample size was 300 households. Data collection methods Library and field and instruments for gathering information are interviews and questionnaires. Questionnaires basically formed closed questions whit answers in Likert five scale. To analyze the data, the descriptive statistics (mean and standard deviation) and inferential statistics methods were used. The results show that the economic function of women in the area of study is not in good condition. And age, water or homebred land and garden ownership, education and number of children have a meaningful relationship with women's economic function.

کلیدواژه‌ها [English]

  • Rural Space
  • Rural Development
  • Women's economic function
  • Zanjan Township

مراجع

احمدی، سمیه؛ صلاحی مقدم، نفیسه (1392). گردشگری روستایی فرصتی برای توانمندسازی زنان روستایی، همدان، اولین همایش ملی مدیریت گردشگری، طبیعت گردی و جغرافیا.
احمدی، منیژه؛ خانی، فضیله (1388). تبیین عوامل مؤثر بر مشارکت زنان در تصمیم‌گیری های اقتصادی - اجتماعی در مناطق روستایی، زن در توسعه و سیاست، شماره27، صص 114 – 95.
ازکیا، مصطفی؛ پوردولت، معصومه (1391). بررسی تغییرات نقش زنان روستایی در تولیدات کشاورزی در سه نسل اخیر، فصلنامه گیلان ما، سال 12، شماره 4 ، پیاپی 48.
حبیبی، شهلا؛ بلادی، صدرالدین (1377). مبنای برنامه‌ریزی با رویکرد جنسیتی، تهران: مؤسسه ریحانه.
بوذرجمهری، خدیجه؛ جوانی، خدیجه و بستانی، علیرضا (1393). بررسی توانمندی زنان در مدیریت اجرایی روستا ) نمونه مورد مطالعه روستای سربالا، شهرستان تربت حیدریه(، همایش ملی زن و توسعه پایدار روستایی، مشهد، مهر 1393، صص 13-1.
خانی، فضیله؛ سعیدی عباس (1388). فضای اجتماعی، راهبری عمومی و جنسیت، فصلنامه جغرافیا، شماره 23.
رضایی، روح ا..؛ ودادی، الهام (1393). شناسایی و تحلیل موانع مشارکت اقتصادی زنان در مناطق روستایی استان زنجان (مطالعه موردی: دهستان ابهررود)، تحقیقات اقتصاد و توسعه کشاورزی ایران، دوره 45، شماره 3، صص 510-510
شاهکوهی، علیرضا؛ خوش فر، غلامرضا و کریمی، لیلا (1391) نقش گردشگری در توانمندسازی زنان روستایی، مورد مطالعه: روستای زیارت، شهرستان گرگان، فصلنامه برنامه‌ریزی و توسعه گردشگری، 1 (3)، صص 114-95.
صفری شالی، رضا (1387). عوامل فرهنگی و اجتماعی مرتبط با میزان مشارکت زنان روستایی در امور و مسائل خانوادگی و اجتماعی (مطالعه موردی زنان روستایی استان زنجان)، پژوهش زنان، دوره  6, شماره  1، صص 159- 137.
لانگه، سارا (1382). معیارهائی برای تواناسازی زنان: نقش زنان در توسعه، تهران: نشر روشنگران.
 لهسایی زاده، عبدالعلی (1384). جامعه شناسی توسعه روستایی، تهران: نشر رز.
ماجدی، حمید؛ عندلیب، علیرضا ومشارزاده مهرابی، زهرا (1394). شناسایی شاخص‌های مؤثر بر مشارکت زنان در طرحهای توسعه شهری، فصلنامه مرکز پژوهشی هنر معماری و شهرسازی نظر (باغ نظر)، سال دوازدهم، شماره 32، صص 12-3.
مرتوس، جولی (1382). آموزش حقوق انسانی زنان و دختران، ترجمه فریبرز مجیدی، انتشارات دنیای مادر.
Bansal, S.P & Kumar, J. (2011). Women Empowerment and Self-sustainability through Tourism: A case Study of Self-employed Women in Handicraft Sector in Kullu Valley of Himachal Pradesh. Himachal Pradesh University Journal, pp1-11.
Bhuimail, A. & Sampa, P (2005). Development of Rural Women through Education and Empowerment. Dehli, Abhijeet Pub, 320p.
Boserop, E. (1970). Women’s Role in Economic Development. Oxford: Oxford, 3 rd edition.
Dabson, B. (2005). “Supporting Rural Entrepreneurship” Exploring Policy Option for a New Rural America. Proceeding of a conference Sponsored by Federal Reserve Bank of Kansas City, Center for the Study of Rural America.
Elisia, L., Mussa, A. & Akarro, R. (2010). Some factors that hinder women participation in social, political and economic activities in Tanzania. Journal of Arts and Social Sciences, 11 (2), pp1-10.
ILO, (2001). Gender Mains Teaming,online at:http://www.ilo.org/wcmsp5 /groups/public/@ed_protect/@protrav/@travail/documents/publication/wcms_travail_pub_2.pdf
Little, J. & Austin, P. (1996).Women and the Rural Idyll. Journal of Rural Studies, v12, No2, pp101-111.
Little, J & Morris, C (2005). Critical perspectives in rural gender studies. Aldershot: Ashgate, Little, J, 2002, Gender, place and culture: a journal of feminist geography, Vol. 10, No. 1, pp84-86.
McDowell, L. (2001). Father and Ford revisited: Gender, Class and Employment change in the new Millennium. Transaction of the Institute of British Geographers, Volume 26, Issue 4, pp 448–464.
Negrey, C. & Rausch, D. (2009). Creativity Gaps and Gender Gaps: Women, Men and Place in the United States, in Gender, Place and Culture, a Journal of Feminist Geography, Rutledge., Volume 16, Issue 5, pp 517–533.
Okunade, E.O. & Farinde A.J. and Laogun, E.A. (2005).Participation of Women Local Leaders in Women-Based Rural Development Projects in Osun State, Nigeria, in: Journal of Social Sciences, 10(1).
 Kongolo, M. & Bamgose, O. (2002). Participation of rural women in development: A case study of Tsheseng, Thintwa, and Makhalaneng Villages, South Africa. Journal of International Women’s Studies, 4 (1), pp 79- 92.
فصلنامه جغرافیا (برنامه ریزی منطقه ای)
دوره 6، شماره 25
اسفند 1395
صفحه 117-127

فایل ها

هم رسانی

ارجاع به این مقاله

آمار