نقش و تأثیر مناطق آزاد در اقتصاد ایران با تأکید بر منطقه آزاد چابهار به منظور ارائه مدلی فرا منطقه‌ای برای اقتصاد و سیاست خارجی ایران

نوع مقاله : مقاله علمی -پژوهشی کاربردی

نویسندگان

1 دانشجوی کارشناسی ارشد جغرافیای سیاسی، واحد گرمسار، دانشگاه آزاد اسلامی، گرمسار، ایران.

2 دانشیار جغرافیای سیاسی، واحد گرمسار، دانشگاه آزاد اسلامی، گرمسار، ایران

چکیده

مناطق آزاد فارغ از پیچیدگی­های دست و پاگیر بوروکراتیک و نیز تعرفه‌ها و قوانین و مقررات سخت‌گیرانه تجاری و سیاسی نقش مهمی در نقل و انتقال کالا و تکنولوژی در دنیای اقتصاد بازی می­کنند. سؤال اصلی مقاله این است که به طور کلی مناطق آزاد و به ویژه منطقه آزاد چابهار در اقتصاد ایران چه اهمیتی دارند و اینکه چگونه می­توان با استفاده از این مناطق به مدلی فرا منطقه­ای برای اقتصاد ایران نائل آمد؟ مناطق آزاد در ایران و به طور خاص منطقه آزاد چابهار با مدیریت هوشمند و آگاهانه و قانون‌گذاری کارآمد و پیشرفت گرا خواهند توانست هم زمینه مشارکت ایران را در اقتصاد جهانی از طریق صادرات تولیدات داخل را فراهم آورند و هم اینکه با تأمین نیازهای وارداتی کشور به ویژه در حوزه تکنولوژی ایران را به قدرتی اقتصادی در سطح اقتصاد جهانی تبدیل نمایند. منطقه آزاد چابهار با پوشش دادن دو کشور افغانستان و پاکستان و نیز منطقه قفقاز و آسیای میانه می­تواند سکوی رشد اقتصادی منطقه شرق کشور باشد و توجه بازیگران اقتصادی منطقه­ای و بین المللی را به معطوف به ایران نماید. با توجه به این مقدمه در این مقاله تلاش خواهد شد با استفاده از منابع کتابخانه­ای و نیز مقالات علمی و پژوهشی به تحلیل و تبیین موضوع نقش و تأثیر مناطق آزاد در اقتصاد ایران با تأکید بر منطقه آزاد چابهار با تلاش برای ارائه مدلی فرا منطقه­ای برای اقتصاد ایران پرداخته ­شود.
 

کلیدواژه‌ها

عنوان مقاله [English]

The role and effect of free zones in Iranian economy with emphasis on Chabahar Free Zone in order to provide a trans-regional model for Iranian economy

نویسندگان [English]

  • Ali Ebrahimi 1
  • Heidar Lotfi 2
1 Graduate Student of Political Geography, Garmsar Branch, Islamic Azad University, Garmsar, Iran
2 Associate Professor of Political Geography, Garmsar Branch, Islamic Azad University, Garmsar, Iran
چکیده [English]

Abstract
Free zones, regardless of the bureaucratic intricacies of complexity, as well as customs and strict trade and political regulations, play an important role in the transportation of goods and technology in the economic world. The main question of the article is that, in general, the free zones, in particular the Chabahar Free Zone, are important in the Iranian economy, and how can these regions be used as a trans-regional model for the Iranian economy? Free zones in Iran and in particular the Chabahar Free Zone With intelligent and informed management and effective and progressive legislation will be able both Provide ground for Iran's participation in the global economy through the export of domestic products and also by supplying the needs of the country especially in the field of technology convert Iran to the economic power of the global economy. Chabahar Free Zone covering Afghanistan and Pakistan as well as the caucasus and central Asia region can be the platform for economic growth in the eastern part of the country and pay attention to regional and international economic actors in Iran. given this introduction, this paper will attempt using library resources as well as scientific and research articles to analyze and explain the role and influence of free zones in Iran's economy emphasizing the free area of Chabahar by trying to provide a trans-regional model for Iran's economy.
 
 

کلیدواژه‌ها [English]

  • Keywords: Free zones
  • Iran
  • Chabahar Free Zone
  • Iran Economics

مراجع

احمدی، سید عباس و ابراهیم احمدی (1396)، بررسی توانمندی‌های راهبردی منطقه آزاد چابهار در راستای وزن ژئوپلیتیکی و قدرت ملی ایران (از منظر داخلی، منطقه‌ای و بین‌المللی)، فصلنامه راهبرد، شماره 83
امینی، الف. ه (1372)، مروری بر قانون «چگونگی اداره مناطق آزاد تجاری - صنعتی جمهوری اسلامی ایران» - (1) مناطق آزاد در ایران؛ از اندیشه تا عمل، فصلنامه مجلس و راهبرد، شماره 6
بصیری، حجتی (1373)، سراسر سواحل جنوبی ایران به سرمایه‌گذاری - برنامه و تخصص نیاز دارد، فصلنامه نامه اتاق بازرگانی، شماره 317
پرتوی، ملوک (1385)، موانع و محدودیت‌های توسعه بندر چابهار به عنوان یک منطقه آزاد، فصلنامه مجله اقتصادی، شماره 63 و 64
پیری سارمانلو، عادل (1396)، توسعه مناطق آزاد تجاری در بستر نظام اقتصاد مقاومتی (مطالعه موردی: منطقه چابهار)، فصلنامه پژوهش ملل، دوره دوم - شماره 17
چانگ، هاجون (1382)، اقتصادی: از حمایت گرایی تا طرفداری از تجارت آزاد، فصلنامه سیاحت غرب، شماره 3
حیدری، محمد (1388)، مناطق آزاد تجاری-صنعتی و مناطق ویژه اقتصادی ایران در اقتصاد ملی، فصلنامه نامه اتاق بازرگانی، شماره 503
حیدری، محمد (1388)، مناطق آزاد تجاری-صنعتی و مناطق ویژه اقتصادی ایران در اقتصاد ملی، فصلنامه نامه اتاق بازرگانی، شماره 503
خرم، علی­(1384)، تجارت و توسعه: مناطق آزاد: جغرافیای تحول؛ بررسی نقش جایگاه مناطق آزاد در سیاست‌های کلان دولت جدید، فصلنامه روند اقتصادی، شماره 15
دهقانی، محمد رضا (1373)، کلیاتی درباره مناطق آزاد تجاری و صنعتی، فصلنامه تعاون، شماره 31
رحیمی فر، مهری (1381)، بررسی عملکرد مناطق آزاد تجاری- صنعتی (قشم، کیش و چابهار) با تأکید بر سرمایه‌گذاری‌های داخلی و خارجی، فصلنامه مجله اقتصادی، شماره 12
رضایی، مهدی (1386)، اقتصاد و بازرگانی ایران: بررسی وضعیت مناطق آزاد تجاری - صنعتی ایران از منظر برخی از اهداف مورد انتظار از مناطق آزاد، فصلنامه بررسی‌های بازرگانی، شماره 23
رکن الدین افتخاری، عبدالرضا و هدیه وجدانی طهرانی و ابرهیم علی رازینی (1388)، ارزیابی و اولویت بندی مناطق آزاد تجاری ایران با استفاده از روش MADM، فصلنامه مدرس علوم انسانی، شماره 62
سمیعی، سیاوش (1375)، ترانزیت از اهداف منطقه آزاد چابهار، فصلنامه بررسی‌های بازرگانی، شماره 113
شاددل، آمنه (1386)، ویژگی‌ها و عملکرد مناطق آزاد تجاری - صنعتی ایران، فصلنامه بررسی‌های بازرگانی، شماره 23
شادی طلب، ژاله (1370)، نقش مناطق آزاد تجاری- صنعتی در توسعه، فصلنامه مطالعات جامعه شناختی، شماره 5
شاکری، عباس و فریدون سلیمی (1385)، عوامل مؤثر بر جذب سرمایه‌گذاری در منطقه آزاد چابهار و اولویت‌بندی آن‌ها با استفاده از تکنیک ریاضی ahp، فصلنامه پژوهشنامه اقتصادی (دانشگاه علامه طباطبایی)، شماره 20
صدیقی، کورس (1384)، دیدگاه: پارادایم نوین مناطق آزاد: الگوی کارکردی و نقش‌پذیری جدید مناطق آزاد در ایران، فصلنامه بورس، شماره 47
طالع، هوشنگ (1377)، مناطق آزاد و شعار راه بینداز، جا بینداز، فصلنامه گزارش، شماره 98 و 97
عسکری، علی و تینا جعفری (1395)، ارزیابی آثار اعطای معافیت مالیاتی در مناطق آزاد تجاری ایران (مطالعه موردی منطقه آزاد قشم، کیش و چابهار)، فصلنامه علوم اقتصادی، شماره 37
عسگری کرمانی، حامد (1395)، بندر چابهار و منطقه، فصلنامه روابط خارجی، شماره 29
علیپورناندل، محمد رضا (1389)، منطقه آزاد تجاری کشورهای مشترک المنافع همسود، فصلنامه رویدادها و تحلیل‌ها، شماره 252
فیضی، کامران (1379)، تجزیه و تحلیل عملکرد مناطق آزاد تجاری- صنعتی در ایران، فصلنامه مطالعات مدیریت بهبود و تحول، شماره 25 و 26
محرابی، علیرضا و هاشم امیری (1392)، نقش عوامل سیاسی - امنیتی در توسعه نیافتگی منطقه آزاد چابهار، فصلنامه ژئوپلیتیک، شماره 31
ملک اخلاق، اسماعیل و محمد دوستار و مهران مهدی زاده و مجتبی مهری نژاد (1394)، بررسی تأثیر اتحاد استراتژیک مناطق آزاد تجاری - صنعتی بر توسعه صنعت گردشگری ایران، فصلنامه شماره 41
موسایی، میثم و جمال عزیزیانی فر (1387)، توجیه اقتصادی ایجاد منطقه آزاد تجاری در کردستان، فصلنامه بررسی‌های بازرگانی، شماره 32.
فصلنامه جغرافیا (برنامه ریزی منطقه ای)
دوره 7، شماره 28
آذر 1396
صفحه 217-240

فایل ها

هم رسانی

ارجاع به این مقاله

آمار