نقش هویت تاریخی اماکن گردشگری سیستان در توسعه اقتصادی نواحی روستایی (مورد مطالعه: روستاهای زهک)

نوع مقاله : مقاله علمی -پژوهشی کاربردی

نویسندگان

1 استادیار جغرافیا، واحد رشت، دانشگاه آزاد اسلامی، رشت، ایران

2 دانشجوی دکتری جغرافیا و برنامه‌ریزی شهری، واحد زاهدان، دانشگاه آزاد اسلامی، زهدان، ایران

3 دانشجوی دکتری جغرافیا و برنامه‌ریزی روستایی، دانشگاه خوارزمی، تهران، ایران

چکیده

شهرستان زابل با توجه به سابقه کهن آثار و ابنیه تاریخی زیادی دارد که می­تواند زمینه ایجاد اشتغال و توسعه روستا­های اطراف خود را به وجود آورد. لذا هدف این پژوهش، بررسی نقش هویت تاریخی اماکن گردشگری سیستان در توسعه اقتصادی روستا­های زهک می­باشد. روش تحقیق، توصیفی و تحلیلی و مبتنی بر مطالعات کتابخانه­ای، اسنادی و میدانی می­باشد. جهت انجام تجزیه و تحلیل اطلاعات نیز از نرم افزار SPSS و مدل Expert Choice استفاده شده است. نتایج نشان داد، نخست، به ترتیب شاخص­های، ترغیب فعالیت­های کارآفرینی در روستا با میانگین 67/3، مستعد شدن منطقه جهت سرمایه­گذاری جهت استفاده از گردشگری با میانگین 56/3، ایجاد فرصت­های سرمایه­گذاری اقتصادی دولت در روستا با میانگین 54/3، ایجاد اشتغال در بخش­های مختلف در روستا با میانگین 45/3، بالا رفتن نرخ رشد بخش­های مختلف اقتصادی در روستا و شاخص انگیزه سرمایه گذاری مردم در سطح روستا با میانگین 40/3، ایجاد زمینه­های نو برای جذب سرمایه گذاری در روستا با میانگین 30/3، امنیت اشتغال در روستا با میانگین 23/3، بالاترین و پایین­ترین میانگین­ها را به خود اختصاص داده­اند. در ادامه نیز با استفاده از آزمون T تک نمونه­ای به میزان نقش هویت تاریخی اماکن گردشگری در توسعه اقتصادی روستا­های زهک پرداخته شد، در تمامی شاخص­ها میانگین­ها به دست آمده بالاتر از حد میانه عدد 3 می­باشد. در واقع نتایج بیانگر نقش زیاد هویت تاریخی اماکن گردشگری سیستان در توسعه اقتصادی روستا­های زهک می­باشد. همچنین نتایج نشان می‌دهد در بین اماکن گردشگری مطرح شده، به ترتیب مکان شهر سوخته با وزن به دست آمده 300/0، چاه نیمه با وزن به دست آمده 291/0، کوه خواجه با وزن 149/0، قلعه سام با وزن 145/0، و در نهایت زاهدان کهنه با وزن 115/0، بالاترین و پایین­ترین وزن­ها را به خود اختصاص داده­اند.
 

کلیدواژه‌ها


عنوان مقاله [English]

The Role of Historical Identity of Sistan Tourism Places in Economic Development of Rural Areas (Case study: Zahak villages)

نویسندگان [English]

  • Eisa Pourramzan 1
  • Soudabeh Hashemzehi 2
  • Farhad Javan 3
  • Nazanin Naim Abadi 3
1 Assistant Professor of Geography, Rasht Branch, Islamic Azad University, Rasht, Iran
2 Ph.D. student of Geography & Urban planning, Zahedan Branch, Islamic Azad University, Zahedan, Iran
3 Ph.D. student of Geography & Rural planning, Kharazmi University, Tehran, Iran
چکیده [English]

Abstract
Purpose of this study was to investigate the role of historical identity of Sistan tourism sites in economic development of Zahak Mountain villages. The research method is descriptive and analytical and based on library studies, documentary and field studies. SPSS software and Expert Choice model were used to analyze the data. The results showed that, firstly, indicators, encouraging entrepreneurial activities in the village with an average of 3.67, the region's ability to invest in tourism using a mean of 56.3, the creation of economic opportunities for the government in the village with the average 3.54, creating employment in different sectors in the village with an average of 3.45, growth of the growth rate of different sectors of the economy in the village and the index of incentives for investing people in the village level with an average of 3.40, creating new grounds for attracting capital In rural areas, with an average of 3.30, employment security in the village with an average of 3.13, has the highest and lowest averages. In all indicators, the obtained averages are higher than the average of 3. The results also show that the location of burned city with the obtained weight was 300/0, half well with weight was obtained 291/0, Khajeh Mountain with weight 149/0, castle Sam with weight of 145 / 0, and finally, the old-fashioned Zahedan with a weight of 0.15, has the highest and lowest weights.

کلیدواژه‌ها [English]

  • Keywords: rural tourism
  • Historical Identity
  • Rural Economic Development
  • Zahak Villages
اردش، مجید؛ محمودزاده، سید مجتبی (1393). بررسی ابعاد هویت ملی با تأکید برگردشگری. همایش ملی گردشگری، مجله سرمایه­های ملی و چشم انداز آینده، دانشگاه علامه طباطبایی.
بحرینی، سیدحسین (1386). فرآیندطراحیشهری، انتشارات دانشگاه تهران، تهران.
پاپلی یزدی، محمد حسین؛ مهدی سقایی (1386). گردشگری (ماهیت و مفاهیم)، انتشارات سمت، تهران، چاپ دوم.
جنکینز، ریچارد (1381). هویت اجتماعی، ترجمه: تورج یار احمدی، تهران: شیرازه.
چیدان، اعظم (1391). تأثیر گردشگری بر توسعه ناحیه­ای شهرستان آبدانان، پایان­نامه کارشناسی ارشد، دانشگاه آزاد اسلامی واحد زاهدان.
خسروی، مهدی (1391). برنامه­ریزی راهبردی توریسم شهری باتاکید بر توسعه پایدار، مطالعه موردی شهرستان دزفول، پایان نامه کارشناسی ارشد، دانشگاه آزاد اسلامی واحدزاهدان.
شجری قاسم، رضا، خیلی و فضلی نژاد، احمد (1393). ارزیابی آثار گردشگری در تقویت هویت ملی، مجله برنامه­ریزی و توسعه گردشگری، سال سوم، ش 9: 74 ـ 87.
شیبانی، ملیحه و هاشمی، سمیه (1392). تجربه­ی گردشگری و هویت ملی مورد مطالعه: شهروندان شهر شیراز، مجله جامعه شناسی ایران، دوره‌ی چهارم، ش 2:.57- 78.
کیانی، محمد یوسف (1365). نظری اجمالی به شهرنشینی و شهرسازی در اریان، انتشارات ارشاد، تهران.
لطفی، صدیقه و محمدی، عبدالمجید (1391). بررسیارتباطنمادهایشهریباهویتشهر (مطالعه موردی:شهر گنبد کاووس)، فصلنامه علمی پژوهشی جغرافیا (برنامه­ریزی منطقه‌ای)، سال دوم، ش 2: 61 ـ 70.
مرادی، ابراهیم، صلواتی­زاده، مسعود (1392). باززنده سازی بافت تاریخی شهرها بانگرشینو به مسیرهای پیاده گردشگری، همایش ملی معماری، فرهنگ و مدیریت شهری، دانشگاه آزاد اسلامی واحدعلوم و تحقیقات ایلام گروه معماری ایران ایران.
موحد، علی (1381). گردشگری شهری، انتشارات دانشگاه شهیدچمران.
موسوی جهرمی، یگانه (1389). توسعه اقتصادی و برنامه‌ریزی، انتشارات دانشگاه پیام نور، تهران.
مؤمنی، مهدی (1377). اصول وروش­های برنامه‌ریزی ناحیه‌ای، انتشارات گویا.
نقی زاده، محمد (1386). ادارک زیبایی و هویت شهر در پرتو تفکر اسلامی اصفهان، سازمان فرهنگی وتفریحی شهرداری اصفهان.
هدفی، فرزانه (1385). نمادونمادشهری، پایگاه اطلاع رسانی معماری وشهرسازی ایران آرونا.
Aysem Kilinc, U. (2011). A Study of Historic Towns after "Tourism Explosion": The Case of Çeşme, Foça and Şirince in Western Turkey. University of Pennsylvania ScholarlyCommons.
Brace Hull. R.et al, (1994), Place identity, symbol of self in the urban fabric, land scape and urban planning.
Behboodi, N. (2012). Analysis of cultural values and historical identity in Branding of urban system (Case study: Zabol), No.7, volume 4, Jul 2012.
Bernardo, F., & Palma, J. M. (2005). Place change and identity processes. Medio Ambiente y Comportamiento humano, 6, 71–87.
Jajarmi, K., & Solaymani, H. (2013). Analysis of tourism potentials and capabilities from theperspective of rural residents Bagh bahadoran. Journal of geographical landscape in human studies,9(26), 28-17.
Khansari, M. (1993). External Logic, 16th edition, Tehran, Agah Publication, Vol. 1, P. 58.
Khursiah, A. A. Fakhrul Zaman, A. (2011). Cultural heritage tourism development in kota lama kanan, kuala kangsar, perak. universiti tun abdul razak e-journal vol. 7, no. 2.
Marcia, J. (1980). Identity in Adolescence, In J. Adelson" (Ed.), Handbook of Adolescent Adolescent Psychology, New York: Wiley Interscience.
Ryan, C, (1995), Recreational tourism, a social science perspective:routledge, new York, USA.
Shafikhani, S. (2003). A Glance on the Symbols & Signs, Tehran, Centre for the fundamental researches, P. 4.
tedman, R. (2002). Toward a social psychology of place: Predicting behavior from place-based cognitions, attitude, and identity. Environment and Behavior, 34, 561–581.
Wester-Herber, M. (2004). Underlying concerns in land-use conflicts—the role of place identity in risk perception. Environmental Science & Policy, 7, 109–116.