توانمندی های محیط طبیعی و نقش آن در برنامه‌ریزی توسعه گردشگری شهری مطالعه موردی: شهر یاسوج

نوع مقاله : مقاله علمی -پژوهشی کاربردی

نویسندگان

1 استاد جغرافیا و برنامه‌ریزی شهری، دانشگاه اصفهان، اصفهان، ایران

2 استادیار جغرافیا و برنامه‌ریزی شهری، واحد مرودشت، دانشگاه آزاد اسلامی، مرودشت، ایران

3 دانشجوی دکتری جغرافیا و برنامه‌ریزی شهری، واحد یاسوج، دانشگاه آزاد اسلامی، یاسوج، ایران

چکیده

جاذبه­ها و قابلیت­های گردشگری، خصوصاً جاذبه­های محیط طبیعی و اکوتوریستی از سرمایه­های منحصر به فرد هر کشور و منطقه­ای به شمار می­روند که شناسایی، طبقه­بندی و برنامه­ریزی برای آن، جهت توسعه گردشگری و در نهایت توسعه منطقه دارای اهمیت بالایی می­باشد. در این پژوهش با روشهای علمی و با استفاده از مدل­های AHP, Swot و با کمک نرم افزار SPSS به شناسایی و اولویت بندی توان­های محیطی شهر یاسوج در جهت برنامه­ریزی توسعه گردشگری شهری پرداخته شده است. نتیجه­ پژوهش حاضر نشان می­دهد شهر یاسوج می­تواند سالیانه پذیرای جمع کثیری از گردشگران داخلی و خارجی باشد که این امر باعث اشتغال زایی و افزایش درآمد مردم و در نهایت باعث توسعه گردشگری می­شود. با توجه به نتایج، وجود چشم انداز­های زیبا و منحصر به فرد از جمله پارک­های طبیعی و جنگلی در نواحی روستایی اطراف و در کنار رودخانه­ها مانند پارک جنگلی یاسوج، تنگ مهریان، تنگ گنجه­ای و غیره به عنوان نقاط قوت جهت برنامه­ریزی توسعه توریسم شهر یاسوج، رتبه اول را به خود اختصاص داده است. نامناسب بودن و عدم کفایت تسهیلات بهداشتی نیز به عنوان نقطه ضعف، مهم‌ترین عامل در نظر گرفته شد. هم چنین کارشناسان، تخریب محیط زیست را مهمترین عامل تهدید جهت برنامه­ریزی توریسم در منطقه، به حساب آوردند. افزایش توجه دولت به سرمایه­گذاری در بخش گردشگری یاسوج نیز به عنوان فرصت جهت برنامه­ریزی توسعه توریسم شهر یاسوج، رتبه اول را به خود اختصاص داده است. نتایج حاصل از AHP نشان داد معیار فاصله از مسیر ارتباطی اولویت اول و معیار ارتفاع اولویت آخر را در برنامه­ریزی توریسم به خود اختصاص می‌دهد.
 
 

کلیدواژه‌ها


عنوان مقاله [English]

Capabilities of the natural environment and its role in the planning of urban tourism development Case Study (Yasuj City)

نویسندگان [English]

  • Masoud Taghvaei 1
  • Mohamadreza Rezaei 2
  • Yousef Tazesh 3
1 Professor of Geography & Urban Planning, University of Isfahan, Isfahan, Iran
2 Professor of Geography & Urban Planning, Marvdasht Branch, Islamic Azad University, Marvdasht, Iran
3 Ph.D. student in Geography & Urban Planning, Yasouj Branch, Islamic Azad University, Yasouj, Iran
چکیده [English]

Abstract
Attractions and tourism capabilities, especially the attractions of the natural and ecotouristic environment, are considered to be the unique assets of each country and region, whose identification, classification and planning for tourism development and, ultimately, the development of an important region High.In this research, using scientific methods and AHP, SWOT models and SPSS software to identify and prioritize potential environmental in yasuj city have been investigated. Results of the study show that yasuj city can host a large number of domestic and foreign tourists annually. This leads to increased employment and income in the region and ultimately the development of tourism. According to the results, there is a beautiful and unique landscape of natural parks and forests in rural areas and along rivers such as yasuj forest Park and etc. as strengths for tourism development planning in yasuj city, has allocated as first rank. Inappropriate and inadequate health facilities as well as weaknesses, the most important factor was considered. The experts, were considered environmental degradation as the most important threatens factor in the planning of tourism in the region. Increased of government investment in the tourism sector to plan the development of tourism yasuj city, is allocated first rank as the opportunity. The AHP method results showed that distance of way benchmark is a priority and elevation benchmark is the end of priority in tourism planning.
 
 

کلیدواژه‌ها [English]

  • Keywords: yasuj
  • Tourism
  • environmental potential
  • Planning
پاپلی یزدی، محمد حسین؛ سقایی، مهدی (1390). گردشگری ماهیت و مفاهیم، تهران: انتشارات سمت، چاپ پنجم.
پرهام و دیگران (1390). ارزیابی توان توسعه اکوتوریسم استان اصفهان، روستای اشکاوند و مناطق اطراف. محیط زیست و توسعه سال دوم. شماره 4.
حکمت­نیا، ح. و موسوی. م (۱۳۸۴). کاربرد مدل در جغرافیا. تهران: انتشارات علم نوین.
زاهدی، شمس السادات (1385). مبانی توریسم و اکوتوریسم پایدار با تاکید بر محیط زیست. تهران: انتشارات دانشگاه علامه طباطبایی، چاپ اول.
سالنامه آماری استان کهگیلویه و بویراحمد (1390).
فانی ثانی، فاطمه (1382). بررسی اکوتوریسم در مناطق حفاظت شـده اسـتان مازنـدران مطالعـه مـوردی خشـکه داران، پایان نامه کارشناسی ارشد، دانشکده منابع طبیعی و علوم دریایی گـروه محـیط زیسـت، دانشـگاه تربیـت مدرس.
گی، چاک. وای (1382). جهانگردی در چشم اندازی جامع، ترجمه پارساییان، علی و اعرابی، محمد، تهران: دفتر پژوهشهای فرهنگی، چاپ سوم.
مخدوم، مجید (1376). آمایش سرزمین شش زیر حوزه جنگلی استان فارس، مجله محـیط شناسـی، شـماره 19، سال 23، دانشگاه تهران، تهران.
منصوری و دیگران (1391). ارزیابی توان توسعه گردشگری بر اساس الگوی پهنه بندی عملکری و روش چند متغیره در محور مشهد – کلات. مجله کاربرد سنجش از دور، شماره 2.
موحد و دیگران (1391). بازاریابی گردشگری شهری بر اساس برندیابی با مدل فرایند سلسله مراتبی در کرمانشاه. برنامه‌ریزی فضایی. سال اول. شماره 3.
نوری، هدایت اللّه، نوروزی آوارگانی، اصغر (1386). ارزیابی توان محیطی برای توسعه توریسم در دهستان چغاخور. مجله پژوهشی علوم انسانی دانشگاه اصفهان، جلد 22، شماره 1، اصفهان.
هوشیار، لیلا؛ باروق، حسن (1392). نقش گردشگری در توسعه پایدار شهری (نمونه موردی: شهر سرعین)، اولین کنفرانس معماری و فضاهای شهری پایدار 
Banerjee, U. K., S. Kumari, S.K.P. Sudhakar(2002); Remo to Sensing and GIS based ecotourism planning A case study for western Midnapore, West Bengal, India, http://www. GIS development. Net/ application miscellaneous/ mise028 pdf.htm
Dambatta A., Farmani R., Javadi A. A., Evans B. M., (2009). The analytical hierarchy process for contaminated land management. Adv Eng Inform; 23:433–41.
Deng,jinyang, king brian and Thomas, Bauar، (2002)” Evaluation natural attrations for tourism”,Annals of tourism Reserch.vol.29 و No2، pp422-438
Malczewski. J. (1999). GIS & Multicriteria Decision Analysis. Jhon Weily & sons. Newyork. VSA, pp: 198- 204.
Qiao, L. (2008), A model for suitability evaluation of tourism development for the suburban mining wasteland and its empirical research. Ecological Economy, 4:338-345.
Saaty. (1980).the analytical hierarchical process planning, priority setting, resource allocation. new york: mc graw- hill.
Takano, S.-e. (2009), Application of Combined SWOT and Analytic Hierarchy Process(AHP) for Tourism Revival Strategic Marketing Planning: A Case of SriLanka Tourism, Journal of the Eastern Asia Society for Transportation Studies