نقش سیاست‌های قومی و مذهبی در مشارکت اقوام در امنیت، توسعه همه جانبه و همگرایی با تأکید بر ترکمن‌های شمال و شمال شرق ایران

نوع مقاله : مقاله علمی -پژوهشی کاربردی

نویسندگان

1 دانشجوی دکترای جغرافیای سیاسی، واحد گرمسار، دانشگاه آزاد اسلامی، گرمسار، ایران

2 دانشیار جغرافیای سیاسی و گردشگری، واحد گرمسار، دانشگاه آزاد اسلامی، گرمسار، ایران

3 استادیار اقلیم شناسی، واحد گرمسار، دانشگاه آزاد اسلامی، گرمسار، ایران

4 استاد جغرافیا و برنامه ریزی شهری، دانشگاه شهید بهشتی، تهران، ایران

چکیده

ایران کشوری چند قومیتی است و برحسب دو عنصر شاخص مذهب و زبان بین اقوام ایرانی تمایز وجود دارد و آن‌ها را به چند دسته تقسیم می‌کند. در این که موضوع اقوام و مسئله قومیت یکی از مهم‌ترین مباحث و مسائل مطرح در ایران معاصر است تردیدی نیست. در این راستا مهم‌ترین نکته در سیاست­گذاری و مدیریت قومی، ایجاد توازن و سازش میان تعلقات ملی و قومی است. مشارکت مردم در امور سیاسی، اقتصادی و اجتماعی، یکی از مباحث مهم جامعه ‌شناسی و علم سیاست است؛ نظام‌های سیاسی بر پایه‌ی اعتماد عمومی و اراده‌ی مردم استوار می‌گردند و استمرار و اقتدار آن‌ها وابسته به مشارکت و دخالت مردم است. با توجه به این مقدمه سؤال اصلی مقاله حاضر این است که مشارکت سیاسی و اقتصادی اقوام ایرانی در مدیریت کشور چه اثر و نقشی در امنیت و توسعه همه‌جانبه و همگرایی اقوام دارد؟ فرضیه‌ای را که برای پاسخگویی به این سؤال اصلی در صدد آزمونان هستیم این است که به نظر می‌رسد که در تاریخ ایران هر زمان دولت مرکزی به اقوام و گروه‌های قومی توجه کرده ساختار سیاسی ما شاهد مشارکت و همیاری و همسویی آن‌ها با خواست­های حاصل از سیاست‌گذاری‌های مرکز بوده‌ایم. تحقیق حاضر به صورت توصیفی­-پیمایشی انجام می‌شود. بدین صورت که ابتدا با استفاده از منابع کتابخانه‌ای و مقالات پژوهشی و نیز سایر منابع علمی به گرداوری و تحلیل مشارکت سیاسی و اقتصادی و ادبیات قومیت پرداخته شود و در ادامه با استفاده از روش دلفی به آزمون فرضیات پژوهش پرداخته می­شود. یافته‌های مقاله نشان می‌دهد که تشویق اقوام ایرانی به حذف ناسیونالیسم افراطی قومی و نهادسازی سازمانی، بستری برای مشارکت نظام‌مند در متن نظام سیاسی فراهم می‌سازند و از طرف دیگر چنانچه احساس هویت متفاوت در کنار احساس محرومیت‌های سیاسی-اجتماعی قرار گیرد می‌تواند موجد عوارض امنیتی در کشور باشد. همچنین سبکی وزنه مدیریت سیاسی به نسبت وزنه جمعیتی و احساس محرومیت‌های اقتصادی و اجتماعی نسبت به مرکز در ایران می‌توانند احساس هویت متفاوت در قومیت‌ها را تشدید نمایند.
 

کلیدواژه‌ها


عنوان مقاله [English]

Role of Ethnic and Religious Policies in Participation of Peoples in Security, Comprehensive Development and Convergence with Emphasis on the North and Northeast Turkmen

نویسندگان [English]

  • Nosrat Barzegar 1
  • Heidar Lotfi 2
  • Davoud Hassan Abadi 3
  • Mohammad Taghi Rezavian 4
1 Ph.D. in Political Geography, Garmsar Branch, Islamic Azad University, Garmsar, Iran
2 Associate Professor of Political Geography and Tourism, Garmsar Branch, Islamic Azad University, Garmsar, Iran
3 Assistant Professor of Climatology, Garmsar Branch, Islamic Azad University, Garmsar, Iran
4 Professor of Geography and Urban Planning, Shahid Beheshti University, Tehran, Iran
چکیده [English]

Abstract
Iran is a multi-ethnic country there is a distinction between two indices of religion and language among the Iranian tribes and they divide them into several categories. There is no doubt that the issue of ethnicity and ethnicity is one of the most important issues and issues in contemporary Iran.  In this regard, the most important point in policymaking and ethnic management is the creation of a balance and compromise between national and ethnic affiliations. Participation of people in political, economic and social affairs is one of the major issues of sociology and political science; Political systems are based on public trust and the will of the people, and their continuity and authority depend on the participation and interference of the people.  According to this introduction, the main question of the present article is that what is the political and economic participation of the Iranian people in the management of the country in the security and development of the people and their convergence? The hypothesis we are trying to answer for this question is that seems that in the history of Iran, whenever the central government is concerned with ethnic groups and ethnic groups, our political structure has witnessed their participation and their alignment with the demands of the center's policies.  The present study is descriptive-survey. In the first instance, using library resources and research papers as well as other scientific sources, it is necessary to collect and analyze political and economic participation and ethnic literature. The Delphi method is then used to test the hypothesis of the research.  The findings of the paper show that encouraging Iranian ethnic groups to eliminate ethnic extreme nationalism and institutional organization provide a framework for systematic participation in the context of the political system and on the other hand, if the feeling of identity is different along with the sense of political-social deprivation can lead to security problems in the country. Also, the style of political management weight in terms of population size and feelings of economic and social deprivation towards the center in Iran can exacerbate the feeling of different identity in the ethnic groups.

کلیدواژه‌ها [English]

  • Keywords: Participation
  • Iranian ethnic groups
  • security
  • ethnic convergence
  • Turkmen folk
ابراهیمی، مرتضی (۱۳۹۴)، هویت ایرانی - اسلامی؛ بنیاد انسجام و اقتدار ملی، هشتمین کنگره انجمن ژئوپلیتیک ایران همدلی اقوام ایرانی انسجام و اقتدار ملی، سنندج، انجمن ژئوپلیتیک ایران، https://www.civilica.com/Paper-GEOPOLITICS08-GEOPOLITICS08_002.html
ابراهیمی، قربانعلی و علی‌بابا زاده بانی و حسین ابراهیمی گتابی (1390)، بررسی تأثیر اعتماد سیاسی بر مشارکت سیاسی: (مطالعه دانشجویان عضو تشکل‌های انجمن اسلامی و بسیج دانشجویی دانشگاه‌های مازندران و صنعتی نوشیروانی بابل)، فصلنامه Quarterly of Sociological Studies of Youth، شماره 4.
آبیار، نورمحمد (1381)، بررسی عوامل مؤثر بر توسعه کشت سویا در استان گلستان، فصلنامه اقتصاد کشاورزی و توسعه، شماره 38
احمدی، ا. (1383). «بحران هویت ملی و قومی در ایران»، احمدی (گردآونده)، ایران، هویت، ملیت، قومیت، تهران: مؤسسه تحقیقات و توسعه علوم اسلامی، صص 133-170.
احمدی، حمید (1376)، قومیت و قوم گرایی در ایران، افسانه یا واقعیت، فصلنامه اطلاعات سیاسی و اقتصادی، شماره 115 و 116
آزر، ادوارد و چونگ این مون (1388)، امنیت ملی در جهان سوم، ترجمه پژوهشکده مطالعات راهبردی، تهران: پژوهشکده مطالعات راهبردی.
اطاعت، جواد (1374)، نظام انتخاباتی و نظام سیاسی مطالعه فرایند دموکراتیزاسیون در ایران، کتابخانه مجلس شورای اسلامى.
اطاعت، محمد جواد (1376)، مشارکت سیاسی در نظام‌های کثرت‌گرا، فصلنامه اطلاعات سیاسی – اقتصادی، شماره 123 و 124.
افتخاری، اصغر (1378)، انقلاب اسلامی و گسست‌های اجتماعی، فصلنامه کتاب نقد، شماره 13
افتخاری، اصغر (1378)، ظرفیت طبیعی امنیت (مورد مطالعاتی قومیت و خشونت در ایران)، فصلنامه مطالعات راهبردی، شماره 5 و 6.
افروغ، ع؛ و احمدلو، ح. (1381). «بررسی عوامل داخلی مؤثر بر هویت قومی و هویت ملی در میان اعراب شهرستان اهواز»، مطالعات ملی، ش 13، صص 143-109.
اکبری، غضنفر (1385)، سرمایه اجتماعی و حکمرانی شهری، فصلنامه تحقیقات جغرافیایی، شماره 83.
امیرکافی، م؛ و حاجیانی، ا. (1392).  «نسبت هویت قومی و ملی در جامعه چند قومیتی ایران: بررسی و مقایسه سه رهیافت نظری»، فصلنامه راهبرد، ش 66، ص 117-146.
امیرکواسمی، ایوب (1375)، نگرشی جامعه شناسانه بر مشارکت سیاسی در رهیافت مدرنیست‌ها، فصلنامه دانشکده ادبیات و علوم انسانی تبریز، شماره 160 و 161.
آندرین، چارلز و دیوید اپتر (1378)، نظریه‌های تکثرگرا و گروه‌های اجتماعی، ترجمه میر قاسم بنی‌هاشمی، فصلنامه مطالعات راهبردی، شماره 4.
اوومن، ت. (1378). شهروندی، ملیت، قومیت، ترجمه: امیری، م. تهران: فصلنامه مطالعات راهبردی.
ایمان، محمدتقی و علی‌اصغر مقدس (1381)، بررسی عوامل مؤثر بر مشارکت سیاسی جوانان مورد مطالعه: شهر شیراز، فصلنامه مجله تخصصی زبان و ادبیات دانشکده ادبیات و علوم انسانی مشهد (دانشکده ادبیات و علوم انسانی (مشهد))، دوره 35، شماره 4-3 (پی در پی 139-138)
ایوبی، حجت‌الله (1377)، تحلیل رفتار انتخاباتی رأی دهندگان بخش دوم، فصلنامه اطلاعات سیاسی – اقتصادی، شماره 137 و 138.
ایوبی، حجت الله (1377)، سیر تحول نظریه‌ها در مطالعات احزاب سیاسی: چهار دیدگاه در جامعه‌شناسی احزاب، فصلنامه اطلاعات سیاسی – اقتصادی، شماره 127 و 128.
بالمر، م؛ و سولوموز، ج. (1381). مطالعات قومی و نژادی در قرن بیستم، ترجمه: دلیرپور، پ؛ و کمال سروریان، م. تهران: انتشارات پژوهشکده مطالعات راهبردی.
پناهی، محمدحسین و غلامرضا خوش فر (1390)، بررسی تأثیر سرمایه اجتماعی بر مشارکت سیاسی (مطالعه موردی استان گلستان)، فصلنامه پژوهشنامه جامعه شناسی جوانان، دوره 1، شماره 2
توفیق، ا. (1388)، تأملاتی نظرورزانه درباره هویت ملی. ایرانی آسیب‌شناسی گفتمان‌های هویتی و علوم اجتماعی، دسترسی در: .http:towfigh.blogfa.com
حسین زاده، رمضان و نور الدین شریفی (1393)، بررسی عوامل مؤثر بر رشد اقتصاد استان گلستان با تأکید بر نقش اثرات سرریزی و بازخوردی منطقه‌ای: تحلیل داده- ستانده دو منطقه‌ای، فصلنامه پژوهش‌های رشد و توسعه اقتصادی، شماره 15
حقمرادی، م. (1392)، «تحلیل انتقادی روابط قدرت و قومیت در ایران»، فصلنامه ژیوار، س 6، ش 15-16، ص 241-239.
دیلم کتولی، هاجر. دیلم کتولی، هنگامه (1395)، ارزیابی اثرات گردشگری شهرستان گرگان با رویکرد توسعه پایدار، فصلنامه پژوهش‌های نوین علوم جغرافیایی، معماری و شهرسازی، سال اول - شماره 2.
شاهکوبی، اسماعیل (1390)، بررسی نقش اقلیم در برنامه‌ریزی گردشگری استان گلستان، فصلنامه اطلاعات جغرافیایی، شماره 79
صحنه، بهمن و ابراهیم معمری (1396)، اولویت‌بندی امکانات توسعه گردشگری و توزیع فضایی آن (نمونه موردی: شهرستان‌های استان گلستان)، فصلنامه برنامه‌ریزی منطقه‌ای، شماره 26
کردی، حسین. (1385)، عوامل مؤثر در نگرش زنان به مشارکت سیاسی در استان گلستان (مطالعه موردی: شهرستان گنبد کاووس). مجله مطالعات اجتماعی ایران، 1(2)، 111-123.
هویان، آندرانیک (1378)، استان گلستان، فصلنامه نامه اتاق بازرگانی، شماره 380.
Baranton, R. (2009) “The Importance of Race Ethnicity in Congressional Primary Elections”. Political Research Quarterly, 62(3):459-473.
Entesar, N. (1992) Kurdish Ethnonationalism,The United States of America: Lynne Rienner Publishers.
Gimpel, J.J. & Wendyk, T. (2004) “The Persistence of white Ethnicity in New England Politics”. Political Geography, 23:987-1008.
Olsen, B and J, Hovden (2007). ”Societal Safety: Concept, Borders and Dilemmas “, Journal of Contingencies and Crisis Management, Volume 15.
Turner, T. (2003)"Class Projects, Social Consciousness, and the Contradictions of 'Globalization”, in: J. Friedman (Ed.), Globalization, the State, and Violence. Walnut Creek: AltaMira Press, p 35-66.
 
https://www.semanticscholar.org
https://www.mehrnews.com
golestancr.ir
http://www.chap.sch.ir
http://golestanp.ir
http://www.oilempire.us/iran.html
http://www.oilempire.us/iran.htm