گونه شناسی هویتی پناهندگان نسل دوم و سوم افغانستانی در ایران( با تاکید بر استان قزوین)

نوع مقاله : مقاله علمی -پژوهشی کاربردی

نویسندگان

1 دانش آموختۀ دکتری جامعه شناسی سیاسی، دانشکده علوم سیاسی، واحد تهران مرکزی، دانشگاه آزاد اسلامی، تهران، ایران

2 استادیار گروه علوم سیاسی، دانشکده علوم سیاسی، واحد تهران مرکزی، دانشگاه آزاد اسلامی، تهران، ایران

چکیده

مقدمه:نسل جدید پناهندۀ افغانستانی با چالش هایی در عرصه های فردی، فرهنگی،اجتماعی و ملی مواجه است.
اهداف:این پژوهش به دنبال گونه شناسی هویتی پناهندگان نسل دوم وسوم افغانستان با تأکید بر استان قزوین با بهره گیری از رویکرد برساخت گرایی هویت است.
مواد و روش ها:روش تحقیق،توصیفی-تحلیلی از طریق پیمایش،جامعۀ مورد مطالعه بر پایۀ آمایش رسمی وزارت کشور1397ش. شامل 8091 نفر پناهندۀ 15-40 ساله، نمونۀ مورد مطالعه برابر فرمول کوکران 375 نفر،که تصادفی از بین مراجعه کنندگان به اداره کل اتباع و مهاجرین خارجی استانداری انتخاب گردید.
یافته ها:1- هویت اجتماعی افغانستانی با میانگین3/65 نسبت به سایرهویت ها از میانگین نمرۀ بالاتری برخوردار است. سپس به ترتیب هویت فرهنگی با میانگین 3/35،هویت ملی با میانگین 3/29 و هویت فردی با میانگین 2/48 قرار دارند.2 - میانگین نمره هویت(هویت فرهنگی،اجتماعی و ملی)بر حسب تابعیت در بین پناهندگانی که مادر آن ها ایرانی و افغانستانی است با یکدیگر تفاوت زیادی دارد. اما درمیانگین هویت فردیِ دو گروه تفاوتی مشاهده نمی شود. 3- ضریب همبستگی در هویت های فرهنگی، اجتماعی و ملی افغانستانی رابطه ای مثبت و قوی می باشد.ولی همبستگی بین هویت فردی با سایر گونه ها مشاهده نگردید.
نتایج پژوهش نشان داد با توجه به ضعف هویت فردی و تقویت هویت اجتماعی، فرهنگی و ملی افغانستانی در زمینه اجتماعی جامعه مورد مطالعه، فرد پناهنده دریافت صحیحی از معانی محیط یا موقعیت خود نداشته و این موضوع منجر به هدایت فرد به کسب نقش ها و هویت های تازه ای شده است که می توان آن را هویت « افغانستانی -ایرانی» نامید.

کلیدواژه‌ها

عنوان مقاله [English]

Identity typology of second-generation Afghan refugees in Iran (with emphasis on Qazvin province)

نویسندگان [English]

  • hossein keshavarz ghasemi 1
  • Babak Naderpour 2
1 PhD in political sociology; Faculty of Political Sciences; Islamic Azad University, central branch; Tehran; IRAN.
2 Assistant professor ; Faculty of Political Sciences, Islamic Azad university, central Branch ,Tehran; IRAN.
چکیده [English]

The present study mainly aims to investigate the identity typology of second and third generation of Afghan refugees with emphasis on Qazvin Province and using constructivism. The research uses a descriptive-analytic method and survey research. The research population was based on the official report of the Ministry of the Interior including 8091 migrants aged 40-40 years old. A sample of 375 based on the Cochran formula were randomly selected from among the referrals to the General Directorate of Foreign Nationals.
Results: 1- The Afghan social identity with a mean scores 3.65% is higher than other types of identity. 2. The mean scores of identity (cultural, social, and national identity) varies considerably among immigrants whose mother is Iranian-Afghan, depending on their nationality. But there is no difference between the two groups in terms of individual identity. 3. The correlation coefficient in the cultural, social and national identities of Afghanistan is positive and strong, but the correlation between individual identity and other species is not observed.
The results showed that owing to the weakness of the individual identity and the strengthening of the social, cultural and national identity of the Afghan social community in Qazvin, a migrant did not receive the correct meanings of their environment or position, and this led to the immigrant's ability to acquire new roles and identities. It can be called the "Afghan-Iranian" identity.

کلیدواژه‌ها [English]

  • typology
  • identity
  • Second and Third Generation Afghan Refugees
  • symbolic reciprocity

مراجع

تاجیک، محمد رضا(1384)، روایت غیریت و هویت در میان ایرانیان، تهران: فرهنگ گفتمان.
توحید فام، محمد(1380)، معمای هویت، فصلنامه نامه پژوهش فرهنگی، شماره22و23، صص1-6.
جمشیدی‌ها، غلامرضا، عنبری، موسی(1383)، تعلقات اجتماعی و اثرات آن بر بازگشت مهاجرین افغانی، نامه علوم اجتماعی، شماره23 صص 43-68.
داوران، محمود؛نظریان، اصغر(1394)، بررسی چالشهای توسعه پایدار شهر قزوین از منظر عدالت فضائی. فصلنامه جغرافیایی سرزمین، زمستان، شماره 48، صص37-54
رستگار، یاسر وربانی، علی(1392)، تحلیلی بر وضعیت هویت ملی و ابعاد ششگانه آن در بین دانشجویان شهر اصفهان، جامعه شناسی کاربردی، دوره 24، شماره2، ص1-20.
سنقری، ناهید؛ فکری آزاد، حسین و معارف وند، معصومه(1393). موانع ادغام اجتماعی نوجوانان افغانستانی در جامعۀ ایرانی(مطالعۀ موردی شهر تهران)، دوفصلنامۀ پژوهش های جامعه شناسی معاصر، پاییز و زمستان، ص 101-124.
شعاع کاظمی، مهرانگیز و مومنی جاوید، مهرآور (1387)، مقایسۀ خودپندارۀ دانشجویان ایرانی و افغانی، پژوهشنامۀ مطالعات روانشناسی تربیتی، شماره هشتم، پاییز و زمستان، ص57-72.
صنیع اجلال، مریم(1384)، درآمدی بر فرهنگ و هویت ایرانی، تهران: موسسۀ مطالعات ملی.
صادقی فسائی، سهیلا و نظری، حامد(1395)، بچه افغانی: شکل‌گیری تصور از خود و دیگری در تجربه زندگی روزمره نوجوانان افغان، فصلنامه مطالعات و تحقیقات علوم اجتماعی در ایران، دورۀ 5، شماره سوم، ص 437-456.
عبدی زرین، سهراب؛ ادیب راد، نسترن؛ یونسی، جلال وعسگری، علی(1387)، رابطه سبک های هویت و خودکاامد پنداری فردی وجمعی: مقایسه دانش آموزان پسر دبیرستانی ایرانی و افغانی ساکن قم، فصلنامه روان شناسی کاربردی، سال2، شماره4(8)ص686-700.
علی اکبری، محمد(1384)، تبار شناسی هویت جدید ایرانی، عصر قاجاریه وپهلوی اول، تهران: انتشارات علمی و فرهنگی.
فروتن، یعقوب(1391)، بررسی اجتماعی و جمعیت شناختی مناسبات هویت و مهاجرت، فصلنامه مطالعات ملی، سال سیزدهم، شماره2، ص76-96.
کریمی، جلیل؛ محمد پور، احمد و قادری، صلاح الدین(1391)، جامعه شناسی و مشکله هویت ایرانیان، فصلنامه مطالعات ملی، شماره 49، بهار، ص 29-58.
کشاورز قاسمی، حسین و نادرپور، بابک(1397)، تبیین پیامدهای مهاجرت اتباع کشور افغانستان بر جامعۀ ایران(مطالعۀ موردی شهر قزوین)، فصلنامه علمی پژوهشی جغرافیا(برنامه‌ریزی منطه‌ای)، سال هشتم، شماره 3، تابستان، ص269-287.
میرزایی، حسین(1393)، مطالعه انسان شناختی هویت زبانی مهاجران افغان در ایران، فصلنامه مطالعات اجتماعی ایران، دوره هشتم، شماره3، پاییز، ص109-128.
محمدیان، مهرداد؛ بوالهری، جعفر؛ دادفر، محبوبه وکریمی کیسمی، عیسی(1384)، غربالگری اختلال های روانی در مهاجران افغان مقیم تهران، نشریه اندیشه و رفتار، سال یازدهم، شماره3، ص270-277.
هودفر، هما(1386)، تلاش جوانان پناهنده افغانی در ایران برای امتناع از حاشیه‌ای بودن، نشریه میان رشته‌ای گفتگو، دی ماه، شماره50، ص23-60.
Abbasi-Shavazi, Mohammad Jalal; Rasoul Sadeghi, Hossein Mahmoudian(2018).Marriage and Family Formation of the Second-Generation Afghans in Iran: Insights from a Qualitative Study, International Migration Review, Volume: 46 issue: 4, page(s): 828-860. DOI: https://doi.org/10.1111/imre.12002
Alemi, Qais; Sigrid, James and Susanne, Montgomery(2016),Contextualizing Afghan refugee views of depression through narratives of trauma, resettlement stress, and coping, Transcultural Psychiatry, Volume: 53 issue: 5, page(s): 630-653.DOI: https://doi.org/10.1177/1363461516660937
Abbasi-Shavazi, Mohammad Jalal ; Hugo (dec.)Graeme ; Sadeghi, Rasoul and  Hossein Mahmoudian (2015). Immigrant–native fertility differentials: The Afghans in Iran, Asian and Pacific Migration Journal, Volume: 24 issue: 3, page(s): 273-297.DOI: https://doi.org/10.1177/0117196815594718
Abbasi-Shavazi, Mohammad Jalal and Rasoul Sadeghi(2014). Socio cultural Adaptation of Second generation Afghans in Iran,International Migration, Volume:53, Issue6, Pages 89-110. https://doi.org/10.1111/imig.12148
Adelkhah ,Fariba & Zuzanna Olszewska(2007). The Iranian Afghans,  Journal Iranian Studies, Volume: 40, Issue 2: Afghan Refugees, Pages 137-165.DOI: https://doi.org/10.1080/00210860701269519
Burk;peter (1991)." Identity Process and Social Stress", American Sociological Review. Vol.56.
 Kalafi,Y;  Hagh-Shenas, H and  Ostovar, A(2002), Mental Health among Afghan Refugees Settled in Shiraz, Iran.Psychological Reports,Volume:90 issue: 1, page(s): 262-266.DOI: https://doi.org/10.2466/pr0.2002.90.1.262
Kuper,Adam and Kuper,Jessica(1996).The Social Science Encyclopedia,2nd Edition(London and Newyork:Routledge),p.789.
Lauer;R.H.Lauer,J.C.(2011),Social problems and the Quality of life,12 th,New York: McGraw Hill.
Lipson, Juliene G. & Miller, Suellen (2009).Changing roles of afghan refugee women in the United States, Journal Health Care for Women International, Volume: 15, Issue 3, Pages 171-180.
Olszewska ,Zuzanna (2007). A Desolate Voice”: Poetry and Identity among Young Afghan Refugees in Iran, Journal Iranian Studies, Volume: 40, Issue 2: Afghan Refugees, Pages 203-224.DOI: https://doi.org/10.1080/00210860701269550
Refugees and Migrants; Migration data portal; Refugees in the country (UNHCR;2018)
Young yun, kim&Gudykunst,William(1988). Theory in intercultural communication(International and intercultural communication Annual.volume XII) SAGE.
Zahedi ,Ashraf (2007).Transnational Marriages, Gendered Citizenship, and the Dilemma of Iranian Women Married to Afghan Men, Iranian Studies, Volume: 40, Issue 2: Afghan Refugees,DOI:
فصلنامه جغرافیا (برنامه ریزی منطقه ای)
دوره 9، شماره 35
شهریور 1398
صفحه 117-133

فایل ها

هم رسانی

ارجاع به این مقاله

آمار