بررسی ساختارهای قومی و امنیتی در منطقه شمال غرب ایران

نوع مقاله : مقاله علمی -پژوهشی کاربردی

نویسندگان

1 دانشجوی دکترای جغرافیای سیاسی، واحد گرمسار، دانشگاه آزاد اسلامی، گرمسار، ایران

2 دانشیار جغرافیای سیاسی و گردشگری، واحد گرمسار، دانشگاه آزاد اسلامی، گرمسار، ایران

3 استادیار اقلیم شناسی، واحد گرمسار، دانشگاه آزاد اسلامی، گرمسار، ایران

چکیده

ایران کشوری متشکل از اقوام گوناگون است که هر کدام در جغرافیایی خاص ریشه دارند. منطقه شمال غرب نیز از دیرباز مامن اقوامی مانند کردها و آذری­ها بوده است. اما در کنار ساختار قومی جغرافیای سیاسی ایران، موضوعی دیگری که بایستی مورد توجه قرار گیرد ساختارهای امنیتی است چرا که ساختار اخیر نوعی فرآروده روابط انسانی خرد و کلان است. هدف این مقاله بررسی ساختارهای قومی و امنیتی منطقه شمال غرب ایران است. سوال اصلی مقاله این است که منطقه فوق الذکر دارای چه ساختارهایی از لحاظ دو مولفه قومیت و امنیت است؟ فرضیه پژوهش این است که ساختار امنیتی یک منطقه حاصل روابط درون قومی و برون قومی افراد با یکدیگر و جهت گیری آن­ها نسبت به فضای جغرافیای سرزمینی، اقتصادی، سیاسی، فرهنگی و اجتماعی محیط پیرامون و فراپیرامون خود است. روش انجام این مقاله توصیفی تحلیلی است. نتایج مقاله نشان می­دهد که شمال غرب ایران منطقه­ای است که دارای ساختار قومیتی و در نتیجه ساختار امنیتی ویژه­ای است که در طول تاریخ نیز دارای تاثیراتی در سطح کلان ملی بوده است و در نتیجه برای مدیریت و برنامه ریزی علمی و در ادامه سیاستگزاری کارآمد قومی- امنیتی در این منطقه و حتی کل کشور بایستی ساختارهای قومی و امنیتی این منطقه به درستی فهم شده باشد.
 

کلیدواژه‌ها


عنوان مقاله [English]

Investigation of Ethnic and Security Structures in Northwest of Iran

نویسندگان [English]

  • Ali Iman Nejad 1
  • Heidar Lotfi 2
  • Davod Hassan Abadi 3
1 PhD Student of Political Geography, Garmsar Branch, Islamic Azad University, Garmsar, Iran.
2 Associate Professor of Political Geography and Tourism, Garmsar Branch, Islamic Azad University, Garmsar, Iran.
3 Assistant Professor of Climatology, Garmsar Branch, Islamic Azad University, Garmsar, Iran.
چکیده [English]

Abstract
Iran is a country of diverse ethnicities each rooted in a particular geography. The northwestern region has long been home to ethnic minorities such as Kurds and Azeris. But alongside the ethnic structure of Iran's political geography, another issue that should be addressed is security structures because the latter is a kind of micro and macro human relations process. The purpose of this article is to examine the ethnic and security structures of the northwestern region of Iran. The main question of the article is that what structures does the region have in terms of both ethnicity and security? The research hypothesis is that the security structure of an area is the result of the inter-ethnic and inter-ethnic relations of individuals and their orientation towards the geographical, territorial, economic, political, cultural and social geographical environment of their surroundings and beyond. The method of this article is descriptive-analytical. The results of the article show that northwest of Iran is a region with an ethnic structure and consequently a special security structure that has also had a history at the national macro level and therefore for scientific management and planning and then more effective ethnic-security policy in the region and even the whole country the ethnic and security structures of this area must be properly understood.

کلیدواژه‌ها [English]

  • Ethnicity
  • Security
  • Northwestern Iran
  • Ethnic Relations
اخـباری، محمد(1383‌)، جغرافیای‌ کشورهای همجوار(ترکیه)، تهران: سازمان جغرافیایی نیروهای‌ مسلح.
اخباری، محمد‌ و علی محمدپور­­(1386)، علی، بحران‌های مناطق‌ پیرامونی‌ و امنیت مناطق مرزی(نمونۀ موردی: مـناطق مـرزی ایران و افغانستان)، مجموعۀ مـقالات سـومین همایش‌ ملی‌ ژئوپلیتیک و مرز.
اطاعت، جواد و سیّده‌ زهرا‌موسوی­ (1387)، تقسیمات کشوری‌ و توسعه‌ پایدار مطالعه موردی: ایران‌، فصلنامه ژئوپلیتیک‌-سال چهارم، شماره سوم، پاییز و زمستان.
افتخاری، اصغر(1379)، ابعاد امنیت ملّی، مقالاتی پیـرامون‌ امـنیت‌ ملّی و نقش نیروی انتظامی، تهران: سازمان عقیدتی سیاسی‌ ناجا‌.
افضلی‌، رسول‌ و مجید حسینی‌­­ (1387)، بررسی و تحلیل‌ تحولات ژئوپلیتیکی ترکیه و تأثیر آن بر ایران، فصلنامه ژئوپلیتیک-سال چهارم، شماره اول، بهار.
السن، رابرت‌(1380‌)، مسئله کرد و روابـط ایـران و ترکیه؛ مـترجم‌: ابراهیم‌ یونسی‌، تهران‌: نشر‌ پانیذ.
پورموسوی‌، سیّد‌ موسی و دیگران(1387)، سازماندهی سیاسی فضا و نواحی فرهنگی و کارکردی در ایـران، فصلنامه ژئوپلیتیک-سال چهارم، پاییز‌ و زمستان‌.
تهامی‌، سیّد مجتبی(1384)، امنیت مـلّی، دکـترین، سـیاست‌های‌ دفاعی‌ و امنیتی‌، تهران: نشر‌ ارتش‌ جمهوری‌ اسلامی ایران.
حافظ نیا، محمد رضا(1386)، تأثیر خودگردانی کردهای شمال عراق بـر ‌ ‌کـشورهای همسایه، تحقیقات جغرافیایی شمارۀ 83، انتشارات دانشگاه اصفهان.
حافظ نیا، محمد رضا(1385)، اصول‌ و مفاهیم ژئوپلیتیک، مـشهد: انـتشارات پاپلی.
حـسین‌پور، پویان­(1385)، بررسی و تحلیل ملاحظات امنیتی و ژئوپلتیکی مناطق استراتژیک ایران، مطالعه موردی: (منطقه شمال غرب)، فـصلنامه آفاق امنیت شماره، تهران: ‌مؤسسه مطالعات کاربردی.
خلیلی، رضا(1384)، تحول تاریخی-گفتمانی مـفهوم امنیت، مجموعه مقالات هـمایش مـلّی مطالعات استراتژیک، تهران: پژوهشکده مطالعات راهبردی.
رستمی، محمود(1378)، فرهنگ واژه‌های نظامی، تهران: نظر ارتش جمهوری اسلامی‌ ایران‌.
روحی، نبی اللّه(1386)، بحران کردستان؛ زمینه‌ها و علل شکل‌گیری، فصلنامه امنیت پایدار، شماره 1.
زین الدیـن، یوسف­(1387)­، تحلیل ژئوپلیتیکی‌ مرزهای‌ سیاسی ایران، فصلنامه جغرافیای سیاسی‌ دانشگاه‌ آزاداسلامی واحد گرمسار، شماره اول.
سلطانی، ناصر(1384)، تحلیل ژئوپلیتیکی بر پدیده قومیت‌گرایی در ایران(مطالعه موردی: آذربایجان‌غربی)، پایان‌نامه کارشناسی ارشد، دانشگاه تهران‌.
عـزّتی، عـزّت اللّه(1372‌)، جغرافیای‌ نظامی ایران، تهران: دانشگاه افسری امام علی(ع).
عزّتی، عزّت اللّه و احمد کاویانی­(1387)؛ سیاست منطقه‌ای پاکستان در شبه‌قاره و تأثیر آن بر امنیت ملّیج. ا.ایران، فصلنامه مطالعات دفاعی استراتژیک، تـهران: دانشگاه‌ عالی‌ دفاع ملّی.
عـقلمند، احمد(1387)، مرزهای ایران و چگونگی شکل‌گیری آنها، تهران: سازمان جغرافیایی نیروهای مسلح،
عندلیب، علیرضا(1383)، چالش‌های آمایش مناطق مرزی در عصر جهانی شدن، فصلنامه‌ مطالعات‌ دفاعی وامنیتی‌، شماره 39، تهران: دانشکده فرماندهی و ستاد سـپاه پاسـداران انقلاب اسلامی.
کالینز، جان. ام(1385)، جغرافیای نظامی‌(جغرافیای فرهنگی)، ترجمه محمد رضا آهنی و بهرام محسنی، جلد دوم، تهران: انتشارات‌ دانشگاه‌ امام‌ حسین(ع).
کریمی‌پور، ید اللّه(1379)، ایران و همسایگان(منابع تنش و تهدید)، ‌‌تهران: ‌جـهارد دانـشگاهی واحـد تربیت معلم.
کریمی‌پور، یـد اللّه(1381)، مـقدمه‌ای بـر تقسیمات کشوری ایران جلد نخست: وضعیت‌ موجود‌، تهران: انتشارات‌ انجمن جغرافیایی ایران.
کمپ، جفری و رابرت هارکاوی­(1381)، جغرافیای استراتژیک خاورمیانه، جلد دوم، ترجمه‌ سـیّد مـهدی حـسینی متین، تهران: پژوهشکده مطالعات راهبردی.
کوهن، کارل(1373)، دموکراسی، مـترجم‌: فـریبرز مجیدی؛ تهران: نشر‌ خوارزمی.
قالیباف، محمد باقر و اسلام یاری و مهدی رمضان‌زاده­(1387)، تأثیر ابعاد سرمایۀ اجتماعی بر امنیت مرزها مـطالعه موردی: بـخش مـرزی نوسود شهرستان پاوه استان کرمانشاه، فصلنامه ژئوپلیتیک-سال چهارم، شماره دوم.
واعظی، محمود(1387)، ژئوپلیتیک بحران در آسیای مرکزی و قفقاز(بنیان‌ها و بازیگران)، دفتر مطالعات سیاسی و بین ‌المللی.
Gadal Sébastien & Jeansoulin Robert, Borders, frontiers and limits: some computational concepts beyond words, 2003, formalisation sémantique.
http://upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/7/7e/Kurdish_Language_Map.PNG/4.
Microsoft Student with Encarta Premium 2009 DVD.
Neocleous, M(2006); ‘From Social to National Security: On the Fabrication of Economic Order’, Security Dialogue.
Mojtahed-zadeh, Pirouz(2006); Boundary politics and International boundary of Iran, Universal Publisher Boca Raton, Florida, USA.