چالش های امنیتی ایران و پاکستان در مقابله با پدیده تروریسم در دوره زمانی 2001 تا 2017

نوع مقاله : مقاله علمی -پژوهشی کاربردی

نویسندگان

1 دانشجوی دکتری جغرافیای سیاسی، گروه جغرافیا، واحد تهران مرکزی، دانشگاه آزاد اسلامی، تهران، ایران.

2 استادیار ﺟﻐﺮاﻓﯿﺎی ﺳﯿﺎﺳﯽ، گروه جغرافیا، واحد تهران مرکزی، دانشگاه آزاد اسلامی، تهران،ایران.

3 دانشیار جغرافیای سیاسی، واحد تهران مرکزی، دانشگاه آزاد اسلامی، تهران، ایران

چکیده

در دنیای مدرن تروریسم یکی از موضوعات اصلی و درهم تنیده حوزه امنیت ملی و بین‌المللی است. مقابله با تروریسم مجموعه اقداماتی است که با رویکرد تدافعی یا پیشگیرانه برای تعدیل اثرات رفتارهای خشونت‌آمیز در عرصه سیاسی و اجتماعی با توسل بر نیروهای نظامی، اعمال اقتصادی بهره‌گیری از نیروهای بومی انجام می­شود. با توجه اینکه کشورهای ایران و پاکستان در معرض این تهدید قرار دارند، ضرورت مقابله با این پدیده، نگارندگان بر آن داشت تا در این مقاله درصدد بررسی چالش­های امنیتی ایران و پاکستان در مقابله با پدیده تروریسم در دوره زمانی 2001 تا 2017 برآیند. ایران و پاکستان دارای مرزهای مشترک هستند که طول آن به بیش از 900 کیلومتر می­رسد، این مرزها طی یک دهه گذشته به محل تردد گروه‌های تروریستی تبدیل شده که در خاک ایران به فعالیت‌های تروریستی دست می‌زنند. سؤال اصلی مقاله این است که چالش­های امنیتی ایران و پاکستان در مقابله با پدیده تروریسم در دوره زمانی 2001 تا 2017 کدام­اند؟ فرضیه این مقاله برای پاسخگویی به سؤال اصلی این است که با وجود اراده دو کشور ایران و پاکستان برای مقابله با تروریسم مرزی اما با چالش‌های خارج از دایره اراده دو کشور که ناشی از جبر جغرافیایی، سیاسی، اقتصادی و نیز دخالت­های کشورهای ثالث منطقه­ای و غیر منطقه‌ای است مواجه هستند. نتایج مقاله نیز نشان می‌دهد که مؤلفه‌های جغرافیایی، اعتمادسازی در روابط امنیتی ایران و پاکستان و نقش واگرای کشورهای همسایه و غیر همسایه چالش­های امنیتی ایران و پاکستان در مقابله با پدیده تروریسم می‌باشند. روش تحقیق در این رساله از نوع مطالعات توصیفی، تحلیلی است و به روش کتابخانه‌ای انجام می‌پذیرد. اطلاعات اسنادی و کتابخانه‌ای از طریق مراجعه به کتب، مجلات علمی و پژوهشی، مقالات و سایت‌های اینترنتی گردآوری شده است.

کلیدواژه‌ها


عنوان مقاله [English]

Iran and Pakistan Security Challenges to Terrorism Phenomena 2001 – 2017

نویسندگان [English]

  • Mohammad Mahmoodi balagafsheh 1
  • Ali bijani 2
  • Mohammad Akhbari 3
1 PhD student in Political Geography, Department of Geography, Central Tehran Branch, Islamic Azad University, Tehran, Iran.
2 Assistant Professor of Political Geography, Department of Geography, Central Tehran Branch, Islamic Azad University, Tehran, Iran.
3 Associate Professor of Political Geography, Central Tehran Branch, Islamic Azad University, Tehran, Iran
چکیده [English]

In the modern world, terrorism is one of the central and intertwined issues of national and international security. Counterterrorism is a set of actions taken by a defensive or preventive approach to mitigate the effects of violent behavior in the political and social spheres by resorting to military forces and the economic exploitation of indigenous forces. Given the threat posed by Iran and Pakistan, the authors sought to address this issue in this article to address the security challenges facing Iran and Pakistan in the period 2001 to 2017. Iran and Pakistan share more than 900 kilometers of boundaries, which have become the target of terrorist groups over the past decade. Who engage in terrorist activities on Iranian soil? The main question of the paper is what are the security challenges of Iran and Pakistan in confronting the phenomenon of terrorism from 2001 to 2017? The hypothesis of this paper to answer the main question is that Despite Iran and Pakistan's willingness to counter border terrorism, they face challenges outside the will of the two countries due to geographical, political, economic determinism, as well as interference from regional and non-regional third countries.The results of the paper also show thatGeographical components include confidence building in Iran-Pakistan security relations and the divergent role of neighboring and non-neighbor countries in the security challenges of Iran and Pakistan in the fight against terrorism.The research method in this thesis is descriptive-analyticalAnd it's done in a library way. Documentary and library information has been collected through reference to books, journals, articles, and websites.

کلیدواژه‌ها [English]

  • Iran
  • Pakistan
  • Terrorism
  • Security
  • Geographical Algebra
اخباری محمد، نامی، محمدحسن(1389)، جغرافیای مرز با تاکید بر مرزهای ایران، تهران، انتشارت سازمان جغرافیایی نیروهای مسلح
اطاعت، محمدجواد اطاعان، دبیری، علی اکبر وکرمی، قاسم(1393)، اولویت بندی مکان های آسیب پذیر کلان شهرها در برابر حملات تروریستی با استفاده از مدل تحلیل سلسه مراتبی AHP، مجموعه مقالات هفتمین کنگره انجمن ژئوپلیتیک ایران
اطلس جامع گیتاشناسی­(1387) واحد پژوهش و تالیف گیتا شناسی انتشارات گیتاشناسی
آمار، تیمور و همکاران(1391)، تحلیل عوامل تأثیرگذار ژئوکالچر بر روابط میان ایران و تاجیکستان، مجموعه مقالات پنجمین کنگره انجمن ژئوپلیتیک ایران، دانشگاه آزاد اسلامی واحد رشت، جلد اول.
امام جمعه، سید جواد، مهدیان، حسین(1393) شکاف های قومی مذهبی موثر بر امنیت ملی ایران، جغرافیا(فصلنامه علمی پژوهشی و بین‌المللی انجمن جغرافیای ایران؛ دوره جدید، سال دوازدهم، شماره 41، تابستان
امیری، علی(1392) تحلیل چالش‌های امنیتی از منظر جغرافیای سیاسی در استان خراسان جنوبی، مجموعه مقالات همایش ملی خراسان جنوبی، نظم و امنیت، دانشگاه بیرجند.
بصیری توچایی، محسن زاده توچاهی(1396) سطح بندی مفاهیم دریا در کتاب های درسی دوره متوسطه دوم و استان شناسی با استفاده از مدل Topsis، نخستین همایش ملی آموزش جغرافیا در مدارس کشور با رویکرد دریا پایه، تهران، دی
پیشگاهی فرد، زهرا، میرزاده کوهشایی، مهدی(1393) تبیین عوامل مؤثر در بحرانزایی و مدیریت مرزهای ایران وپاکستان، جغرافیا و توسعه شماره 36 پاییز
جوادی ارجمند، محمدجواد و بیدالله خانی، آرش و رضایی زاده، پیمان(1391) تحلیل ژئواستراتژیکی روابط ایران و پاکستان بر عامل امنیتی، فصلنامه مطالعات شبه قاره، دانشگاه سیستان و بلوچستان، سال چهارم، شماره دوازدهم، پاییز
حاتمی، محمدرضا(1390) تروریسم از دیدگاه اسلام­، فصلنامه ی تحقیقات، سیاسی و بین‌المللی، سال بیستم، شماره ششم
حافظ نیا، محمد رضا، کاویانی راد، مراد(1385) نقش هویت قومی در همبستگی ملی (مطالعه موردی قوم بلوچ) مجله پژوهشی دانشگاه اصفهان، دوره بیستم، شماره 1
حافظ نیا، محمدرضا(1389) قدرت و منافع ملی، نشر انتخاب
حافظ نیا، محمدرضا، 1381: جغرافیای سیاسی ایران، تهران، سمت.
خانی، علیرضا(1380)، دموگرافی خلیج فارس، اطلاعات سیاسی اقتصادی، شماره 173-174
خوش طینت، محسن، شکرخواه، جواد(1386) عوامل محیطی موثر بر توسعه حسابداری پاکستان، مجله حساب دار، شماره 186
دفتر مطالعات سیاسی و بین‌المللی، (1373)
زرقانی، سید هادی­(1381)، عوامل مؤثر بر امنیت مرزی با تأکید بر مرز شرقی ایران و افغانستان، مجله­ی علوم جغرافیایی، شماره ۱.
 زین العابدین، یوسف، کارساز انام(1389)، جایگاه موقعیت جغرافیایی در نظریه های ژئوپلیتیک جغرافیای انسانی سال سوم زمستان
سیمبر، رضا و پروازی، خدیجه(1393)، تعیین مولفه های تأثیر گذار بر ژئوپلیتیک مرز ایران و پاکستان، همایش ملی مرزنشینی توسعه پایدار و فرصت های سرمایه گذاری، پارس آباد مغان
سیمبر، رضا و همکاران(1395)ف تحلیلی درباره ماهیت روابط ایران و پاکستان(1364-1394)، فصلنامه مطالعات سیاسی جهان اسلام، دوره 5، شماره 4، زمستان
صفوی، سید یحیی(1387)، وحدت جهان اسلام: چشم انداز آینده، موسسه آینده پژوهی جهان اسلام، تهران
عرفانی، محمد نظیر(1395)، ریشه یابی بحران تکفیر در پاکستان، مجموعه مقالات همایش بحرانهای ژئوپلیتیک در جهان اسلام، آبان
عزتی، عزت اله، کاوییانی، احمد(1387)، سیاست منطقه ای پاکستان در شبه قاره و تاثیر آن بر امنیت ملی ج.ا.ا.، مجله مجازی، دوره 1، شماره 1
کهرازه، یاسر و همکاران(1396)، چالش‌های امنیتی روابط ایران و پاکستان در منطقه بلوچستان پس از 11 سپتامبر، فصلنامه مطالعات شبه قاره دانشگاه سیستان و بلوچستان، سال نهم شماره 23، پاییز
گل کرمی، عابد و دیگران(1397)، تبیین ژئوپلیتیک سیاست خارجی جمهوری اسلامی ایران با تاکید بر قابلیتهای ژئواکونومیک، نشریه تحقیقات کاربردی علوم جغرافیایی، سال هجدهم، شماره 94، تابستان
گلشنی، علیرضا؛ سهرابی، حمید رضا­(1391)، نقش جمهوری اسلامی ایران در قیف ژئوپولیتیک غرب آسیا، مجله: تحقیقات سیاسی و بین‌المللی » بهار
متقی، افشین، عباس پور گماری، سهیلا(1397)، ساماندهی‌ فضا‌ بر‌ اساس‌ تحلیل‌ گفتمان‌ مناطق‌ ناهمگن‌ ایران، فصلنامه پژوهش های‌ راهبردی‌ سیاست،‌سال‌ هفتم،‌ شماره‌52،‌تابستان
محرابی، علیرضا و اقتدار نژاد، محمد(1393)، مدل تبیینی ژئوپلیتیک پاکستان در حوزه رقابت وهمکاری باجمهوری اسلامی ایران (با تاکید بر موقعیت و نقش آفرینی منطقه‌ای)، فصلنامه مطالعات شبه قاره دانشگاه سیستان و بلوچستان، شال ششم، شماره بیستم، پاییز
محمد حسینی، مسعود و علی پور، عباس (1391)، «تشخیص تهدیدهای امنیتی در جنوب شرق (با تأکید بر امنیت مرزی)»، مجله سیاست دفاعی، سال بیستم، بهار 1391، شماره 78.
مهکویی، حجت و باویر، حسن(1395)، ژئوپلیتیک شیعه و نقش آن در روابط ایران و پاکستان، ﻓﺼﻠﻨﺎﻣﻪ ﻣﻄﺎﻟﻌﺎت ﺳﻴﺎﺳﻲ ﺟﻬﺎن اﺳﻼم، سال پنجم، شماره 18، تابستان
میر کوشش، امیر هوشنگ، مظاهری، محمد مهدی(1392)ف تبیین ژئوپلیتیکی مناقشه قومی در بلوچستان پاکستان، فصلنامه پژوهش های راهبردی سیاست، سال اول، شماره 4، بهار
مینایی، مهدی(1384)، بررسی جایگاه و موقعیت ژئواکونومیک جمهوری اسلامی ایران و نقش آن در تامین و ارتقاء امنیت ملّی، فصلنامه جغرافیایی سرزمین، سال دوم، شماره 6، تابستان
نادری، محمدمهدی(1390)، بازتعریف ماهوی رهیافت کلام سیاسی و جایگاه آن در اندیشه سیاسی اسلام، مطالعات سیاسی، - شماره 14
نجفی, ابراهیم(۱۳۹۳)، بررسی علل ترددهای غیر مجاز مرزی در منطقه مرزی شهرستان سلماس، همایش ملی مرزنشینی توسعه پایدار و فرصت های سرمایه گذاری، شهرستان پارس آباد، دانشگاه آزاد اسلامی واحد پارس آباد مغان
Paul, T.V, (2005) The India–Pakistan Conflict An Enduring Rivalry, Cambridge University Press
http://www.ihcs.ac.ir
http://www.aftabir.com
http://tabyincenter.ir
http://marifat.nashriyat.ir
https://www.eia.gov
http://www.hajij.com
https://geology.com
http://cpg.shirazu.ac.ir
www.tejaratefarda.com