نقدی بر رویکرد نظام کیفری ایران درقبال جرایم علیه محیط زیست (جغرافیای انسانی) با نگاهی بر کنوانسیون های بین المللی

نوع مقاله : مقاله علمی -پژوهشی کاربردی

نویسندگان

1 دانشجوی دکتری حقوق کیفری و جرم شناسی، گروه حقوق، دانشکده علوم انسانی، واحد سمنان، دانشگاه آزاد اسلامی، سمنان، ایران

2 استادیار، گروه حقوق، دانشکده علوم انسانی، واحد اسلامشهر، دانشگاه آزاد اسلامی، اسلامشهر، ایران.

چکیده

حقوق محیط زیست در عصر حاضر بیش از هر زمان دیگر مورد توجه بین المللی قرار گرفته است، در این میان تببین نقش و جایگاه حقوق محیط زیست در نظام کیفری کشورها از اهمیت زیادی برخوردار است چراکه ضمانت اجراهای کیفری مهم ترین پاسخ به جرایم زیست محیطی است. رویکرد نظام کیفری ایران نیز درخصوص جرایم زیست محیطی همواره با چالش های فراوانی مواجه بوده است و در عصر حاضر نیازمند نقد و اصلاح است. آنچه از بررسی قوانین داخلی مشخص است آن است که قانونگذار کشور ما رویه یکسان و منسجمی در قبال جرایم زیست محیطی اتخاذ نکرده است. از طرف دیگر بطور کلی قوانین کیفری ایران در حوزه محیط زیست از رویکردهای جهانی فاصله دارد و توجه به اسناد بین المللی و کنوانسیون ها در تدوین قوانین زیست محیطی از اهمیت فراوانی برخوردار است. لذا علاوه بر ایجاد یک رویکرد منسجم و یکپارچه در قوانین کیفری، توجه به اسناد بین المللی و همگامی با رویکردهای بین المللی نیز باید مورد توجه قانونگذار ایران باشد.

کلیدواژه‌ها

عنوان مقاله [English]

Criticism of the Iranian Penal System's Approach to Crimes against the Environment (Human Geography) with a Look at International Conventions

نویسندگان [English]

  • Mohammad Haji Ghasemi Ardebili 1
  • Alireza millani 2
1 Doctoral student of Criminal Law and Criminology, Department of Law, Faculty of Humanities, Semnan Branch, Islamic Azad University, Semnan, Iran
2 Assistant Professor, Department of Law, Faculty of Humanities, Islamshahr Branch, Islamic Azad University, Islamshahr, Iran.
چکیده [English]

Environmental law has now received more international attention than ever before, and it is important to understand the role and status of environmental rights in countries' criminal systems, as guaranteeing criminal penalties is the most important response to environmental crimes. The Iranian penal system's approach to environmental crime has always faced many challenges and now requires criticism and reform. What is clear from the review of domestic law is that our country's legislator has not adopted a uniform and consistent approach to environmental crime. On the other hand, in general, environmental laws in Iran are far from global approaches and attention to international documents and conventions is important in the formulation of environmental laws. Therefore, in addition to establishing a coherent and integrated approach to criminal law, attention should be paid to international law and to international law.Environmental law has now received more international attention than ever before, and it is important to understand the role and status of environmental rights in countries' criminal systems, as guaranteeing criminal penalties is the most important response to environmental crimes

کلیدواژه‌ها [English]

  • Criminal System
  • International Documents
  • Environmental Crime
  • Punishment

مراجع

صالحی عارف؛ عادل، « سلسله جلسات بازخوانی مشرح مذاکرات مجلس بررسی نهایی قانون اساسی 1358»، موضوع جلسه پنجاه و چهارم بررسی اصل 50 قانون اساسی، پژوهشکده شورای نگهبان، 1396
اردبیلی محمدعلی، حقوق جزای عمومی، جلد دوم، بنیاد حقوقی میزان، چاپ بیست و دوم، تابستان 1389
صانعی، پرویز، حقوق جزای عمومی، تهران، نشر گنج دانش، 1371
نوربها، رضا، حقوق جزای عمومی، انتشارات کانون وکلای دادگستری، تهران، 1369
باقری زرین قبایی، حسین، ضمانت‌های کیفری زیست محیطی در نظام حقوقی ایران و انگلستان، خرسندی، تهران، 1392
حجار لیب، لیندا، حقوق بشر و محیط زیست، ترجمه رضا امینی، انتشارات سمت، تهران، 1396
معاونت توسعه مدیریت و امور مجلس(دفتر حقوقی)، مجموعه قوانین و مقررات محیط زیست ایران(2)، معاهدات و مجامع بین المللی(کنوانسیون بین المللی جلوگیری از آلودگی دریا ناشی از کشتی ها)، تهران، مجلس شورای اسلامی، 1385
پورکاظمی، محمد؛ منابع زنده دریای خزر و کنوانسیون محیط زیست، مطالعات اوراسیای مرکزی، ش1، 1387
سلیمی ترکمانی، حجت؛ بررسی مشکل زیست محیطی دریاچه ارومیه از منظر حقوق بین الملل محیط زیست، راهبرد، ش58، 1390
دارابی نیا، مرتضی، نجفی اسفاد، مرتضی، بررسی عملکرد کنوانسیون منطقه‌ای کویت بر محیط زیست دریایی خلیج فارس، مجله دانشگاه علوم پزشکی مازندران، شماره پیاپی96، 1392
دبیری فرهاد, آزادبخت بیتا، بررسی مکانیسم های اجرایی معاهده CITES در نظام حقوقی ایران با هدف حفاظت از گونه‌های در معرض خطر انقراض، علوم و تکنولوژی محیط زیست، دوره12، ش4 (مسلسل47)، 1389
رضائی، علی؛ جلالیان، عسکر؛ نفوذ بیانیه استکهلم 1972در روند آموزش و نهادینه شدن اصول و مفاهیم حاکم بر محیط زیست در حوزه حقوق بین الملل، آموزش محیط زیست و توسعه پایدار، ش14، 1396
حشمتی، امین، « بررسی قوانین کیفری زیست محیطی و تاثیر در حفاظت از محیط زیست»، مطالعات علوم سیاسی، حقوق و فقه، شماره 1، 1396
کرم زاده، سیامک، کنوانسیون تنوع زیستی و حقوق مالکیت فکری: مطالعه‌ای در توسعه پایدار، مجلس و پژوهش، سال دهم، ش38، 1382
مولایی، یوسف، « نسل سوم حقوق بشر و حق به محیط زیست سالم»، فصلنامه حقوق، مجله دانشکده حقوق و علوم سیاسی دانشگاه تهران، شماره 4، 1386
معصومی، مسعود، لطفی، اسدالله، « بررسی فقهی- حقوقی جایگاه آبها در اموال عمومی»، فصلنامه پژوهشهای فقهی، دوره 13، شماره 1، 1386
اصلی پور، حسین، شریف زاده، فتاح، «راهبرد سیاست گذاری زیست محیطی کشور در بسترنظریات متعارف تصمیم‌گیری عمومی»، فصلنامه مجلس و راهبرد، شماره 83، 1394
مبینی دهکردی، علی، مرادی قاسم آبادی، فرج الله، «سند چشم انداز 20 ساله کشور از منظر مکاتب فکری مدیریت راهبردی»، فصلنامه مطالعات دفاعی، استراتژیک، شماره 41، 1389
رمضانی قوام آبادی، محمد حسین، «حمایت کیفری از گونه‌های جانوری در ایران»، مجله عـلـوم محـیـطی دانشگاه شهید بهشتی، شماره 2، 1388
مومنی راد، احمد؛شهاب الدین، علی؛ عزیزی، ناصر، ﺣﻤﺎﻳﺖ از ﺗﻨﻮع زﻳﺴﺘﻲ و داﻧﺶ ﺳﻨﺘﻲ در ﻧﻈﺎم ﺟﻬﺎﻧﻲ ﻣﺎﻟﻜﻴﺖ ﻓﻜﺮی، مجله حقوق بین الملل، ش49، 1392
مستجاب الدعواتی، مهرداد و سلیمانی، مصطفی، (1387)، «مجموعه قوانین و مقررات حفاظت از محیط زیست، اداره کل تدوین و تنقیح قوانین و مقررات ریاست جمهوری»، معاونت پژوهش، تدوین و تنقیح قوانین و مقررات کشور، 1387
خانی نیگجه ملیحه، 1390، نفع و ذینفع در حقوق کیفری محیط زیست ایران، پایان نامه کارشناسی ارشد، دانشگده حقوق، دانشگاه شهید بهشتی
فصلنامه جغرافیا (برنامه ریزی منطقه ای)
دوره 9، شماره 37
اسفند 1398
صفحه 329-344

فایل ها

هم رسانی

ارجاع به این مقاله

آمار