تبیین مولفه های موثر در باز طراحی فضاهای فرهنگی – تاریخی درراستای توسعه صنعت گردشگری شهری با مطالعه موردی میراث تاریخی و فرهنگی شهرستان ارومیه

نوع مقاله : مقاله علمی -پژوهشی کاربردی

نویسندگان

1 دانشیار دانشکده معماری و شهرسازی، دانشگاه هنر اسلامی تبریز، تبریز، ایران

2 دانشجوی کارشناسی ارشد معماری، دانشگاه هنر اسلامی تبریز، تبریز، ایران

چکیده

شهرستان ارومیه با وجود قدمت زیاد به واسطه عوامل متعدد در طول تاریخ، در حال حاضر آثار تاریخی نسبتاً کمی را در خود حفظ کرده است. اما این آثار، واجد ارزش و مستلزم حفاظت کالبدی و عملکردی برای تداوم هویت تاریخی شهر بوده و درعین حال می تواند نقش مهمی در جذب گردشگر به این شهر فرهنگی، تاریخی داشته باشند. تحقیقات حاکی از آن است که صنعت گردشگری از بعد فرهنگی در این شهر بسیار ضعیف بوده و توجه بیشتری را در این زمینه می طلبد. به نظر می رسد یکی از روش های تاثیرگذار در زمینه احیا و بازشناساندن این آثار تاریخی ،بازطراحی فضاهای تاریخی فرهنگی در سطح شهر می باشد. پژوهش حاضر بر آن است تا با تحقیق پیرامون مولفه های موثر در امر باز طراحی فضاهای تاریخی –فرهنگی، ضمن استخراج این مولفه ها که به عنوان اصول اساسی در باز طراحی این فضاها مورد استفاده قرار خواهند گرفت، بتواند زمینه توسعه گردشگری از بعد فرهنگی در سطح شهر و منطقه را فراهم آورد. در این راستا با به کارگیری روش توصیفی-تحلیلی و به شیوه کتابخانه ای و مطالعات اسنادی ، به موضوعات و مفاهیم مرتبط گردشگری فرهنگی پرداخته خواهد شد و اطلاعات مورد نیاز از طریق مطالعات میدانی و با استفاده از پرسش نامه جمع آوری و با کمک نرم افزار spss تجزیه و تحلیل خواهد شد. نتایج حاصل از تحقیق گویای این امر است که رابطه معناداری میان بازطراحی فضاهای تاریخی-فرهنگی و توسعه صنعت گردشگری شهری وجود دارد.

کلیدواژه‌ها


عنوان مقاله [English]

Explaining the Effective Components in Designing the Cultural-Historical Spaces for the Development of the Urban Tourism Industry with Case Study of Urmia Historical and Cultural Heritage

نویسندگان [English]

  • Azita balali oskoi 1
  • samaneh dehghan 2
1 Associate Professor Faculty of Architecture and Urban Planning, Tabriz Islamic Art University, Tabriz, Iran
2 Master of Architecture, Tabriz Islamic Art University, Tabriz, Iran
چکیده [English]

Urmia city,despite its long history due to many factors throughout history, has already retained relatively few historical monuments.But these works are valuable and require physical and functional protection for the continuity of the historical identity of the city anyway can play an important role in attracting tourists to this cultural-historical city.The research suggests that tourism industry is very weak in the cultural dimension and needs more attention. One of the most effective ways of reviving and recognizing these monuments seems to be the redesign of cultural-historical spaces in the city. The present study seeks to investigate the effective components in the design of historical-cultural spaces,while extracting these components will be used as the basic principles for redevelopment of these spaces,Can provide the field of tourism development from the cultural dimension of the city and region. In this regard, will focus on the issues and related concepts of cultural tourism through the use of descriptive-analytical method and in the library and documentary studies.Further information is obtained through field studies using a questionnaire. It will be analyzed with the help of spss software.The results of the research indicate that there is a meaningful relationship between the redevelopment of historical-cultural spaces and urban tourism industry.And the components of maximum prediction of green spaces and waterfalls, providing services and amenities, providing recreational amenities and cleanliness of the city are in the top of the list of the most important factors in the design of these spaces from the perspective of tourists in the city

کلیدواژه‌ها [English]

  • cultural-historical spaces
  • urban tourism
  • Urmia city
آشوری، داریوش ( 1380 ). تعریف ها و مفهوم فرهنگ. تهران: انتشارات آگاه.
الوانی، سید مهدی؛ و پیروزبخت، معصومه ( 1385 ). فرایند مدیریت جهانگردی. تهران: دفتر پژوهش های فرهنگی.
آهنگران، جعفر، موسوی بازرگان، سیدجلال و نظری اورکانی، سولماز (1392). تدوین الگوی گردشگری قابل دسترس، مجله گردشگری، سال دوم، شماره 2، صص 11 -20.
امین زاده، بهناز و دادرس، راحله. 1391. بازآفرینی فرهنگ مدار در بافت تاریخی شهر قزوین با تأکید بر گردشگری شهری. دوفصلنامه مطالعات معماری ایرانی، 1( 2) : 108 - 99.
بهار، مهرداد ( 1384 ). از اسطوره تا تاریخ. تهران: نشر چشمه.
پاپلی یزدی، محمدحسین؛ و سقایی، مهدی ( 1386 ). گردشگری (ماهیت و مفاهیم). تهران: انتشارات سمت.
پور احمد، احمد، مهدی، علی، مهدیان بهمنمیری، معصومه، میرزایی کوتنایی، زهرا و آرزو محمدی (1391). بررسی و تحلیل نقش موزه‌ها در توسعه گردشگری فرهنگی(مطالعه موردی: موزه‌های شرق استان مازندران)، مجله برنامه ریزی و توسعه گردشگری، سال اول، شماره 1، صص 105-128
پورامرایی، سمیرا، اکبری، محمدرضا، و صابری، امیر(1394). جایگاه فضاهای سبز شهری در گذران اوقات فراغت و گردشگری
شهروندان، فصلنامه مطالعات مدیریت گردشگری، سال دهم، شماره 31، صص71-84
 ترک زبان، شقایق و محمدمرادی، اصغر (1390). ضوابط طراحی معماری در بافت‌های تاریخی، نشریه شهر و معماری بومی، شماره 1، صص 53- 66
 تقوایی، مسعود و صفرآبادی، اعظم(1391).توسعه گردشگری فرهنگی با تاکید بر جاذبه‌های تاریخی؛مطالعه موردی جاذبه‌های تاریخی شهر اصفهان، نشریه برنامه ریزی رفاه و توسعه اجتماعی، دوره 3، شماره 12
 حبیب، فرح و حسینی نیا، مهدیه(1392). تحلیلی بر مفهوم فرهنگ شهری و تاثیر آن در جذب گردشگر فرهنگی (بررسی چند مصداق جهانی)، هویت شهر، شماره 14، صص5-16
حیدرزاده، کامبیز، نجفی، کبری وحسینی، سیدعلی(1396). تاثیر کیفیت خدمات گردشگری بر وفاداری به مقصد گردشگری با توجه به نقش میانجی تصویر ذهنی از مقصد گردشگری و رضایت گردشگران، مجله مدیریت گردشگری، سال دوازدهم، شماره 40، صص115-153
داسویل، راجر ( 1378 ). مدیریت جهانگردی. ترجمه سید محمد اعرابی و داود ایزدی. تهران: دفتر پژوهشهای فرهنگی
 ربیعی، علی، نوبخت حقیقی، محمدباقر و زنگنه، سیروس(1391).عوامل موثر بر گسترش جذب گردشگری فرهنگی شهر کرمانشاه، مجله مدیریت فرهنگی، شماره 18
 رضوانی، علی اصغر ( 1385 ). جغرافیا و صنعت توریسم. تهران: دانشگاه پیام نور.
رهنما، محمدرحیم(1388).شناسایی نقاط با ارزش شهری در شهر مشهد، نشریه جغرافیا و توسعه ناحیه‌ای، شماره 13، صص19-159
 زارع اشکذری، سید محمد، سقایی، محمد، موسوی، میرنجف و مختاری ملک آبادی، رضا(1393). تحلیلی بر نقش جاذبه‌های میراث فرهنگی در توسعه و جذب گردشگری شهری در ایران مرکزی(مطالعه موردی: شهر یزد)، پژوهش های جغرافیای انسانی، دوره 48، شماره 3، صص 407-427
. ساعی، علی و نائیجی، محمدرضا(1390).تحلیل جامعه شناختی جذب گردشگری فرهنگی در ایران؛ مطالعه موردی گردشگران خارجی شهر اصفهان، فصلنامه علوم اجتماعی، شماره 52
 عباس زاده، مظفر، محمدمرادی، اصغر و سلطان احمدی، الناز (1394). نقش ارزش های میراث معماری و شهری در توسعه گردشگری فرهنگی مطالعه موردی : بافت تاریخی ارومیه، فصلنامه علمی پژوهشی مطالعات شهری، شماره 14، صص 77- 90
 کارگر، بهمن. 1386. توسعه شهرنشینی وصنعت گردشگری در ایران (از مفهوم تا راه کار).سازمان جغرافیایی نیروهای مسلح
کروبی، مهدی (1387). فرهنگ قومی، سرمایه فرهنگی و صنعت گردشگری، فصلنامه علمی پژوهشی رفاه اجتماعی، سال هفتم، شماره 28، صص309-324
لحمیان، رضا، عبوری، مهدی و براری، معصومه(1392). نقش مبلمان شهری در توسعه گردشگری.مطالعه موردی: شهر ساری، مجله آمایش جغرافیای فضا، فصلنامه علمی پژوهشی دانشگاه گلستان، سال سوم، شماره 10، صص 101 – 120
 محمدی، محمود ( 1382)، « چشم انداز و رویکرد بخش گردشگری مبتنی بر سیاست خارجی در برنامه چهارم »، همایش کاستیها و راهکارهای بخش فرهنگ، 1382، وزارت فرهنگ و ارشاد اسلامی: پژوهشگاه فرهنگ، هنر و ارتباطات، تهران.
مکیان، سید نظام الدین و محمود نادری بنی(1382). بررسی گردشگری خارجی در شهرستان یزد، مجله تحقیقات اقتصادی، شماره 62، صص195-205
هریسون، لارنس؛ و هانتینگتون، ساموئل ( 1383 ). اهمیت فرهنگ، انجمن توسعه مدیران ایران. تهران: انتشارات امیرکبیر.
هزارجریبی، جعفر (1389).احساس امنیت اجتماعی از منظر توسعه گردشگری، مجله جغرافیا و برنامه ریزی محیطی، سال 22، شماره 2، صص121-143
Ashworth, G. J. ,Tunbridge, J. E. , (2000), The Tourist , Historic City Respect & Prospect of managing the heritage city, Pergamon, RYAN & PAGE, Oxford.
Hashimoto, Atsuko, (2002) “Tourism and Socio-cultural Development Issues”, in Tourism and Development
Bianchini, F. and Parkinson, M. (1993), Cultural Policy and Urban Regeneration: The Western European Experience, Manchester: Manchester University Press
Kearns, G. and Philo, C. (eds) (1993), Selling Places: The Pastas Cultural Capital Past and-
Present. Oxford: Pergamon Press.
Roberts, Peter W. & Huge skyes, (2003), Urban Regeneration: handbook, London, sage-
Smith, M. (2007), Tourism, Culture and Regeneration, UK, Oxford, Cabi Press
Edgell, D.L. (2009). Managing Sustainable Tourism: A Legacy for the Future. Jahad Daneshgahi Publication. [In Persian]
Goeldner, C, Ritchie J.R. B. (2003). Tourism: Principles, Practices, philosophies. Ninth Edition New York: John Wiley and Sons.
Stevenson, D. (2009). Cities and urban cultures. (Translated in to Persian by: Panahi, R, Pourahmad. A). Center of Study and Research in Planning and Architecture. [In Persian]