ارزیابی توسعه گردشگری شهر رشت در چارچوب پایداری زیست محیطی

نوع مقاله : مقاله علمی -پژوهشی کاربردی

نویسندگان

1 کارشناس ارشد جغرافیا و برنامه ریزی گردشگری واحد رشت، دانشگاه آزاد اسلامی، رشت، ایران

2 استاد گروه جغرافیا، واحد رشت، دانشگاه آزاد اسلامی، رشت، ایران

چکیده

گردشگری همراه با پایداری زیست محیطی به عنوان یکی از مهمترین موضوعات بااهمیت توسعه پایدار می باشد. بدین معنا که ماهیت پایداری گردشگری مستلزم حفظ محیط های طبیعی به همراه حفظ ارزش های فرهنگی و انسانی برای نسل های آینده است.لذا توسعه پایدارگردشگری، فرآیندی است که با کیفیت زندگی میزبانان، تأمین تقاضای بازدیدکنندگان و به همان نسبت با حفاظت منابع محیط طبیعی و انسانی در ارتباط است .هدف این تحقیق ارزیابی توسعه گردشگری در چارچوب پایداری زیست محیطی شهر رشت می باشد.از این رو روش تحقیق توصیفی –تحلیلی از نوع پیمایشی متکی بر پرسشنامه از سه گروه کلیدی جامعه محلی،گردشگران و مدیران منابع شهر رشت است.به همین منظور 45 شاخص اقتصادی،اجتماعی و زیست محیطی تعیین و مورد ارزیابی قرار گرفت.برای تجزیه و تحلیل داده ها از روش تحلیل سلسه مراتبی فازی در محیط نرم افزاری AHPfuzzy استفاده شد و سطح بندی پایداری بر اساس مدل پرسکات آلن انجام شد. نتایج حاصل از شاخص های کیفیت گردشگری از سوی گردشگران،مردم و مسوولان منابع شهر رشت، نشان داد که پایداری محیطی کل از دیدگاه سه گروه با امتیاز 0.284 نسبت به سایر ابعاد پایداری دارای کمترین امتیاز می باشد و در وضعیت ناپایداری بالقوه قرار دارد و فاصله آن از حد مطلوب پایداری زیاد می باشد. در کل رفاه اکوسیستم طبیعی شهر رشت با امتیاز 0.284در شرایط ناپایداری بالقوه نسبت به رفاه انسانی با امتیاز 0.466 در این شهر قرار دارد.

کلیدواژه‌ها


عنوان مقاله [English]

Assessment of Rasht Tourism Development In Environmental Sustainablele Framework

نویسندگان [English]

  • Maria babaee 1
  • Bahman Ramezani Gourabi 2
1 Master of Geography and Tourism Planning, Rasht Branch, Islamic Azad University, Rasht, Iran
2 Professor, Department of Geography, Rasht Branch, Islamic Azad University, Rasht, Iran
چکیده [English]

Tourism combined with environmental sustainability as one of the most important issues of sustainable development. That is sustainable tourism requires the preservation of natural along with maintaining the cultural and human values. sustainable tourism development, Process concerning quality hosts lives, meet the demand of visitors, as well as to protect the natural environment and human resources Communication. The aim of this study is to evaluate the development of tourism in the context of environmental sustainability in Rasht. In this descriptive-analytic methodology based on a questionnaire survey of three key groups local community, tourists and resource managers in Rasht . For this purpose 45 indicators of economic, social and environmental determined and evaluated. To analyze the data, the analytical hierarchy process were used, and the results based on the fuzzy AHPfuzzy Prescott stable software environment Allen was determined. According to studies conducted in the field of tourism quality indicators tourists, the people and officials of the city of Rasht, the results showed that the total environmental sustainability from three views group with a score of 0284 points is the lowest compared to other dimensions of sustainability and the unstable situation It's potential and its distance from the high stability is desirable. In total well-being of natural ecosystems in Rasht With a score of 0,284 in a potentially unstable condition of the human being with a score of 0,466 in this city.

کلیدواژه‌ها [English]

  • : Assessment
  • Sustainable development
  • Tourism
  • Environmental Sustainability
  • Rasht
استعلاجی، علیرضا و خوش نیت بیاتی، محمد (1391) ؛ «شناخت توانمندی های گردشگری و ارائه الگوهای بهینه توسعه گردشگری از دیدگاه جغرافیای کاربردی(مطالعه موردی شهر ری) »، فصلنامه علمی-پژوهشی انجمن جغرافیای ایران، دوره جدید، سال دهم، شماره 34.
بدری، سید علی و عبدالرضا رکن الدین افتخاری (1382) ؛ « ارزیابی پایداری: مفهوم و روش»، فصلنامه تحقیقات جغرافیایی، تابستان 1382، دوره 18، شماره 2، صص 34-9.
بریمانی، فرامرز و اصغری لفجانی، صادق (1390) ؛«تعیین شدت ناپایداری زیست محیطی سکونتگاه‌های روستایی سیستان با استفاده از مدل ارزیابی چند معیاری»، مجله جغرافیا و توسعه، شماره 19.
حسین زاده، سیدرضا ؛خسروی بیگی، رضا؛ ایستگلدی، مصطفی و شمس الدینی، رضا (1390) ؛ « ارزیابی پایداری زیست محیطی در نواحی شهری با استفاده از فن تصمیم‌گیری چند معیاره تخصیص خطی (مطالعه موردی: شهر بندرترکمن) »، مجله چشم انداز جغرافیایی (مطالعات انسانی)، سال ششم، شماره 16، پاییز 1390- صص 51-31.
ذاکریان، ملیحه ؛ موسوی، میرنجف و باقری کشکولی، علی (1392)؛ «مسایل زیست محیطی و توسعه پایدار شهرستان های استان یزد»، فصلنامه بین المللی انجمن جغرافیای ایران، دوره جدید، سال یازدهم، شماره 39، زمستان 1392.
قادری، اسماعیل، (1382 (، نقش گردشگری روستایی در توسعه روستایی پایدار، پایان نامه دکتری، تربیت مدرس.
قدمی، مصطفی و علیقلی زاده فیروزجایی، ناصر (1391) ؛ «ارزیابی توسعه گردشگری مقصد در چارچوب پایداری نمونه موردی :دهستان تمشکل/شهرستان تنکابن »، فصلنامه تحقیقات جغرافیایی، سال 27، شماره اول، بهار 1391، شماره پیاپی 104.
لطفی، صدیقه و میرابوطالبی معصومه (1391)؛« سنجش رابطه‌ی توسعه گردشگری و محیط زیست پایدار با کاربست مدل AHP در شمال ایران (نمونه موردی: شهرستان رامسر) »، مجله چشم انداز جغرافیایی (مطالعات انسانی)، سال هفتم، شماره 19، پاییز 1391- صص 24-12.
ملکی، سعید؛ احمدی، رضا؛ منفرد، سجاد و معنوگی محمد (1393)؛« بررسی پایداری توسعه زیست محیطی با استفاده از آزمون های آماری در شهرستان های استان مرزی خوزستان »، فصلنامه علمی - پژوهشی اطلاعات جغرافیایی سپهر، دوره 23، شماره 90، تابستان 93.
یاری حصار، ارسطو و حیدری ساربان، وکیل (1394) ؛ « سنجش و ارزیابی چرخه حیات گردشگری پایدار روستایی مطالعه موردی: بررسی تطبیقی روستاهای واقع در محورهای گردشگری استان های تهران و البرز »، مجله پژوهش و برنامه ریزی روستایی، سال 4، شماره 4، زمستان1394، شماره پیاپی 12.
Choi, S.Hwan. (2010). Measurement of Sustainable Development progress for Managing Community Tourism, Dissertation for (PHD) Texas A&M University
Huang Yuti , , Coelho, Vânia R.  (2016) : Sustainability performance assessment focusing on coral reef protection by the tourism industry in the Coral Triangle region,Tourism Management,Vol 59, PP 510–527
Henri, J., & Journeault, M. (2008), Environmental performance indicators: An empirical study of Canadian manufacturing firms, Journa of Environmental
Nader, M., Salloum, B. an. Karam, N. (2008). Environment & sustainable development indicators in Lebanon: A practical municipal level approach. Ecological Indicators, (8) : 771-777.
Nourry, M.(2008), Measuring sustainable development: some empirical evidence for France from eight alternative indicators. Ecological Economics, (67) :441-456
 Okech, R.(2012): Rural Tourism As A Sustainable Development Alternative: An Analysis Whit Special Reference To Loanda,Kenya, Cultur, pp36-54
Pope, J., 2014, Conceptualizing sustainability assessment, Environmental Impact Assessment Review, 24, PP. 595 - 616.
Sutcliffe,L,et al.,( 2009), Development of a framework for assessing sustainability in new product development, International conference on engineering design, Stanford university, stanford, CA, USA.
Tukker, A., (2012), Life cycle assessment as a tool in environmental impact assessment, Environmental Impact Assessment Review, 20, PP.435-456.
Yang, Zh., Su, M. and Chen, B.(2010), Change of urban ecosystem development – A case study of Beijing, China. Procedia Environmental Science, (2) : 681-688.