تعیین عوامل موثر بر تقاضای گردشگری سلامت خارجی در مناطق مختلف ایران

نوع مقاله : مقاله علمی -پژوهشی کاربردی

نویسندگان

1 دانشجوی دکترای اقتصاد، واحد الیگودرز، دانشگاه آزاد اسلامی، الیگودرز، ایران

2 استادیارگروه اقتصاد، واحد بروجرد، دانشگاه آیت الله العظمی بروجردی (ره)، بروجرد، ایران

چکیده

عوامل مختلف جمعیتی، اقتصادی، جغرافیایی و منطقه ای و سبک زندگیبر گردشگری سلامت موثر می باشد. با توجه به ظرفیتهای بالقوه کشور ایران به عنوان یکی از مناطق و قطب‌های گردشگری سلامت جهان، شناخت عوامل موثر بر جذب گردشگر سلامت در مناطق مختلف کشور ایران ضروری است. در این رساله با عنایت به آمار در دسترس دو گروه منطقه گردشگری سلامت شامل مناطق دارای توریست پزشکی و مناطق دارای توریست تندرستی از بین گردشگرهای خارجی مورد رسیدگی قرار گرفت که براساس روش میدانی و تحلیل سلسله مراتبی این نتیجه بدست آمد که 10عامل اول مؤثر بر تقاضا گردشگری درمانی (پزشکی) در مناطق دارای سیستم درمانی و پزشکی عبارتند ازخدمات و مدت ویزا، قیمت های نسبی (نرخ ارز)، میزان درآمد شخصی قابل تصرف، مقررات و تسهیلات ورود و خروج و شرایط سیاسی و ارتباطی با ایران، هزینه اقامت، هزینه درمان، زمان انتظار دریافت خدمت، شهرت پزشک و تخصص خاص و 10عامل اول موثر بر تقاضا گردشگری پیشگیرانه (تندرستی) در مناطق دارای منابع طبیعی و اقلیم مناسب نیز عبارتند ازقیمت های نسبی (نرخ ارز)، هزینه حمل و نقل و سفر، برخورداری از ظرفیت های درمانی، محل اقامت استاندارد، امکانات گردشگری سلامت، هزینه اقامت، بهای خدمات تندرستی، میزان درآمد شخصی قابل تصرف، مقررات و تسهیلات ورود و خروج و همراهی بین آژانس های گردشگری و مراکز درمانی. آنچه در بررسی عوامل موثر بر گردشگری در مناطق مختلف نمود پیدا می کنند اهمیت بالای هزینه های گردشگری و کیفیت خدمات می باشد که بایستی مورد نظر سیاست گذاران قرار گیرد

کلیدواژه‌ها


عنوان مقاله [English]

Determining Factors Influencing Foreign Health Tourism Demand in Different Regions of Iran

نویسندگان [English]

  • Mahdi Kamali 1
  • hamid asaiesh 2
1 PhD student of Economics, Oligodarz Branch, Islamic Azad University, Aligodarz, Iran
2 Assistant Professor of Economics, Boroujerd Branch, Ayatollah Azad University Boroujerdi , Boroujerd, Iran
چکیده [English]

Various demographic, economic, geographical and regional factors and lifestyle affect health tourism.Given the potential of Iran as one of the health tourism regions and hubs of the world, it is necessary to know the factors affecting health tourism attraction in different parts of Iran.In this dissertation, considering the available statistics, two groups of health tourism areas including areas with medical tourists and areas with health tourists from foreign tourists were examined.Based on the field method and hierarchical analysis, it was concluded that the first 10 factors affecting the demand for medical tourism in the areas of medical and medical system are:Visa services and terms, relative prices (exchange rates), amount of personal income disposable, entry and exit rules and conditions and political and communication conditions with Iran, cost of living, treatment costs, waiting time for service, doctor's reputation and specialty, and The first 10 factors affecting the demand for preventive tourism in areas with natural resources and appropriate climate are:
Relative prices (exchange rates), transportation and travel costs, medical facilities, standard accommodation, health tourism facilities, accommodation costs, the cost of health services, the amount of disposable personal income, entry and exit regulations and facilities Between tourism agencies and medical centers. What they find in examining the factors affecting tourism in different regions is the high importance of tourism costs and quality of services that should be considered by policy makers.

کلیدواژه‌ها [English]

  • Health Tourism
  • Preventive Tourism
  • Therapeutic Tourism
  • Tourism Areas
آریانفر، مرتضی، عربشاهی کریزی، احمد، (1393)، گردشگری سلامت و قابلیت های گردشگری پزشکی- درمانی در ایران، فصلنامه فضای گردشگری، سال سوم، شماره 9
تقوی، مهدی، قلی پورسلیمانی و علی، (1388)، عوامل موثر بر رشد صنعت گردشگری ایران، پژوهشنامه اقتصادی، سال نهم، شماره سوم،
حسینی نژاد،سید رامین،دریاباری،سید جمال الدین،(1396)بررسی نقش گردشگری در توسعه پایدار منطقه‌ای (نمونه موردی: گردشگری سلامت استان اردبیل). فصلنامه جغرافیا ( برنامه ریزی منطقه ای), 27(1), 55-63.
خدایی، زهرا، کلانتری خلیل آباد، حسین، (1391)، توسعه گردشگری با تاکید بر نقش آموزش نیروی انسانی، فصلنامه مطالعات مدیریت شهری، سال چهارم، شماره دوازدهم، 47-58
دائی کریم زاده، سعید، قبادی، سارا، فرودستان، نسیم، (1392)، عوامل موثر بر تقاضای گردشگری بین المللی ایران: رهیافت خود توضیح با وقفه های گسترده، فصلنامه مطالعات مدیریت گردگشری، سال هشتم، شماره 23
رضایی، محمدرضا، طاهرزاده، زهرا، (1394)ارزیابی تأثیر ظرفیت‏های خدماتی‌ـ فضایی مراکز درمانی بر میزان گردشگران درمانی مطالعة موردی: شهر یزد. نشریه گردشگری شهری، 2(3)، 291-303.
رکنی، لادن، رکنی، محمد باقر، پوراحمد، احمد، رضایی، مهدی، (1391)، بررسی گردشگری سلامت در جزیره کیش براساس نیاز سنجی درمانی کشورهای حاشیه خلیج فارس، مرکز گردشگری علمی –فرهنگی دانشجویان ایران، برگرفته ازکتاب مجموعهم قالات ششمین همایش ملی فرهنگی–گردشگری خلیج همیشه فارس
زیاری، کرامت ا…، (1378)، اصول وروش های برنامه ریزی منطقه ای،‌ انتشارات دانشگاه یزد 
سادات طیاری، شیما، امینی، محمد تقی، زردویی، آریا، (1397)، تعیین و بررسی عوامل موثر بر گردشگری سلامت ایران با استفاده از ماتریس اهمیت–عملکرد،قصلنامهمیراث و گردشگری
شعبانی جفرودی، ثریا، محمدی فرد، فاطمه سادات، آسایش، حمید، (1392)، بهره‌وری ومدیریت ریسک عملیاتی، کتب تخصصی دانشگاهی ایران، بروجرد.
صباغ کرمانی، امیر. 1375 . بررسی وضعیت صنعت توریسم و تخمین تقاضا و عرضۀ توریسم. مرکز پژوهش های بنیادی وزارت فرهنگ و ارشاد اسلامی
صمدیان، ابوالفضل، حسینی، سید حسن و میرگانه نگینه رئوف آوا، (1388)، نقش آموزش بر توسعه زیرساخت ها در صنعت توریسم ایران، فصلنامه علمی پژوهشی جغراقیای انسانی ،سال اول، شماره چهارم
فرزین، محمد رضا، افسر، امیر، دبیر، علیرضا، زندی، ابتهال، (1397)، مدلسازی پیش بینی تقاضای گردشگری تفریحی داخلی شهر تهران، دوفصلنامه مطالعات اجتماعی گردشگری، سال ششم، شماره دوازدهم.
فرهادی، فرناز (1390) بررسی عوامل موثر بر رونق گردشگری سلامت در ایران از دیدگاه مدیران و متخصصان سلامت استان تهران، پایان نامه کارشناسی ارشد، دانشکده اقتصاد و علوم اداری
قاسمی یالقوزآغاج اکبر، اسدزاده احمد، ایمانی خوشخومحمدحسین، جبارزاده یونس (1396)ارزیابی عوامل جذب گردشگران درمانی با رویکرد تصمیم گیری چند معیاره ترکیبی فازی (مطالعه موردی: استان آذربایجان شرقی). گردشگری و توسعه, 6(3), 39-57.
کاظمی، علی، صنایعی، علی.، رنجبریان، کریم آذربایجانی، بهرام، (1388)، شناسایی مزیت های رقابتی در صنعت گردشگری به منظور جذب گردشگران خارجی مورد مطالعه استان اصفهان، مطالعات و پژوهشهای شهری و منطق ه ای، سال دوم، شماره پنجم، صفح93-110
محمدی، تیمور، کریمی، مجتبی، نجارزاده، نگین، شاه کرم اوغلی، معصومه، (1389)، عوامل موثر بر تقاضای گردشگری در ایران، فصلنامه علوم اقتصادی، سال سوم، شماره 10
مروت، حبیب، سالم، علی اصغر، خادم نعمت اللهی، محبوبه، (1397)، شناسایی عوامل موثر بر تقاضای گردشگری خارجی، فصلنامه پژوهشنامه اقتصادی، سال هجدهم، شماره 69
مروتی شریف آبادی، علی، اسدیان اردکانی، فائزه، (1393)، ارائه ی مدل توسعه ی گردشگری سلامت با رویکرد تلفیقی تاپسیس فازی و مدل سازی ساختاری تفسیری در استان یزد، مدیریت سلامت، 17 (55)
ملکی، سعید، توانگر، معصومه، (1394)، بررسی و تحلیل چالش های گردشگری سلامت مشهد از منظر بیماران خارجی، مجله جغرافیا و توسعه فضای شهری، سال دوم، شماره 2، پیاپی 3
 Algieri, B. 2006. An econometric estimation of the demand for tourism: the case of Russia, Tourism Economics, 12(1), 20-5
AsadiRamin, Daryaei Mahmoud.  (2011).  Prioritization  of  pull  Factors of  Malaysia as  a  destination  for  Iranian  tourists. European Journal of Social Sciences.  Vol.26 No.2 pp. 287-296.
Aslan, A., Muhittin, K., Ferit, K. 2009, “International Tourism Demand for Turkey: A Dynamic Panel Data Approach”, Munich Personal RePEc Archive (MPRA), Paper No.10601.
Aziz, Y. A., Samdin, Z., Awang, K.  W., &Adbullah, Z.  (2015). Developing an index for medical tourism. International Business Management, 9(4), 412–415.
Bristow RS, Yang WT, Lu MT. (2011).  Sustainable medical tourism in Costa Rica.
Carlos Leitao, Nuno , (2015), “Portuguese Tourism Demand: A Dynamic Panal Data Analysis”, International Journal of Economics and Financial Issues, 5(3), 673-677
 Chaiboonsri, C., Chaitip. P., Rangaswamy, N., 2008. A panel unit root and panel cointegration test of the modeling international tourism demand in India, journal of annals the University of Petrosani-economics, Vol 8.
Chih- Wen Wu , (2015), “Destination Loyalty Modeling of the Global , Tourism”, Journal of Business Research, 7-1
Cibinskiene, A. and G. Snieskiene, (2015), “Evaluation of City Tourism Competitiveness”, 20th International Scientific Conference Economics and Management, social and behavioral sciences, Elsevier, 213, 105-110
DehdashtiShahrokh Z, NakhaeiKamalabadi H. (2016). An entropy (Shannon) based approach for determining importance weights of influencing factors in selecting medical tourism destinations. Int J Travel Med Glob Health; 4(4):115-121.
Delbari , S. A., S. I. Ng, Y. A. Aziz and J. A. Ho, (2015), “AnInvestigation of key Competitiveness Indicators and Drivers ofFull-service Airlines using Delphi and AHP Techniques”, Journalof Air Transport Management, Elsevier,52, 23-34.
Fetscherin, M., & Stephano, R.-M.  (2016). the medical tourism index:  Scale development and validation. Tourism Management, 52, 539–556.
Habibi, F. 2015. Iranian Tourism Demand for Malaysia: A Bound Test Approach, Iran. Econ.Rev. Vol.19, No.1, 2015. p. 63-80
Halicioglu, F. 2004. “An ARDL Model of International Tourist Flows to Turkey”, Global Business and Economics Review, Anthology, pp. 614-624.
Hanly, P., Wade. 2007. Modelling Tourism Demandand econometric analysis of North American Tourist expenditure in Ireland, 1985-2004, Journal of Tourism economic, Vol 13.
Kazemi Z. (2007), Study of the effective factor for attracting medical tourism in Iran [dissertation]. Netherland: University of Technology.
Kazemie,  Zahra (2007) Master  s  Thesis  Study  of the  Effective  Factors  for  Attracting Medical Tourism in Iran, Desember.
KhoshnevisYazdi, S., Khanalizadeh, B., 2016.Tourism demand: a panel data approach, Current Issues in Tourism
Menvielle, L., Menvielle, W., &Tournois, N.  (2011). Medical tourism:  A decision model in a service context. Tourism: Preliminary Communication, 59(1), 47–61.
Mountinho, L., Huarng, K. H., Tiffany, H. K., 2008. Modeling and forecasting tiourismdemand:the case study of flows from mainland China to Taiwan, journal of Serv Bus, Vol 2.
Radmanesh, A. (2016). A Case Study of the Decision Model for American Outbound  Medical  Tourists.  Master of Science Degree in Tourism Planning and Development Emphasis. St. Cloud State University.
Surej John, P.; Larke, Roy. (2016). an analysis of push and pull motivators investgated in medical tourism research published from 2000 to 2016. Tourism Review International, Vol. 20, pp. 73–90.
UNWTO, (2015), Tourism Highlights 2015 Edition, Available in “www.unwto.com".
Woodman, J. Medical Travel –Patients Beyond Borders: 2009. [Online].Available at: http://travelonthedollar.com/2009/06/04/medical-travelpatients-beyond- borders/[ Accessed Feb 2010]
Ye, B.H., Yuen, P.P., Qiu, H.Z., Zhang, V.H., (2008). Motivation of medical tourists: an exploratory case study of Hong Kong medical tourists. In A PTA annual conference, Bangkok, Thailand.