بررسی توان تاب آوری مناطق در برابر مخاطرات (مطالعه موردی: استان کهگیلویه و بویراحمد)

نوع مقاله : مقاله علمی -پژوهشی کاربردی

نویسندگان

1 دانشیار جغرافیا وبرنامه‌ریزی شهری، دانشگاه مازندران، بابلسر، ایران

2 دانشجوی دکتری جغرافیا وبرنامه‌ریزی شهری، دانشکده جغرافیا دانشگاه تهران، ایران

چکیده

سنجش میزان تاب‌آوری شهرها و مناطق با استفاده از شاخص‌های مناسب به برنامه ریزان و تصمیم‌گیرندگان در درک توان و قابلیت مناطق در برابر مخاطرات طبیعی و انسانی به‌منظور تدوین استراتژی‌ها و برنامه‌های مناسب کمک شایانی می‌کند. هدف اصلی این پژوهش بررسی توان‌های شهرستان‌های استان کهگیلویه و بویراحمد با بهره‌گیری از رویکرد تاب‌آوری منطقه‌ای می‌باشد. پژوهش ازنظر روش، توصیفی-تحلیلی و ازنظر هدف، کاربردی می‌باشد. جامعه آماری این پژوهش شهرستان‌های استان کهگیلویه و بویراحمد طبق تقسیمات سال 1390 می‌باشد. داده‌های موردنظر از طرح آمایش استان استخراج گردید. از 31 شاخص سه بخش سرمایه انسانی، طبیعی و فیزیکی به‌منظور سنجش تاب‌آوری منطقه‌ای استفاده گردید. برای تحلیل داده‌ها از روش آنتروپی شانون به‌منظور وزن دهی و تکنیک مورا جهت رتبه‌بندی بهره گرفته شد. نتایج بیانگر این است که شهرستان‌های بویراحمد، کهگیلویه، گچساران، دنا، باشت، چرام و بهمئی ازنظر شاخص‌های تاب‌آوری منطقه‌ای به ترتیب رتبه یک تا هفت را به دست آوردند. ضروری است جهت تقویت تاب‌آوری منطقه‌ای و تاب‌آوری شهرستان‌ها شاخص‌های مثبت مانند طول راه‌ها، خدمات ارتباطی و درمانی افزایش یابد و شاخص‌های منفی مانند بیکاری، بارتکفل، تراکم جمعیت کاهش یابند.

کلیدواژه‌ها

عنوان مقاله [English]

Investigating the Resilience of Regions to Hazards (Case Study: Kohgiluyeh and Boyerahmad Province

نویسندگان [English]

  • Rahimberdi Annamoradnejad 1
  • Mahmoud Arvin 2
  • Hossein Fahadikhah 2
1 Associate Professor of Geography and Urban Planning, Mazandaran University, Babolsar, Iran
2 PhD student in Geography and Urban Planning, Faculty of Geography, University of Tehran, Iran
چکیده [English]

Assessment The resiliency of cities and regions using appropriate indicators helps to Planners and decision-makers to Understanding the potential regions Against Natural and human hazards in order to Codification Strategies and appropriate. Purpose this research is Kohgiluyeh and Boyer-Ahmad Province townships capabilities using the approach of regional resilience. In terms of research method is analytical- descriptive and in terms of purpose is applied. Statistical Society this research is Kohgiluyeh and Boyer-Ahmad Province townships According to the political divisions in 1390. Data were extracted of spatial planning Province plan. Of the 31 indicators in three human capital, natural and physical in order to assessment the resilience of regional was used. For data analysis were used Shannon entropy method for weighting and Mora techniques to ranking. Results show that the townships of Boyer, kohgiluyeh, Gachsaran, Dena, Basht, Charam and Bahmaei In terms of regional resilience indicators were obtained the rank of one to seven. It is essential to strengthen the regional resilience and resiliency townships increased positive indicators such as the length of roads, communications and medical services and reduce negative indicators such as unemployment, dependency ratio and population density.

کلیدواژه‌ها [English]

  • Resilience
  • regional resilience
  • hazards
  • Kohgiluyeh and Boyer-Ahmad
  • Mora

مراجع

پرورش، زهرا (1392)، سنجش میزان تاب‌آوری اجتماعات جدید شهری در مواجهه با مخاطرات طبیعی، پایان‌نامه کارشناسی ارشد رشتۀ برنامه‌ریزی منطقه‌ای، دانشگاه شهید بهشتی، دانشکده معماری و شهرسازی، گروه طراحی و برنامه‌ریزی مجتمع زیستی.
داداش پور،‌هاشم و عادلی، زینب(1394): سنجش ظرفیت‌های تاب آوری در مجموعه شهری قزوین، مدیریت بحران، دوره 4، شماره 8، صص: 73 -84.
Adger, W. N. (2000). Social and ecological resilience: are they related? Progress in human geography, 24(3), 347-364. ‏
Arrow, K. B. Bolin, R. Costanza, P. Dasgupta, C. Folke, C. S. Holling, B. O. Jansson, et al. 1995. Economic growth, carrying capacity, and the environment. Science 268, no. 5210:520–1.
Batty, M. (2008). The size, scale, and shape of cities. Science, 319(5864), 769-771. ‏
Bonanno, G. A. (2004). Loss, trauma, and human resilience. Have we underestimated the human capacity to thrive after extremely aversive events? AmericanPsychologist, 59, 20–28.
Boschma, R. (2015). Towards an evolutionary perspective on regional resilience. Regional Studies, 49(5), 733-751. ‏
Bristow, G. , & Healy, A. (2014). Regional resilience: an agency perspective. Regional Studies, 48(5), 923-9.
Campbell, S. (1996). Green cities, growing cities, just cities? Urban planning and the contradictions of sustainable development. Journal of the American Planning Association, 62(3), 296-312. ‏
Christopherson, S. Michie, J. , & Tyler, P. (2010). Regional resilience: theoretical and empirical perspectives. ‏ Cambridge Journal of Regions, Economy and Society,3,3–10.
Ciftcioglu, G. C. (2017). Assessment of the resilience of socio-ecological production landscapes and seascapes: A case study from Lefke Region of North Cyprus. Ecological Indicators, 73, 128-138. ‏
Coaffee, J. (2013). Rescaling and responsibilising the politics of urban resilience: From national security to local place-making. Politics, 33(4), 240-252. ‏
Dabson, B. , M. Heflin, C. , Miller, K. K. , (2012). Regional Resilience Research and Policy Brief. Rural Futures Lab. Harry S School of Public Affairs. University of Missouri.
Derissen, Sandra, Martin F. Quaas, and Stefan Baumga¨ rtner. (2011). The relationship between resilience and sustainability of ecological–-economic systems. Ecological Economics. 70, no. 6: 1121–8.
Di Caro, P. (2015). Recessions, recoveries and regional resilience: evidence on Italy. Cambridge Journal of Regions, Economy and Society, 8(2), 273-291. ‏
Friend, R. , & Moench, M. (2013). What is the purpose of urban climate resilience? Implications for addressing poverty and vulnerability. Urban Climate, 6, 98-113. ‏
Frommer, B. (2013). Climate change and the resilient society: utopia or realistic option for German regions? Natural hazards, 67(1), 99-115. ‏
Hassink, R. (2010). Regional resilience: a promising concept to explain differences in regional economic adaptability? Cambridge journal of regions, economy and society, 3(1), 45-58. ‏
HOLLING C. S. (1996) Engineering resilience versus ecological resilience, in SCHULZE, P. C. (Ed. ) Engineering within Ecological Constraints, pp. 31–44. National Academy Press, Washington, DC.
Hosseini, S. , Barker, K. , & Ramirez-Marquez, J. E. (2016). A review of definitions and measures of system resilience. Reliability Engineering & System Safety, 145, 47-61. ‏
Lordan, M. , Chilian, M. -N. , Grigorescu, A. , 2015. Regional Resilience in Romania–Between Realism and Aspirations. Procedia Economics and Finance 22, 627-635.
Lhomme, S. , Serre, D. , Diab, Y. , & Laganier, R. (2013). Analyzing resilience of urban networks: a preliminary step towards more flood resilient cities. Natural hazards and earth system sciences, 13(2), 221. ‏
Lintz, G. , Wirth, P. , & Harfst, J. (2012). Regional Structural Change and Resilience. Raumforschung und Raumordnung, 70(4), 363-375
Mayunga, Joseph S, (2007), Understanding and Applying the Concept of Community Disaster Resilience: A capital-based approach, Department of Landscape Architecture and Urban Planning, Hazard Reduction & Recovery Center, Texas A&M University
McPhearson, T. , Andersson, E. , Elmqvist, T. , & Frantzeskaki, N. (2015). Resilience of and through urban ecosystem services. Ecosystem Services, 12, 152-156. ‏
PENDALL R. , FOSTER K. A. and COWELL M. (2010) Resilience and regions: building understanding of the metaphor, Cambridge Journal of Regions, Economy and Society 3, 71–84. doi:10. 1093/cjres/rsp028
Pendall, R. , Foster, K. A. , & Cowell, M. (2009). Resilience and regions: building understanding of the metaphor. Cambridge Journal of Regions, Economy and Society, rsp028. ‏
Peng, C. , Yuan, M. , GU, C. , Peng, Z. , & Ming, T. (2016). A review of the theory and practice of regional resilience. Sustainable Cities and Society. ‏
Perrings, C. 2006. Resilience and sustainable development. Environment and DevelopmentEconomics 11: 417–27.
Proag, V. (2014). The concept of vulnerability and resilience. Procedia Economics and Finance, 18, 369-376. ‏
Rahman, M. B. , Nurhasanah, I. S. , & Nugroho, S. P. (2016). Community resilience: learning from Mt Merapi eruption 2010. Procedia-Social and Behavioral Sciences, 227, 387-394. ‏
REGGIANI A. , DE GRAFF T. and NIJKAMP P. (2002) Resilience: an evolutionary approach to spatial economic systems, Network andSpatial Economics 2, 211–229.
Reggiani, A. , De Graaff, T. , & Nijkamp, P. (2002). Resilience: an evolutionary approach to spatial economic systems. Networks and Spatial Economics, 2(2), 211-229. ‏
Vale, L. J. , & Campanella, T. H. (Eds. ), (2005) The resilient city: how modern citiesrecover from disaster. Oxford, New York.
Yamamoto, D. (2011). Regional resilience: prospects for regional development research. Geography Compass, 5(10), 723-736. ‏
فصلنامه جغرافیا (برنامه ریزی منطقه ای)
دوره 10، شماره 38
خرداد 1399
صفحه 283-296

فایل ها

هم رسانی

ارجاع به این مقاله

آمار