بررسی تاثیرسرمایه اجتماعی برمدیریت بحران های شهری (نمونه موردی:منطقه15شهرتهران)

نوع مقاله : مقاله علمی -پژوهشی کاربردی

نویسندگان

1 استادیار پژوهشگاه علوم انتظامی ومطالعات اجتماعی، تهران، ایران

2 عضو هیت علمی، گروه حقوق، دانشگاه پیام نور، تهران، ایران

چکیده

مدیریت بحران، نه‌فقط باید انعطاف‌پذیری موجود در جامعه را استحکام ببخشد، بلکه باید با جدیت به فکر ارتقاء آن در آینده نیز باشد. سرمایه اجتماعی به مثابه دارایی در اختیار جامعه و کنشگران اجتماعی، با بهره‌مندی از مؤلفه‌هایی نظیر؛ اعتماد، مشارکت ، حمایت اجتماعی و اطمینان اجتماعی و دیگر عناصری که در ذیل چتر خود دارد، موجب می‌شود تا هزینه‌های مدیریتی نظیر نظارت و کنترل رسمی را کاهش داده و امکان استفاده از زمان و دیگر منابع و سرمایه‌ها را، در جهت انجام فعالیت‌هایی با بهره‌وری بیشتر فراهم کند.پژوهش مذکور در مقطع زمانی سال 1396 انجام شده است. نوع پژوهش کاربردی و روش آن توصیفی، پیمایشی می باشد. اطلاعات جمع‌آوری شده از طریق روش گردآوری اطلاعات میدانی، کتابخانه‌ای و توصیفی بدست آمده است.حجم نمونه با استفاده از جدول "کرجسی ومورگان"، 385نفر تعیین گردیده است.ابزار گردآوری اطلاعات، پرسشنامه و استفاده از بانک‌های اطلاعاتی سایت‌های اینترنتی می-باشد. پرسشنامه‌ها بین شهروندان منطقه15 شهرداری تهران که برای انجام اموراداری به شهرداری مراجعه می کردند،توزیع و تکمیل شده است .اطلاعات و داده های پژوهش با استفاده از پـرسشنامه‌ای که پایایی آن توسط ضریب آلفـای کرونباخ 70/0 و روایی آن توسط اعتبار محتوی تأیید شده، جمع آوری گردیده است. برای بررسی فرضیه ها از آزمون کلموگروف اسمیرنوف (K-S)وآزمون ناپارامتری دوجمله ای استفاده شده است. روش تجزیه و تحلیل اطلاعات جمع آوری شده از طریق نرم افزار spss می‌باشد.

کلیدواژه‌ها


عنوان مقاله [English]

Investigating the Impact of Social Capital on Urban Crisis Management (Case study: District 15 of Tehran)

نویسندگان [English]

  • seid khalil seid alipour 1
  • hossein khorshidi 2
1 Assistant Professor, Research Institute of Law Enforcement Sciences and Social Studies, Tehran, Iran
2 Member of the Scientific Board, Department of Law, Payame Noor University, Tehran, Iran
چکیده [English]

Crisis management not only strengthen existing flexibility in socicty but also promut it in future.social wealthes as a assets in societyby using comfonents liketrast,contribution ,social aid,social insurance and etc cause to reduce management costs like surrilance and formal control and provide the possibility of using time and other resources to do more useful activity.This research was conducted during the period of 2017.the tyoe of applied research is used and its method is descriptive survey. The collected data are obtained through the method of collecting field,library and descriptive information. The sample size is 385 people based on the model of decision making model “krejsi &morgan”.information gathering tool is questionnaire and database use of Internet sites.Questionnaires are distributed among the citizens of the city of Tehran.Data were collected using a questionnaire whose reliability was obtained by cronbach’s alpha coefficient of 0.70 and its validity was verified by content validity. To test the hypotheses, a t-test and a non-parametric binomial test have been used. The method of analyzing information collected throughthe spss software

کلیدواژه‌ها [English]

  • cityes crisis management
  • social Capital
  • City Tehran
پاتنام، روبرت (1384) جامعه برخوردار، سرمایه اجتماعی و زندگی عمومی در کتاب سرمایه اجتماعی، اعتماد، دموکراسی و توسعه، ترجمه افشین خاکباز و حسن پویان، تهران، شیرازه.
پیشگاهی فرد، زهرا؛ اقبالی، ناصر؛ فرجی راد، عبدالرضا؛ و بشیر بیگ بابایی (1391) مدل‌سازی تعیین مناطق خطرپذیر با استفاده از مدل AHP در محیط GIS جهت مدیریت بحران شهری (مطالعه موردی: منطقه 8 شهرداری تبریز)، فصلنامه‌ی علمی، پژوهشی فضای جغرافیایی، سال دوازدهم، شماره‌ی 37.
حسینی، مازیار (1387) مدیریت بحران، سازمان پیشگیری و مدیریت بحران شهر تهران، تهران: موسسه نشر شهر.
حیدری تفرشی، غلامحسین و دیگران (1381) نگرشی نوین به نظریات سازمان و مدیریت در جهان امروز، انتشارات فرا شناختی اندیشه، تهران.
چالوک، غلامرضا (1389) «تحلیل وضعیت موجود امنیتی شهر تهران و ارائه راهبرد انتظامی در برابر بحران زلزله»، فصلنامه مدیریت انتظامی، سال پنجم، شماره چهارم، صص 650-676.
ربیعی، علی و سمیراسادات پورحسینی، 1393، مفاهیم، الگوها و شیوه‌های برنامه‌ریزی در بحران‌های طبیعی، انتشارات تیسا، چاپ اول.
رضوانی حمیدرضا (1385) «تلفیق مدیریت بحران در راهبردهای سازمان»، ماهنامه تدبیر، سال هجدهم، شماره 177.
روشندل اربطانی، طاهر، پورعزت، علی‌اصغر و قلی پور، آرین (1383) «تدوین الگوی جامع فراگرد مدیریت بحران با رویکرد نظم و امنیت»، فصلنامه دانش انتظامی، سال دهم، شماره دوم.
رشادت جو، حمیده وهمکاران، 1390نقش سرمایه اجتماعی درمدیریت بحران‌های اجتماعی کلان شهرهای ایران(مطالعه موردی:شهررشت)، فصلنامه مطالعات مدیریت شهری، دانشگاه علوم وتحقیقات تهران.
سواد کوهی‌فر، ساسان (1386)، مبانی مدیریت پروژه‌های عمرانی، شهری و بحران، انتشارات دانشگاه امام حسین، تهران.
سلطانی حبیب، مسعود وکیانوش ذاکرحقیقی، 1395، سرمایه اجتماعی وتاثیرآن درمدیریت بحران درشهرها، فصلنامه دانش انتظامی همدان، سال سوم، شماره هشتم.
سیدعلی پور، سیدخلیل ورضا اسدی احمدآباد، 1396، مدیریت موثربحران‌های شهری، نشرآذرکلک، چاپ اول.
فوکویاما، فرانسیس (1379) پایان نظم، سرمایه اجتماعی و حفظ آن، ترجمه غلامعباس توسلی، تهران: جهان امروز.
کلمن، جیمز (1384) نقش سرمایه اجتماعی در ایجاد سرمایه انسانی، ‏ در: سرمایه اجتماعی، اعتماد، دموکراسی و توسعه، ترجمه افشین خاکباز و حسن پویان، تهران، شیرازه.
گروسی، سعیده و میرزائی، جلال(1385) بررسی رابطه اعتماد اجتماعی و احساس امنیت(مطالعه موردی دانشجویان دختر دانشگاه آزاد جیرفت)
عادلی، علیرضا (1391) «ارزیابی عملکرد نیروی انتظامی جمهوری اسلامی ایران در برقراری نظم و امنیت شهرستان بم با رویکرد مدیریت بحران»، فصلنامه مطالعات مدیریت انتظامی، سال هفتم، شماره دوم، صص 253-281.
غفاری، غلامرضا، 1390، سرمایه اجتماعی وامنیت اجتماعی، انتشارات جامعه شناسان وسازمان تحقیقات ومطالعات ناجا، چاپ اول.
غلامحسینی، اسماعیل (1391) «بررسی نقش و جایگاه ناجا در مدیریت بحران‌های طبیعی؛ مطالعه موردی: بحران برف 1383 گیلان»، فصلنامه پژوهش‌های انتظامی، سال هفتم، شماره چهارم، صص 549- 568.
صدر ممتاز، ناصر، طیبی، سید جمال‌الدین و محمودی، محمود (1386) «مطالعه تطبیقی برنامه‌ریزی مدیریت بلایا در کشورهای منتخب»، مجله دانشکده پزشکی دانشگاه علوم پزشکی تهران، دوره شصت و پنجم، شماره اول، صص 14-19.
موسوی، سید آرش و همکاران (1386)، سازمان‌دهی و اصلاح ساختار مدیریت بحران، مجموعه مقالات پنجمین کنفرانس بین‌المللی زلزله‌شناسی و مهندسی زلزله، تهران.
ولد بیگی، برهان‌الدین و غلامرضا پور حیدری (1389)، پیشگیری و آمادگی در برابر بحران‌ها: ایجاد جوامع پایدار، مؤسسه آموزش عالی علمی – کاربردی هلال ایران، چاپ اول، تهران.
ولدبیگی، برهان‌الدین و غلامرضا پورحیدری، 1393، برنامه‌ریزی بحران، انجمن مدیریت بحران ایران، چاپ دوم.
Arensen J، Cid H، Scott C، Perez R، Zervaas D. The Central American Network for Disaster and Health Information. J Med Libr Assoc 2007;95(3):316-22.
Anderson, Ewan W. (1994) “Disaster Management and the Military”, Geo Journal, Vol. 34, No. 2, pp. 201-205.
Adler, and S. Kwon(2002) Recent Debates and Research. 'Social Capital: Prospects for a New Concept.' Academy of Management. The Academy of Management Review : 27(1)
Coleman, James (1994) Foundations of Social theory. Cambridge: Harward University press.
Field, J and schuller, T (2000) Networks, Norms and Trust: explaining patterns of life long learning in Scotland and Northern Irland, in differing visions of the learning society eds, F.coffiedd, Bristol, policy press. 
Flora,J(1999)Social capital and communities of place ,Rural Sociology:63(4).
Fukuyama, F (2001) Social capital, civil society and development, Third world quarterly, 22(1)
Featherstone RM,2007, Beckey LJ, Ruffin AB. Library roles in disaster response: an oral history project by the National Library of Medicine. Medicine Librarianship Assocciation; 96 (4): 343-50.
Frank J.2011, The impact of hurricane Katrina on Gulf Coast libraries and their disaster planning. [Thesis], USA: San Joes State University.
Gharagozloo Z. 2006,Police Role in Crisis Management in Tehran natural disaster (earthquake) [Thesis]. Tehran:Islamic Azad University, Central Tehran Branch. (In Persian).
     Guan Y, Cheng X, Zhang Y.2011, Study on the Earthquake Disaster Reduction Information Management System and Its Application. I.J. Intelligent Systems and Applications.(1): 51-7.
Krishna, A and Uphoff, N (2002) Mapping and measuring social capital through assesment of collective action to conserve and develop watersheds in Rajasthan, India. In: Grootart, C and Bastelaer, T, The role of social capital in development, Cambridge, Cambridge university press.
Monterrubio,j,2007,tourism impact Assessment:A critical Review of tourism perception studies,international tourism Biennial conference,canakkale onsekiz martuniversity,school of tourism&Hotel Management.
Ojaghi SH.2008 Designing a model of crisis management in hospitals’ of Iran. [Thesis]. Tehran: Islamic Azad University, Science and Research branch;. (In Persian).
Rughes,H,2002,Environmental indicators,Annals of torism Research:457-477.