رویکرد آینده پژوهانه به بازآفرینی خلاق بافت تاریخی شهر گرگان

نوع مقاله : مقاله علمی -پژوهشی کاربردی

نویسندگان

1 دانشجوی دکتری شهرسازی، واحد بروجرد، دانشگاه آزاد اسلامی، بروجرد، ایران

2 استادیار گروه شهرسازی، واحد ملایر، دانشگاه آزاد اسلامی، ملایر، ایران

3 استادیار گروه جغرافیا و برنامه‌ریزی شهری، واحد بروجرد، دانشگاه آزاد اسلامی، بروجرد، ایران

4 دانشیار گروه جغرافیا و برنامه‌ریزی شهری، واحد ملایر، دانشگاه آزاد اسلامی، ملایر، ایران

چکیده

گذر زمان و ویژگیهای شهرهای معاصر به ما نشان داده رویکردهای برنامه ریزی گذشته توان پاسخ به مسائل امروزی شهر را ندارد.بافت تاریخی شهرها بدلیل عدم توجه و برنامه ریزی مناسب از نوعی فرسودگی کالبدی و عملکردی رنج می برند. از این رو،رویکرد » آینده پژوهی« به عنوان الگویی جدید،با هدف پاسخگویی به مسأله های غیرقابل پیش بینی، آینده های ممکن و مطلوب در دهه های اخیر ظهور کرده است. این پژوهش از لحاظ هدف کاربردی و از نظر روش ترکیبی از روش های اسنادی و پیمایشی و از نظر ماهیت، براساس روش های جدید علم آینده پژوهی، تحلیلی و اکتشافی است که با به کارگیری ترکیبی از مدل های کمی و کیفی انجام گرفته است. در این پژوهش ابتدا با تکنیک پویش محیطی و دلفی، 40 عامل اولیه استخراج شده و سپس با استفاده از روش دلفی مدیران، ماتریس اثرات متقاطع مولفه‌ها تشکیل گردیده است. در مرحله بعدی با استفاده از تحلیل ساختاری در نرم افزار MICMAC نسبت به تحلیل ماتریس اقدام شده است. براساس نتایج خروجی حاصل از نرم افزار و با توجه به امتیاز بالای اثرگذاری مستقیم و غیرمستقیم، چهارده عامل اصلی کلیدی در آینده باز آفرینی خلاق بافت تاریخی شهر گرگان تأثیرگذارند. از میان پیشران های کلیدی بدست آمده نیز تامین منابع مالی،سیاست های کلان دولت و طرح های مصوب گردشگری، بالاترین امتیاز تاثیرگذاری را داشته در مقابل سیاست های تشویقی، شبکه حمل ونقل سواره و کارآفرینی امتیاز کمتری در میزان تاثیرگذاری را روند آینده بازآفرینی خلاق بافت تاریخی شهر گرگان را دارند.

کلیدواژه‌ها

عنوان مقاله [English]

Futuristic Future Approach to Creative Recreation of the Historical Context of Gorgan City

نویسندگان [English]

  • kazem taghinejad 1
  • saeed yazdani 2
  • alireza Sheikholeslami 3
  • Abbas MalekHoseini 4
1 PhD Student in Urban Planning, Boroujerd Branch, Islamic Azad University, Boroujerd, Iran
2 Assistant Professor, Department of Urban Planning, Malayer Branch, Islamic Azad University, Malayer, Iran
3 Assistant Professor, Department of Geography and Urban Planning, Boroujerd Branch, Islamic Azad University, Boroujerd, Iran
4 Associate Professor, Department of Geography and Urban Planning, Malayer Branch, Islamic Azad University, Malayer, Iran
چکیده [English]

The passage of time and the characteristics of contemporary cities have shown us that past planning approaches can not respond to today's city issues. The historical texture of cities suffers from some form of physical and functional burnout due to lack of attention and planning. Hence, the Future Studies approach has emerged in recent decades as a new model aimed at responding to unpredictable issues, possible and desirable future developments.. In this regard, the present study, with a futuristic approach, identifies the key drivers of the creative recreation of the historical context of Gorgan city and examines how these factors affect each other. In this research, 40 primary factors were extracted using Perl and Delphi scanning techniques. Then, using the Delphi method of administrators, the matrix of cross-component effects has been constructed.In the next step, using the structural analysis in MICMAC software, the matrix analysis was performed. Based on the results of software output and given the high direct and indirect impact, fourteen key factors in the future of creative recreation of the historical context of Gorgan city are influential. Out of the key drivers, financial resources, government macro policies and approved tourism projects have the highest impact on incentive policies, transportation network and entrepreneurship. Less impressive impact on future trends in creative re-creation of textures. Historic city of Gorgan.

کلیدواژه‌ها [English]

  • Future Studies
  • Creative Recreation
  • Historical Context
  • Gorgan

مراجع

اشتری، حسن، مهدی نژاد، حافظ، 1391، شهر خلاق، طبقه خلاق، انتشارات تیسا، چاپ دوم، ص79.
بادلی، س.، میرکتولی، ج.، بزی، خ.1395.سنجش رهیافت بازآفرینی در بافت‌های تاریخی با رویکرد توسعه درون‌زا شهری، نمونه موردی : بافت تاریخی شهر گرگان.سومین کنفرانس بین‌المللی نوآوری‌های اخیر در مهندسی عمران، معماری و شهرسازی، تهران، 11شهریور، 292-272.
بحرینی، ح.ایزدی، م.س.مفیدی.م.1393 . رویکردها و سیاست‌های نوسازی شهری(از بازسازی تا بازآفرینی شهری پایدار)فصلنامه مطالعات شهری، شماره 9، 27- 17.
پدرام، عبدالرحیم، 1393، آینده‌پژوهی در یک نگاه، سازمان تحقیقات و مطالعات ناجا معاونت توسعه مدیریت دانش، -چاپ اول، تهران.
خزایی، سعید و حسینی گلکار، مصطفی، 1392، جستارهایی در باب آینده پژوهای، انتشارات مرکز تحقیقات سیاست علمی کشور، چاپ اول، تهران.
خزایی، سعید و محمود زاده، امیر، 1392، روش‌شناسی آینده‌نگاری، انتشارات پارس ضیاء، چاپ دوم، اصفهان.
ربانی، طه (1391)، کاربرد رویکرد آینده‌پژوهی و تفکر راهبردی در برنامه­ریزی توسعه شهری، پایان‌نامه کارشناسی ارشد، رشته جغرافیا، دانشکده جغرافیا، دانشگاه تهران، ص 56.
رفیعیان، م.بمانیان، م.ر.رفیعیان، م.1389.شناسایی پهنه‌های زمینه‌ساز توسعه خلاق بافت‌های فرسوده با رویکرد گردشگری در برنامه‌ریزی شهری، نمونه موردی محله امامزاده یحیی، ناحیه 2، منطقه 12 شهرداری تهران، دو فصلنامه مدیریت شهری، بهار و تابستان 1389، دورۀ 8، شمارۀ25، 257-235.
زالی، نادر (1388)، آینده­نگاری توسعه منطقه­ای با رویکرد برنامه­ریزی سناریو مبنا، نمونه موردی: استان آذربایجان شرقی، رساله دکتری تخصصی، رشته جغرافیا و برنامه­ریزی شهری، دانشکده علوم انسانی و اجتماعی، دانشگاه تبریز.
زالی، نادر، 1392، آینده‌نگاری راهبردی در برنامه‌ریزی و توسعه منطقه‌ای، ناشر: پژوهشکده مطالعات راهبردی، چاپ اول.
زنگنه شهرکی، سعید و نصرتی هشی، مرتضی، 1396، شناسایی متغیرهای کلیدی و استراتژیک در بافت‌های فرسوده با رویکرد آینده‌پژوهشی(محدوده موردمطالعه:ناحیه 2 منطقه 9 شهر تهران)، کنگره ملی مدیریت و برنامه‌ریزی شهری نوین، تهران.
لندری، چارلز، 1348، ، شهر خلاق، چاپ اول، انتشارات دفتر پژوهش‌های فرهنگی، ص300.
ناظمی، امیر، 1392، مبانی آینده‌پژوهی و روش‌های آن تألیف سعید خزایی، امیر ناظمی، امیر هوشنگ حیدری، عزیز
علی زاده و حامد کاشانی، انتشارات مرکز تحقیقات سیاست علمی کشور، چاپ اول، تهران.
Andersen, A. D., & Andersen, P. D. (2014). Innovation system foresight. Technological Forecasting and Social Change, 22, 226-226.
Calof, J., Miller, R., & Jackson, M. (2012). Towards impactful foresight: viewpoints from foresight consultants and academics. foresight, 14(1), 22-92.
Godet, M. (2008). Strategic Foresight La Prospective. Cahiers du LIPSOR, Paris.
Haegeman, K., Spiesberger, M., & Könnölä, T. (2017). Evaluating foresight in transnational research programming. Technological Forecasting and Social Change, 113, 515-526.
Magruk, A. (2015). Innovative classification of technology foresight methods. Technological and Economic Development of Economy, (4), 211-213.
Paliokaitė, A., Martinaitis, Ž., & Reimeris, R. (2015). Foresight methods for smart specialisation strategy development in Lithuania. Technological Forecasting and Social Change, 111, 123-199.
Petrolo, R., Loscri, V., & Mitton, N. (2017). Towards a smart city based on cloud of things, a survey on the smart city vision and paradigms. Transactions on Emerging Telecommunications Technologies, 22(1). 1-12.
Peterson, G., Cumming, G., & Carpenter, S. (2003). Scenario planning: a tool for conservation in an uncertain word. Conservation Biology, 17(2), 358-366.
Slaughter, R. (2014). Future: All That Matters, Z. Sardar. Hodder and Stoughton, London. Futures, 65, 132-139.
Sokolov, A., & Chulok, A. (2016). Priorities for future innovation: Russian S&T Foresight 2151. Futures, 21, 12-52.
Roberts, Peter & Sykes, Hugh (2000) Urban Regeneration: Handbook. London: Sage Publications.
Turok, Ivan (2004) “Urban Regeneration: what can bedone and what should be avoided?”. Paper presented to International Urban Regeneration Implementations
Symposium, Lütfi Kırdar Exhibition Centre, Istanbul.
Godet, A. J., Meunier, M. F., Roubelat, F.( 2003), “Structural analysis withthe MICMAC method & actors' strategy with MACTOR method”, AC/UNU Millennium Project: Futures Research Methodology-V2.0, AC/UNU, Washington, DC
Godet. M., (2008), “Strategic Foresight”, Lipsor Working Paper ,France , Paris.
Gordon, A., (2009), «Future Savvy,» American Management Association Press, New York.
فصلنامه جغرافیا (برنامه ریزی منطقه ای)
دوره 10، شماره 39
شهریور 1399
صفحه 201-217

فایل ها

هم رسانی

ارجاع به این مقاله

آمار