بازیابی مکان مناره‌های تخریب ‌شده اصفهان بر اساس تحلیل اسناد توصیفی و تصویری

نوع مقاله : مقاله های برگرفته از رساله و پایان نامه

نویسندگان

1 دانشجوی دکتری معماری، گروه معماری و هنر، پردیس بین المللی کیش، دانشگاه تهران، کیش، ایران

2 استادیار، دانشکده حفاظت و مرمت، دانشگاه هنر اصفهان، اصفهان، ایران

3 دانشیار، دانشکده معماری، دانشگاه تهران، تهران، ایران

چکیده

مناره‌ها به عنوان عناصر شاخص درون شهری و برون شهری تعدادی از آن‌ها ازدست‌رفته اند و مکان‌یابی می تواند ویژگی های مناره‌ها را اشکار سازد. مکان‌یابی مناره‌ها بخشی از تاریخ شهر و عناصر شاخص شهری را آشکار می سازد. پژوهشگران عمدتا در حوزه های تاریخی، استاتیکی و تزییناتی مناره تحقیقاتی را ارائه نموده اند. این پژوهش برای نخستین بار مکان مناره‌های تاریخی تخریب‌ شده اصفهان می پردازد. این مقاله در صدد پاسخگویی به این پرسش است که روش های هندسی در بررسی اسناد توصیفی وتصویری چگونه می تواند آشکار کننده مکان مناره‌های تاریخی شهر اصفهان باشد؟ داده های این پژوهش ترکیبی از داده های کتابخانه ای و میدانی است. اسناد توصیفی و تصویری دوره های مختلف تاریخی بررسی شد. با بررسی میدانی وضع موجود، مکان مناره‌های تخریب‌شده اصفهان بر روی نقشه سید رضاخان مشخص گردید. همچنین مکان فعلی آن‌ها بر روی نقشه جدید اصفهان آشکار گردید. این پژوهش بر آن است تا با در نظر گرفتن تعدد مناره‌های اصفهان به جایابی مکان مناره‌های موجود و مناره‌های فراموش شده اصفهان بپردازد. اسناد توصیفی و تصویری در مقایسه با یکدیگر آشکار کننده مکان مناره‌های ازدست‌رفته بوده است. یافته های این پژوهش آشکار کرد که بیشتر مناره‌های ازدست‌رفته شهر اصفهان در کنار بناهای شاخص بوده اند.

کلیدواژه‌ها

عنوان مقاله [English]

To recover the location of the destroyed Isfahan minarets based on the analysis of descriptive and visual documents

نویسندگان [English]

  • Safoura rouhi 1
  • Nima ValiBieg 2
  • Hamed Mazaherian 3
1 PhD Student in Architecture, Department of Architecture and Art, Kish International Campus, University of Tehran, Kish, Iran
2 Assistant Professor, Faculty of Conservation and Restoration, Art University of Isfahan, Isfahan, Iran
3 Associate Professor, Faculty of Architecture, University of Tehran, Tehran, Iran
چکیده [English]

Minarets have been lost as elements of urban and suburban indicators, and location can reveal the characteristics of minarets. The location of the minarets reveals part of the city's history and key urban elements. Researchers have mainly presented research minarets in the historical, static and decorative fields. For the first time, this research deals with the location of the destroyed historical minarets of Isfahan. This article seeks to answer the question of how geometric methods in the study of descriptive and pictorial documents can reveal the location of historical minarets in Isfahan. The data in this study are a combination of library and field data. Descriptive and visual documents of different historical periods were examined. After examining the current situation in the field, the location of the destroyed minarets of Isfahan on the map of Seyed Reza Khan was determined. Their current location was also revealed on a new map of Isfahan. This study aims to take into account the location of existing minarets and forgotten minarets of Isfahan, taking into account the number of minarets in Isfahan. Descriptive and visual documents have compared the location of the missing minarets. The findings of this study revealed that most of the lost minarets in Isfahan have been alongside significant buildings.

کلیدواژه‌ها [English]

  • Minaret Location
  • Destroyed Minarets
  • Descriptive and Visual Documents
  • Indicative Urban Element

مراجع

احمد, م. م. ا. (1361). احسن التقاسیم فی معرفته الاقاسیم (ترجمه) (ع. ن. منزوی, Trans.). تهران: شرکت مؤلفان و مترجمان.
اصفهانی, ح. غ. (1384). اصفهان در یک نگاه اصفهان: مرکز تحقیقات رایانه‌ای قائمیه اصفهان
اعتمادالسلطنه, م. ح. ب. ع. (1367). مراه البلدان تهران: دانشگاه تهران.
الاصفهانی, م. م. ب. م. ر. (1368). نصف جهان فی التعریف اصفهان (م. ستوده Ed.). تهران: انتشارات امیرکبیر.
الملک, م. غ. ا. (1379). سفرنامه اصفهان (ناصرافشارفر Ed.). تهران: وزارت فرهنگ و ارشاد اسلامی
انصاری, ح. م. ح. ج. (1378). تاریخ اصفهان. اصفهان: انتشارات مشعل.
اولئاریوس, آ. (1380). سفرنامه آدام اولئاریوس: ایران عصر صفوی از نگاه یک آلمانی (ا. بهپور, Trans.). تهران: ابتکار.
آبادی, ا. ر. م. (1352). آثار ملی اصفهان تهران: انتشارات انجمن آثار ملی.
بلانت, و. (1384). اصفهان مروارید ایران (م. ع. موسوی & م. ا. نژاد, Trans.). اصفهان: نشر خاک.
پولاک, ی. ا. (1368). سفرنامه پولاک (ک. جهانداری., Trans.). تهران: خوارزمی
پیرلوتی. (1330). سفرنامه به سوی اصفهان (ب. کتابی, Trans.). تهران: اقبال.
تاورنیه. (1345). سفرنامه تاورنیه (ا. نوری, Trans.).
جناب, ع. (1385). رجال و مشاهیر اصفهان) الاصفهان(اصفهان: سازمان فرهنگى تفریحى شهردارى اصفهان.
جناب, م. س. ع., & شاردن, ژ. (1376). الاصفهان. تهران: انتشارات تولیدات فرهنگی.
خلیفه, م. (1383). اصفهان در دوره سلجوقی تاریخ و جغرافیا, 136-137.
دلاواله, پ. (1384). سفرنامه پیتردلاواله (ش. ا. شفا, Trans.). تهران: انتشارات علمی و فرهنگی.
دیولافوا, ژ. (1371). ایران کلده و شوش. تهران: دانشگاه تهران.
سانسون. (1346). سفرنامه سانسون (م. ت. تفضلی, Trans.). تهران: ابن سینا.
سلطانی, ر. (1397). شکوه معماری سلجوقی در مناره‌های اصفهان مازندران: انتشارات سنگ.
شاردن, ژ. (1345). سیاحت نامه شاردن جلد هفتم (م. عباسی, Trans.). تهران: انتشارات امیر کبیر.
شهرضا, م. ج. (1376). بررسی مدارس موجود در دوره صفوی اصفهان. دانشگاه تهران خلاصه پایان نامه‌ها مجله اثر, 34 و 39, 389-407.
فلاندن, ا. (2536). سفرنامه اوژن فلاندن به ایران (ح. نورصادقی, Trans.). تهران: اشراقی.
کسائی, ن. (1358). اصفهان و مدرسه نظامیه. 6-12.
کمپفر, ا. (1350). سفرنامه کمپفر (ک. جهانداری, Trans.). تهران انتشارات خوارزمی
کوست, پ. (1390). بناهای دوره اسلامی ایران از آغاز تا 1218 ش
(ت. ا. مهرتاش, Trans.). تهران: نشر شادرنگ
گدار, آ. (1370). مسجد جامع عتیق اصفهان". دوره 6.
گدار, ی., سیرو, م., & گدار, آ. (1318). آثار ایران (ا. س. مقدم, Trans.). مشهد: آستان قدس رضوی.
گدار, ی., سیرو, م., & گدار, آ. (1371). آثار ایران (ا. س. مقدم, Trans.). مشهد: آستان قدس رضوی.
مافروخی, ف. ب. س. (1385). محاسن اصفهان (ح. ب. محمد & آوری, Trans. ع. ا. آشتیانی Ed.). اصفهان.
مهدوی, م. ا. (1383). دانشمندان وبزرگان اصفهان. اصفهان گلدسته.
مهدی, م. (1340). نصف جهان فی التعریف اصفهان (م. ستوده Ed.). تهران: موسوی.
میرفتاح, ع. ا. (1345). آثارباستانی جی باستان. بررسی‌های تاریخی, شماره 6 سال 11.
نورصادقی, ح. (1316). اصفهان. تهران: شرکت مطبوعات.
ویلبر, د. ن. (1365). معماری اسلامی ایران در دوره ایلخانی (ع. فریار, Trans.). تهران
انتشارات علمی وفرهنگی
همایون, غ. (1348). اسناد مصور اروپاییان از ایران (از اواسط قرون وسطی تا اواخر قرن هیجدهم). تهران: دانشگاه تهران.
همایی, ج. ا. (1375). تاریخ اصفهان (م. همائی Ed.). تهران پژوهشگاه علوم انسانی.
هنرفر, ل. ا. (1350). گنجینه آثار تاریخی اصفهان اصفهان: انتشارات ثقفی.
هنرفر, ل. ا. (1372). آشنایی با شهر تاریخی اصفهان. اصفهان: پیمان.
هولستر, ا. (1365). ایران در صد و سیزده سال پیش (م. واصمی, Trans.). تهران.
معتمدی، محمد(1399)، بررسی و مکانیابی دسترسی شهروندان شهر شیروان به کاربری‌های درمانی، فصلنامه تحقیقات کاربردی علوم جغرافیایی، شماره 58
سرور، رحیم و رضا بارگاهی(1399)، آمایش فضای سبز شهری با استفاده از روش تحلیل سلسله ‌مراتبی. مطالعه موردی: شهر گرگان، فصلنامه آمایش جغرافیایی فضا، شماره 35
جلیلی‌صدراباد، سمانه و الهام ضابطیان‌طرقی(1399)، بررسی مکان‌یابی مسکن‌های سازمانی در حاشیه شهرها (نمونه مطالعاتی: اسکان کارکنان پالایشگاه میعانات گازی بندرعباس)، فصلنامه نقش جهان، سال دهم - شماره 1
محمدی ده چشمه، مصطفی و مهدی علیزاده و علیرضا پرویزیان(1398)، مکانیابی ‌پناهگاههای شهری مبتنی بر اصول پدافند غیرعامل. مورد مطالعه: شهر کوهدشت، فصلنامه آمایش جغرافیایی فضا، شماره 32
هاشمی، محمدرضا و اسماعیل شیعه و حسین ذبیحی(1399)، مکان‌یابی موقعیت پردازه‌های محرک توسعه در بافت‌های ناکارآمد شهری (مورد پژوه: ناحیه ۲ منطقه ۱۸ شهرداری تهران)، فصلنامه باغ نظر، شماره 84
محقق نسب، عنایت اله و مهین نسترن و محمود محمدی(1398)، مکان‌یابی چند معیاره کاربری فضاهای سبز با استفاده از روش تحلیل مناسبت کاربری زمین (مورد مطالعه: شهر اراک)، فصلنامه آمایش محیط، شماره 44
Abdel-Motaal, M. A. (2014). Effect of piles on the seismic response of mosques minarets. Ain Shams Engineering Journal, 29–40.
Abdellatif, M. N. (2012). MINARETS DES MOSQUEES DE TLEMCEN. Année Universitaire.
Abed, R. S., & Abdullah, G. N. (2013). Measurements in Alhadba Minaret Using Robotic Total Station. Eng. & Tech. Journal, Vol.31,Part (A), No.5.
ahmed, s. (1941). muslim architecture. london: the academy of arts.
Asfour, O. S. (2016). BRIDGING THE GAP BETWEEN THE PAST AND THE PRESENT: ARECONSIDERATION OF MOSQUE ARCHITECTURAL ELEMENTS. JOURNAL OF ISLAMIC ARCHITECTURE.
Aykut, E., Fanning, P., & Laefer, D. F. (2010). Factors affecting traffic-generated vibrations on structures and the masonry minaret of Little. University College Dublin, Ireland.
Bagbancı, M. B., & Bagbancı, O. K. (2018). The Effects of Construction Techniques and Geometrical Properties on the Dynamic Behavior of Historic TimberMinarets in Sakarya, Turkey. Hindawi Shock and Vibration.
Bakhoum, D. I. (2017). Mamluk Minarets in Modern Egypt: Tracing Restoration Decisions and Interventions. http://journals.openedition.org/anisl/, 147-198.
Batuman, B. (2013). Minarets without Mosques: Limits to the Urban Politics of Neo-liberal Islamism. Urban Studies.
Bayraktar, A., & Calik, I. (2018). Restoration effects on experimental dynamic characteristics of masonry stone minarets. Materials and Structures.
Bloom, J. M. (1991). Creswell and the Origins of the Minaret. Muqarnas,Vol. 8, K. A. C. Creswell and His Legacy , pp. , 55-58.
bloom, j. m. (2003). the minaret simbol of faith and power. Saudi Aramco World,.
Clemente, P., Saitta, F., Buffarini, G., & Platania, L. (2014). Stability and seismic analyses of leaning towers: the case of the minaret in Jam. Italy: THE STRUCTURAL DESIGN OF TALL AND SPECIAL BUILDINGS.
Constantinescu, D., & Köber, D. (2013). The Minaret of the Great Mosque in Algiers, a Structural Challenge. Open Journal of Civil Engineering,.
Cordero, R. O.-., Pastor, E. L., & Fernández, R. E. H. (2018). Proposal for the improvement and modification in the scale of evidence for virtual reconstruction of the cultural heritage: A first approach in the mosque-cathedral and the fluvial landscape of Cordoba. Journal of Cultural Heritage 30, 10–15.
Cordero, R. O. (2016). Multivariate study and proportion study for classification and dating. Journal of Cultural Heritage.
devonshire. (1921). some cairo mosques and their founders. london.
Dodd, S. D. (2015). The Structure of Islam in Switzerland and the Effects of the Swiss Minaret Ban. Journal of Muslim Minority Affairs.
Doğangün, A., & Tuluk, Ö. İ. (2006). Traditional Turkish Minarets on the Basis of Architectural and Engineering Concepts. Cairo, Egypt: 1st International Conference on Restoration of Heritage Masonry Structures.
Editorial, G. (2010). Mapping the Swiss referendum on the minaret ban. Political Geography 29, 57–62.
ERCAN, E., ARISOY, B., HÖKELEKLİ, E., & NUHOĞLU, A. (2017). ESTIMATION OF SEISMIC DAMAGE PROPAGATION IN A HISTORICAL MASONRY MINARET. Sigma J Eng & Nat Sci 35 (4),, 647-666.
Farrag, E. (2017). Architecture of mosques and Islamic centers in Non-Muslim context. Alexandria Engineering Journal, 613–620.
Frye, R. N. (1959). Le Minaret de Djam, Mémoires de la délégation archéologique française en Afghanistan, tome XVI by André Maricq; Gaston Wiet. Artibus Asiae, Vol. 22, No. 4, 344-346.
Gottheil, R. J. H. (1910). The Origin and History of the Minaret. Journal of the American Oriental Society.
Hacıefendioğlu, K., & Demir, G. (2016). Determination of Modal Parameters of Historical Masonry Minarets by using Operational Modal Analysis. Proceedings of the World Congress on Civil, Structural, and Environmental Engineering.
Hejazi, M. (2005). Geometry in nature and Persian architecture. Building and Environment, 40.
Hejazi, M., & Moayedian, S. M. (2016). Seismic Analysis of Persian Historical Brick Masonry Minarets. Journal of Ferdowsi Civil Engineering, Vol.27, No.1.
Hosseini, S. H., & Zare, M. H. (2016). A survey of the role of Ghaznavid in evolution of great architecture in Seljuq dynasty. Science Arena Publications Specialty Journal of Architecture and Construction.
IRAVANI, H., NEZHAD, F. G., & AMIRI, N. (2015). HISTORICAL – SKELETAL CHANGE IN ISFAHAN MINARETS. IJBPAS, November 4(11), 319-332.
Korumaz, M., Betti, M., & Conti, A. (2017). An integrated Terrestrial Laser Scanner (TLS), Deviation Analysis (DA) and Finite Element (FE) approach for health assessment of historical structures.A minaret case study. Engineering Structures 153, 224–238.
Livaoğlu, R., & Baştürk, M. H. (2016). DYNAMIC CHARACTERISTICS OF MINARETS OF HOCA TABIP MOSQUE. 6th International Operational Modal Analysis Conference.
MOLINE, J. (1973). THE MINARET OF ǦĀM (Afghanistan). Kunst des Orients, Vol. 9, H. 1/2, 131-148.
Osman, A., & Aly, N. (2018). THE USE OF GROUND-PENETRATING RADAR FOR EVALUATING THE SAFETY. FIFTEENTH INTERNATIONAL CONFERENCE ON STRUCTURAL AND GEOTECHNICAL ENGINEERING.
Pratt, D. (2015). The Swiss Minaret Ban1. Taylor.
rivoira, G. T. (1918). moslem architecture (G. m. rushforth, Trans.). london: oxford university press.
Scanlon, G. T. (1991). Minaret: Symbol of Islam by Jonathan Bloom. British Journal of Middle Eastern Studies, Vol. 18, No. 2, 269-271.
Serhatoğlu, C., & Livaoğlu, R. (2019). A fast and practical approximations for fundamental period of historical Ottoman minarets. Soil Dynamics and Earthquake Engineering, 320–331.
Shishavan, M. K., & Maleki, R. (2018). Comparative Study of Symbol: Iranian Contemporary Architecture and Seljuk (Case Study:Tombes). International Journal of Architecture and Urban Development.
Slotwinski, M., & Stutzer, A. (2015). The Deterrent Effect of Voting Against Minarets: Identity Utility and Foreigners’ Location Choice. Institute for the Study of Labor.
Soliman, S. s., el. (2018). Between the turbans and the tops of minarets of the Middle Age in Cairo,. Ain Shams Engineering Journal.
Stark, F. (1935). A Persian Inscription on the Minaret of Saveh. The Geographical Journal, Vol. 85, No. 1, 69-70.
TROUSDALE, W. (1965). The Minaret of Jam: A Ghorid Monument in Afghanistan. Archaeology, Vol. 18, No. 2, 102-108.
Vitti, P. (2017). Gigantic and structurally sound: the lighthouse on the island of Pharos. conference at Acropolis Museum, Athens.
Whelan, E. (1996). Minaret: Symbol of Islam by Jonathan Bloom. Journal of the American Oriental Society, Vol. 116, No. 4, 785-786.
فصلنامه جغرافیا (برنامه ریزی منطقه ای)
دوره 10، شماره 39
شهریور 1399
صفحه 589-604

فایل ها

هم رسانی

ارجاع به این مقاله

آمار