جهانی شدن و سرزمین سازی در جغرافیای سیاسی(مطالعه موردی رویکرد امریکا و اتحادیه اروپا)

نوع مقاله : مقاله های برگرفته از رساله و پایان نامه

نویسندگان

1 دانشجوی دکترای جغرافیای سیاسی، واحد گرمسار، دانشگاه آزاد اسلامی، گرمسار، ایران.

2 دانشیار جغرافیا و برنامه‌ریزی روستایی، واحد یادگار امام‌خمینی (ره) شهر ری، دانشگاه آزاد اسلامی، تهران، ایران

چکیده

جهانی شدن در حال اتفاق و پیشروی به سوی آینده‌ای مبهم است. در ارتباط با تأثیر این فرآیند بر فضای جغرافیایی دیدگاه‌های متناقضی وجود دارد؛ گرچه برخی سعی در اثبات اهمیت جغرافیا و ماندگاری و تأثیر آن در زندگی اجتماعی دارند ولی به زعم عده‌ای دیگر آینده‌ای روشن برای علم جغرافیا و مفهوم سرزمین وجود ندارد. بی‌مکان شدن جریان‌ها، غیرسرزمینی شدن نهادها، سازمان‌ها و شرکت‌ها نوید رسیدن نوع جدیدی از روابط اجتماعی را می-دهد. پدیده‌ای نوظهور در حال تکامل است که مفاهیمی همانند مکان، مرز، سرزمین، ناحیه، منطقه، تنوع و تفاوت را از بین برده و این به معنی پایان یا مرگ جغرافیا است؛ بنابراین کنکاشی اساسی در زمینه حقیقت و ماهیت جغرافیا و چگونگی آینده آن از امور مهم و وظایف اصلی جغرافی‌دانان است که این کار نیز در حد توان در پی پاسخ به آن می‌باشد. این نوشتار بـا نگـاهی آینـده‌پژوهانـه و رویکـردی نوواقع‌گرایانه تلاش دارد، فرآیند جهانی شدن را با نگاهی سرزمینی تحلیل کند؛ بدین معنی کـه وجود فراملّی‌گرایی یا فراسرزمینی شدن جریان‌ها انکار نمی‌شود، ولی به نوعی سعی در اثبـات سرزمینی‌سازی مجدد جریان‌ها و پدیده‌های گوناگون در عصـر جهـانی‌شـدن دارد. بـه عـلاوه، استدلال اصلی ایـن نوشـتار ایـن اسـت کـه قلمـرو سـرزمینی‌(سـرزمین و مـرز) در دوره جهانی شدن از بین نرفته، بلکه کارکرد آن متحول شده است. این باور نیز وجود دارد که قلمـرو سرزمینی، به دلیـل نیـاز انسـان بـه تفـاوت مانـدگار بـوده و جهانی‌ شدن، فراملّی شدن و غیره جایگاه و نقش آن را در زندگی اشتراکی انسان از بین نمی‌برد.

کلیدواژه‌ها


عنوان مقاله [English]

Globalization and Territorialization in Political Geography (A Case Study of the US-EU Approach)

نویسنده [English]

  • majid Vali Sharieatpanahi 2
2 Associate Professor of Geography and Rural Planning, Imam Khomeini Memorial Branch in Rey, Islamic Azad University, Tehran, Iran
آجیلی، ‌هادی و مهدی بیکی­(1392)، کالبد شکافی سبک زندگی در جامعه سرمایه‌داری، ویژه نامه سبک زندگی، سال چهارم، شماره 13، بهار 1392
آزاد ارمکی، تقی (1386)، فرهنگ و هویت ایرانی و جهانی شدن، تهران، تمدن.
جمشیدی‌ها، غلامرضا و علیرضا قبادی (1386)، تحلیل جامعه‌شناختی از مراسم و مناسک دینی با تأکید بر مراسم عاشورا، فصلنامه تاریخ اسلام، سال هشتم، صص:16-19
حسینی، سید جلال (1387)، پایان جهان مدرنیته یا... انتشارات زمزم هدایت، صص 25-42
خواجه نوروی و همکاران (1392)، مطالعه رابطه سبک زندگی و هویت اجتماعی، فصلنامه تحقیقات فرهنگی ایران، دوره هفتم، شماره 1، بهار 1393، صص 69-94
دهقان، محمود (1391)، سبک زندگی ما تغییر کرده است، مجله مدیریت ارتباطات اجتماعی، شماره 31، آذرماه 1391
زارع بیژن و فلاح­، مهدی­(1391)، بررسی سبک زندگی جوانان در شهر تهران و عوامل مؤثر بر آن، فصلنامه تحقیقات فرهنگی، دوره پنجم، شماره 4.
شریفی، اجمد حسین­(1391)، سبک زندگی به عنوان شاخصی برای ارزیابی سطح ایمان، معرفت فرهنگی، سال سوم، تابستان، صص:49-62
کفاشی، مجید و منوچهر پهلوان و کاظم عباس نژاد عربی (1389)، بررسی تأثیر سبک زندگی بر هویت اجتماعی جوانان، مطالعه موردی جوانان 15-29 ساله شهر بابل، پژوهش اجتماعی، شماره 9، صص 117-139.
Featherstone, Mike, 1995, (reprint 1996) Undoing culture, London: SAGE publications Ltd
Mawlana,hamid,2000,media and its impact on Muslim identity,pp. 250-252
Ackleson, J. 2004, Constructing Security on the U.S. – Mexico Border, Political Geography, Vol. 24, No. 2, PP. 165-184.
Ackleson, J. 2005, Fencing in Failure: Effective Border Control is not Achieved By Building More Fences, Policy in Focus, Immigration, Vol. 14, No. 2, PP.1-8.
Amid, H. 1979, Amid Dictionary of Farsi, Institute of Amir Kabir Publication, Tehran. (In Persian)
Baylis, J. Smith, S. & Owens, P. 2004, The Globalization of World Politics: An Introduction to International Relations,Oxford University Press, translated to Persian by: Rahchamni, A. & Others, Cultural Institute for Studies and Researches of Contemporary Iranian Abrar.
Castells, M. 1997, Power of Identity: The Information Age: Economy, Society, and Culture, John Wiely & Sons LTD, Translated to Persian by: Agilian, A. and A. Khabaz, Tareh Noo, Tehran.
Castles, M. 1997, Power of Identity, Oxford, Blackwell. Clark, I. 1999, Globalization and International Relations Theory, Oxford University Press, Translated to Persian by: Tagilo, F. Office of Internationa and Political Studies, Tehran.
Coleman, M. 2003, The Naming of Terrorism and Evil Outlaws,Geopolitics, Vol. 8, No. 3, PP. 87-104.
Cox, K. R. Political Geography, Territory, State and Society,Oxford, Blackwell.
Dalby, S. 2005, Critique and Contemporary Geopolitics,A Lecture Presented at Trbiat Modaress University, 11 may 2005, Tehran. Dehkhoda, A.A. No date, Dictionary of Dehkhoda,Eighth Version, University of Tehran, Tehran. (In Persian)