تاثیر تغییرات کاربری اراضی بر شدت سیلاب‌های رودخانه‌ای (مورد مطالعه: حوضه آبریز درکه)

نوع مقاله : مقاله علمی -پژوهشی کاربردی

نویسندگان

1 استاد دانشکده محیط زیست، پردیس دانشکده‌های فنی، دانشگاه تهران، تهران، ایران

2 فارغ التحصیل کارشناسی ارشد رشته مدیریت اجرائی، دانشگاه شهید بهشتی، تهران، ایران

3 دانشجوی دکتری رشته برنامه‌ریزی محیط زیست، دانشگاه تهران، تهران، ایران

چکیده

آگاهی از ﻣﻴـﺰان ﺧﻄﺮﭘﺬﻳﺮی نواحی گوناگون ﺷﻬﺮها و توجه به بحث کنترل ﺳﻴﻼبﻫﺎی ﺷﻬﺮی ﺑﻪ عنوان ﻣﺤﻮرﻫـﺎی اساسی در ﭘﺮداﺧﺘﻦ ﺑﻪ مشکلات ﺷﻬﺮی قرار دارند. در این پژوهش حوضه آبریز درکه به عنوان حوضه مورد مطالعه انتخاب گردیده است. از بین رفتن پوشش گیاهی و گسترش مناطق شهری در سطح این حوضه سبب گردیده است تاعوامل هیدرولوژیکی از قبیل میزان نفوذپذیری و ارتفاع رواناب در قسمت جنوبی حوضه دچار تغییراتی شوند که مطابق با آن ارتفاع رواناب زیاد ونفوذپذیری کم گردیده است که منتج به افزایش سیلاب شهری خواهد شد. با توجه به لایه های مختلف حوضه آبریز درکه میانگین شماره منحنی منطقه با استفاده از روش SCSعدد 87 به دست آمده است، تغییرات آن از مقدار 73 تا 94 بوده است که بیشترین مقدار آن در جنوب حوضه می باشد که منطقه شهری را شامل می‌شود. در این پژوهش تلاش گردیده است تا با بررسی دبی سیلاب‌های 10 ساله، 50 ساله، 100 ساله، 200 ساله، 500 ساله و 1000 ساله مربوط به اعداد مختلف شماره منحنی که عدد 73 مربوط به کاربری با بیشترین میزان نفوذپذیری خاک، عدد 87 مربوط به میانگین اعداد شماره منحنی کاربری‌های مختلف و عدد 94 مربوط به کاربری های با کمترین میزان نفوذپذیری خاک است، میزان اثرگذاری نفوذ خاک بر شدت و خطر این سیلاب‌ها مورد بررسی قرار گیرد. در برآورد دبی سیلاب‌ها با دوره‌های بازگشت کمتر که احتمال وقوع بیشتری دارند، تغییرات کاربری با نسبت بیشتری افزایش یافته اند و هرچه دوره بازگشت طولانی‌تر می‌شود نسبت عددی کوچکتر و فاصله عددی بیش‌تر می‌گردد.

کلیدواژه‌ها

عنوان مقاله [English]

The effect of land use changes on the intensity of river floods (Case study: Darakeh catchment)

نویسندگان [English]

  • Ahmad Nohegar 1
  • Farnaz Zafar Mohtashami 2
  • Ali Alavi Naeini 3
1 Professor, Faculty of Environment, Campus of Technical Colleges, University of Tehran, Tehran, Iran
2 Graduate of Executive Management, Shahid Beheshti University, Tehran, Iran
3 PhD student in Environmental Planning, University of Tehran, Tehran, Iran

مراجع

 Habibi k, Shieh E, Kamal T. The Role of Physical Planning in Mitigating Urban Vulnerability against Earthquake. Armanshahr. 2010;2(3):23-31. [Persian]
Wheater H, Evans E. Land use, water management and future flood risk. Land use policy. 2009 Dec 1;26:S251-64.
Brath A, Montanari A, Moretti G. Assessing the effect on flood frequency of land use change via hydrological simulation (with uncertainty). Journal of Hydrology. 2006 Jun 15;324(1-4):141-53.
Swanson FJ, Johnson SL, Gregory SV, Acker SA. Flood disturbance in a forested mountain landscape: interactions of land use and floods. BioScience. 1998 Sep 1;48(9):681-9.
Arnell, N. W., & Gosling, S. N., 2016. The impacts of climate change on river flood risk at the global scale. Climatic Change, v. 134(3), p. 387-401.
GHAHROUDI, TALI MANIJE, MOHAMMAD REZA SARVATI, MOZAFFAR SARRAFI, MOUSA POURMOUSAVI, and KHABAT DERAFSHI. "Flood vulnerability assessment in Tehran city." (2012): 79-92.
ROKN AE, POUR T, SADEGHLOO T, SAJASI H. ANALYZING OF PEOPLE ATTITUDE TO REDUCTION THE EFFECT OF NATURAL DISASTER (FLOOD) IN RURAL AREA WHIT EMPHASIS ON PARTICIPATORY MANAGEMENT.
www.EM-DAT.be
Dadson, S. J., Hall, J. W., Murgatroyd, A., Acreman, M., Bates, P., Beven, K., Lane, S. N., 2017. A restatement of the natural science evidence concerning catchment-based natural flood management in the UK. Proceedings of the Royal Society A: Mathematical, Physical and Engineering Sciences, v. 82, p. 124-143.
Ghanavati, E., Nadafioun, F., Investigation of flood potential Darakeh watershed using rainfall-runoff using SCS. Quarterly Geographical Journal of Territory., Apr 20;13(49):47-64.
Eng MQ. Co. Report on Flood management of Tehran.2011. [Persian]. NOSRATI K, HOSSEINZADEH MM, IMENI S. APPLICATION OF PRINCIPAL COMPONENT ANALYSIS IN DETERMINATION OF EFFECTIVE FACTORS ON RUNOFF GENERATING.
Alizadeh A. Principles of applied hydrology. Astan Quds Razavi Mashhad 20th. 2001;540-560. [Persian]
Jongman B. Effective adaptation to rising flood risk. Nature communications. 2018 May 29;9(1):1-3.
Nguyen HQ, Radhakrishnan M, Bui TK, Tran DD, Ho LP, Tong VT, Huynh LT, Chau NX, Ngo TT, Pathirana A, Ho HL. Evaluation of retrofitting responses to urban flood risk in Ho Chi Minh City using the motivation and ability (MOTA) framework. Sustainable Cities and Society. 2019 May 1;47:101465.
فصلنامه جغرافیا (برنامه ریزی منطقه ای)
دوره 10، شماره 39
شهریور 1399
صفحه 1013-1024

فایل ها

هم رسانی

ارجاع به این مقاله

آمار