نقش راهبردی رسانه ها در تبیین نقش متغیرهای جغرافیای طبیعی - انسانی در مدیریت پسماند شهر تهران

نوع مقاله : مقاله های برگرفته از رساله و پایان نامه

نویسندگان

1 دانشجوی دکتری مدیریت رسانه‌ای، واحد قائم شهر، دانشگاه آزاد اسلامی، قائم شهر، ایران

2 استادیار گروه مدیریت رسانه، واحد قائم شهر، دانشگاه آزاد اسلامی، قائم شهر، ایران

3 استادیار گروه مدیریت دولتی، واحد قائم شهر، دانشگاه آزاد اسلامی، قائم شهر، ایران

4 استادیار گروه مهندسی صنایع، واحد قائم شهر، دانشگاه آزاد اسلامی، قائم شهر، ایران

چکیده

مدیریت پسماند، مدیریت اعمال شده بر پسماندهای تولیدی با فعالیت های انسان است و هدف آن متوقف ساختن یا کاهش اثرهای سوء آن ها بر سلامت انسان هاست، هدف اصلی که محقق در این پژوهش دنبال می کند این است که الگوی مناسب مدیریت پسماند در شهر تهران با تاکید بر نقش راهبردی رسانه چگونه باید باشد؟ و این الگو دارای چه مولفه ها و شاخص ها یی می باشد؟ پژوهش از نظر هدف، توسعه ای و کاربردی است ، به لحاظ ماهیت و روش آمیخته است ، که در دو مرحله کیفی و کمی انجام گرفت، نمونه آماری در بخش کیفی شامل خبرگان دانشگاهی و متخصصان پسماند به تعداد 21 نفر و در بخش کمی،شهروندان تهران با حجم نمونه 387 نفر تعیین گردید. برای جمع‌آوری اطلاعات از روش کتابخانه ای و پرسشنامه محقق‌ساخته استفاده شد. روائی سوالات به تایید خبرگان رسید و برای تعیین پایایی از روش پایایی ترکیبی استفاده شد، برای تعیین کفایت نمونه ها از آزمون تناسب کایزر – مایر و بارتلت و جهت مطابقت سوالات با یکدیگر از آزمون چرخش واریماکس استفاده شد.همچنین برای تشخیص عامل های سازه مدل ازروش تحلیل عاملی اکتشافی و برای برازش الگو از مدل یابی معادلات ساختاری با نرم افزار SMART PLS انجام شد ، بر اساس مدل مفهومی پژوهش ، رسانه ها می توانند از طریق راهبرد آگاهی بخشی، فرهنگ سازی، آموزشی و اطلاع رسانی در اجرای فرآیند مدیریت پسماند موثر واقع شوند.

کلیدواژه‌ها


عنوان مقاله [English]

The strategic role of the media in explaining the role of natural-human geographic variables in waste management in Tehran

نویسندگان [English]

  • Naghi Gholizadeh 1
  • mehrdad matani 2
  • Mohamadreza Bagherzadeh 3
  • Yosef Gholipour Kanani 4
1 PhD Student in Media Management, Ghaemshahr Branch, Islamic Azad University, Ghaemshahr, Iran
2 Assistant Professor, Department of Media Management, Ghaemshahr Branch, Islamic Azad University, Ghaemshahr, Iran
3 Assistant Professor, Department of Public Administration, Ghaemshahr Branch, Islamic Azad University, Ghaemshahr, Iran
4 Assistant Professor, Department of Industrial Engineering, Ghaemshahr Branch, Islamic Azad University, Ghaemshahr, Iran
چکیده [English]

Waste management is the management applied of production waste with human activities and Its purpose is to stop or reduce their adverse effects on human health. The main goal that the researcher follows in this research, This is how the appropriate model of waste management in Tehran should be, emphasizing the strategic role of the media? And What are the components and indicators of this model? Research is purposeful, developmental, and applied, It is mixed in nature and method. It was done in two stages, qualitative and quantitative, Statistical sample in the qualitative section including university experts and Waste specialists consisted of 21 people, and in quantitative section, The citizens of Tehran were determined with a sample size of 387 people. The library method and the researcher-made questionnaire were used to collect information. The validity of the questions was confirmed by the experts and Combined reliability method was used to determine reliability, To determine the adequacy of the samples from the fitness test Kaizer Mayer and Bartlet and the Varimax rotation test was used to match the questions. Also to identify the structural factors of the model from the method of exploratory factor analysis and And to fit the pattern of structural equation modeling was done with SMART PLS software, Based on the conceptual research model ,The media can be through awareness strategie, culture building, education and information be effective in implementing the waste management process.

کلیدواژه‌ها [English]

  • Waste Management
  • media
  • Model
  • Strategy
  • Tehran
ابراهیمی، اصغر و همکاران (1387)، بررسی آگاهی و عملکرد مردم شهر یزد در مورد مدیریت مواد زائد جامد شهری، فصلنامه علمی پژوهشی دانشکده یزد، سال نهم، شماره چهارم.
ابطحی و همکاران؛ (1394)، بررسی میزان آگاهی، آموزش و مشارکت عمومی در مدیریت پسماند: مطالعه موردی در شهر تهران، فصلنامه بهداشت در عرصه، دانشکده بهداشت دانشگاه علوم پزشکی شهید بهشتی، دوره 3، شماره 2، تابستان 1394، صفحات 16-7.
احمدی مسعود، ضرغامی مریم، صفائی شکیب، درگاهی عبدالله، صمدی خادم شهرام؛ (1392)، بررسی میزان مشارکت مردم شهر همدان در طرح تفکیک از مبدأ پسماند زباله های شهری، سومین کنفرانس بین­المللی برنامه ریزی و مدیریت محیط زیست، 5 آذرماه دانشگاه تهران، 1392.
احمدی، ژیلا، چلاوی، سپیده(1397). تحلیلی بر تاثیر سرمایه اجتماعی در مدیریت پسماند، دومین همایش بین المللی دانشگاه سبز، 30 فروردین.
احمدی، ژیلا (1394). تبیین اجتماعی طرح تفکیک پسماند از مبداء در تهران: بررسی علل موثر، آسیب شناسی و ارائه راه حل ها(مطالعه موردی: منطقه 8 شهرداری تهران)، پایان نامه کارشناسی ارشد، دانشگاه پیام نور.
بهرامی مقدم، حسین. امین­نژاد، محمد (1396). بررسی تاثیر تبلیغات تلویزیونی بر مدیریت پسماند شهری (مورد مطالعه: مناطق 2 و 5 شهرداری تهران). دومین همایش بین­المللی و چهارمین همایش ملی پژوهش­های مدیریت و علوم انسانی، آذر 96.
تقوایی، مسعود، موسوی، میرنج، ناظمی زاده شمس اله و حکیمه قنبری (۱۳۹۱)، مدیریت پسماندهای جامد شهری، گامی در راستای توسعه پایدار مطالعه موردی: شهر زنجان، مجله مطالعات و پژوهشهایشهری و منطقه ای، سال سوم، شماره ۱۲.
تقوایی، مسعود­(1391)، مدیریت پسماندهای جامد شهری، گامی در راستای توسعه پایدار مطالعه موردی: شهر زنجان مطالعات و پژوهش­های شهری و منطقه­ای سال سوم، شماره دوازدهم، بهار 1391، صفحات 60-41.
تقوی، لعبت و همکاران­(1395)، بررسی اهمیت و جایگاه رسانه در حفاظت از محیط زیست با رویکرد توسعه پایدار، فصلنامه مطالعات رسانه­ای، سال یازدهم، بهار و تابستان.
توانایی بشرویه، هانیه. بهزادی، محمد حسن و خانی، محمدرضا(1395)، ارایه مدل مفهومی مشارکت مردمی در مدیریت پسماند شهر تهران(مطالعه موردی: مناطق 3،6،21). فصلنامه انسان و محیط زیست، شماره 38.
توکلی نیا، جمیله و همکاران(1396)، تحلیل عوامل موثر بر انگیزش شهروندان برای مشارکت در مدیریت پسماند(مطالعه موردی: منطقه 5 شهرداری تهران). فصلنامه جغرافیا و برنامه ریزی شهری، دوره نهم، شماره 33.
توکلی نیا، جمیله، سعیدی راد مجید، کاظمی محمد، غریبی مجتبی­(1396)، تحلیل عوامل موثر بر انگیزش شهروندان برای مشارکت در مدیریت پسماند(مطالعه موردی: منطقه 5 شهرداری تهران). فصلنامه جغرافیا و برنامه ریزی شهری، دوره نهم، شماره 33.
جان محمدی، علی­(1394)، بررسی میزان انعکاس اهداف مدیریت پسماند در روزنامه همشهری سال 1392، پایان نامه کارشناسی ارشد دانشگاه آزاد اسلامی واحد تهران شرق.
حبیبی، اوین(1396)، جایگاه رسانه­های ارتباط جمعی در آموزش نگرش و اخلاق زیست محیطی، فصلنامه مطالعات رسانه­ای، سال دوازدهم، بهار و تابستان.
خواجه شاهکوئی و همکاران(1393)، بررسی میزان مشارکت شهروندان در مدیریت پسماند خانگی مورد شناسی: شهر مشهد، فصلنامه جغرافیا و آمایش شهری، شماره 15، تابستان، صص 232- 215.
خیری، شقایق و آزاد ارمکی، اکرم(1393)، شناسایی عوامل موثر بر پذیرش مدیریت پسماند توسط شهروندان شهر تهران، فصلنامه مطالعات مدیریت شهری، سال ششم، شماره هفدهم.
خواجه شکوهی و همکاران؛ (1395)، بررسی میزان مشارکت شهروندان در مدیریت پسماند خانگی موردشناسی: شهر مشهد، جغرافیا و آمایش شهری منطقه­ای، شماره 51، تابستان 1395، صفحات 232-215.
دلگشایی، بهرام؛ طبیبی، سیدجمال الدین و پهلوان، پریسا (1386)، ارایه الگوی توسعه منابع انسانی در بخش بهداشت و درمان ایران. پژوهش در پزشکی، شمارهی 4: 325- 317
دهشیری، محمدرضا(1388)، رسانه و فرهنگ­سازی، فصلنامه تحقیقات فرهنگی، دوره دوم، شماره 8، صص 208-179.
رشیدی، علیرضا، رشیدی مریم (1390)، بررسی نقش رسانه­ها در حفاظت از محیط زیست و تاثیر آن­ها در رفتار مردم و مدیران از منظر شکل­گیری فرهنگ مصرف، ماهنامه مهندسی فرهنگی، سال پنجم، شماره 56-55، مرداد و شهریور.
ستوده، فریبا، اسراری، الهام (1393)، بررسی نقش اینترنت در ارتقای دانش و آگاهی زیست­محیطی در جامعه­ی دلیران و مادران دانش­آموزان، دومین همایش ملی و تخصصی پژوهش­های محیط زیست ایران، همدان انجمن ارزیابان محیط زیست حکمتانه.
عبدی، زینب(1393)، نقش و کارکرد رسانه­های جمعی در طرح مسائل زیست محیطی، فصلنامه علمی – پژوهشی رفاه اجتماعی، سال چهاردهم، شماره 55.
شبیری و همکاران (1392)، رابطه میزان استفاده از رسانه­های جمعی با ارتقای سطح سواد زیست­محیطی معلمان، فصلنامه فناوری اطلاعات و ارتباطات در علوم تربیتی، سال چهارم، شماره اول.
شهبازی، طیبه و همکاران (1389)، مطالعه نقش رسانه­های ارتباط جمعی در آموزش مسائل زیست محیطی از دیدگاه معلمان مدارس راهنمایی شهرستان سرپل ذهاب، علوم و تکنولوژی محیط زیست، دوره هفدم، شماره 2، تابستان.
طاهری، الهام، شبیری، سید محمد (1395)، تاثیر رسانه­ها در آموزش محیط زیست، سومین کنفرانی روانشناسی، علوم تربیتی و سبک زندگی با رویکرد بین المللی، شهریور.
غریب­زاده، زینب (1389)، نقش تلویزیون در ارتقای فرهنگ زیست­محیطی مردم (بررسی دیدگاه­های متخصصان ارتباطات و محیط زیست)، پایان­نامه کارشناسی ارشد دانشکده علوم اجتماعی، دانشگاه علامه طباطبایی.
صفری الموتی، پروانه، شمس، علی(1396)، بررسی تاثیر دانش روستائیان بر رفتار دفع نهایی پسماندهای کشاورزی(مورد مطالعه: شهرستان قزوین)، مجله تحقیقات اقتصاد و توسعه کشاورزی ایران، دوره 2-48، شماره 3 صص 475-465.
صالحی صادق، بخارایی احمد، احمدی ژیلا­(1394)، نقش آموزش شهروندان در مدیریت پسماندهای خانگی (مطالع موردی: منطقه 8 شهرداری تهران)، فصلنامه علوم محیطی، دوره سیزدهم، شماره 4، زمستان 94، ص 43-52.
فکوهی، ناصر (1389)، چشم­انداز فرهنگ عمومی و نظام دانشگاهی در جهان و در ایران. برگ فرهنگ،21، 35-22.
قنبری، قاسم و همکاران­(1394)، در پژوهشی با عنوان عوامل راهبردی مدیریت پسماند، آگاهی و مشارکت شهروندان منطقه سه شهرداری، فصلنامه سلامت اجتماعی، مجله مرکز تحقیقات عوامل اجتماعی موثر بر سلامت، دوره دوم، شماره 3، صص 149- 156.
ملکی­پور و همکاران­(1395)، ارزیابی عملکرد رسانه­های جمعی بر فرهنگ­سازی ارزش­های زیست­محیطی از دیدگاه فرهنگیان منطقه دهلران، فصلنامه علمی- ترویجی فرهنگ ایلام، دوره هفدهم، شماره 53-52.
. موسوی سیده سهیلا سادات­(1397)، مشارکت شهروندان در مدیریت پسماندهای شهری؛ چالش ها و راهکارها، اولین همایش بررسی چالش ها و ارایه راهکارهای نوین مدیریت شهری، تهران، سازمان بسیج شهرداری تهران.
همتی، سمیه(۱۳۹۷)، بررسی عوامل موثر جهت مشارکت شهروندان در طرح تفکیک از مبدا پسماندهای شهری (مطالعه موردی: شهرسرعین)، سیزدهمین همایش ملی علوم و مهندسی آبخیزداری و سومین همایش ملی صیانت از منابع طبیعی و محیط زیست با محوریت آبخیزداری و صیانت از منابع طبیعی و محیط زیست، اردبیل، دانشگاه محقق اردبیلی با همکاری انجمن آبخیزداری ایران و اداره کل منابع طبیعی استان اردبیل.