تبیین نسبت موقعیت راهبردی هوایی و وزن ژئوپلیتیک (مطالعه موردی: ایران)

نوع مقاله : مقاله های برگرفته از رساله و پایان نامه

نویسندگان

1 دانشیار جغرافیای سیاسی، دانشگاه خوارزمی، تهران، ایران

2 عضو هیئت علمی دانشگاه خاتم الانبیاء (ص)

3 دانشجوی کارشناسی ارشد جغرافیای سیاسی، دانشگاه خوارزمی، تهران، ایران

چکیده

کشور ایران از منظر راهبردی، در شاهراه مواصلاتی شرق و غرب و شمال و جنوب جهان قرار دارد و از نقطه‌نظر ژئوپلیتیکی نیز با برخورداری از تعداد همسایگان زیاد، قرار داشتن در هارتلند انرژی جهان، دسترسی آسان و گسترده به آب‌های آزاد، از موقعیت ویژه‌ای برخوردار است. در این میان، موقعیت راهبردی هوایی ایران در پیوند با موقعیت ژئوپلیتیکی، می‌تواند قلمرو هوایی ایران را به یک هاب هوایی و حمل و نقل منطقه‌ای تبدیل کند. از طرفی مولفه‌‌‌‌‌‌‌های مذکور به عنوان سرچشمه‌های اصلی قدرت ملی معرفی شده‌اند که با وزن ژئوپیلیتیکی کشور رابطه مستقیمی دارد. پژوهش حاضر با روش توصیفی-تحلیلی، به تبیین نسبت موقعیت راهبردی هوایی و وزن ژئوپلیتیکی ایران پرداخته است. نتایج به‌دست آمده، نشان می‌دهد که موقعیت ژئوپلیتیکی ایران، حمل و نقل هوایی از آسمان ایران را از حیث اقتصادی مقرون به صرفه می‌کند. از این رو، حفاظت‌های امنیتی برای تکامل صنعت هوانوردی و آسان‌سازی انتقال هوایی از قلمرو هوایی ایران، باعث ارتقاء وزن و منزلت ژئوپلیتیکی جمهوری اسلامی ایران می‌شود.

کلیدواژه‌ها


عنوان مقاله [English]

Explaining the ratio of strategic air position and geopolitical weight (Case Study: Iran)

نویسندگان [English]

  • Afshin Mottaghi 1
  • MOHSEN RAHIMI 2
  • Javad Shapouri 3
1 Associate Professor of Political Geography, Kharazmi University, Tehran, Iran
2 Faculty member of Khatam Al-Anbia University
3 Master student of political geography, Kharazmi University, Tehran, Iran
چکیده [English]

Strategically, Iran is located on the East, West, North and South Highways of the world, and from a geopolitical point of view, with a large number of neighbors, being located in Hartland, the world's energy, easy and extensive access to open waters, from it has a special position. Meanwhile, Iran's strategic air position, in conjunction with its geopolitical position, could turn Iran's airspace into an air hub and regional transportation. On the other hand, the mentioned components have been introduced as the main sources of national power, which is directly related to the geopolitical weight of the country.The present study, which is descriptive-analytical, explains the relationship between Iran's strategic air position and geopolitical weight. The results show that Iran's geopolitical position makes air transportation from Iran's skies economically viable. Therefore, security protections for the development of the aviation industry and the facilitation of air transport from the airspace of Iran, will improve the weight and geopolitical status of the Islamic Republic of Iran.

کلیدواژه‌ها [English]

  • Air Transport
  • Air Strategic Position
  • Geopolitical Weight
  • Security
  • Iran
اعظمی،‌ هادی (1396)، وزن ژئوپلیتیکی و نظام قدرت منطقه­ای (بررسی موردی: جنوب غرب آسیا)، فصلنامه ژئوپلیتیک، سال دوم، شماره سوم و چهارم، صص 154-119.
بروجردی، فائزه، (1395)، تبیین جایگاه شاخص­های ژئواکونومیک در وزن ژئوپلیتیکی ایران با تأکید بر منابع انرژی و موقعیت ترانزیتی، پایان­نامه کارشناسی ارشد رشته جغرافیای سیاسی، دانشگاه فردوسی مشهد.
جان پرور، محسن، (1396)، ژئوپلیتیک برای همه، تهران: نشر انتخاب.
حافظ نیا، محمدرضا، (1397)، جغرافیای سیاسی ایران، تهران : سمت.
حافظ نیا، محمدرضا، (1393)، اصول و مفاهیم ژئوپلیتیک، تهران : پاپلی.
خسروی، مجید، (1381)، هوا و فضا از دیدگاه حقوقی، تهران: انتشارات سازمان عقیدتی سیاسی ارتش
رحیمی، حسن، (1392)، نظریه­های ژئوپلیتیکی، تهران: انتخاب.
رشنو، نبی الله، (1394)، ژئوپلیتیک و سیاست خارجی جمهوری اسلامی ایران، تهران: آوی دانش گستر.
روشندل، جلیل، (1374)، امنیت ملی و نظام بین المللی، تهران: سمت.
گل کرمی، عابد و همکاران (1394)، تبیین ژئوپلیتیک سیاست خارجی جمهوری اسلامی ایران با تأکید بر قابلیت­های ژئواکونومیک، نشریه تحقیقات کاربردی علوم جغرافیایی، سال 18، شماره 49، صص 57 – 37.
عزتی، عزت الله، (1394)، ژئوپولیتیک در قرن بیست و یکم، تهران : سمت.
عزتی، عزت الله، (1397)، ژئوپولیتیک، تهران: سمت.
مجتهدزاده، پیروز، (1396)، سیاست­های مرزی و مرزهای بین المللی ایران، تهران: سمت.
مختاری هشی، حسین (1398)، تبیین مفهوم ژئواکونومی (اقتصاد ژئوپلیتیکی) و توصیه­هایی برای ایران، فصلنامه ژئوپلیتیک، سال چهاردهم، شماره دوم، صص 82 – 56.
هاشمی، فاطمه و رشنو، نبی الله، (1395)، ایران و تحولات ژئواکونومی، تهران: دانشگاه آزاد اسلامی.
 Grewe, V.; D. Brunner; M. Dameris; J. L. Grenfell; R. Hein; D. Shindell; J. Staehelin (2011). Origin and variability of upper tropospheric nitrogen oxides and ozone at northern mid-latitudes. Atmospheric Environment. 35 (20): 34–39. 
Lin, X.; Trainer, M. & Liu, S.C. (2018). On the nonlinearity of the tropospheric ozone production. Journal of Geophysical Research. 93 (12): 150–158.
تارنمای سازمان هواپیمایی کشوری به نشانی www.cao.ir
تارنمای شرکت فرودگاه‌ها و ناوبری هوایی کشور به نشانی www.airport.ir
تارنمای وزارت راه و شهر سازی به نشانی www.mrud.ir
تارنمای ارتش جمهوری اسلامی ایران به نشانی www.aja.ir
تارنمای باشگاه خبرنگاران جوان به نشانی www.yjc.ir
تارنمای اقتصاد آنلاین به نشانی eghtesadonline.com.www
تارنمای خبرخوان هوانوردی پرواز خبر به نشانی www.airlinepress.ir
تارنمای ایکائو به نشانی www.ICAO.int
تارنمای بین المللی فلایت 24 به نشانی www.flightradar24.com