تحلیل راهبردی مدیریت مطلوب روستایی و کارآفرینی بر مبنای اقتصاد گردشگری روستای میقان

نوع مقاله : مقاله علمی -پژوهشی کاربردی

نویسندگان

1 استادیار گروه معماری، دانشکده هنر و معماری، دانشگاه آزاد اسلامی واحد یادگار امام خمینی (ره) شهرری، تهران، ایران.

2 دانشجوی کارشناسی ارشد مدیریت پروژه و ساخت، گروه معماری، دانشکده هنر و معماری، دانشگاه آزاد اسلامی واحد یادگار امام خمینی (ره) شهرری، تهران، ایران.

چکیده

در نزدیکی شهر اراک، روستای میقان با ظرفیتهای خاص خود، میتواند بر اساس مدیریت مطلوب روستایی، بستری برای پیادهسازی مبانی توسعه پایدار مبتنی بر گردشگری باشد. در این پژوهش ضمن معرفی مبانی مدیریت روستایی و توسعه پایدار روستایی، پس از تحلیل ویژگیهای روستای میقان، به تشریح جاذبههای گردشگری آن پرداخته شده است. در این پژوهش، رویکرد تحقیق کیفی است و روش تحقیق پیمایشی-توصیفی و تحلیی-پیمایشی بر پایه‌ مطالعات اسنادی و میدانی است. برای پاسخ به پرسشهای تحقیق بر مبنای تکنیک تحلیلی SWOT ۵۰ نفر از متخصصان بهعنوان جامعه نخبگان مورد توزیع پرسشنامه قرار گرفتند. بر مبنای نظر پرسششوندگان، تحلیلهای حاصل از SWOT نشان میدهد که قوت و ضعفهای موجود در روستا بهمثابه عوامل درونی مدیریت راهبردی امتیاز ۳.۱۲۸ و فرصتها و تهدیدهای بیرونی امتیاز ۳.۴۸۶ را کسب کردهاند. بر اساس امتیازهای مشخصشده در دادههای میدانی، مهم‌ترین نقاط قوت روستا عبارت‌اند از: وجود سیستم گازرسانی، وجود قابلیت‌های طبیعی مثل تالاب و چشمه، وجود جاذبه‌های جغرافیایی مانن تالاب؛ مهم‌ترین نقاط ضعف عبارت‌اند از: نبود آب کافی و از بین رفتن قنات‌ها و پایین رفتن آب‌های زیرزمینی، مهاجرت تعداد زیادی از مردم و کم شدن جمعیت. مهم‌ترین فرصت‌ها عبارت‌اند از:احداث اقامتگاه بوم‌گردی، امکان رونق صنعت گردشگری، امکان گسترش کشاورزی و دامداری، امکان جذب گردشگر و مهم‌ترین تهدیدها عبارت‌اند از: احتمال تمام شدن آب‌های زیرزمینی، خشک شدن منابع آبی و مهاجرت به شهر، عدم توجه به کمبود آب و آبیاری. بر همین اساس در انتها جدول تحلیل راهبردهای مدیریت روستایی مبتنی بر توسعه گردشگری روستای میقان ارائه شده است.

کلیدواژه‌ها


عنوان مقاله [English]

Strategic Analysis of Optimal Rural Management and Entrepreneurship Based on the Tourism Economy of Meighan Village

نویسندگان [English]

  • Ali Akbari 1
  • Abbas Yaeghoub Nejad 2
  • Farnaz Saeedinia 2
  • Amirhossein Fattahi 2
1 Assistant Professor, Architecture Department, Art & Architecture Faculty, Yadegar-e-Imam Khomeini (RAH) Shahre Rey Branch, Islamic Azad University, Tehran, Iran.
2 Master Student of Project Management and Construction, Architecture Department, Art & Architecture Faculty, Yadegar-e-Imam Khomeini (RAH) Shahre Rey Branch, Islamic Azad University, Tehran, Iran.
چکیده [English]

Near the Arak, the Meighan village with its own capacities can be a context for sustainable tourism based on good rural management. In this research, the village of Meighan, has been introduced in terms of geographical location, population, climate and tourist attractions. The research approach is qualitative and the research method is descriptive and analytical-survey based on documentary and field studies. To answering the research questions based on the SWOT analysis technique, 50 experts from the elite community were distributed by questionnaires. Based on the opinion of the surveyed, the SWOT analysis shows that the strengths and weaknesses in the village have become as internal factors of strategic management of 3.128 points and outsourcing opportunities and external threats of 3.486 points. Accordingly, the most important strengths of the village are: the existence of a gas supply system, the availability of natural features, and the presence of geographical attractions. The most important weaknesses are: the lack of adequate water and the disappearance of the Qanats and the decline of groundwater, the migration of people and a decrease in the population. The opportunities are: the construction of a tourist lodging, the prosperity of the tourism industry, the possibility of expanding agriculture and livestock. The threats are: the possibility of underground water drainage, water drainage and migration to the city, lack of attention to water shortage and irrigation. At the end, a table of analysis of rural management strategies based on the development of tourism in the village of Meighan is presented.

کلیدواژه‌ها [English]

  • Rural Management
  • Tourism Economics
  • Rural Entrepreneurship
  • Rural Tourism
  • Meighan Village
آسایش، حسین، قنبری، نوذر­(1387)، مدیریت روستایی در ایران، کرمانشاه: انتشارات دانشگاه آزاد واحد کرمانشاه.
ابراهیمی، محمدصادق­(1392)، مؤلفه‌های توسعه کارآفرینی روستایی شهرستان کرمان، کارآفرینی و کشاورزی، سال اول، ش 1: 83-92.
ازکیا، مصطفی­(13۹۶)، جامعه‌شناسی توسعه و توسعه نیافتگی روستایی ایران، چاپ یازدهم، تهران، نشر اطلاعات.
ازکیا، مصطفی، کامور، نجمه­(1392)، توسعه پایداری گردشگری روستایی در روستای چاشم شهرستان مهدی‌شهر، مطالعات توسعه اجتماعی ایران، سال پنجم، ش ۳، تابستان 1392: 123-107.
ایمانی جاجرمی، حسین، عبدالهی، مجید­(۱۳۸۸)، بررسی تحولات مدیریت روستایی در ایران از مشروطیت تا زمان حاضر، راهبرد، دوره ۱۸، ش ۵۲: ۲۴۴- ۲۲۱.
بدری، سید علی، موسوی، سید عارف­(1388)، مدیریت نوین روستایی، تهران: انتشارات اشتیاق نور.
توکلی، مرتضی­(1391)، بررسی مشارکت مردمی در رابطه با سطح توسعه روستایی، مطالعه موردی روستای گرم سالاررضا، همایش ملی توسعه روستایی: ۱- ۷.
حیدری مکرر، حمید، سنجرانی، زهره­(1396)، بررسی رابطه مدیریت مطلوب روستایی و کارآفرینی روستایی، کنفرانس ملی پژوهش‌های نوین در مدیریت، حقوق، اقتصاد و علوم انسانی، دانشگاه آزاد اسلامی واحد کازرون.
خسروی نژاد، محبوبه(1392)، گردشگری خانه‌های دوم و روابط متقابل شهر و روستا،  اطلاعات جغرافیایی  سپهر، ش 84، دوره 21: 66- ۶۹.
رحمانی، صادق، کریمی، وحید­(1394)، اکوتوریسم روستایی رویکردی در جهت توسعه روستایی، سومین همایش ملی انجمن‌های علمی-دانشجویی رشته‌های کشاورزی و منابع طبیعی، پردیس کشاورزی و منابع طبیعی دانشگاه تهران.
رضایی، روح الله(1391)، واکاوی عملکرد شوراهای اسلامی روستایی در شهرستان ابهر (مطالعه موردی: روستای خیر آباد)، مجله فناوری‌های نوین کشاورزی، سال پنجم، شماره ۲: 45-62.
رضوانی، علی‌اصغر­(۱۳۸۲)، جغرافیا و صنعت توریسم، چاپ پنجم، تهران: انتشارات دانشگاه پیام نور.
رکن‌الدین افتخاری، عبدالرضا و قادری، ­اسماعیل­(1381)، نقش گردشگری روستایی در توسعه روستایی (نقد و تحلیل چارچوب نظریهای)، برنامه‌ریزی و آمایش فضا، دوره 6، ش2: 23-41.
زنگنه، یعقوب(1390)، بحثی پیرامون سرمایه اجتماعی و رابطه آن با مدیریت و اقتصاد شهری (مطالعه موردی: مشهد و سبزوار)، نشریه علمی-پژوهشی مدیریت شهری و روستایی، ش 27: 223-236.
سعیدی، پرویز­(1388)، نقش مدیریت نوین روستایی در کارآفرینی و ایجاد اشتغال روستاها، مجله راهبرد یاس، ش 19: 171-187.
ضیایی، محمود و صالحی نسب، زهرا­(1387)، گونه‌شناسی گردشگران خانه‌های دوم و بررسی اثرات کالبدی آنها بر نواحی روستایی مورد مطالعه: رودبار قصران، پژوهش‌های روستایی جغرافیای انسانی، ش 66: 71-84.
طاهری، ابوالقاسم­(137۸)، حکومت‌های محلی و عدم تمرکز، تهران: انتشارات قومس.
طوسی، رمضان(1393)، کارآفرینی روستایی و تعیین عوامل مؤثر بر آن (مطالعه موردی: روستاهای شهرستان مینودشت)، مجله پژوهش و برنامه‌ریزی روستایی، سال سوم، ش ۸: ۱- ۱۱.
فاضل بیگی، محمدمهدی، یاوری، غلامرضا­(1388)، تعاون روستایی سرآغازی بر توسعه کارآفرینی، تعاون، سال بیستم، ش 206 و 205: 41-62.
مهدوی، داوود، کریمی‌پور، زری­(1391)، تدوین الگوی مطلوب مدیریت نوین روستایی ایران، گاهنامه پژوهشی دانشگاه پیام نور استان چهارمحال و بختیاری، ش 6: 1-16.
میردامادی، سیدمهدی(1392)، شناسایی چالش‌های توسعه‌یافته مهارت‌های کارآفرینی زنان روستایی استان قم، کار و جامعه، ش 166: 54-58.
نجفی کانی، علی‌اکبر(1393)، سنجش وضعیت توسعه کارآفرینی در مناطق روستایی موردمطالعه: دهستان استرآباد شهرستان گرگان، فصلنامه اقتصاد فضا و توسعه روستایی، سال چهارم، ش 1: 37-56
هادیانی، زهره(1389)، بررسی اثرات اقتصادی گردشگری در شهرهای مذهبی مورد شناسی: کلان‌شهر قم، چهارمین کنگره بین‌المللی جغرافیدانان جهان اسلام، زاهدان.
هاشمی، سیدسعید(1390)، تبیین نقش دهیاری‌ها و شوراهای اسلامی در توسعه کارآفرینی روستایی مهاباد استان یزد، پژوهش‌های روستایی، شماره 1، سال دوم: 93-114.
Cowley, M. & Gillmor, D. A. (2008). Culture economy 'integrated tourism' and 'sustainable rural development': evidence from western Ireland, In: M.ROBINSON, GUY. Sustainable rural systems, sustainable agriculture and rural communities, Ashgate.
Robinson, G (1990). Countryside reception management', In M. Pacione (editors) Applied Geography: Principles and Practice, London: Routledge.
Sayahi Kashi, J. (2004). A country papers for Islamic Republic of Iran, Report of the APO (Asian Productivity Organization), the Seminar on role of local communities and institution in integrated rural development, 185-19,  June 2002 (ICD-SE-3-01); Tehran, Iran.
Warn, S. (1999). Recreation and tourism: A Changing Industry, Nelson Thrones.
Williams, S. (2009). Tourism Geography a new synthesis, New York: Routledge.