تحلیلی ژئوپلیتیکی بر تهدیدات پیوسته کشورهای جنوب خلیج فارس با محوریت عربستان سعودی علیه ایران تا 2025میلادی (1404)

نوع مقاله : مقاله های برگرفته از رساله و پایان نامه

نویسندگان

1 استادیار.گروه جغرافیای سیاسی .دانشگاه تهران

2 گروه جغرافیای سیاسی دانشگاه تهران

3 دانشجوی دکتری جغرافیای سیاسی

چکیده

با توجه به رقابت های منطقه ای عربستان با جمهوری اسلامی ایران، تحولات یاد شده موجبات واگرایی و بروز تنش هایی در روابط دوکشور شده است با توجه به اینکه ظاهرا روند اوضاع در منطقه در راستای مواضع و منافع عربستان قرار ندارد، بنابر این جمهوری اسلامی ایران می باید از هر اقدامی که به تشدید تنش در روابط و ارایه تصویر نامطلوب از ایران نزد عربستان سعودی منجر شود اجتتناب ورزد.دو کشور ایران و عربستان سعودی بنا بر موقعیت ژئوپلیتیکی خود در منطقه خلیج فارس از مهمترین بازیگران منطقه‌ای در حوزه جنوب غرب آسیا به شمار می آیند. این دو کشور سالیان متمادی است که به نوعی رقیب منطقه ای یکدیگر محسوب شده و این رقابت در عصر حاضر به بالاترین سطح خود رسیده است. از سویی دیگر دو کشور با بهره مندی از موقعیت استراتژیک در منطقه دارای اهمیت استراتژیک و ژئواستراتژیک می باشند. رقابت های ژئوپلیتیک و ایدئولوژیک ایران وعربستان سعودی درمناطق حساس جنوبغرب آسیا بویژه منطقه خلیج فارس و تحولات سالیان اخیر یمن و مواجه غیر مستقیم در سوریه، تجلی حاکم شدن الگوی تعارضی منطقه است. .این مقاله سعی دارد با تمرکز بر رویکرد فوق و در یک جامع نگری در سطح راهبردی، این موضوع را بررسی و با توجه به ارتقاء کشمکش ژئوپلیتیکی دو کشور به سطح تهدید مستقیم و رویارویی های احتمالی در آینده، کیفیت و سطح تهدیدات همسایه جنوبی علیه امنیت ملی ایران را در بازه زمانی پنج ساله مورد ارزیابی قرار دهد. در پایان راهکارهای راهبردی برای موضوع هم ارائه شده است.

کلیدواژه‌ها


عنوان مقاله [English]

A Geopolitical Analysis of the Continuing Threats of the South Persian Gulf Countries to Saudi Arabia Against Iran by 2025 (1404)

نویسندگان [English]

  • Kiuomars Yazdanpanah Dero 1
  • Bahdor Zarei 2
  • Ali Kord 3
1 University of Tehran
2 Department of Political Geography, University of Tehran
3 PhD student in Political Geography
چکیده [English]

Due to their geopolitical position in the Persian Gulf region, Iran and Saudi Arabia are among the most important regional players in Southwest Asia. These two countries have been considered as a kind of regional rival for many years, and this competition has reached its highest level in the present era. On the other hand, the two countries are of strategic and geostrategic importance due to their strategic position in the region. This article tries to study this issue by focusing on the above approach and in a research holism at the strategic level, and finally,The geopolitical and ideological rivalries between Iran and Saudi Arabia in the sensitive regions of Southwest Asia, especially in the Persian Gulf region, and the recent developments in Yemen and the indirect confrontation in Syria, are a manifestation of the prevailing pattern of conflict in the region. considering the promotion of the geopolitical conflict between the two countries to the level of direct threat and possible future confrontations, quality and level Assess the threats of the southern neighbor against Iran's national security over a five-year period. Finally, strategic solutions for the topic are presented.

کلیدواژه‌ها [English]

  • Iran
  • Saudi Arabia
  • regional geopolitics
  • two-level competition
  • comprehensive threats
افتخاری، اصغر (1381)؛ مراحل بنیادین اندیشه در مطالعات امنیت ملی تهران:پژوهشکده مطالعات راهبردی.
احمد وند، علی محمد (1387)، مفهوم شناسی تهدید سخت، نیمه سخت و نرم، فصلنامه مطالعات بسیج، شماره 39.
صادقی‌هادی و همکاران(1394)، تحلیل روابط ایران و عربستان سعودی از منظر نظریه واقع گرایی، فصلنامه تحقیقات سیاسی بین المللی دانشگاه آزاد اسلامی واحد شهرضا شماره بیست و پنجم.
طباطبائی فاطمی، حمید رضا (1394)، واکاوری روش‌های بررسی تهدید نظامی با رویکر تطبیق و ارائه الگوی بومی تهدیدات نظامی در ابعاد راهبردی، مرکز تحقیقات راهبرد دفاعی.
عبدا.. خانی، علی (1382)، نظریه‌های امنیت؛ مقدمه ای بر طرح ریزی دکترین امنیت ملی، تهران، انتشارات موسسه فرهنگی مطالعات و تحقیقات بین المللی ابرار معاصر تهران ص84
عصاریان، حسین و عبدا.. خانی، علی (1385)، تهدید در نظریه‌های امنیت، فصلنامه مطالعات دفاعی استراتژیک، سال هفتم، شماره 27ص 45.
مرادیان، محسن؛ جمشیدیان،‌هادی؛ کرمی، رضا (1390)؛ شاخص‌های امنیت خارجی ج.ا.ایران، فصلنامه راهبرد دفاعی، شماره 33 ص45.
نورعلی وند، یاسر( 1396)"عربستان سعودی وتلاش برای موازنه سازی مجدد در برابر ایران " فصلنامه مطالعات راهبردی، سال بیستم شماره اول بهار.
Beranek, Ondrej (2009), Divided Us Survive: A Landscape of Fragmentation in Saudi Arabia, the Crown Center for Middle East Studies
Lacroix, Stephane (2014.), Saudi Islamists and the Arab Spring, the London School of Economics and Political Science.p 15.
Hossein and Ahmadian, Hassan (2012), Saudi Arabiay; from Oil egemoni to Regional Leaderships, International Foreign Relation Quarterly, Vol.3, Nop 98.
JEFFREY GOLDBERG, Saudi Crown Prince: Iran's Supreme Leader 'Makes Hitler Look Good', APR 2, 2018