ارزیابی موانع و چالش های شکل گیری شاخص های شهر سبز در نواحی منطقه 13 کلان شهر تهران

نوع مقاله : مقاله های برگرفته از رساله و پایان نامه

نویسندگان

1 دانشجوی دکتری تخصصی جغرافیا و برنامه‌ریزی شهری، واحد آستارا، دانشگاه آزاد اسلامی، آستارا، ایران.

2 دکتری جغرافیا و برنامه ریزی شهری، دانشگاه آزاد اسلامی، واحد آستارا.

3 استادیار گروه جغرافیا، واحد آستارا، دانشگاه آزاد اسلامی، آستارا، ایران.

چکیده

رشد سریع جمعیت و گسترش شهر نشینی در کلانشهر تهران در دهه های اخیر منجر به افزایش مصرف منابع و انتشار آلودگی ناشی از آن شده است. ادامه این روند می تواند تعادل اقتصادی و اجتماعی درون آن را برهم زند و عدم تعادل اکولوژیک منطقه شهری که در آن قرار گرفته است، را موجب شود . این امر درست خلاف اصول توسعه پایدار برای شهر تهران و محیط زیست آن است. منطقه مورد بررسی در این پژوهش، منطقه 13 کلانشهر تهران است که در شرق شهر تهران و با وسعتی حدود 1283 هکتار می باشد و از این سطح حدود 930 هکتار به بافت پر شهری و مابقی اراضی نظامی ، صنایع ، حرایم و ... می باشد. همچنین پارک جنگلی سرخه حصار با مساحتی حدود 394 هکتار در خارج محدوده قانونی و در حاشیه منطقه قرار دارد که از ویژگی های بارز آن برای تبدیل شدن به شهر سبز است. از طرف دیگر قرار گیری این منطقه در حاشیه شرقی تهران و وجود کاربری وسیع نظامی و صنعتی می تواند موانع بزرگی بر سر راه پایداری شهری و شکل گیری شهر سبز باشد. بر این اساس پژوهش حاضر سعی دارد، تا ساختار فضایی-کالبدی موجود منطقه 13 را در چارچوب شاخص‌های شهر سبز مورد سنجش قرار دهد و ظرفیت ها و چالش های شکل گیری شهر سبز در سطح نواحی آن را مورد ارزیابی و تحلیل قرار دهد.

کلیدواژه‌ها

عنوان مقاله [English]

Assessing the obstacles and challenges in the formation of green city indicators in the 13th metropolitan area of Tehran

نویسندگان [English]

  • Abolfazl Nouri 1
  • Alireza Pourshikhian 2
  • hassan asghari 3
  • Rafat Shahmari 3
1 PhD Student in Geography and Urban Planning, Islamic Azad University, Astara Branch, Iran
2 PhD in Geography and Urban Planning, Islamic Azad University, Astara Branch.
3 Assistant Professor, Department of Geography, Astara Branch, Islamic Azad University, Astara, Iran.
چکیده [English]

The rapid population growth and urbanization in the metropolis of Tehran in recent decades has led to an increase in resource consumption and the spread of pollution. Continuation of this process can upset the economic and social balance within it and cause ecological imbalance in the urban area in which it is located. This is exactly contrary to the principles of sustainable development for the city of Tehran and its environment. The study area in this study is the 13th metropolitan area of Tehran, which is located in the east of Tehran with an area of about 1283 hectares and from this area is about 930 hectares to the urban fabric and the rest of the military lands, industries, sanctuaries, etc. Also, Sorkheh Hesar forest park with an area of about 394 hectares is located outside the legal limits and on the outskirts of the region, which is one of its prominent features to become a green city. On the other hand, the location of this region on the eastern outskirts of Tehran and the existence of a large military and industrial use can be major obstacles to urban stability and the formation of a green city. Based on this, the present study tries to assess the existing spatial-physical structure of Region 13 in the framework of green city indicators and to evaluate and analyze the capacities and challenges of green city formation in its areas.

کلیدواژه‌ها [English]

  • Green City
  • District 13 of Tehran
  • Sustainable Development
  • Urban Sustainability

مراجع

اطلس کلانشهر تهران .(1389)، مرکز مطالعات و برنامه ریزی شهر تهران.
پورجوهری، امیرحسین، جهانبانی، محمد علی( ۱۳۹۵)، بررسی عوامل تأثیر گذار بر سرمایه گذاری بخش خصوصی در توسعه فضای سبز شهری، همایش بین المللی افق های نوین در مهندسی عمران، معماری و شهرسازی و مدیریت فرهنگی شهرها، تهران، انجمن افق نوین علم و فناوری.
فتحی بیرانوند، محمد(1390)، آسیب شناسی بافتهای فرسوده شهری(موانع، کاستی ها، راهکارها)، اولین همایش بهسازی و نوسازی بافت های فرسوده شهری، مشهد مقدس، 20 و 21 آذر 1390.
شیعه، اسماعیل(1382)، لزوم تحول مدیریت شهری در ایران، مجله جغرافیا و توسعه، شماره 1.
تاجیک، محسن، استعلاجی، علیرضا، سرور، رحیم(1396)، نقش برنامه ریزی مشارکتی در شهر سبز با نگاهی بر شهر شمشک دربندسر به عنوان اولین کاندیدای شهر سبز در ایران، فصلنامه علمی-پژوهشی جغرافیا، دوره جدید، سال پانزدهم، شماره 54.
شعبانی، مرتضی(1396)، برنامه ریزی فضایی زیست محیطی با رویکرد شهر سبز(کلانشهر تهران)، رساله دکتری جغرافیا و برنامه ریزی شهری، دانشکده علوم انسانی، دانشگاه تربیت مدرس، استاد راهنما؛ دکتر سید علی علوی.
صالحی برمی، مونا، نوری کرمانی، علی، رضایی، علی اکبر(1397)، ارزیابی غملکرد زیست محیطی شهرداری تهران بر اساس شاخص های شهر سبز، فصلنامه مطالعات مدیریت شهری، سال دهم، شماره سی و سوم.
صمدی، رقیه(1395)، سنجش وضعیت کالبدی- کارکردی منطقه یک شهرداری تهران بر اساس راهکارهای شهر سبز، پایان نامه کارشناسی ارشد، رشته جغرافیا و برنامه ریزی شهری- محیط زیست شهری، دانشگاه شهید بهشتی، استاد راهنما؛ جمیله توکلی نیا.
طرح جامع شهر تهران، 1385.
 ماهینی، سلمان(1392)، برنامه ریزی فضایی زیست محیطی با رویکرد شهر سبز (مطالعه موردی: کلانشهر تهران)، رساله دکتری، دانشگاه تربیت مدرس، دانشکده ادبیات و علوم انسانی، استاد راهنما: سیدعلی علوی.
مرکز آمار ایران، .1390. نتایج سرشماری عمومی نفوس مسکن.
Asian Development Bank.(2012). Green Cities, Urban Development Series, Edited by Michael Lindfield and Florian.
Department of Environment. (1999). Green City Conference. September-October. Tehran.
City of Pasadena Planning and Development Department, 2010, Green City Indicators Report, Planning and Development Department, Pasadena.
Economist Intelligence Unit and Siemens, 2011. Asian Green City Index, Siemens AG, Munich, Germany.
Kahn, M. E. (2007). Green cities: urban growth and the environment. Brookings Institution Press.
Shen, Z., Huang, L., Peng, K., & Pai, J. (Eds.). (2018). Green City Planning and Practices in Asian Cities: Sustainable Development and Smart Growth in Urban Environments. Springer.
 
فصلنامه جغرافیا (برنامه ریزی منطقه ای)
دوره 10، شماره 41
اسفند 1399
صفحه 45-61

فایل ها

هم رسانی

ارجاع به این مقاله

آمار