آسیب‌شناسی اجتماعی مجتمع‌های مسکونی اقشار کم‌درآمد بر اساس شاخص‌های کالبدی معماری(نمونه موردی: شهرجدید صدرا)

نوع مقاله : مقاله های برگرفته از رساله و پایان نامه

نویسندگان

1 دانشجوی دکتری معماری، گروه معماری، واحد بوشهر ، دانشگاه آزاد اسلامی، بوشهر، ایران

2 استادیار، گروه معماری، واحد بوشهر، دانشگاه آزاد اسلامی، بوشهر، ایران.

3 دانشیار، گروه معماری، واحد شیراز، دانشگاه آزاد اسلامی، شیراز، ایران.

چکیده

یکی از اصلی ترین مسائل در خصوص طراحی مجتمع های مسکونی اقشار کم درآمد این است که الگویی جامع وجود ندارد که بتواند با استفاده از آن الگو در طراحی، آسیب های اجتماعی را در این مجتمع ها کاهش داد. در همین راستا در این مقاله هدف اصلی آسیب‌شناسی اجتماعی مجتمع‌های مسکونی اقشار کم‌درآمد بر اساس شاخص‌های کالبدی معماری است.این مقاله با توجه به ماهیت و نوع پژوهش که به‌صورت توسعه ای-کاربردی می‌باشد و روش انجام آن‌که توصیفی-تحلیلی است. قابل ذکر است که برای گردآوری داده‌ها از پرسشنامه و مصاحبه به‌عنوان ابزارهای اصلی بهره برده شده است. در این پژوهش پرسشنامه‌ها توسط افراد جامعه آماری و به‌صورت نمونه‌گیری تصادفی توزیع و تکمیل شدند.جامعه‌ آماری ساکنین مجتمع‌های مسکونی اقشار کم درآمد در شهرجدید صدرا می‌باشد که معادل 35318نفر است. برای محاسبه حجم نمونه تحقیق از فرمول کوکران استفاده شده است که معادل 380 نفر محاسبه گردیده است. هم‌چنین، برای تجزیه‌وتحلیل داده‌ها از نرم‌افزار تحلیل آماری آموس به کمک مدل معادلات ساختاری استفاده‌شده است. نتایج پژوهش حاکی از آن است که مبلمان و زیرساخت ها ، نظام عملکردی ، دسترسی ، نور و روشنایی ، نظام فعالیتی- کاربری و کالبدی فضایی به ترتیب بیشترین اثر گذاری را در آسیب اجتماعی دارا می باشند و این اثرگذاری در مؤلفه‌های آسیب اجتماعی برای امنیت1.01 و برای روابط اجتماعی، شناخت و مشارکت ساکنین0.66 محاسبه شده است

کلیدواژه‌ها


عنوان مقاله [English]

Social pathology of low-income residential complexes based on physical characteristics of architecture (Case study: Sadra new city)

نویسندگان [English]

  • Niloofar Lak 1
  • Bagher karimi 2
  • khosro movahed 3
1 Assistant Professor, Department of Architecture, School of Architecture, Bushehr Branch, Islamic Azad University, Bushehr, Iran.
2 Assistant Professor, Department of Architecture, School of Architecture, Bushehr Branch, Islamic Azad University, Bushehr, Iran.
3 Associate Professor, Department of Architecture, School of Architecture, Shiraz Branch, Islamic Azad University, Shiraz, Iran
چکیده [English]

One of the main issues regarding the design of low-income housing complexes is that there is no comprehensive model that can be used to reduce social harm in these complexes. In this regard, in this article, the main purpose of social pathology of low-income residential complexes is based on the physical characteristics of architecture. This article was descriptive-analytical according to the nature and type of research which is developmental-applied and the method of doing it. It was noteworthy that questionnaires and interviews were used as the main tools for data collection. In this dissertation, the questionnaires were distributed and completed by the statistical community through random sampling. The statistical population was the residents of low-income residential complexes in the new city of Sadra, which was equivalent to 35,318 people. Also, Amos statistical analysis software using structural equation modeling was used to analyze the data. The results indicated that furniture and infrastructure, functional system, access, light and lighting, activity-user system and spatial physicality have the greatest impact on social harm, respectively, and this effect on the components of social harm for security 1. 01 and for social relations, cognition and participation of residents is calculated 0.66.

کلیدواژه‌ها [English]

  • Social Pathology
  • Low Income Residential Complexes
  • Physical Indices of Architecture
  • Sadra New City
اسدی، صالح. مشکینی، ابوالفضل. علوی، سیدعلی. قائد رحمتی، صفر.(1399). تبیین سناریوی مطلوب الگوی مسکن گروه‌های آسیب پذیر شهری (نمونه موردی: کلانشهر تهران)، پژوهش‌های جغرافیای انسانی، 52(3): 888-871.
الیاس زاده، سید نصرالدین. ضابطیان، الهام. (1389). بررسی شاخص‌های برنامه‌ریزی شهری موثر در ارتقا امنیت زنان در فضاهای عمومی با رویکرد مشارکتی(نمونه موردی: خش مرکزی شهر تهران)، نشریه هنرهای زیبا، 2(44): 56-43.
بیانلو، یوسف. منصوریان، محمد کریم (1385)، رابطه تراکم جمعیت با میزان و نوع جرم، فصلنامه رفاه اجتماعی، سال ششم، شماره 12.
پیروزی، کریم، نظام فر؛ حسین. (1387) بافت‌های فرسوده شهری، ابعاد کالبدی- فضایی، اولین همایش بافت‌های فرسوده شهری، چشم انداز توسعه پایدار، ارزش‌ها و چالش‌ها، اهواز، دانشگاه شهیدچمران. 220-221.
حبیب، فرح. ذبیحی، حسین. رهبری منش، کمال.(1390). بررسی رابطه بین، میزان رضایت از مجتمع‌های مسکونی و تأثیر مجتمع‌های مسکونی بر روابط انسان، هویت شهر، 5(8): 118-103.
حیدری، تقی. محمدی، شهرام. (1399). تحلیل و ارزیابی آسیبهای اجتماعی در محلات دارای اسکان غیررسمی (مطالعۀ موردی: محلۀ اسلام آباد - شهر زنجان)، فصلنامه برنامه‌ریزی شهری، 11(40): صفحه 76-59.
شاطریان, محسن, کیانی سلمی, صدیقه, قنبری, رعنا. (1396). ارزیابی اثرات اقتصادی - اجتماعی و کالبدی مسکن مهر از دیدگاه ساکنان (مطالعه موردی: مسکن مهر شهرکاشان). فصلنامه جغرافیا (برنامه‌ریزی منطقه‌ای).7(3): 109-126.
شری زاده، عادل. روستایی، شهریور. حکیمی، ‌هادی.(1398). شناسایی عوامل کلیدی موثر بر وضعیت آینده برنامه‌ریزی مسکن اقشار کم درامد در کلانشهر تبریز با رویکرد آینده پژوهی، فصلنامه پژوهش و برنامه‌ریزی شهری، سال 10، شماره 38.
علی‌بیگی, جواد, مهدی زاده, حسین. (1397). بررسی اثرات پروژه‌های مسکن مهر بر مهاجرت‌های روستایی– شهری)نمونۀ موردی: پروژه‌های مسکن مهر محله جانبازان شهر ایلام. فصلنامه جغرافیا (برنامه‌ریزی منطقه‌ای). 8 (4): 181-193.
عینی فر. علیرضا، (1384)، نقش غالب الگوهای عام اولیه در طراحی محله‌های مسکونی معاصر، مجله هنر‌های زیبا، شماره 32.
قلی بیگیان، فاطمه (1379)، نقش مهاجرت در بزهکاری نوجوانان و جوانان، ماهنامه اصلاح و تربیت، سال 6، شماره 6.
کلانتری، محسن (1380)، بررسی جغرافیایی جرم و جنایت در مناطق تهران، رساله دکتری، گروه جغرافیا، دانشگاه تهران.
میره، محمد.(1388). سیاست‌ها و الگوی برنامه‌ریزی مسکن گروه‌های کم درآمد شهری- مورد:شهر قم، رساله دکتری، دانشکده جغرافیا، گروه جغرافیای انسانی، دانشگاه تهران، تهران.
Atarodi, A., Rajabi, M., & Atarodi, A. (2020). Cell Phone Use and Social Alienation of Young Teenagers. Library Philosophy and Practice, 1-10.
Short, j. (2008). Cities and­ monomicts. New York: Routledge.
Schelling, C. Thomas, (1971), Dynamic models of segregation, journal of mathematical sociology, Vol. 1.
Westaway, Margaret S, (2006), A Longitudinal Investigation of Satisfaction with Personal and environment Quality of Life in an Informal South Africa Housing Settlement, Doorknob, Soweto, Habitat International, Vol 30., 175-189.
Gabriel, M. Jacobs, K. Arthurson, K. Burke, T. Yates, J. (2005); Conceptualizing and measuring the housing affordability problem (Report), National Research Venture3: Housing Affordability for Lower Income Australians, Australian Housing and Urban Research Institute.
Teixeira, M., & Bueno, A. (2020). The Politics of Social Suffering: Introduction to the Special Section. Digit hum.
Peters, M. A. (2020). ‘The fascism in our heads’: Reich, Fromm, Foucault, Deleuze and Guattarian–the social pathology of fascism in the 21st century.1-9.
Van kempen, R. Ozuckren, A. S., (1998), Ethnic segregation in cities: New forms and explanations in a dynamic world, urban studies, Vol. 35, No. 10.