تحلیلی بر امکان‌سنجی طرح‌های راهبردی استراتژیک درتوسعة شهری (نمونه موردی: باغ شهر مرند)

نوع مقاله : مقاله های برگرفته از رساله و پایان نامه

نویسندگان

1 دانشجوی دکتری تخصصی جغرافیا و برنامه‌ریزی شهری، واحد مرند، دانشگاه آزاد اسلامی، مرند، ایران

2 استاد گروه جغرافیا و برنامه‌ریزی شهری، واحد مرند، دانشگاه آزاد اسلامی، مرند، ایران

3 استادیار گروه جغرافیا و برنامه ریزی شهری، واحد ملکان، دانشگاه آزاد اسلامی، ملکان، ایران

چکیده

با توجه به رشد جمعیت و افزایش مهاجرت به شهرهای بزرگتر، توسعه غیر قابل کنترل نواحی شهری، خلق سکونتگاه‌های جدید، کاهش سطح رفاه انسانی و بروز مشکلات فراوان شهری بویژه در کشورهای در حال توسعه، ضرورت توجه به تدوین الگوی بهینه طرح‌های توسعه شهری و تغییر آن از رویکرد ایستا و سنتی به رویکردی منعطف، مشارکتی و استراتژیکی و راهبردی احساس می‌شود. از این رو در این تحقیق به دنبال امکان‌سنجی طرح‌های راهبردی ـ ساختاری در هدایت توسعه شهر میانه اندام مرند احساس می‌شود. داده‌های نظری با روش اسنادی و داده‌های تجربی با روش میدانی و پرسشگری از 383 نفر شهروندان با نمونه‌گیری کوکران تهیه شده است. در پردازش داده‌‌ها و سنجش شدت متغیر‌ها از نرم‌افزارهای اس‌پی‌اس‌اس و لیزرل و آزمون‌تی تک‌نمونه‌ای بهره‌گیری شده است. نتایج کلی تحقیق نشانگر وضعیت نامطلوب شهر مرند در چهار شاخص استراتژی توسعه شهری است. بانکی‌بودن و رقابت‌پذیری شهر به ترتیب با میانگین‌های 2.43 و 2.17 در وضعیت مطلوب‌تر و شاخص‌های حکمروایی خوب شهری و قابلیت زندگی داشتن با میانگین 1.84 و 1.86 در وضعیت بسیار نامطلوبی است. واضح است توزیع متعادل کانون شهری و نظام متوازن سلسه مراتب شهری رفت و همچنین قبل از توسعه شهر میانه‌اندام مرند باید موانع و محدودیت‌های حل نشده شهری را چاره کرد تا شهر بعد توسعه به مشکل بر نخورد و همچنین باید از امکانات موجود در محدوده جغرافیایی مناسب طرح ‌های معقولی از فضاهای سکونتی بدست آورد.

کلیدواژه‌ها

عنوان مقاله [English]

An Analysis of the Feasibility of "Strategic" Strategic Plans in Urban Development (Case Study of Marand City Garden)

نویسندگان [English]

  • Mortezaali mahdavi 1
  • Karim Hosseinzadeh Dalir 2
  • bashir Beygbabaye 3
1 Department of Geography and Urban Planning, Marand Branch, Islamic Azad University, Marand, Iran
2 Professor, Department of Geography and Urban Planning, Marand Branch, Islamic Azad University, Marand, Iran
3 - Assistant Professor of Department of Geography and Urban Planning, Malekan Branch, Islamic Azad University, Malekan, Iran
چکیده [English]

Due to population growth and increasing migration to larger cities, uncontrollable development of urban areas, creation of new settlements, declining levels of human welfare and the emergence of many urban problems, especially in developing countries, the need to develop an optimal model of urban development plans and change It is felt from a static and traditional approach to a flexible, participatory, strategic and strategic approach. Therefore, in this research, following the feasibility study of strategic-structural plans in guiding the development of the middle city of Marand, it is felt. Theoretical data by documentary method and experimental data by field and questionnaire method were prepared from 383 citizens by Cochran sampling. In data processing and measuring the intensity of variables, SPS and LISREL software and one-sample test have been used. The general results of the research indicate the unfavorable situation of Marand city in four indicators of urban development strategy. Banking, competitiveness and competitiveness of the city with averages of 2.38 and 2.12 are in a more favorable situation, respectively, and indicators of good urban governance and viability with an average of 1.71 and 1.72 are in a very unfavorable situation. It is clear that the balanced distribution of the urban center and the balanced system of the urban hierarchy went away, and also before the development of the middle city of Marand, unresolved urban barriers and constraints must be overcome so that the city does not face problems after development. Obtained reasonable from residential spaces.

کلیدواژه‌ها [English]

  • Feasibility Study
  • Tuition Plans
  • Strategic-Structural Planning
  • CDS
  • Marand

مراجع

ارغان، عباس؛ بهروزی، حمزه (1398). بررسی حکمروایی شایسته شهری جهت برنامه‏ریزی راهبردی مناسب با استفاده از مدل SWOT نمونه موردی: شهر قائم شهر، مجله مطالعات طراحی شهری و پژوهش‏هی شهری، تابستان 1398، سال 2، شماره6، صص 26-13.
اشرفی، یوسف و ملک زاده، علی (1389). چشم اندازسازی مشارکتی در فرایند راهبرد توسعه شهری (CDS)، نمونه مورد مطالعه: شهر مراغه. مدیریت شهری، دوره 8، شماره 25، صفحه 169 تا صفحه 186.
تاجیک، زهره؛ سرور، رحیم؛ پورموسوی، سیدموسی (1398). بازآفرینی اقتصادی بافت‏های فرسوده و ناکارآمد شهری با رویکرد برنامه‏ریزی راهبردی (مطالعه موردی: منطقه 10 شهر تهران)، مجله مطالعات شهر ایرانی اسلامی، پاییز 1398، شماره 37، صص 65-53
بیگدلی، عطیه السادات و آقاعلی، محمد (1398). موانع اجرای برنامه استراتژیک از دیدگاه مدیران بیمارستان‌های استان قم در سال 1398. مجله دانشگاه علوم پزشکی قم، 14(1)، صص 11-20.‎
تلیار، مریم و عربی، یاسر، 1393، استراتژی توسعه شهری (CDS) رویکردی راهبردی در فرایند مدیریت شهری، ششمین کنفرانس ملی برنامه‌ریزی و مدیریت شهری با تاکید بر مولفه‌های شهر اسلامی، مشهد
حاتمی‌نژاد، حسین و امین فرجی ملایی، (1390)امکا نسنجی اجرای طرح‌های استراتژی توسعه شهری (CDS) در ایران، مجله مطالعات و پژوهش‌های شهری و منطقه‌ای، سال دوم، شماره هشتم، 76-55.
حسین زاده دلیر، کریم؛ صدرموسوی، میرستار؛ حیدری چیانه، رحیم و رضاطبع، سیده خدیجه (1389). درآمدی بر رویکرد جدید استراتژی توسعه شهری (CDS) در فرایند برنامه‌ریزی شهری با تاکید بر چالش‌های فراروی طرح‌های جامع در ایران، فصلنامه علمی پژوهشی فضای جغرافیایی، سال یازدهم:210-173.
حیدری چیانه, رحیم, رضاطبع ازگمی, سده خدیجه. (1389). نقش استراتژی توسعه شهری (CDS) در سیاست‌های تأمین مسکن گروه‌های کم‌درآمد شهری، مطالعه موردی: شهر رشت. پژوهش‌های جغرافیای انسانی, 42(73، پاییز 1389)(3), 59-82.
خادمی, حسین, رکن الدین افتخاری,‌هاتفی مجومرد. (1397). تدوین برنامه پنج‌ساله توسعه روستایی با رویکرد برنامه‌ریزی راهبردی و مشارکتی: مطالعه موردی روستای صدرآباد دهستان رستاق استان یزد. روستا و کاردار توسعه, 18(2), 89-110.‎
دانیالی، سحر؛ شریف‏زادگان، محمدحسین (1398). برنامه‏ریزی راهبردی توسعه شهری مبتنی بر رویکرد سناریونویسی نمونه (مطالعه موردی: شهر قزوین)، مجله مهندسی جغرافیایی سرزمین، پاییز و زمستان 1398، شماره 6، صص 47-31.
رضایی, خاوریان گرمسیر, امیررضا, چراغی, رامین. (1397). برنامه‌ریزی راهبردی فضایی شهرهای کوچک‌اندام با استفاده از مدل(Meta-SWOT) مطالعۀ موردی: شهر تفت در استان یزد). پژوهش‌های جغرافیای برنامه‌ریزی شهری, 3(4), 467-486.‎
سرور، رحیم؛ سبحانی، نوبخت، محمدی، حمیدی و اکبری (1397). تحلیل راهبردی و مدیریت نوسازی بافت‌های فرسوده (مورد: شاهین‌دژ). مجله آمایش جغرافیایی فضا, 7(26), 83-100.‎
سیاحی, زهرا, رهنما, محمد رحیم, شکوهی, محمد اجزاء. (1396). رویکرد استراتژی توسعه شهری (CDS) در احیای بافت فرسوده نمونه موردی: بخش مرکزی شهر اهواز. فصلنامه جغرافیا (برنامه‌ریزی منطقه‌ای), 7(4), 297-310.
سید علی پور, سیدخلیل, سلیمی, سروه. (1397). کاربست مدل استراتژی توسعه‌ی شهری مبتنی بر توسعه‌ی پایدار(مورد مطالعه: شهر مریوان). مطالعات مدیریت شهری, 10(35), 1-22.
طحانی، اسدالله؛ دهمرده‏پهلوان، مهدی؛ رضایی‏رحیمی، محمد؛ طحانی، حجت‏الله (1398). برنامه‏ریزی توسعه راهبردی بافت فرسوده شهری با تاکید بر مشارکت مردمی (نمونه موردی: بافت فرسوده شهرضا)، مجله مرمت و معماری ایران (مرمت آثار و بافت‏های تاریخی، فرهنگی)، بهار 1398، سال 9، شماره17، صص 62-53.
عباسی, زهرا. (1400). برنامه‌ریزی راهبردی شهر، بر مبنای تاثیر اماکن مقدس بر معیشت مردم بومی با استفاده از، SWOT و QSPM فصلنامه جغرافیا (برنامه‌ریزی منطقه‌ای).
غضنفرپور, حسین, قاسمی, مسلم, رحیمی, محمد. (1398). برنامه‌ریزی راهبردی سفرهای درون شهری ایمن و روان با تاکید بر اهداف سفر مطالعه موردی: محدوده مرکزی شهرکرمان. برنامه‌ریزی فضایی (جغرافیا), 8(3), 107-130.‎
مهدنژاد, حافظ, حسینی, سید احمد, پرهیز, فریاد. (1398). تدوین راهبردهای توسعه گردشگری با رویکرد امنیت ملی. پژوهشنامه نظم و امنیت انتظامی, 12(47), 101-124.‎
هاشمی, سید محمود, یاوری, احمد رضا, جعفری. (1397). برنامه‌ریزی استراتژیک از طریق پایش مکانی-زمانی آثار شهرنشینی بر اکوتون‌های کوهپایه‌ای در محدودۀ جغرافیایی البرز مرکزی. پژوهش‌های جغرافیای برنامه‌ریزی شهری, 2(2), 177-193.‎
یغفوری, اسکندری ثانی, ارشد, حامد. (1397). تحلیل جایگاه حکمروایی شایستۀ شهری و برنامه‌ریزی راهبردی آن (مطالعۀ مورد‌ی: شهر بیرجند). پژوهش‌های جغرافیای برنامه‌ریزی شهری, 4(3), 411-429.‎
George, B., Walker, R. M., & Monster, J. (2019). Does strategic planning improve organizational performance? A meta‐analysis. Public Administration Review, 79(6), 810-819.
Habitat, U. N. (2013). State of the world's cities 2012/2013: Prosperity of cities. Routledge.
Lei, M., Gao, Y., & Jiang, X. (2015). Current status and strategic planning of sinkhole collapses in China. In Engineering Geology for Society and Territory-Volume 5 (pp. 529-533). Springer, Cham.
Malekpour, S., Walker, W. E., de Haan, F. J., Frantzeskaki, N., & Marchau, V. A. (2020). Bridging decision making under deep uncertainty (DMDU) and transition management (TM) to improve strategic planning for sustainable development. Environmental Science & Policy, 107, 158-167.
Kornelius, H., Bernarto, I., Widjaja, A. W., & Purwanto, A. (2020). Competitive Strategic Maneuverability: The Missing Link Between Strategic Planning and Firm’s Performance.
Porter, N. (2020). Strategic planning and place branding in a World Heritage cultural landscape: a case study of the English Lake District, UK. European Planning Studies, 28(7), 1291-1314.
Rasoolimanesh, S. M., Badarulzaman, N., & Jaafar, M. (2012). City development strategies (CDS) and sustainable urbanization in developing world. Procedia-Social and Behavioral Sciences, 36, 623-631.
World Bank. (2007). World development report 2008: Agriculture for development. The World Bank.
                        
فصلنامه جغرافیا (برنامه ریزی منطقه ای)
دوره 11، شماره 45
دی 1400
صفحه 281-296

فایل ها

هم رسانی

ارجاع به این مقاله

آمار