بررسی کارآیی بالکن و بهینه‌سازی آن در مطالعات برنامه‌ریزی سکونتگاه‌های انسانی (مطالعه موردی: مناطق 7 و ۸ تهران)

نوع مقاله : مقاله های برگرفته از رساله و پایان نامه

نویسندگان

1 دانشجوی دکتری رشته معماری، واحد کرج، دانشگاه آزاد اسلامی، کرج، ایران

2 استادیار رشته معماری، واحد سوادکوه، دانشگاه آزاد اسلامی، سوادکوه، ایران

چکیده

 آپارتمان‌های با مساحت کم، تهویه نامناسب و فاقد فضاهای نیمه‌باز مانند بالکن از چالش-های امروز زندگی سکونتگاه‌های انسانی است که باید با برنامه‌ریزی و ساخت‌و‌سازهای علمی نسبت به رفع آن اقدام شود. هدف پژوهش: بررسی کارآیی بالکن و روش‌های بهینه‌سازی آن در آپارتمان‌های مسکونی.روش‌شناسی تحقیق: در این پژوهش پرسش‌نامه‌هایی برای تمام گروه‌های سنی ۱۰ تا 80 ساله تنظیم شد و بالغ بر ۱۰۰ بالکن در مناطق ۷، ۸ تهران و پردیس و پرند بررسی شدند. برای تحلیل داده‌ها نیز از نرم افزار spss استفاده شد.قلمرو جغرافیایی پژوهش: محدوده مورد مطالعه با وسعتی معادل 15335212.41 متر مربع، 1.2 درصد مساحت کل شهر تهران را تشکیل می‌دهد و از لحاظ وسعت مقام پانزدهم را در بین مناطق شهر تهران دارا می‌باشد. جمعیت ساکن منطقه 194.312 نفر است. منطقه 8 تهران نیز با مساحت 1339 هکتار و جمعیت 377806 در محدوده شرقی تهران قرار دارد. یافته‌ها و بحث: بالکن در مناطق مورد بررسی به دلایلی مانند نداشتن محرمیت، جانمایی غلط از لحاظ طراحی فضای معماری، موقعیت نامناسب در جهت‌های اقلیمی، مساحت کم و همچنی عدم امنیت، فقدان فضای سبز و ... از کارایی مناسبی برخورداد نیست.نتیجه‌گیری: نتایج پژوهش نشان داد که عدم شکل‌گیری فضای خصوصی مناسب و حفظ حریم شخصی در فضاهای نیمه‌باز، مهم‌ترین عامل کارکرد ضعیف بالکن در واحدهای مسکونی محسوب می‌شوند که باید در جهت رفع آنها برنامه‌ریزی شود.

کلیدواژه‌ها

عنوان مقاله [English]

Investigating the efficiency of the balcony and its optimization in the planning studies of human settlements (Case study: Districts 7 and 8 of Tehran)

نویسندگان [English]

  • hosein ezatpanah 1
  • hoseinali jamshidi 2
1 PhD Student in Architecture, Karaj Branch, Islamic Azad University, Karaj, Iran
2 Assistant Professor of Architecture, Savadkuh Branch, Islamic Azad University, Savadkuh, Iran
چکیده [English]

 Small apartments, poor ventilation and lack of semi-open spaces such as balconies are some of the challenges of urban life today that must be addressed through scientific planning and construction. Objective: To evaluate the efficiency of the balcony and its optimization methods in residential apartments. Research Methodology: In this study, questionnaires were prepared for all age groups of 10 to 80 years old and up to 100 balconies in 7, 8 districts of Tehran and Pardis and Parand were surveyed. SPSS software was used to analyze the data. Geographical area of the study: The study area with an area of 15335212.41 square meters, constitutes 1.2% of the total area of Tehran and in terms of area is the 15th among the areas of Tehran. The population of the area is 194,312 people. District 8 of Tehran with an area of 1339 hectares and a population of 377806 is located in the eastern part of Tehran. Findings and Discussion: Balconies in the study areas for reasons such as lack of privacy, incorrect location in terms of architectural space design, unsuitable location in climatic directions, small area and also insecurity, lack of green space, etc. of good performance Do not encounter. Conclusion: The results showed that the lack of proper private space and privacy in semi-open spaces, is the most important factor of poor balcony function in residential units that must be planned to eliminate them.

کلیدواژه‌ها [English]

  • balcony
  • efficiency review
  • optimization
  • apartment

مراجع

ابراهیمی­ اصل، حسن؛ کلانتر، رامین؛ حاجی ولیلی، الناز. (1397). عنصر بالکن و بررسی کارایی اقلیمی آن در ساختمان­های مسکونی شهر تبریز بر اساس ضوابط ارائه شده مقررات ملی ساختمان. فصلنامه علوم و تکنولوژی محیط زیست.doi: 10.22034/jest.2018.12741.2124
اختیاری، مریم. (۱۳۹۱). بررسی مفهوم های خواست و نیاز انسان در روان­شناسی و تاثیر آنها بر معماری. صفه، (57)، ۴۶-۳۱.
ارغان, عباس. (1395). بررسی مطلوبیت موقعیت مکانی مراکز مدیریت بحران در راستای دستیابی به یک مدل راهبردی (مطالعه موردی: منطقه 8 شهر تهران). فصلنامه علمی و پژوهشی نگرش­های نو در جغرافیای انسانی،9(1)، 169-186.
اسلامی، سید غلامرضا و ایروانی، هوتن. (1387). تراکم ساختمانی و توسعه درون زا (نمونه موردی: شهر اصفهان). هویت شهر, 2(3), 3-12. https://www.sid.ir/fa/journal/ViewPaper.aspx?id=10461
بلیلان­اصل، لیدا؛ اعتصام، ایرج؛ اسلامی، غلامرضا. (۱۳۹۰)، نقش فضای بینابین در هویت بخشی به گستره­ی فضایی بافت­های تاریخی، هویت شهر.5 (۸)، ۷۱-۵۹.
پیرنیا، محمد کریم.(۱۳۷۰). شیوه­های معماری ایرانی، تهران، هنر.
جهاندار، نسیم؛ لفافچی، مینو.(۱۳۹۶). انسان- طبیعت- معماری، تهران، عصر کنکاش.
حائری، محمد رضا.(۱۳۸۸). نقش فضا در معماری ایران. تهران، دفتر پژوهشهای فرهنگی.
حائری، محمد رضا .(۱۳۸۸). خانه، فرهنگ طبیعت، تهران، مرکز تحقیقات و مطالعاتی شهرسازی و معماری.
ﺧﺎک­ﭘﻮر، ﻣﮋﮔﺎن.(۱۳۸۴). ﻣﺴﮑﻦ ﺑﻮﻣﯽ در ﺟﻮاﻣﻊ روﺳﺘﺎﯾﯽ ﮔﯿﻼن. ﻫﻨﺮﻫﺎی زﯾﺒﺎ، (22):۷۲-۶۲.
داراب، دیبا و یقینی، شهریار. (۱۳۷۲). تحلیل و بررسی معماری بومی گیلان. مجله معماری و شهرسازی، (24)، ۱۶-۶.
فلاحت، محمد­ صادق؛ شهیدی، صمد. (۱۳۸۹). تحولات مفهوم طبیعت و نقش آن در شکل گیری فضای معماری. هنرهای زیبا. (42)، ۴۶-۳۷.
فراستی، فرناز؛ مظفر، فرهنگ؛ نصراللهی؛ فرشاد و مولایی هشجین، نصرالله. (1397). تحلیل کیفیت محیطی فضاهای داخلی مسکن بومی نواحی کوهستانی گیلان با تاکید برآسایش حرارتی (مطالعه موردی: روستای دوسالده، رودبار)، مطالعات برنامه ریزی سکونتگاه­های انسانی،13(1): 1-17.
کلانتری­خلیل­آباد، حسین؛ دانش، جابر.(۱۳۸۹). آشنایی با مبانی و اصول معماری و شهرسازی، تهران، پژوهشکده فرهنگ و هنر جهاد دانشگاهی.
گلابی، بایزید؛ بایزیدی، قادر؛ طهماسبی، ارسلان و سحابی، جلیل. (1398). پدیدار شناسی ادراک حسی و تجربه ادراکی خانه بومی (مطالعه موردی مدبق خانه‌های منطقه موکریان). مطالعات برنامه ریزی سکونتگاه­های انسانی، 14(4): 913-929.
لفافچی، مینو؛ جهاندار، نسیم. (1389). حریم و مرزهای بینابینی در فضای معماری سنتی ایران با رویکردی بر ترویج الگوی بومی در معماری معاصر ایران. همایش ملی صد سال معماری و شهرسازی معاصر ایران. سازمان نظام مهندسی ساختمان استان البرز.
لطفی، صدیقه؛ نیک پور، عامر؛ اکبری، فاطمه. (1399). سنجش و ارزیابی ابعاد کالبدی تاب‌آوری شهری در برابر زلزله (مطالعه موردی: منطقه 7 شهر تهران). فصلنامه علمی وپژوهشی نگرش های نو در جغرافیای انسانی، 12(4)، 19-36.
معماریان، غلامحسین. (۱۳۸۷). آشنایی با معماری مسکونی ایرانی «گونه شناسی برونگرا»، تهران، موسسه فرهنگی سروش دانش.
منتظر حجت، شقایق. 3111). مجموعه مسکونی آیینه خانه در شهر اصفهان. پایان نامه کارشناسی ارشد. دانشگاه هنر تهران.
مولایی هشجین، مهسا؛ کریمی آذری، امیررضا؛  کریمی، باقر و مهدی نژاد، جمال­الدین. (1400). تحلیل و ارزیابی شاخص های کالبدی موثر بر سرزندگی (مطالعه موردی: مجتمع های مسکونی شهر رشت)، مطالعات برنامه ریزی سکونتگاه­های انسانی، 16(1): 125-138.
نورمحمدی، سوسن. (۱۳۸۸). ضرورت درک سرشت فضای معماری با استناد به رویکردهای معاصر مبتنی بر طبیعت. هنرهای زیبا. (37)، ۵۸-۴۹.
نقی­زاده، محمد.( ۱۳۷۹). رابطه هویت سنت معماری ایران با مدرنیسم و نوگرایی. هنرهای زیبا . (7)، ۹۱-۷۹.
20.یعقوبی، مرتضی؛ هرکیش، هیرو .(1393). نقش فضای بینابین در طراحی معماری،  همایش ملی معماری، شهرسازی و توسعه پایدار. همایش ملی معماری، شهرسازی و توسعه پایدار با محوریت خوانش هویت ایرانی اسلامی در معماری و شهرسازی.
Anabestani, A.(2009). The physical effects of second homes on rural development: Case Study :rural village in Mashhad. Rural & Development Journal .12(4), 149-166. (In Persian(.
. Bariski,J., & Wesolowskn, M.(2010). Transformations in housing construction in rural areas of Poland's Lublin region—Influence on the spatial settlement structure and landscape aesthetics. Landscape and Urban Planning, 94(2), 116-126.
Baycan-Levent,T, & Nijkamp, P,(2006), Quality of Urban Life: A Taxonomic Perspective, journal of student in regional science. 36(2), 269-28.
فصلنامه جغرافیا (برنامه ریزی منطقه ای)
دوره 12، شماره 2 - شماره پیاپی 46
فروردین 1401
صفحه 434-454

فایل ها

اشتراک گذاری

ارجاع به این مقاله

آمار