ارزیابی و پهنه‌بندی خطر زمین لغزش با استفاده از منطق فازی (مطالعه موردی: حوضه آبریز رودخانه سراجو)

نوع مقاله : مقاله علمی -پژوهشی کاربردی

نویسندگان

1 دانشیار گروه ژئومورفولوژی دانشکده برنامه ریزی و علوم محیطی دانشگاه تبریز، ایران

2 دانشجوی دکتری گروه ژئومورفولوژی، دانشکده برنامه ریزی و علوم محیطی دانشگاه تبریز، ایران

3 دانشجوی دکتری گروه ژئومورفولوژی دانشکده برنامه‌ریزی و علوم محیطی دانشگاه تبریز، ایران

چکیده

مدیریت بلایای طبیعی نیازمند اطلاعات مکانی، جهت آمادگی در برابر خطرات و کاهش روند آن‌ها می‌باشد. در این زمینه ارزیابی پتانسیل وقوع زمین لغزش در منطقه‌ای که به دلیل وضعیت جغرافیایی و ساخت و سازهای انسانی مستعد لغزش می‌باشد ، ضروری می‌نماید. به دلیل کاربرد فزاینده‌ روش‌های تصمیم‌گیری چند معیاره در بررسی و پهنه‌بندی خطر زمین لغزش، در این مطالعه از مدل‌های فازی، در ترکیب با GIS استفاده می‌گردد. در راستای ارزیابی وقوع زمین لغزش، نقشه‌های عضویت فازی تهیه و با استفاده از ابزارهای GIS و تجزیه و تحلیل‌های آماری همبستگی و اهمیت هر کدام از زمین لغزش‌های رخداده بررسی و نقشه‌های پهنه‌بندی خطر زمین لغزش تولید گردید. نتایج پژوهش حاضر نشان می‌دهد که انطباق نقشه‌های گامای فازی مناطق دارای خطر زمین لغزش خیلی پر خطر، مساحتی به اندازه 2461 هکتار دارا می‌باشد که نیازمند مطالعات آبخیزداری و حافظت از خاک می‌باشند.

کلیدواژه‌ها

عنوان مقاله [English]

Landslide Hazard Evaluation and Zoning with Fuzzy Logic(Case Study: Saraju River Basin)

نویسندگان [English]

  • Asadollah Hejazi 1
  • Mahdi Javadi 2
  • Neda Musavi Kojabad 3
1 Associate Professor, Department of Geomorphology, Faculty of Planning and Environmental Sciences, Tabriz University, Iran
2 PhD student, Department of Geomorphology, Faculty of Planning and Environmental Sciences, Tabriz University ,Iran
3 Ph.D. student of geomorphology, Faculty of Planning and Environmental Sciences, Tabriz University, Iran
چکیده [English]

Preparation and risk reduction in natural disaster management requires geological information. In this regard, it is necessary to assess the landslide probability for a region that is landslide susceptible due to its geographical situation and construction projects. It is therefore necessary to evaluate the potential for landslides in a region that is landslide susceptible due to its geographic location and construction projects. Due to the growing use of multi criteria decision making in zoning and landslide probability, the present study used fuzzy models in combination with GIS. Fuzzy membership maps were produced In order to evaluate landslide probability, and GIS tools and convergence statistical analysis were used to evaluate the importance of each landslide and produce landslide hazard zoning maps. Results indicate that Matching Gamma maps regions with high landslide risk were 2461 hectares which require soil conservation and watershed management studies.

کلیدواژه‌ها [English]

  • Landslide
  • Zoning
  • Fuzzy
  • The Saraju River Basin

مراجع

اصغری کلجاهی، ابراهیم، فاطمه نمکچی، عبدالرضا واعظی هیر. 1395. پهنه بندی خطر زمین لغزش در منطقه غرب شهرستان خوی به روش آنبالاگان. جغرافیا و برنامه ریزی. سال 20. شماره 56. ص  38-19.
بشیری، مهدی، سیده مائده کاوسی داودی، علی افضلی. 1397. پهنه بندی اثر ویژگی های زمین شناسی و ژئومورفولوژی بر الگوی زمین لغزش با استفاده از هندسه ی فرکتال (مطالعه ی موردی: حوضه تویه دروار). هیدروژئومورفولوژِی. سال 4. شماره 14. ص  157-178.
جلیل، شمس، البروس علیزاده. 1397. پهنه بندی حساسیت خطر وقوع زمین لغزش با استفاده از مدل احتمالات شرطی (قضیه بیز)، مطالعه موردی: قاراداغ ( ارسباران، از قره سو تا دره دیز). جغرافیا و برنامه ریزی. سال 22. شماره .63 ص 161-180.
حجازی، سید اسداله، زهرا زنگنه تبار. زهرا زمانی. 1398. شناسایی مناطق مستعد وقوع زمین لغزش در حوضه سرپل ذهاب. هیدروژئومورفولوژی. سال 5، شماره 20، ص 121-140.
حسنی، سحر، علی ارومیه ای، زهرا ملکی. 1396. پهنه بندی خطر زمین لغزش جاده کن- سولقان به روش منطق فازی. زمین شناسی محیط زیست. سال 11. شماره 38. ص  35-50.
حسین پور میل آغاردان، امین عباسپور، رحیم علی. 1393. بهبود نتایج پیش بینی وقوع زمین لغزش با استفاده از تئوری آنترپی شانون. دانش مخاطرات. سال 1. شماره 2، ص 253­-268­.
روستائی، شهرام. 1393. ارزیابی روش­های تحلیل شبکه (ANP) و تحلیل چند معیاره مکانی در بررسی پتاتنسیل وقوع زمین لغزش در محدوده محور و مخزن سدها (مطالعه موردی، سد قلعه چای).
روستایی، شهرام، صمد عظیمی راد. داوود مختاری. سید اسداله حجازی. مجتبی یمانی. 1397. مورفومتری لغزش بزرگ سیمره و بازسازی تأثیرات لندفرمی آن در کواترنری پسین (رشته‌کوه زاگرس در ایران). هیدروژئومورفولوژی. سال 4. شماره 16. ص 119-138.
قویمی پناه، محمدحسین، عبدالواحد خالدی درویشان. محمدرضا قویمی پناه. 1396. صحت سنجی روش های تحلیل سلسله مراتبی (AHP) و رگرسیون چند متغیره (MR) در پهنه بندی زمین لغزش (مطالعه موردی: حوزه آبخیر ولی عصر استان اردبیل). اکوهیدرولوژی.   سال 4.  شماره 3. ص 775 -789.
کرنژادی، آیدینگ، حمیدرضا پورقاسمی. 1398. ارزیابی حساسیت زمین‌لغزش با استفاده از مدل‌های داده‌کاوی، مطالعه موردی: حوزه آبخیز چهل‌چای. مهندسی و مدیریت آبخیز. سال 11. شماره 1. ص 28.42.
مقیم، حسن، مسعود نجابت. 1398. گزارش فنی: مقایسه کارآمدی مدل‌های نیلسون اصلاح شده و اثر نسبی در پهنه‌بندی خطر زمین‌لغزش حوزه آبخیز سد پارسیان، استان فارس. مهندسی و مدیریت آبخیز. سال 11. شماره 1. ص 272-264.
یمانی، مجتبی، علی اکبر شمسی پور، ابوالقاسم گورابی، مریم رحمتی. 1393. تعیین مرز پهنه های خطر زمین لغزش در مسیر آزادراه خرم آباد - پل زال با روش تحلیل سلسله مراتبی – فازی. تحقیقات کاربردی علوم جغرافیایی (علوم جغرافیایی). سال 14. شماره 32. ص  27-44.
Arab Ameri, A., Shirani, K., Rezaei, K. (2017). Landslide zoning of landslide occurrence by Dempestersiffer techniques and frequency ratio in Karun watershed. Water and Soil Conservation Research Journal, 24, 3.(Persian)
Assessment of Landslide-Prone Areas and Their Zonation Using Logistic Regression, LogitBoost, and NaïveBayes Machine-Learning Algorithmsand, Sustainability, 10(3697). 1-23.
Chen, W., Pourghasemi, H. R., & Zhao, Z. (2017). A GIS-based comparative study of Dempster-Shafer, logistic regression and artificial neural network models for landslide susceptibility mapping. Geocarto international, 32(4), 367-385.
Dela Cerna, M. A., & Maravillas, E. A. (2016). An Application of Partitive Clustering Algorithm for Landslide Hazard Zonation. In Proceedings of the International MultiConference of Engineers and Computer Scientists (Vol. 1).
Komac M. 2006. A Landslide Susceptibility Model Using the Analytical Hierarchy Process method and Multivariate Statistics in prialpine Slovenia. Geomorphology, 74: 17-28
Papadakis, M., & Karimalis, A. (2017). Producing a landslide susceptibility map through the use of analytic hierarchical process in finikas watershed, North Peloponnese, Greece. Am J Geogr Inf Syst, 6(1A), 14-22.
Polykretis, Ch., Chalkias, Ch., Ferentinou, M., (2017), Adaptive neuro-fuzzy inference system (ANFIS) modeling for landslide susceptibility assessment in a Mediterranean hilly area Bulletin of Engineering Geology and the Environment, 76(137),1–15.
Zuo, R., & Carranza, E. J. M. (2017). A fractal measure of spatial association between landslides and conditioning factors. Journal of Earth Science, 28(4), 588-594.

فایل ها

اشتراک گذاری

ارجاع به این مقاله

آمار