چالش های مبارزه با فساد بانکی در حقوق بین الملل نسبت به نظام بانکداری اسلامی در ایران و سایر کشورهای اسلامی

نوع مقاله : مقاله های برگرفته از رساله و پایان نامه

نویسندگان

1 دانشجوی دکتری حقوق بین الملل، دانشکده علوم انسانی، دانشگاه آزاد اسلامی واحد قم، قم، ایران

2 دانشیار، گروه حقوق عمومی و بین الملل، دانشکده حقوق، دانشگاه مفید، قم، ایران

3 دانشیار، گروه حقوق، دانشکده حقوق، دانشگاه قم، قم، ایران

چکیده

مقابله با فساد اکنون در کانون توجه حقوق داخلی و اسناد حقوق بین الملل است.  اسناد بین المللی متعددی در مقابله با فساد تدوین شده اند که در آن ها فساد در سیستم بانکداری نیز مورد توجه قرار گرفته است. از جمله آن ها می توان از کنوانسیون بین المللی مبارزه با فساد، کنوانسیون بین المللی جرایم سازمان یافته و موافقت نامه بازل 1988 نام برد. در رهیافت های اسلامی با فساد بانکی بر پایه برخی از قواعد اسلامی مانند؛ ممنوعیت رباء و اکل مال به باطل مقابله شده است. مقاله حاضر نخست با مروری بر اسناد بین المللی وضعیت مقابله با فساد بانکی را از منظر حقوق بین الملل بررسی و تحلیل نموده است پس از آن به رهیافت ها و آموزه های اسلامی مقابله با فساد اشاره شده است تا از این طریق ظرفیت های این دو نظام را در مقابله با فساد بانکی به شیوه توصیفی تاریخی و تحلیلی نشان دهد. برآیند تحقیق این است که تفاوت های عمده در این دو نظام حقوقی باعث عدم جرم انگاری برخی رفتارهای مجرمانه، وجود نهادهای متعدد قاعده گذار در زمینه مبارزه با فساد بانک داری و فقدان مرجع خاص قاعده گذاری در فقه اسلامی در زمینه مبارزه با فساد بانکی خواهد شد.

کلیدواژه‌ها


عنوان مقاله [English]

Challenges of Combating Bank Corruption in International Law Towards the Islamic Banking System in Iran and other Islamic countries

نویسندگان [English]

  • HAMID REZAEI 1
  • Seyed Mostafa Mirmohammadi Azizi 2
  • Seyed Yser Ziaee 3
1 PhD student of International Law, Faculty of Humanities, Islamic Azad University of Qom Branch, Qom, Iran
2 Associate Professor, Public and International Law Department, Faculty of Law, Mofid University, Qom, Iran
3 Associate Professor, Department of Law, Faculty of Law, Qom University, Qom, Iran
چکیده [English]

Dealing with corruption is now in the focus of domestic law and international law documents. Several international documents have been prepared to deal with corruption, in which corruption in the banking system has also been taken into consideration. Among them, the International Convention against Corruption, the International Convention on Organized Crime and the 1988 Basel Agreement can be mentioned. In Islamic approaches to banking corruption based on some Islamic rules such as; The prohibition of robbery and misappropriation of wealth has been countered. The present article has first examined and analyzed the situation of dealing with banking corruption from the perspective of international law by reviewing international documents, after that the Islamic approaches and teachings of dealing with corruption have been pointed out, so that in this way, the capacities of these two systems in dealing with bank corruption in a historical and analytical way. The conclusion of the research is that the major differences in these two legal systems will cause the non-criminalization of some criminal behaviors, the existence of numerous rule-making institutions in the field of fighting banking corruption, and the lack of a specific rule-making authority in Islamic jurisprudence in the field of fighting banking corruption. .

کلیدواژه‌ها [English]

  • International Law
  • International Banking
  • Fighting Corruption
  • Islamic Banking
آقانظری، حسن­ (1394)­، «عدالت اقتصادی از نظر افلاطون ، ارسطو و اسلام  »، مجله اقتصاد اسلامی ، تهران ، انتشارات پژوهشگاه فرهنگ و اندیشه اسلامی ، شماره 4 ، صص 5-18.
اشرفی­، یکتا و گلی­، زینت­( 1387 )­،  «بررسی وضعیت توزیع درآمد با استفاده از محاسبه ضریب جینی و شاخص رفاه سن طی سال های 1368-1386 » ، ماهنامه بررسی مسایل و سیاست های اقتصادی ، شماره های 87 و 88 ، سال هشتم ، صص 30-54 .
الوانی­، سید مهدی و دیگران( 1389)­، «مولفه های تدوین استراتژی ملی مبارزه با فساد جمهوری اسلامی ایران »، نشریه مدیریت دولتی ، دوره 2 ، شماره 4­، صص 9-19.  
الهی منش، محمدرضا و مرادی اوجقاز، محسن( 1393­)، حقوق جزای اختصاصی 2 جرایم علیه اموال و مالکیت ، انتشارات مجد، چاپ سوم
پیکا، ژرژ(­1390­)، جرم شناسی ، ترجمه علی حسین نجفی ابرندآبادی، نشر میزان ، چاپ دوم
حسینی ، سید حسین و اسماعیل زاده ، لیدا( 1394)، «جنبه های عوام گرای سیاست کیفری ایران در قبال فساد اقتصادی» ، فصلنامه علمی پژوهشی رفاه اجتماعی، سال چهاردهم ، شماره 54 ، صص 198-209 .
رایجیان اصل، مهرداد و صادقی، ولی الله(1394)، «تقابل جرم و توسعه» ، مجله مطالعات حقوقی دانشگاه شیراز ، دوره هفتم ،شماره سوم ، صص 77-91 .  
فرهمندفر(1388)، «الزامات قانون گذاری ایران پس از الحاق به کنوانسیون مبارزه با فساد ( مریدا ) »، فصلنامه کاراگاه ، دوره 2 ، شماره 7 : صص 83 -101.
گلدوزیان ، ایرج(1386)، حقوق جزای اختصاصی ، چاپ سیزدهم ، موسسه انتشارات و چاپ دانشگاه تهران
لازرژ، کریستین­(1390)­، درآمدی بر سیاست جنایی ، ترجمه دکتر علی حسین نجفی ابرندآبادی ، چاپ دوم ، تهران ، بنیاد حقوقی میزان
لانگست­، پیتر و دیگران( 1389)­، برنامه های جهانی مبارزه با فساد ، مترجم امیر حسین جلالی فراهانی و دیگران ، چاپ اول ، تهران ، مرکز پژوهش های مجلس شورای اسلامی
محمدعلی پور­، فریده و رحیمی عماد­، سیدرضا(1392)، «علل شکل گیری انقلاب اسلامی ایران و نظریه حکمرانی خوب : مطالعه موردی حکومت پهلوی دوم در سال های 1332 تا 1357 »، پژوهشنامه متین ، شماره پنجاه و نهم ، صص 150- 167 .
1-Burdescu, Ruxandra, and others.( 2009)  Income and Asset Declarations: Tools and Trade-Offs. Stolen Asset Recovery (StAR) series. Washington, D.C.: World Bank
Greenberg, Theodore S., and others.( 2009)  A Good Practices Guide for Non-Conviction Based Asset Forfeiture. Stolen Asset Recovery (StAR) series. Washington, D.C.: World Bank
Muzila, Lindy, and others.( 2012)  On the Take: Criminalizing Illicit Enrichment to Fight Corruption. Stolen Asset Recovery (StAR) series. Washington, D.C.: World Bank, 2012
Tamesis, Pauline, and Samuel De Jaegere, eds.( 2010)  “Guidance note: UNCAC self-assessments—going beyond the minimum”. Bangkok: United Nations Development Programme,
Creutz, H.(1997) "Das Geld - Syndrom," Wege Zu Einer Krisenfreien, Berlin, Aktualisierte Ausgabe
UNODC, '' Criminalization and Law Enforcement : The Pacific ‘s Implementation of Chapter IIII of the UN Convention Against Corruption ‘’ , https://www.unodc.org/documents/corruption/Publications/2016/Pacifics_Implementation_of_UNCAC_Chapter_III.pdf